Менедженттің метедологиялық негіздері

 

1. Кезең. Қысым  мен іздеу.

Басшы  ұйым өзгерісінің  қажеттілігін сезіну керек  және оны  өткізуге дайындалуы қажет. Бұл қысым осы келе жатқан  бәсеке, экономикадағы өзгерістер  сияқты сыртқы факторлармен көрсетіледі. Сондай – ақ ішкі факторлардың  өзгеруінен де  пайда болады: ол өнімділікті  төмендету, шығынның өсуі т.б.

2. Кезең. Делдалдық  пен қайта хабардар ету.

Басшы өзгеріс қажеттілігін сезінгенімен, проблемаға дәл талдау жасап немесе өзгерісті жүргізе алмайды. Жағдайды обьективті түрде бағалау үшін сырттан кеңес қызметкерлері шақырылуы мүмкін.

3. Кезең. Диагностимка  және ұғыну.

Бұл кезеңде басшы  қажетті ақпараттарды  жинақтайды, прблеманы өзгертуге тиісті жағдайының  пайда болуы себебін анықтайды. Проблемалар ауқымын  анықтау нақты  проблемаларды сезінуге мүмкіндік береді.

4. Кезең. Жаңа  шешімді табу және оны орындау  міндеттемесі.

5. Эксперимент  және ізденіс

Әр бір ұйым тәуеклге  бару үшін жоспарланған өзгерістерді сынақтан өткізеді

6. Кезең. Қуаттау  және келісім

Соңғы кезеңде осы  өзгерістерді қабылдаулары үшін адамдарды  марапаттау қажет. Бағыныштыларды осы  өзгеріс ұйым үшін тиімді екеніне  көздерін жеткізе білу керек.

 

Пән бойынша  сынак және емтихан сұрақтары

1. Басқару ғылымының пәні мен әдісі
2. Менеджменттің теориялық және методологиялық негіздері
3. Теория мен практика бірлігі, менеджментті зерттеудегі тарихи және логикалық тәсілдер
4. Менеджемнт туралы түсінік
5. Менеджмент мәселесі
6. Менеджмент түрлері: өндіріс менеджменті, қаржы менеджменті, инновация менеджменті, инвестиция менеджменті, дағдарысқа қарсы менеджмент, халықаралық менеджмент және т.б.
7. Басқарудағы жүйелік тәсілдің негіздері.
8. Менеджмент эволюциясы
9. Басқаруды ғылым және зерттеудің дербес саласы ретінде тану
10. Адамдар арасындағы қарым-қатынастар мектебі
11. Менеджмент жүйесіндегі бақылау
12. Адам қызметін басқару және топты басқару
13. Басшылық: билік, ықпал ету және әріптестік
14. Лидерлік: басқару стилі мен менеджер имиджі
15. Қайшылықтарды, күйзелістерді және өзгерістерді басқару.
16. Фирманың кадрлық саясаты
17. Экономикалық басқару әдістері
18. Басқарудың ұйымдастыру-өкімдік әдістері
19. Нарықтық экономикадағы басқарудың қазіргі кездегі тәсілдері
20. Ұйымдастыру менеджмент функциясы ретінде
21. Менеджменттегі жоспарлау
22. Менеджменттегі мотивация
23. Қажеттіліктер мен мотивациялық тәртіп
24. Мотивацияның процессуалдық (іс-жүргізушілік) теориясы
25. Басқарудың ұйымдастыру-құқықтық нысандары
26. Шаруашылық серіктестіктер сипаттамалары және олардың түрлері: толық серіктестік, қосымша жауапкершілікті серіктестік, жауапкершілігі шектелген серіктестік
27. Акционерлік қоғамдар: ашық және жабық
28. Әрекеттестікті ұйымдастыру және өкілеттіліктер
29. Менеджменттегі интеграциялық процестер
30. Менеджментті информациямен қамтамасыз ету
31. Информация сапасына әсер ететін факторлар
32. Менеджменттегі коммуникация
33. Коммуникациялық процесс, оның кезеңдері мен элементтері
34. Менеджменттегі басқару шешімдері
35. Менеджмент процесіндегі шешімінің рөлі
36. Тәртіптілік мектебінің негізгі мақсаты, оның өкілдері
37. Процестік тәсіл, оның сипаттамасы және өкілдері
38. М.Мескон бойынша басқару тәсілдерінің эволюциясы
39. Қазақстанда менеджменттің қалыптасуы мен дамуының саяси және экономикалық алғы шарттары
40. Қазақстан Республикасының қалыптасуы және дамуының стратегиясы
41. Ұйым туралы түсінік
42. Формальді (ресми) және формальды емес (бейресми) ұйымдар
43. Еңбекті көлденең және тік бағытта бөлу
44. Менеджмен жүйесіндегі кәсіпкерлік
45. Ұйым мақсаттары және олардың классификациясы
46. Ұйымның ішкі және сыртқы ортасы
47. Басқарудың ұйымдастыру құрылымы мен басқару нормасы
48. АҚШ мен Жапония фирмаларында персоналды басқару ерекшеліктері
49. Басқару қызметінің мәдениеті
50. Басқару мәдениетінің элементтері
51. Басқарудың корпоративтік мәдениеті
52. Кәсіпкерліктің салалық мәдениеті
53. Инновациялық мәдениет
54. Менеджердің іскерлік этикеті
55. Іскер адам киімі (костюмі)
56. Сөйлеу мәдениеті
57. Келіссөзге дайындық
58. Менеджмент тиімділігі: ішкі және сыртқы параметрлер
59. Өнімділікті басқарудағы кешендік тәсіл

 

 

 

 

ГЛОССАРИЙ

 

 

Менеджмент - басқа адамдардың ақыл-ойын еңбегін қолдана отырып қойылған мақсаттарға жету.

Менеджер - кәсіпорын жұмысын басқарушы адам.

Кәсіпкерлік - пайда табу мақсатында өзіндік немесе қарыздық капиталды экономиканың өндірістік емес саласында қолданылатын адамдар іс-әрекетінің түрі.

Кәсіпкер - пайда табу мақсатында өзіндік немесе қарыздық капиталды қолданатын жеке меншік адам.

Басқару объектісі – басқаруды жүзеге асыратын ұйым, басқарушы немесе белгілі бір топ.

Менеджменттін функциялары – белгілі бір тәсілдер мен жүзеге асырылатын басқару іс-әрекетінің нақты түрі.

Ынталандыру – ұйым мақсаттарына және өз мақсаттарынажетүу үшін өзіндік және басқаларды ынталандыру.

Бақылау – қойылған нәтижелері нақты жеткен жетістіктер мен салыстыру процессі.

Персоналды  басқару – кәсіпорын мақсаттарына жету үшін жеке адамдарға немесе ұжымға әсер ету.

Формальді топ – басшылықтын талабы мен құрастырылған адамдар тобы.

Формальды емес топ – белгілі бір мақсаттарға жету үшін стихиялы түрде қалыптасқан топ.

Коммуникациялық процесс – екі немесе одан да көп адамдардың ақпаратпен айырбас жасауы.

Декодтау – жіберушінін ойынан алушының ойына символдарды түсіндіру, аудару.

       Семантика – сөзбен айтылатын сөзбен мағыналардың қолодануының тәсілін зерттеу. хабардың маңызы    мен оның көріну формасын зерттейді.

Синтактика - ол деректерді қайта өңдеу мен жеткізу құралдардың өткізу қабілеті мен табиғи кедергідерді жою тұрғысынан зерттейді

Прогматика - хабардың пайдалылығы мен тиімділігін зерттеумен байланысты.

Стратегиялық  жоспарлау – ұйымның мақсатына, болашақта жетуге арналған нақты жоспарлаудың бірі.

Басқарушылық  шешім – альтернативаны таңдау: проблеманы ситуацияны шешуге бағытталған акт.

Делегерлеу – билікті бөлу тісілі.

Конфликт – қарама –қайшы және біртектес күштердің қайшылығы