Кәсіпорынның бизнес -жоспар ұйымдастыру

 

2 кестеде жеке  фирманың және бақталас фирманың  лайықты бағалары келтірілген.  Бағалар 0 ден +10 дейін қойылды.

Тауардың мінездемесіне  оның кеңдігі, сапасы, және тереңдігі кіреді. Орналасуы бірден 2 тұрғыда қарастырылады: тұрғын үйдің тұрғысынан және «Минимаркет» ЖШС – нің тұрғысынан, дәл айтқанда, орналасқан жерінің бағасын айтқанда, дүкендердің сол жерде бар екені білінеді.

Егер әр «фирманның»  баллының қосындысын санасақ, онда мынаны аламыз:

«Минимаркет»  ЖШС – нің дүкені: 37 балл

Кішкентай дүкендер: 36 балл

Киоскалар: 27 балл

Шатырлар: 28 балл

Дүңгіршіктер: 34 балл

Әмбебап дүкендер: 34 балл

Супермаркет: 32 балл

«Минимаркет»  ЖШС – нің дүкендерінен, үйдің  қасындағы дүкендер 1 баллға қалып келеді. Егерде шын болып жатқан жағдайды қарастыратын болсақ, онда бұл дүкендер, киоскалар (әр түрлі тауарлар тобы), «Минимаркет» ЖШС – нің негізгі бақталастары болып саналады. Олардың басымдылығы бағасында (кішкентай дүкендерде және кезектің жоқтығында (дүңгіршік), ал негізгі кемшілік – қысқа (тауар өнімдерінің топтамасы бойынша) және тайыздық (тауалар өнімдерінің топтамасының сандық тұрғыдан) тауар өнімі.

Осылайша, «Минимаркет» ЖШС – сі бақталыстықты жеңуді өзінің орналасу, сауда нормаларын ендіру, тәжіриебе жинау негізінде көрсетеді «Атаба Групп» ЖШС – нен жиналған, қызмет көрсету, біріккен құрама, міне осы негіздер арқасында жене алады.

Тұрақты сатып  алушылар болып Сары – Арқа, Алмагүл, Авангард (орналасуына байланысты) мөлтек аудандары саналады. Дүкендер халықтың орташа классына сонымен қатар, қамтамасыз етілмегендерге де арналған.

«Минимаркет»  ЖШС – нің жалпы маркетингалық  стратегиясы жақында және келешекте  үлкен табыс әкелетін қызмет көрсету  – сауданың айналасындағы бизнестің дамуына бағытталған. Нарық тамақ өнімімен толық екеніне қарамастан, маркетингті білік ұйымдастырып және кешенді пайдалану, толықтырылмаған нарық сегментік басып алып, жақсы табысқа қол жеткізеді.

Маркетинг концепциясы  бірінші кезеңде, дүкеннің тек қана қажетті өнім түрлерін сатуы, екіншісі – тауар өнімдерін кеңейтуі (маркетингалық сараптау арқылы), ал үшінші кезеңде сауданы кеңейтуі (жаңа дүкендер ашу) және тереңдетуі (өнімнің тамақтап басқа шағы) болып табылады.

«Атаба Групп» ЖШС – ің тәжіриебесі дәлелдегендей, дүкендерде тамақ өнімдерінен басқа, тұрмыстық тауарлар да сатыла бастауы. Сауда көлемі 6% көтерілді.

 

 

2.5 Негізгі құралдармен есеп айырысу

 

Бөлшектеп, даналап  сату қызметін бастау үшін Атырау қаласында  офиске, ортақ қоймаға және үш жиналмалы  дүкенге арналған орын керек.

Әр дүкен  сауда залы мен қосалқы қойма  бөлмесінен тұрады. Офис ғимараты дүкендерден  бөлек орналасады. Қызметшілер бөлмелерінен басқа, анықталған өнім түрлерін сақтайтын  қойма бар. Басқару офисінің аумағы – 100 кв.м. (45 кв.м. – қойманың аумағы). Әр дүкеннің аумағы 40 кв.м. құрайды.

 

Кесте 3 Өндіріс қорларын және материалды емес белсендікті (5 кесте) анықтаудан бастау керек

 

№ п/п	Негізгі қорлардың  атаулары	Бірлік -тер  саны	Баланстық қүн, тг.		Ескертпе
			бірліктер	барлығы
1	Ғимараттар
1.1	Жиналмалы  темір құрылғыдан істелген дүкен	3	400.000	1.200.000
2	Машиналар мен жабдықтар
2.1	Электрондық салмақ өлшегіштер	3	7.000	21.000	Дүкен үшін
2.2	Қарапайым салмақ өлшегіштер	1	1.800	1.800	Қойма үшін
2.3	Бақылау – кассалық машинасы	4	4.000	16.000	3 негізгі және 1 ауыстырмалы
2.4	Дербес компьютер	2	22.000	44.000
2.5	Ағынды принтер	1	3.500	3.500
2.6	Лазерлі принтер	1	9.000	9.000
2.7	Көшіргі аспап	1	23.000	23.000
2.8	Тоңазытқыш	9	16.800	151.200
2.9	Төмен температуралы  тоңазытқыш көрмесі	5	15.000	75.000
2.10	Орташа температуралы  тоңазытқыш көрмесі	9	25.000	225.000
2.11	«Сибирь» сауда сөрелері	3	25.000	75.000
2.12	Сауда сөресі (биік)	2	1.500	3.000
2.13	Сауда сөресі (аласа)	3	4.000	12.000
2.14	Тұрмыстық тоңазытқыш	1	2.000	2.000	Б/қ, Тэ = 5 жыл
2.15	Көшермелі қорғанышдабылы	4	3.975	15.900
2.16	Стационарлық қорғау жүйесі	4	11.925	47.700
3	Көлік құралдары
3.1	ГАЗель-330210	1	115.000	115.000	2009 ж шығарылған, жүк көтермесі, б/қ, Тэ=2 жыл
3.2	ВАЗ-2105	1	99.000	99.000
4	Басқа да негізгі  қорлар
4.1	Үстел	3	1.800	5.400
4.2	Орындық	8	380	3.040
4.3	Құжаттар үшін арналған сөрелер	1	3.000	3.000
4.4	Сейф	1	3.000	3.000
4.5	Отырғыш	5	250	1.250
4.6	Телефон	3	500	1.500
4.7	Телефакс	1	5.000	5.000
	Негізгі қорлардың қорытындысы			2.161.290
Ескертпе –  автормен құрастырылған

 

 

Негізгі өндіріс  қорлары үш топтан тұрады: ғимараттар мен құрылғылар; машиналар мен  қондырғы; көлік құралдары; тағы басқа  негізгі қорлар.

Басым бөлігін (ақшалай және санды түрінде) сауда  кәсіпорыныныңа арнайы арналған қорлар құрайды (саудалық, тоңазытқыш қондырғылары).

Шартқа сай  құрастырмалы дүкендер зауыт – істеушімен құрылып, орнатылады. Сауда қондырғылар  зауыты сауда сөрелерін жеткізеді  және жинайды, тоңазықыш қондырғысын  тоқ көзіне қосып береді.

Шарттың негізделуімен  қорғау жүйелері «Суңқар секюритти» ЖШС – мен тоқтатылатын болады.

Сонымен қатар, амортизациялық салымдардың өлшемін  анықтау керек, себебі олар сауда  қосымшасының маңызды бөлігін құрайды.

Амортизация желелік  әдіспен анықталады (4 кесте).

 

Кесте 4 Негізгі өндіріс қорларының амортизациондық салымдарын анықтау

 

№ п/п	Негізгі қорлардың  атаулары	Баланстық құн, тг.	Амортизацияның нормасы, %	1 жылдық амортизациялық есептеулер, тг.
1	Ғимараттар
1.1	Модулдық павильон	1.200.000	6,6	79.200
2	Машиналар мен жабдықтаулар
2.1	Электрондық салмақ өлшегіштері	21.000	10	2.100
2.2	Қарапайым салмақ өлшегіштері	1.800	10	180
2.3	Бақылау -кассалық машинасы	16.000	11	1.760
2.4	Дербес компьютер	44.000	12,5	5.500
2.5	Ағынды принтер	3.500	12,5	437,5
2.6	Лазерлі принтер	9.000	12,5	1.125
2.7	Көшіргі аспап	23.000	12,5	2.875
2.8	Тоңазытқыш	151.200	10	15.120
2.9	Төмен температуралы тоңазытқыш көрмесі	75.000	10	7.500
2.10	орташа температуралы тоңазытқыш көрмесі	225.000	10	22.500
2.11	«Сибирь» сауда сөрелері	75.000	12,5	9.375
2.12	Сауда сөресі (биік)	3.000	12,5	375
2.13	Сауда сөресі (аласа)	12.000	12,5	1.500
2.14	Тұрмыстық тоңазытқыш	2.000	20	400
2.15	Көшірмелі қорғаныш дабылы	15.900	14,3	2.273,7
2.16	Стационарлық қорғау жүйесі	47.700	7	3.339
3	Көлік құралдары
3.1	ГАЗель-330210	115.000	14,267	16.407
3.2	ВАЗ-2105	99.000	14,3	14.157
4	Басқада негізгі  қорлар
4.1	Үстел	5.400	10	540
4.2	Орындық	3.040	10	304
4.3	Құжаттарға  арналған сөрелер	3.000	5,6	168
4.4	Сейф	3.000	6,5	195
4.5	Отырғыш	1.250	10	125
4.6	Телефон	1.500	10	150
4.7	Телефакс	5.000	10	500
	Қорытынды:			188.106,2

 

 

Материалсыз белсендікте  өте маңызды бөлігін бағдарламалы қамту құрайды. Бұлар: «1С бухгалтери. 7.7. тұжырымы» есептік тіркеу бағдарламасын  жүргізу, сауда үшін арналған бағдарлама «1С Сауда. 7.5. тұжырым», қоймалық тіркеу «1С қойма. 4.1. тұжырымы» бағдарламасын жүргізу, қызметшілерді тіркеу «1С Еңбек ақысы + Кадрлар. 5.3. тұжырымы».

 

Кесте 5 Кәсіпорынның материалдық емес активтері

 

№ п/п	Материалдық емес активтер атауы	Құны, тг.	Тозу нормасы, %	Тозуға кеткен есептеулер, тг.
1	Бағдарламалы  қамту	37.351	10	3.735,1
2	Арақ – шарап  өнімдерін сатуға берілген лицензия.	3.000	33,3	990
3	Жүк тасымалына берілген лицензия	550	10	55
4	Ұйымдасқан  жығындар
4.1	Кәсіпорынның мемлекеттік тіркелуі	2.000	10	200
4.2	Топографиялық жұмыстар	9.000	10	900
4.3	Нысанды көзбен көру	4.800	10	480
Қорытынды:		56.701		6.360,1

 

2.6 Айналым қаражаттарымен есеп айырысу

 

Айналмалы қаражаттың есептелуі, сонымен қатар оның нормативінің есептелуі 6 кестеде көрсетілген. Айналмалы қаражаттың нормативі қандай да бір керекті қорына және ақшаның бағасына сәйкес анықталады.

 

Кесте 6 Айналмалы қаражаттың (өндіріс қорлары) нормалануы

 

№ п/п	Атаулары	1 жылдық қажеттілік, тг.	Айналмалы қаражаттың нормативы, тг.
1	Бензин	45.360	378
2	Кеңсе тауарлары	10.000	500
3	Калькулятор	1.800	1.800
4	Принтер қағазы	6.000	100
5	Факс қағазы	360	90
6	Кассалық лента	8.400	250
7	Пышақтар	2.100	1.050
8	Бөлуге арналған тақтайлар	900	900
9	Ашқыштар	30	30
10	Дүкеншілерге арналған маман киімдері	6.300	6.300
11	Қосалқы бөлшектер	5.000	600
Айналмалы қаражаттың қорытындысы		86.250	11.998

 

 

2.7 Сауда  айналымының жоспарлануы

 

Жүргізілген тәжіриебе  мен сарапшылардың есептеулерінің нәтижесінде білінгені: №1 дүкен  күн сайын 16000 теңгеден төмен емес кіріс, №2 дүкен 14000 теңге ден төмен емес, №3 дүкен 20000 теңгеден төмен болмайтын кіріс әкеледі. Осыған сай, сатып алынатын тауардың қажеттілігін есептеп білеміз (кірме тауар айналым). Бұл үшін ҚҚС – сыз жобаланған кірістен сауда қосымша құнын алып тастау керек. Берілген сауда қосымша құны шамамен 27% құрайды. Қажетті тауар қалдығы, тауардың бір апталық қорын құрайды.

 

Кесте 7 Кіріс тауар айналымының жобалануы

 

Нысан	1 қүндік қажеттілік, тг.	1 жылдық қажеттілік, тг.	Тауар айналымының нормативі, тг.
№ 1 дүкен	12.500	4.500.000	87.500
№ 2 дүкен	11.000	3.960.000	77.000
№ 3 дүкен	16.000	5.760.000	112.000
ҚҚС – сыз  қортындысы:	39.500	14.220.000	276.500
ҚҚС	6.715	2.417.400	47.005

 

Есептеулері 7 кестеде  келтірілген.

Қосылған құнның салығын есептеу үшін ҚР салық кодексіне сай 12% алынады.

Жоғарыда көрсетілген, барлық есептеулерге сай, ресурстар  қажеттілігін табуға болады. Олар 8 кестеде  көрсетілген.

 

Кесте 8 Ресурстардың қажеттілігі

 

Керекті ресурстардың көлемі, соның ішінде:
Негізгі өндіріс қорлары	2.161.290 тг.
Материалданбаған  белсенділік	56.701 тг.
Айналмалы қаражаттар	11.998 тг.
Тауар айналымының  нормативі	323.505 тг.
Қорытынды:	2.553.494 тг.

 

2.8 Қызметкерлерді жоспарлау

 

«Минимаркет»  ЖШС – нің жалпы жұмысшылар саны 24 адам деп анықталды. Қызмет дәрежесі мен оларға қойылған талаптар 9 кестеде ұсынылған.

 

Кесте 9 Құрамалық жазылу

 

№ п/п	Дәреже	Құрама бірлігінің саны	Міндеттері	Талаптары
1	Сатушы	18	Дүкендегі тауардың қабылданып – жіберілуі	Ж/б немесе о/б, 20-40 жастағы әйел адам, мүмкін болса жұмыс тәжіриебесімен
2	Жүргізуші - таратушы	1	Көлік жүргізіп білу, тауарды қабылдап – жіберу, тауарды түсіру – тиеу	«В» мен  «С» жүргізушілік категориясы, 25-35 жастағы ер адам, жұмыс тәжіриебесі  3 жылдан төмен емес.
3	Оператор	1	ДК жұмыс  істеу (арнайы бағдарлама), арнайы бағдарлама, есеп қағаздармен жұмыс істеу, тауардың жіберіленетін бағасын аңықтау	Ж/б немесе о/б  бар, 25-40 жастағы ер адам немесе әйел адам, мүмкін болса  «1С» жұмыс тәжіриебесімен
4	Тауар жүргізуші	1	Нысандар мен тауар жіберушілермен жұмыс істеу	Ж/б бар, 30-40 жастағы  ер адам немесе әйел адам. жұмыс тәжіриебесі 5 жылдан төмен емес
5	Шаруашы-лық  бастығы	1	Нысандарды  жақсы жағдайда ұстау, шаруашылық сұрақтар шешу.	Ж/б бар, 30-40 жастағы  ер адам. Жұмыс тәжіриебесі 3 жылдан төмен емес
6	Менеджер	1	Кәсіпорын ісін жүргізу, есептік тіркеу, кассаны  жүргізу, қаржы құжаттарын толтыру	Жоғары экономикалық білімі бар, 30-45 жастағы ер адам немесе әйел адам. «Есептік тіркеу» мамандығы. Жұмыс тәжіриебесі 5 жылдан төмен  емес
7	Директор	1	Кәсіпорынның  бүкіл қызметін бақылау, жоғары түрған ұйымдармен жұмыс істеу	Жоғары экономикалық білімі бар, 30-45 жастағы ер адам немесе әйел адам. Жұмыс тәжіриебесі 5 жылдан төмен емес