Коммерциялық банктерді рейтінгін бақылау

 

2.1. Есептің  қойылымы

 

     Коммерциялық  банк рейтингін талдаудың ақпараттық жүйесіндегі негізгі мәселе Ұлттық банк Қаржылық Қадағалау Департаментіне дер кезінде ақпараттарды беріп  отыру.

 

2.2. Кіріс  ақпараттары

 

      Кіріс ақпараты – бұл пернетақтадан түскен сигналдар, мәліметтер, құжаттар түрінде түскен ақпарат және ақпараттық жүйелердің функцияларын орындау үшін қажет.

      Кіріс құжаттары және олардың негізінде  алынған файлдар өз кезегінде  шапшаң және шартты – тұрақты болып  бөлінеді, бұл жерде материалдық, еңбектік, технологиялық және басқа  да нормалар мен нормативтер және барлық керекті мәліметтер көрсетілген.

      Қайта өңдеуге түсетін ақпарат бақылаудан өтуі қажет. Ең аз қажет етілетін бақылау  пайдаланушының визуалды бақылауы болып  табылады, сонымен қатар ақпаратты  пакетке енгізу кезінде бағдарламалық  бақылау қарастырылған. Есепті шешу кезінде қосымша әдістер мен  бақылау формалары қарастырылуы қажет.

 
 
 
 

«Капитал  жеткіліктілігі» кіріс құжатының  ақпараттық құрылымдық бірлігінің сипаттамасы  мен тізімі

 
 

«Актив  сапасы» кіріс құжатының ақпараттық құрылымдық бірлігінің сипаттамасы  мен тізімі

 
 

«Менеджмент»  кіріс құжатының ақпараттық құрылымдық бірлігінің сипаттамасы мен тізімі

 
 

«Табыстылық»  кіріс құжатының ақпараттық құрылымдық бірлігінің сипаттамасы мен тізімі

 
 

«Өтімділік» кіріс құжатының ақпараттық құрылымдық бірлігінің сипаттамасы мен тізімі

 
 

2.3. Шығыс  ақпараттары

 

    Шығыс ақпараты – бұл басқару объектісіне, қызметшіге немесе басқа басқару жүйелеріне берілетін құжаттар, мәліметтер және сигналдар түрінде берілетін және ақпараттық жүйелер функцияларын орындау нәтижесінде алынған ақпарат.

 
 

«Статус-Репорт»  шығыс құжатының ақпараттық құрылымдық бірлігінің сипаттамасы мен тізімі

 
 

«ҰБҚД есеп»  шығыс құжатының ақпараттық құрылымдық бірлігінің сипаттамасы мен тізімі

 
 

2.4. Ақпараттық  база

 

       Ақпараттық база - бұл басқару  есептерін шешу үшін экономикалық  объектіні жұмыс істеу барысында  оны айнытпай дәлме-дәл бейнелейтін  ақпарат массивтерінің бірігуі.  қазіргі уақытта ақпарат базасын  тұрғызудың екі ыңғайы қалыптасқан:  жеке қолданушыларға қызмет көрсетуге  арналған массивтердің бірігуі  секілді қойманы тұрғызу, ол  АЖ-ны тұрғызудың бастапқы кезеңдеріне  тән; саны көп қолданушылар  үшін интегрирленген ақпарат  қоймасын тұрғызу. 

       Ақпараттық база келесілерден  тұрады:

    -  ақпаратты кодтау жүйесінен;

    -  ақпараттық массивтен, яғни  ақпараттық базаны тұрғызуға  кіретін мәліметтер массивінен;

       Ақпараттық база машина ішіндегі  және машинадан тыс болып бөлінеді.

Машинадан тыс ақпараттық база келесілерден тұрады:

- жедел  ақпарат;

- нормативті  құжаттар;

- кодтау  классификациясының жүйесі.

        Машинадан тыс ақпараттық база - ақпараттық базаның бөлігі, ол  ақпараттық жүйенің қалыпта (формада)  қызмет етуінде қолданылатын  белгілер және құжаттардан, адамдардың  есептегіш құралдарынсыз қабылданатын  мәліметтердің бірлігінен тұрады. Машинадан тыс ақпараттық база  кодтауды классификациялау жүйесінен,  ақпаратты нормативті құжаттардан,  жедел ақпараттардан тұрады. Кодтауды  классификациялау жүйесі мәліметтерді  бір мәнде жазу, ақпараттық есептегіш  жүйелердің жадысында идентификациялау  және тиімді ізденіс үшін қолданылады.  Нормативті - анықтамалық құжаттар  шартты - тұрақты ақпараттар категориясына  жатады және әр түрлі регламентті  нормативтерден, мәліметтерден тұрады, олар ұзақ уақыт бойы есептеуде  өзгеріссіз қолданылады. 

Ал машина ішіндегі ақпараттық базасына -  ақпараттық жүйе кіреді.

Машина  ішіндегі ақпараттық база - белгілі  бір белгі бойынша жүйенің  машиналық тасығыштарындағы қолданылатын АЖ-ның мәліметтер жиынтығынан тұратын  ақпараттық базаның бөлігі.

        Жедел ақпарат дәл сол мерзімдегі  объектінің жай күйін бейнелейді, яғни ол өңделмеген бірінші  ақпарат болып табылады. Кодтаудың  мақсаты - ол ақпаратты ыңғайлы  кішігірім қалпында ұсыну, ол  құжатта мәліметтерді машиналық  тасығыштарға жазғанда өңдеу  басқа да операцияларды жүргізгенде  қажет. Әт үрлі белгілі номенклатуралардың  негізгі классификациялануы мәліметтер  базасындағы ақпаратты іздеуге,  оны өңдеуге, жеңілдетуге қажетті  классификация болып көп объектілерді  бөлу жүйесі болып табылады (пәндерді, үрдістерді, түсініктерді) белгілі  немесе әр түрлі белгілері  бойынша жіктеу. Классификациялау  объектісі болып классификацияланатын  объектілердің өзі, классификациялау  нәтижесінде алынған классификациялаудың  тобы көп объектілер болып  табылады. Классификациялау жүйесі  дегеніміз - жиынды жиын астарынан  бөлу ережелерін айтады. Классификациялау  жүйесі иерархиялы және фасетті  болып бөлінеді. Иерархиялы классификациялау  жүйесі - жиын объектілерінің кезектілікпен  бағыныңқылы классификациялық топтарға  бөлінуін айтады. Фасет классификациялану  жүйесі – көп жиын объектілерінің  параллельді классификациялау  топтарына  байланыссыз бөлінуі. Классификациялаудан  кейін таңдап алған кодтау  жүйесіне байланысты ақпарат  бірліктерін кодтайды. Кодтау дегеніміз  – символды белгілерді теңестіру  үрдісі, ол объектілерді кішігірім  формада ұсыну мақсатында пайдаланады.  Кодтау жүйесі дегеніміз –  классификацияланатын объектілерге  кодтық белгілерді теңестіру  дәрежелерінің бірлігі. Код –  ол белгілі ережеге сәйкес  барлық номенклатураға белгіленуі  ортақ теңестіруді тұрғызу жүйесі, сонымен қатар әр кодты анықтауға  болады.

• код ұзындығы (кодты белгілеудің саны);
• код разряды( кодты белгілеудегі белгінің саны);
• код алфавиті ( кодты белгілеуде қолданылатын белгілер, олар сандық, әріптік, әріптік-сандық болуы мүмкін);         
• код құрылымы (кодты белгілеудегі белгілердің орналасу тәртібі).