Еңбекақы бойынша есеп айырысу

 

     Мазмұны 

Кіріспе        5                                                                                      

1. Еңбекақы  бойынша есеп айырысудың теоретикалық негіздері        7

   1.1 Еңбекақының нормативтік-заңнамалық базасы                                          7

    1.2 Еңбекақы түрлері, еңбекақы төлеудің  нысандары мен жүйелері            16

    1.3 Еңбекақы бойынша аналитикалық және синтетикалық  есеп                   30 

  

2.   Қызметкерлермен еңбекақы бойынша есеп айырысудың

  аудиті                                                                                                              35

1. Еңбекақы аудитінің мәні, негізгі мақсаттары                                              35
2. Еңбекақы  аудитін тексерудің жоспары мен бағдарламасын

      құру                                                                                                                  38

3. Еңбекақы бойынша аудиторлық тексеру процедураларын

      жүргізу                                                                                                             44 

3 «Есік жүйке аурулар интернат үйі» Мемлекеттік Мекемесінде еңбекақы бойынша есеп айырысудың есебі мен аудитінің ерекшеліктері.                                 

1. «Есік жүйке аурулар интернат үйі» Мемлекеттік Мекемесінің жалпы

          сипаттамасы                                                                                                  52

2. Еңбекақы бойынша есеп айырысудың құжаттық рәсімделуі және   

           бухгалтерлік есебі                                                                                       57

3. Еңбекақы бойынша есеп айырысудың аудитінің ерекшеліктері және

          еңбек заңдылықтарының сақталынуы                                                       61        

     Қорытынды                                                                                                  65

              

     Пайдаланылған әдебиеттер тізімі                                                             69  

     Қосымшалар                                                                                                71 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

     Кіріспе 

             Еңбекақы - өнімнің   өзіндік құнының   негізгі   элементтерінің   бірі   болып табылады ,  сондықтан да еңбекақы  есебінің дұрыс ұйымдастырылуы  еңбек өнімділігін артуына,  өнімнің өзіндік  құнының кемуіне  және  еңбеккерлердің  өмір  деңгейінің  жақсаруына  себепші болады.

         Еңбекақы – бұл  еңбек  өлшемі  мен  тұтыну  өлшеміне  бақылау  жасауды жүзеге  асыруға  көмектесетін  маңызды  экономикалық  құрал.  Шаруашылық  субъектісінің  түріне  қарамастан  әрбір қызметкерлердің кірісі  субъект  жұмысының  түпкілікті  нәтижелерін  ескергенде,  оның   жеке  үлгісімен  анықталады  және   салықтармен  реттелінеді.  Жалақы тұтынушы  кірісінің  үлкен  бөлігін  құрайды,  сондықтан  да сұраныстың  мөлшеріне,  тауардың  тұтынысына   және   олардың     бағасына елеулі  әсер  етеді.

Жалақы – бұл еңбек өлшемі мен тұтыну өлшеміне бақылау жасауды жүзеге асыруға көмектестін маңыздық экономикалық құрал. Шаруашылық субъектісінің түріне қарамастан әрбір қызметкердің кірісі субъект жұмысының түпкілікті нәтижелерін ескергенде, оның жеке үлесімен анықталады және салықтармен реттелінеді. Жалақы тұтынушы кіріснің үлкен бөлігін құрайды, сондықтан да сұраныстың мөшеріне, тауардың тұтасына және олардың бағасына елеулі әсер етеді. Жалақының номаиналды және шынай түрлері болады.     Номиналды жалақы дегеніміз -жалдамалы еңбектің қызметкері өзінің күндік, апталық, айлық еңбегі үшін алатын ақша сомасы. Номиналды жалақының мөлшеріне қарап табысының деңгейі жайында айтуға болады, бірақ тұтынудың деңгейі мен адамның әл – ауқаты жайлы айту мүмкін емес.  Шынайы жалақы – алған ақшаға сатып алуға  болатын  өмірлік игіліктер мен қызметтердің жиыны. Ол номиналды жалақыға тікелей қатынаста және тұтыну заттары мен ақылы қызметтердің бағасы деңгейімен кері қатынаста болады.    Жалақы өнімінің өзіндік құнының негізгі элеметтерінің бірі болып табылады, сондықтан да жалақы есебінің дұрыс ұйымдастырылуы еңбек өнімділігінің артуына, өнімнің өзіндік құнының кемуіне және еңбеккерлердің өмір деңгейінің жақсаруына себепші болады.  

         Еңбекақы  бойынша  қызметкерлермен   есеп  айрысудың  есебі мен  аудитінің мақсаты – шаруашылық етуші субъектінің   еңбекақы есебін жүргізу тәртібін, бухгалтерлік есептің ұйымдастырылуын, сондай-ақ еңбекақы бойынша жүргізілген есеп айырысулардың   дұрыстығын   тексеру.

         Еңбекақыны есепке алу және оның аудитін ұйымдастыру дипломдық жұмыстың өзектілігі нарық қатынастары жағдайында қызметкерлермен   еңбекақы бойынша есеп айырысу-бухгалтерлік есептің аса маңызды      бөлігі болып табылады. Халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына және ҚР-ның «Бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы» заңдарына сәйкес оны дұрыс ұйымдастыру өз кезегінде өнімнің өзіндік құнына өз әсерін тигізіп отырмақ.

     Еңбекақы – бұл қызметкерге бекітілген еңбек шарты бойынша орындалған жұмыс көлеміне байланысты төленетін ақы.

2.2. Денсаулық сақтау

  Осы жылдар бойына  біз қазақстандықтардың денсаулығын жақсарту үшін

қажет нәрсенің бәрін жасадық. 2013 жылы Біртұтас ұлттық денсаулық

сақтау жүйесін енгізу аяқталады.Біз аурудың алдын алуға шындап кірісіп,

бастапқы медициналық-санитарлық жәрдемнің сапасын арттыруымыз

керек.Сондықтан Қазақстанда халықтың мақсатты топтарының

денсаулық жағдайын бақылаудың ұлттық бағдарламалары кешенін енгізу

қажет. Қазақстан үшін көліктік медицина өте көкейкесті, сондықтан

біз оны дамытатын  боламыз. Жұмылғыш медициналық кешендер-автоклиникалар с

анын 50 бірлікке дейін жеткізу қажет. Оларды шығару Қазақстанда жүзеге

асырылуға тиіс. Бұл шаралардың біздің мыңдаған азаматтарымыздың өмірін

құтқарып қалатынына сенімім мол. Осы міндеттерді орындау нәтижесінде 2015 жылға қарай қазақстандықтардың өмір жасының күтілетін ұзақтығы 70 жасқа дейін,

ал 2020 жылға қарай 72 жасқа дейін  ұлғаятын болады. Саламатты өмір

салтын  насихаттап, барлық жерде салынған спорт базаларын

пайдалану керек. 2015 жылға қарай350 дәрігерлік амбулаториялар,

фельдшерлік-акушерлік  пункттержәне емханалар салынатын болады.

Қазақстан Республикасының Президент Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы (2011ж.28.01.) 
 

     Дипломдық жұмыс тақырыбының  өзектілігі – еңбектің және оның төлемақысының есебі кәсіпорындағы бухгалтерлік есеп жүйесінде өте үлкен рөл атқаратындығы. Еңбек, оның саны мен сапасы кәсіпорынның шаруашылық қызметінде анықталынады.

     Дипломдық жұмыстың мақсаты – «Есік жүйке аурулар интернат үйі» Мемлекеттік Мекемесінің еңбекақы бойынша құқықтық-нормативтік базасын және оптимальді саясатын білу, сонымен қатар аудиторлық тексерулердің ұйымдастырылуы мен жүргізу әдістерін қарастыру, еңбекақыны есептеу және одан ұсталынатын ұсталымдардың (салықтардың) есебін жүргізу болып табылады.

     Осы мақсаттарды жүзеге асыру үшін келесі міндеттерді орындау керек: еңбекақы жүйесін және қалыптасқан формаларды қарастыру, «Есік жүйке аурулар интернат үйі» Мемлекеттік Мекемесіндегі еңбекақыны есептеу тәртібі. Еңбекақы есебінің аудитін  жүргізудің тәртібін жүйелендіру.

     Дипломдық жұмыстық  зерттеу  объектісі «Есік жүйке аурулар интернат үйі» Мемлекеттік Мекемесі болып табылады.