Автор: Пользователь скрыл имя, 20 Января 2012 в 07:50, курсовая работа
Әміршіл экономика негізінде ұйымдастырылған бухгалтерлік есеп-қисаптың бұрынғы жүйесі әдістемелік тұрғыдан жетік, жатыққан болатын. Бірақ ол кәсіпорынның мұқтажын есеп, оны дүниеге келтірген әкімшілік-әміршілдік шаруашылық жүгізу жүйесінің талаптарын орындауға бағытталған еді, яғни шаруашылық жүргізу жүйесінің талаптарын орындауға бағытталған еді, яғни шаруашылық өмірдің нақты мәліметтерін тіркеп, жоғарғы органдарға есеп беріп отырған.
Төлем тапсырмасы, бұл – банкіге тиісті қаржыларды жеткізушілер, салық органдары және басқа ұйымдарға аудару туралы тапсырма. Бухгалтер оны компьютерде қажетті дана бойынша басады.
Онда төлеуші мен оның банкісінің, алушы мен оның банкісінің реквизиттері, сомасы мен тағайындалуы көрсетіледі. Банктің қызметкері төлем тапсырмасын орындауға қабылдап алып, оның соңғы данасына таңба қояды, одан соң ол операциясын есепке бейнелеу үшін бухгалтерге қайтып береді. Басылған, бірақ банкіге өткізілмеген төлем тапсырмасы он күн ішінде жарамды болып саналады.
Төлеуші болып кәсіпорынның есеп айырысу шоты ашылған банк саналады және сол бөлігінде кәсіпорынның аталуы мен оның есеп айырысу шотының нөмірі көрсетіледі.
Төменде
біз ҚР Ұлттық банкіде біздің
банкінің берген кадын, ал «
Аударылатын қаржы көлемі бас әріппен сөз түрінде басылады. Оның сандық мөлшері жоғарыдағы оң бұрышта қайталанады.
Төменгі
жақта төлемнің тағайындалуы
көрсетіледі, басшы мен бас
бухгалтердің қолтаңбаларымен
21. Банкіден қолма-қол ақша алу тәртібі
Кәсіпорын банкіден қолма-қол ақшаны оның атына жазылған ақша чегі бойынша кассир немесе басқа сенімді тұлға арқылы алады.
Чектер
арнайы чек кітапшасында
Кассир алдын ала (шамамен 1 – 2 күн бұрын) банкіге қажетті сомаға тапсырыс береді, ал одан соң оны чек бойынша алады. Чектер күнін өзгертпей, жазылған күнді есепке алмай, 10 күн ішінде жарамды болып саналады. Чектің түбіртегі есеп регистірінде кассалық операцияларды жазу үшін ақтаушы құжат болып табылады.
Қазақстан
Республикасындағы
22.
Банкіге қолма-қол ақшаны
өткізу тәртібі
Кассаға есеп айырысу шотынан алынған қолма-қол ақша қатаң мақсатты бағыттар (ақшалар алынған мақсаттар ақша чегінің теріс бетінде көрсетіліп қойылған) бойынша жұмсалуы қажет. Ақшаның жұмсалмаған қалдығы кассаға тапсырылады. Алушылар тарапынан қолма-қол ақшамен төленген өнімнің өткізілуінен түскен ақшалар да есеп айырысу шотына өткізіледі.
Есеп
айырысу шотына ақша салу
Банкте
ақша өткізетін кассир қолма-
Үш бөліктің әрбірінде
Үшінші
бөлік сәл басқаша толтырылады.
23.
Есеп айырысу чектерін
қолдану
Есеп
айырысу чегі – чек берушінің
шотынан чекте көрсетілген
Чектер
лимиттік және лимитсіз
Лимитсіз
кітапшалардың чектерін
Есеп айырысу чектер кітапшасын алу үшін дағдылы чек кітапшасын алу үшін жазылғандай үлгіде өтініш жазылады. Одан басқа, есеп айырысу чектер бойынша шчғчс ету үшін арнайы шотқа есеп айырысу шотынан белгіленген соманы аудару нұсқауымен банкіге төлем тапсырмасы басылуы тиіс.
Материалдық құндылықтарды сатып алу тапсырылған кәсіпорынның қызметкеріне есеп айырысу чектер кітапшасы мен оны пайдалану үшін типтік үлгідегі сенімхат беріледі.
Қазіргі
уақытта жалған чектердің көбейіп кетуіне
байланысты елімізде чектердің жүруі
уақытша тоқтатылған.
24. Вексельдер арқылы есеп айырысу
Вексель,
бұл – қатаң белгіленген,
Вексель
заңмен ұйғарылған үлгіде
Коммерциялық вексельдер, мысалы, сауда операцияларын несиелендіруде қолданылады. Егер сіз тауарды сатушы ретінде 100% алдын ала төлемді ала білсеңіз, онда бұл, әрине, жақсы болады. Алайда, нешер сұраныс пен өсіп бара жатқан бәсекелестік жағдайларында есеп айырысудың мұндай түрі сирек қолданылады. Сатушыларға тауарларды жеткізіп бергенен соң, төлемге немесе несиеге беру жағдайына көнуге тура келеді.
Мұндай
несиенің бір әдісі болып
Вексельді жазып беруші кәсіпорын (тұлға) борышкер болып саналады. Сатылған тауарлардың төлемақысы есебінен вексельді қабылдаушы кәсіпорын (тұлға) кредитор (қарыз беруші) болып саналады.
Вексельдер
жай және аударма түрде болады.
Жай вексель кредитордың (
Аударма вексель (тратта) үшінші тұлғаға (ремитентке) көрсетілген соманы төлеу туралы борышкерге (қарыздарға) бұйрықты мойындатады.
Борышкер акцепт, яғни төлеуге келісім бергеннен соң, қолма-қол ақшаның қызметін орындай отырып, ол жазумен тұлғалардың шексіз шеңберінде айналып жүре алатын жазуы (индоссамент) траттааға қойылады.
Вексель жеткілікті дәрежеде сенімді бағалы қағаз болғанымен, ол ақшаны қайтарып алуға толық кепіл бола алмайды. Борышкер кәсіпорын (вексель беруші) банкроттық жағдайға түсіп және оның мүлкі барлық вексельдер бойынша төлемдер үшін жетпей қалуы мүмкін.
Жоғары
сыныпты (классты) банкілер
Аударма вексельдермен коммерциялық қызметтің бірқатар варианттары бар. Сатушы траттаны несиенің мерзімі біткенше ұстап тұрып, одан соң олардың төлеуін талап етуі мүмкін. Бірақ, ол вексельді банкіге белгілі мөлшерде кемітумен сатып, оны кепілдікке қойып, банкіден ссуда алып немесе оны бағалы қағаздар нарығында сатып, дереу ақшасын алуды артық көреді. Қазіргі уақытта жеткізцшілер мен алушылардың арасында есептесу түрлерін таңдауда шектеулер жойылған. Кәсіпорындар несиеге өнім жіберу, жұмыстар орындау және қызметтер атқаруы мүмкін.
Мұндай
жағдайда алушылар мен
Мысалды қарайық: біздің
Ақша қаражаттың келу барысы бойынша бухгалтерлік
есепте мынадай жазу жазылады: Дт 1040 (1010)
– Кт 2020.
25. Банктің көшірмелері. Есеп айырысудағы қателерді түзету
Кәсіпорын оқтын-оқтын (күнделікті немесе басқа белгіленген мерзімдерге) банкіден өзінің есеп айырысу шотының көшірмелерін алады. Онда операцияның мазмұны шартты кодпен ауыстырылып қойлады.
Банктің көшірмесі белгілікезеңде кәсіпорынның есеп айырысу шотындағы банкімен жүргізілген операциялардың тізімін құрайды. Ол есеп айырысу шоты бойынша операцияны жүргізгеннен кеін беріледі. Көшірмеге әрбір сома бойынша анықтаушы құжаттар қоса тігіледі.
Банктің
көшірмелерін бухгалтерлік
Егер
бухгалтер есеп айырысуда
Банктің
көшірмелерін бухгалтер
26.
Ағымдағы банктік шот
бойынша негізгі бухгалтерлік
проводкалар
№ 1040 «Ағымдағы банктік шоттардағы ақша қаражаты» бұл – активті баланстық шот.
Оның
қалдығы айдың басына есеп
айырысу шотында кәсіпорын
Жылдық
есеп беруді дайындаудан бұрын
есеп айырысудың түгендеуі
Информация о работе Кәсіпкерлік қызметтегі бухгалтерлік есептің негіздері