Автор: k**************@mail.ru, 25 Ноября 2011 в 19:34, диссертация
Мақал-мәтелдер бір ғасырдың ,ғана жемісі емес.Мақал-мәтел-халық ауыз әдебиетінде ерте заманнан келе жатқан,өзіндік ерекшеліктерімен танылған халықтың асыл ойының көркем жиынтығы.Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйінін шешетін асыл мұра,ақылына ақыл қосатын,жарқын болашағына дұрыс бағыт сілтейтін,өмірді танытатын қамқоршы.Онда халықтың өмір сүру барысындағы барлық тәжірибенің өнегелі өсиеттері айтылған,халық даналығы сақталған.
Қазақтың мақал-мәтелдері –көркем әдебиетте сөздің әрін келтіретін,айтайын деген ойдың мағынасын толықтыратын ,сонымен қатар ұтымды да ықшам қолданатын әдемі форма.Өйткені бұл-мол тәжірибенің ұзақ уақыт әбден сұрыпталған,екшелген,сыннан өткен асыл түйіні.
«Барымта жәбірлік көрген елдің (рудың, атаның ) жәбірленген елден зорлықпен ма
Сүймеген істің түбі -реніш
Сүйген істің түбі-кеніш
Әркімнің өз сүйген ісі оны бақытқа жетк
Сырлы сөз – сүйіндіреді
Сыпсың сөз-күйіндіреді
Сөз қадірін сипаттайтын және ө
(Қазақ СССР Ғылым академиясыны
Сөз тапқанға қолқа жоқ
Бір істің,әңгіме даудың түйіні
Піл көтермегенді тіл көтереді.
Тілдің өткірлік ,тапқырлық,алғырлық құдіреті б
Пілдей алып болсаң да,
Орнына жұмса күшіңді.
Құр қара күшке сүйене берме,кү
Құлаққа естілген қаңқу-жүрекке қадаоған шаншу.
Жала мен өсек-аяң,дөрекі сөзде
Кітап-
Білім-өмір шырағы.
Оқушылыады кітап оқуға,оны қастерлеп күтіп ұстауға,кітап сөзін жете ұсынып,одан рухани азық алуға шақыратын бұл нақыл баспасөз бетіндегі мақалдарда жазылып келеді.
Кедей мен бай жолдас болмас,
Қасқыр мен қой қоралас болмас.