Истории Беларуси

Дамова аб стварэнні  Саюзнай дзяржавы стаў больш высокай  ступенню інтэграцыі двух краін, значэнне яе цяжка пераацаніць у гісторыі беларуска-расійскіх адносін. У аснове мэт Саюзнай дзяржавы закладзена наступнае:

• забеспячэнне мірнага і дэмакратычнага развіцця народаў  дзяржаў-удзельнікаў;
• падвышэнне дабрабыту і ўзроўня жыцця;
• стварэнне адзінай эканамічнай прасторы для забеспячэння сацыяльна-эканамічнага развіцця на аснове аб'яднання матэрыяльных і інтэлектуальных патэнцыялаў дзяржаў-удзельніц;
• выкарыстанне рынкавых механізмаў функцыянавання эканомікі;
• няўхільнае прытрымліванне асноўных мае рацыю і воляў чалавека і грамадзяніна ў адпаведнасці з агульнапрызнанымі нормамі міжнароднага права;
• правядзенне ўзгодненай знешняй палітыкі.

Для рэалізацыі мэт Саюзнай  дзяржавы ў Дамове прадугледжана  стварэнне Вышэйшай Дзяржаўнай Рады, Парламента, Рады Міністраў, Злічальнай палаты і Суду Саюзнай дзяржавы. Засноўваецца таксама Камісія па правах чалавека.

 

Вопрос 50. Саюзныя праграмы і праекты. Эканамічная інтэграцыя. Рэгіянальнае супольніцтва.

После подписания Договора о создании союзного государства предпринимались определенные усилия по его реализации. В частности, в августе 2000 г. Совмин Союзного государства обсудил более 29 вопросов углубления белорусско-российского уединения. Была проанализирована работа по сближению основных социальных и макроэкономических показателей, усилия по введению единой денежной единицы и формированию единого эмиссионного центра. Обсуждались также вопросы создания единого таможенного пространства, системы тарифного и нетарифного регулирования. Был подписан важный экономический документ – соглашение между правительствами Беларуси и России о создании унификационного налогового законодательства и проведении единой налоговой политики. Состоялось решение об использовании с 1.01.2005 г. в расчетах российского рубля и введении с 1.01.2008 г. единой денежной валюты Союзного государства.

Но  в целом в 2000 г. многие проблемы практического становления Союзного государства решались медленно. Малоэффективной оказалась и программа реализации Договора.

Одним из важнейших факторов, тормозящих интеграционные процессы, становилось  отсутствие единого подхода к решению экономических вопросов. Проявлялись различия во взглядах на практическое сближение социально-экономических показателей, объединение финансовых систем, принятие единого налогового и таможенного законодательства. За всем этим просматривались политические противоречия, прежде всего во властных структурах России, ее политической и бизнесэлитах. В свою очередь антисоюзные лозунги стали знаменем белорусской оппозиции в борьбе за власть.

30 ноября 2000 г. в Минске состоялось очередное  заседание высшего Госсовета Союзного государства Беларуси и России. На нем превалировали проблемы экономической интеграции двух стран, поскольку эта задача является важнейшей. Некоторые из вопросов удалось разрешить положительно. Однако обе стороны сохранили различные мнения по отдельным проблемам дальнейшего строительства Союзного государства.

В 2001 – 06 гг. шел напряженный поиск  путей дальнейшего единения братских народов, велась активная пропаганда общих  восточнославянских культурно-моральных  традиций и ценностей, преодоление периодически возникавших трудностей. В частности, камнями преткновения остаются приватизация белорусских предприятий при участии российского капитала и введение единого рубля.

Как определенный шантаж было воспринято в Беларуси прекращение зимой 2004 г. поставок российского газа, хотя наша страна полностью производила оплату этих поставок. Лукашенко квалифицировал это как своеобразный акт терроризма против братского народа. Но при наличии подобного рода трудностей Беларусь и Россия не отдалились друг от друга.

В 2003 г. товарооборот между нашими странами составил 11,5 млрд. долларов, а в 2004 г. – более 17 млрд. долларов. На долю России приходятся более 60% общего объема нашей  внешней торговли. В свою очередь, Беларусь занимает 2-е место во внешней  торговле России.

6 октября  2007 года был подписан Договор  между Беларусью, Казахстаном  и Россией о создании единой  таможенной территории и формировании  таможенного союза в Душанбе.

28 ноября 2009 года встреча Д. А. Медведева,  А. Г. Лукашенко и Н. А.  Назарбаева в Минске ознаменовала собой активацию работы по созданию на территории России, Белоруссии и Казахстана с 1 января 2010 года единого таможенного пространства. В этот период был ратифицирован ряд важных международных соглашений по Таможенному союзу. Всего за 2009 год на уровне глав государств и правительств были приняты около 40 международных договоров, составивших основу Таможенного союза.

С 1 июля 2010 года новый Таможенный кодекс стал применяться в отношениях между  Россией и Казахстаном, а с 6 июля 2010 — в отношениях между Россией, Белоруссией и Казахстаном. 1 апреля 2011 года на границе России и Белоруссии отменён транспортный контроль. Его перенесли на внешний контур границ Таможенного союза

Россия всегда была и остается главным стратегическим партнером Беларуси во всех сферах государственной деятельности.

 

Вопрос 51. Асноўныя мэты і задачы дзяржавы ў сферы  міжнародных адносін. Дыпламатычнае  прызнанне Рэспублікі Беларусь

Развал СССР і стварэнне  СНД запатрабавалі распрацоўкі  новай знешнепалітычнай канцэпцыі, вызначэння новых шляхоў, прырятэтаў і напрамкаў у знешняй палітыцы. Вярхоўны Савет і ўрад рэспублікі надалі вырашэнню гэтай задачы важнае значэнне, распрацавалі і прынялі план усебаковага міжнароднага супрацоўніцтва. Рэспубліка Беларусь у сваей знешняй палітыцы каруецца прынцыпамі суверэннай роўнасці дзяржаў, непрымянення і адказу ад пагрозы сілы, напарушнасці граніц, мірнага ўрэгулявання супярэчнасцей, неўмяшання ва ўнутраныя справы і іншымы агульнапрызнанымі прынцыпамі і нормамі міжнароднага права. Яна абвясціла сябе нейтральнай і бяз’ядзернай дзяржавай, за яе мяжы ўжо поўнасую выведзена ядзерная тактычная зброя.

На ліпень 1994 г. Рэспубліку Беларусь як суверэнну. Дзяржаву прызналі 123 краіны свету. Дыпламатычныя адносіны ўстаноўлены з 97 краінамі. У Мінску адкрыта 21 пасольства.

Заключаны дагаворы з  суверэннымі рэспублікамі СНД, прыняты  дэкларацыі аб прынцыпах добрасуседскіх адносін з рэспублікамі Прыбалтыкі. Суверэнная Беларусь стала раўнапраўным удзельнікам нарады па бяспецы і  супрацоўніцтву ў Еўропе (НБСЕ), падпісала Заключны акт НБСЕ ў Зельскінкі, стала першай з краін – членаў СНД, што ўвайшлі ў Савет Еўропы. Ва ўмацаванні і развіцці знешніх сувязей Беларусі пэўная роля належыць афіцыйным візітам за мяжу дэлегацый, што адбылася за апошнія гады, на чале з былымі старшыней Вярхоўнага Савета С. С. Шушкевічам, старшыней урада В. Ф. Кебічам, іншымі кіраўнікамі рэспублікі. Іх мэта – выклікаць у развітых дзяржаў зацікаўленнасць да эканамічнага, грамадска-палітычнага і культурнага супрацоўніцтва з Беларуссю, прыцягнуць дзелавыя колы гэтых краін да ўдзелу ў пераўтварэннях, якія праводзяцца ў рэспубліцы.

Беларусь ідзе па шляху  інтэнравання ў сусветныя і рэгіянальныя палітычныя і эканамічныя структуры. Асаблівае значэнне тут надаецца яе прыему ў Міжнародны валютны фонд, Сусветны і Еўрапейскі банкі банкі рэканструкцыі і развіцця, што дае падставы развлічваць на валютныя крэдыты і пазыкі. Пашыраецца ўдзел прадпрыемстваў і арганізацый Рэспублікі Беларусь у наладжванні непасрэдных замежных сувязей. Па стану на сярэдзіну 1993 г. налічвалася 576 сумесных прадпрыемстваў і філіялаў з замежнымі фірмамі. Найбольшая колькасць партнераў прыпадае на Польшчу, Германію, ЗША. За 1993 г. прадпрыемствы экспартавалі прадукцыю на 710 млн. долараў ЗША, імпартавалі вырабаў і сыравіны на 744,6 млн. долараў.

 

Вопрос 52. Эканамічныя сувязі Беларусі з  замежнымі краінамі.

Рэспубліка  Беларусь развівае гандлёва-эканамічнае  супрацоўніцтва не толькі з краінамі СНД, але і з дзяржавамі далёкага замежжа. У яе знешняй палітыцы выразна  вызначыліся ўсходні і заходні вектары. Важнымі гандлёвымі партнёрамі Беларусі з’яўляюцца еўрапейскія краіны, у іх ліку Германія, Вялікабрытанія, Польшча, Нідэрланды, Літва, Латвія і інш. У 2002 г. аб’ём гандлю з імі склаў каля 5 млрд долараў.

Паспяхова развіваюцца палітычныя і гандлёва-эканамічныя сувязі паміж Рэспублікай Беларусь і Кітайскай Народнай Рэспублікай. Знешнегандлёвы тавараабарот паміж краінамі складае каля 1 млрд долараў. Рэспубліка Беларусь і Кітайская Народная Рэспубліка маюць аднолькавыя ці блізкія погляды на праблемы развіцця сусветнай цывілізацыі, падтрымліваюць адзін аднаго ў міжнародных арганізацыях. Станоўчы вопыт назапашаны ва ўзаемаадносінах паміж Рэспублікай Беларусь і такімі аўтарытэтнымі краінамі Азіі з магутным вытворча-эканамічным патэнцыялам як Індыя, Іран, В’етнам, Катар, Аман, іншыя краіны Персідскага заліва.

Рэспубліка  Беларусь пачала распрацоўку залежаў  нафты і яе здабычу ў такой  далёкай лацінаамерыканскай краіне, як Венесуэла. У гэту краіну Рэспубліка Беларусь пастаўляе прадукцыю свайго машынабудавання, хімічнай прамысловасці, бытавыя тавары, ажыццяўляе там жыллёвае будаўніцтва.  Пашыраюцца маштабы і набіраюць высокія тэмпы палітычныя і гандлёва-эканамічныя сувязі паміж Беларуссю і Венесуэлай, чаму не ў малой ступені садзейнічалі ўзаемныя візіты прэзідэнтаў абедзвюх краін.

Рэспубліка Беларусь прыцягвае ў сваю эканоміку капіталы і вопыт замежных інвестараў і  міжнародных валютна-фінансавых арганізацый, стварае сумесныя прадпрыемствы, дазваляе замежным фірмам займацца на сваёй  тэрыторыі бізнесам і прадпрымальніцтвам.

 

Среди стран СНГ Россия представляет собой крупнейший рынок  сбыта белорусских товаров и  услуг, также основной источник сырья  и энергоресурсов, комплектующих  изделий. В свою очередь Беларусь для России является поставщиком  качественных высокотехнологических товаров, с/хозяйственной продукции, важнейший транзитный коридор. За 2004 год объем внешнеторгового оборота с Российской Федерацией составил 17,6 млрд. дол.

Значительной вехой  в сотрудничестве двух государств стал Первый белорусско-российский экономический форум, проходивший с 6 по 9 сентября 2005 года.

Беларусь выступает  за превращение СНГ в региональную организацию с высоким уровнем  экономической интеграции, за создание зоны свободной торговли.

При сохранении в Содружестве  разногласий, тем не менее, продолжается развитие сотрудничества в сфере борьбы с международным терроризмом, наркобизнесом, торговлей людьми. Создан Антитеррористический центр государств - участников СНГ.

На Казанском саммите 2005 г. была принята Концепция сотрудничества в борьбе с терроризмом, Концепция военного сотрудничества, Концепция согласованной пограничной политики.

Беларусь активно сотрудничает в рамках Евразийского экономического сообщества (ЕврАзЭС). Это сотрудничество обеспечивает формирование устойчивых торговых связей, способствует промышленному развитию с использованием сложившегося разделения труда.

Для укрепления безопасности на постсоветском пространстве Беларусь является участницей Организации Договора о коллективной безопасности (ОДКБ), которая начала функционировать с 18 сентября 2003г.

Растет роль Евросоюза  и Европы в целом во внешней  торговле республики. Доля Европы в  нашем экспорте составляет 40%. Наиболее крупными торговыми партнерами Беларуси из числа стран - членов ЕС является Германия (15% товарооборота вне СНГ), Великобритания (12,7%), Нидерланды (6,3%), Италия (5,2%) .

 

Экспорт Республик Беларусь в страны ЕС мог бы быть гораздо  более существенным, если бы Евросоюз не применял антидемпинговые меры в  отношении экспортируемой нашей  продукции.

За последние десять лет Беларусь закрепилась на рынках большинства стран Азии. Особенно плодотворно развиваются отношения  с Китаем. За последние 10 лет товарооборот увеличился в 5 раз. Между двумя странами обеспечен регулярный обмен визитами на высшем уровне.

Таким образом, исходя из национальных интересов, наша страна проводит многовекторную политику. Она признана 159 государствами, со 154 из которых установлены  дипломатические отношения.

 

Вопрос 53. Развіцце культурнага супрацоўніцтва Беларусі з замежнымі дзяржавамі.

Узаемаразуменню і збліжэнню  народаў заўседы дапамагалі міжнародныя  культурныя сувязі, кантакты ў галіне літаратуры і мастацтва, фізкультуры  і спорту. Беларусь – актыўная ўдзельніца ЮНЕСКА, шэрагу іншых міжнародных  арганізацый, якія садзейнічаюць развіццю культурных сувязей народаў. Беларускае таварыства дружбы і культурнай сувязі з замежнымі краінамі супрацоўнічае з сотнямі арганізацый замежных краін.

Моцным сродкам збліжэня народаў з’яўляецца ўзаемаабмен  дасягненнямі літаратуры, творамі кіно, выяўленчага мастацтва. У замежных еўрапейскіх і некаторых іншых краінах не зніжаецца папулярнасць твораў В. Быкава, І. Навуменкі, М. Танка, І. Шамякіна, І. Чыгрынава і іншых беларускіх літаратараў. Са свайго боку беларускія чытачы праяўляюць цікавасць да лепшых твораў замежных паэтаў, празаікаў, драматургаў. Шмат якія з іх перакладзены на беларускую мову, сталі духоўным здабыткам жыхароў рэспублікі.

Грамадскасць дзесяткаў  краін свету мае магчымасць знаеміцца  з мастацтвам беларускга народа, якое прадстаўляюць калектывы Дзяржаўнага тэатра оперы і балета Беларусі, Дзяржаўнага ансамбля танца, Беларускага народнага хору, вакальна-інструментальных ансамбляў, іншых выканаўцаў. Замежным аматарам тэатральнага мастацтва запомніліся выдатныя выступленні опернай спявачкі Марыі Гулегінай. Толькі за 1992-1993 гг. у замежных турнэ пабывалі ансамблі “Сябры”, “Белыя росы”, “Харошкі”, “Купалінка”, “Свята”, “Забава”, “Медуніца” і інш.

Вядомыя за мяжой лепшыя здаюыткі беларускага жывапісу, графікі, скульптуры, асабліва работы З. Азгура, А. Бембеля, М. Савіцкага, якія неднаразова дэманстраваліся на міжнародных выставах выяўленчага мастацтва.

Святам эстраднай песні  стаў Міжнародны музычны фестываль  “Славянскі базар” у Віцебску. На яго  з’язджаюцца сотні гасцей, вядомыя  спевакі, кампазітары, музыканты з краін СНД, а таксама блізкага і далекага замежжа – Германіі, ЗША, Канады, Аўстраліі.

 

Вопрос 54. Беларусь і ЕўраЗЭЗ.

ЕврАзЭС – 10 октября  2000 главы государств-участников Таможенного  союза (РБ, Казахстан, Кыргызстан, РФ, Таджикистан) подписали договор. Это было продолжение сотрудничества по договорам от 6 января 1995 (РФ и РБ) и 20 января 1995 (Казахстан) о Таможенном союзе. 26 февраля 1999 – присоединились Киргизия и Таджикистан, договоры о Таможенном союзе и ЕЭП.