Туристік агенттіктің персоналын басқарудың толық жетілдіру жолдары

 

      Бұл кестедегі талдауды қарасақ, қызметтердің орындау көлемін үш жылда 3,5% артқаннын көрсек болады. Соңғы 2 жыл  « Тахмид » ЖШС туристік фирмасының таза пайдасы 19,2% өскен. Бұл көрсеткіш фирманың жетістіктері соңғы екі жылда көтерілгенін көрсетеді. Сонымен қатар шығындар көлемі де артқанын көрсек болады. Әсіресе,маркетингтік, жарнамаға кеткен шығындар. Қазіргі кезде, оның нарықтағы үлесі 35%  артқан. Оның Қазақстандық туристік нарықтан алған орнына персоналдарының адал жұмыстарынан беделге ие болып отыр.Персоналды   кәсіпкерлік  іс-қызметтің  түрі  деп   қарастыруға  да  болады. Осы  көзқарасқа  қарай  менеджментті  алдын-ала  белгіленген  экономикалық  нәтижеге  жету  үшін  адамдардың  күш-қуатын нысаналы түрде  шоғырландыруды    ұйғаратын  іс-қызметтің    бір  түрі  деп  түсінген  дұрыс. Басқару   стратегиялық  және  тактикалық    мақсаттарға  оңтайлы  жетуде  әрбір  кәсіпорындардың  және  олардың  персоналдарын  нысаналы  және   келісімді  жұмысаен  қамтамасыз  ететін  басқару  іс-қызметіне  ерекше  түрінен  тұрады.       Ал  басқару  үрдісі  белгілі  мақсатқа  жетуге  бағытталған  дәйекті  түрдегі  істің  жиынтығының  көрінісі.

    Бұл фирма 500 туристті жолдамамен шетелдерге жеткен.Көбінесе Турция және БАӘ елдеріне сұраныс көп.

      Сонымен қатар «Тахмид» авиабилеттерді  сату қызметімен айналысады.Ол 20-дан  шетел авиакомпанияларымен(CSA, KLM, Malev, AirFrance, AirArabia, ETIHAD және т.б) қарым- қатынас орнатқан.

    «Тахмид»  турфирмасы клиенттерді тарту мақсатында қосымша әдістерді қолданады :

• клиенттерге иілімді жеңілдіктер жүйесі беріледі( екінші айналымда 3% , үшіншіде 5% , одан кейінгілеріне 7%);
• әр клиентке сыйлықтар беру.

    Қазір әр түрлі табиғат стихияларына, саясат дағдарысына байланысты көп елдерде  туристік базалар жабылуда. Осыған орай соңғы 2-3жылда Турция мемлекетіне туристік пакеттер 15-25% өскенін көрсетеді.

    Көктем  мерзімінде  Еуропа және Турция, Египет елдеріне экскурсиондық маршруттар болады. Сондықтан «Тахмид» туристік фирмасына сатылым көлемі  әсер етпейді.Оның себебі,туристік фирмада негізінен корпоративті клиенттер,сондықтан  сезон болмаса да, сатылым көлемі семинарлар мен конференцияларға тәуелді. Жаз мезгілінде Египет және Тайланд, Турция елдеріне сұраныс артады. Ал, қыс мезгілінде қыстық курорттар.Біздің туристер сұранысына әсер ететін факторлардың бірі: өмірлерінің қауіпсіздігі. «Тахмид» ЖШС өз клиенттерінің қауіпсіздігіне көп көңіл бөледі. 

6 – кесте - Сатылым көлемі [11, 51б.] 

      
 
 

7 – кесте - «Тахмид» турфирмасының 2009-2010жж. орындау көлемінің құрылымы [12,5б.]

          

      Орындау  көлемінің құрылымын  талдау  кестеде көрсетілгендей  сатылу пайызы көп  БАӘ-3,2, Турция- 0,8  және Египет- 1,1. Құрылымның көлемінің өзгерісі Венгрияға – 1,4, Англияға – 0,85  кемігенін көрсетеді. Сұраныстың азаю себебі, шенгендік визаны алу қиынғка соғуы. 2010 жылы елшіліктен шенгендік визаны алуға бас тартты. Ол визаның алуына қиындауы Еуропа елдеріне туристердің азайғанын көруге болады. 

    

    ұ 
 
 
 
 
 
 
 
 

    4 – сурет - 2005-2006 жылғы  тоқсан бойынша сатылым көлемі [13,43б] 

      Жоғарыдағы суреттен көріп отырғанымыздай, сұраныс көлемі мерзімге байланысты болады.Жаз мезгілінде Египет және Тайланд, Турция елдеріне сұраныс артады. Ал, қыс мезгілінде қыстық курорттар.

      Қорытындылай келсек, «Тахмид» ЖШС − қазақстандық туризм нарығындағы ең рентабельді, маңызды фирмалардың бірі  

    2.2   ТОО «Тахмид» туристік агенттігінің персоналын басқару жүйесі 

     Басқарудың  объектісі  мен  субъектісінің  арасында  тура  және  кері  байланыс  болады.  Тура  байланыс – бұл  басқару  объектісіне   субъектіден түсетін   әмір (команда). Кері  байланыс – бұл  басқару  субъектісіне  объектіден    әмірдің  орындалғаны  және  оның    жағдайы  туралы  түсетін  ақпарат.

      Кез-келген кәсіпорынның персоналын басқару, соның ішінде туристік фирма өзара бір бірімен байланысты жүйелерден (кадрлар саясаты; басқару әдісі,механизмі және принципі; жұмысқа алу және босату;персоналды іріктеу; персоналды дамыту және ынталандырудан) тұрады.

    Басқару  субъектісі  объектіге  берілген  мақсатқа  сәйкес  ықпалын  жүргізеді. Бұл  үшін  басқарылатын  жүйе  бөлігі  басқару  объектісіне  көрсетілген  ықпалынан  кейін  оның    жағдайы  қандай  екенін  анық  білуі  керек.   

    Ішкі  факторлар,ол кәсіпорынның ішкі қызметінен туу мүмкін және ол дағдарыстың болуының себебі болуы мүмкін.осы мәлімет  ішкі факторлардың өсуі сыртқы факторлардың өсуіне алып келеді:

• басқаруда;
• нарықтық жағдайды дұрыс зерттемеу;
• қаржы менеджментінің дұрыс емес жүргізілуі;
• шығындарды дұрыс басқармау;
• коммерциялық тәуекелдіктің орындалмауы.

    Өндірісте:

• ескірген қорлар;
• еңбек өнімділігі төмендігі;
• энергияның шамадан тыс қолданылуы.

    Жоспардың дұрыс құрылмауы себебінен көп  жағдайда шығындардың пайда болуы на әкеліп соғады.

    Туристік  фирманың жетістікке жетуінің негізгі  факторы−персоналды басқару құрылымы.Негізгі басқару күші құрылтайшылар кеңесінде ең маңызды жүйесі болып табылады.  Осы сатылардың негізінде басқарушылық функцияларды атқарады. Неғұрлым тиімді болса, соғұрлым басшылық қызметі дамиды. 
 
 

 

      
 

      

    

                                         

      

      

    

      

    

      

      

    

      
 
 
 

 

3. – сурет - «Тахмид» туристік фирманың ұйымдастырушылық құрылымы [14,7 б.]

 

          Схемадан көріп отырғанымыздай, «Тахмид» туристік  фирмасының  басқару құрылымы − функционалды болып келеді.Функционалды департаментализация –бұл  «Тахмид» фирмасын  жеке элементтерге бөлу. Әр элементтің өзінің нақты атқаратын қызметі бар.

      «Тахмид» фирмасының басқару  шенінің жоғарғы сатысында –  бас директор (генеральный директор) отырады. Ол кәсіорынға қатысты барлық мәселелерді шешуге қатысады. Сонымен қатар, басшы өзіне  берілген құқығын пайдалана отырып, қызметкерлерді жұмысқа ала немесе босата алады.Кәсіпорын атынан сенім хаттар беруге, банктерде шоттар ашуға бұйрық беруге құқығы бар.

      Бас есепші(бас бухгалтер) – ұйымның шаруашылық ісін , қаржылық және еңбек ресурстарын тиімді пайдалану есебін жүргізетін тұлға.Ол−түсетін қаржы, негізгі және тауарлы-материалды қорларды, өндіріс шығындарын және айналуларды есептейді. Сонымен қатар, қаржылық есептерді, несие операцияларын, есеп айырысуларды жасайды.

      Бас есепшінің қармағында –  есепші-кассир. Ол әр бөлім ішіндегі бухгалтерлік есептерді орындайды.

      Одан кейінгі директор бағындыруында туристік бөлім басшысы болып табылады. Ол жабдықтаушылармен келіссөздер жүргізеді , келісім-шартқа отырғызды. Сонымен қатар көрмелер, презентациялар ұйымдастырады.Турпакеттердің  және авиабилеттердің сатылуларымен айналысатын агенттер туристік бөлімнің басшысына бағынады. Олардың негізгі мақсатына, клиенттерге көрсетілетін  қызметтерді таныстыру, жаңа клиенттердің іздеуі.