Тұтыну несиесі және оның дамуы

Автор: Пользователь скрыл имя, 06 Октября 2011 в 14:41, дипломная работа

Описание работы

Нарықтық экономика дамыған сайын несие түрлері де көбеюде. Соның ішінде тұтыну несиесіне келетін болсақ,оның негізгі мақсаты-халыққа тұтыну тауарларын сатуды ынталандыру, халықтың тұрмыс жағдайын жақсарту. Тұтыну несиесі бөлшек саудамен тығыз байланысты: біріншіден, тауар айналымы өскен сайын, несие көлемі де көбейеді, себебі тауарға деген сұраныс несиеге деген сұранысты тудырады. Екіншіден, төлем қабілеттілігі бар халықтың сұранысын тудырады. Бұл байланыс әсіресе қазір, нарық тұтыну тауарлармен қанаққан сайын нығая түспек.

Содержание

Кіріспе...................................................................................................................6


I-бөлім. Тұтыну несиесі және оның әлеуметтік-экономикалық маңызы

1.1. Тұтыну несиесі туралы түсінік және оның мәні.......................................9

1.2. Тұтыну несиесінің түрлері және қажеттілігі ..........................................13

1.3. Қазақстан Республикасының экономикасындағы тұтыну несиесін беру мәселелері...........................................................................................................22


II-бөлім. Тұтыну несиесін «Казкоммерцбанк» АҚ тәжірибесінде

талдау

2.1. Казкоммерцбанктің тарихы және құрылымы..........................................31

2.2. Тұтыну несиесін АҚ Казкоммерцбанктің тәжірибесінде талдау..................................................................................................................39

2.3. Тұтыну несиесін уақытында қайтаруды қамтамасыз ету формалары...49


III-бөдім. Жеке тұлғаларды несиелеуді жетілдіру жолдары

3.1. Қазақстанда жеке тұлғаларды несиелеуді жетілдіру жолдары..............53


Қорытынды......................................................................................................69


Қолданылған әдебиеттер тізімі.

Работа содержит 1 файл

диплом.doc

— 700.00 Кб (Скачать)

          Қолданыста болған автокөлікті сатып алудың несиелеу бағдарламасы Сізге тиімді несиелеу шарттарымен айдалған кез келген маркілі және модельдегі автокөлікті жеке сатушыдан немесе автосалоннан сатып алуға мүмкіндік береді.

          «Татымды несие» -жаңа автокөлік  сатып алуды несиелеудің арнайы  бағдарламасы. «Казкоммерцбанк» АҚ  жаңа автомобиль сатып алуды  несиелеудің «Татымды несие»  атты жаңа бағдарламасын ұсынады. Аталған бағдарлама Казкоммерцбанктің тиімді несие шарттары арқылы қазіргі заманға сай жаңа автокөлікті едің кез келген авасалонынан жоғары дәрежелі қызметпен сатып алуға ерекше мүмкіндік ереді./32/           

            Гаранттық схема (гарантированная схема) – автакөлікті сауда копаниясы сатқан уақытта қолданылады. Яғни, несие алушы өз қаражаттары есебінен автокөлік құнының 50 пайызын төлеп, қалған 50 пайызын сауда компаниясының банктік гарантия негізінде бөліп төлеуге келіседі. 

          Бұл схема несиелік желілерді  ашуға, яғни сатып алушы несие  есебінен сатушыға жоспарланған  төлемдерді төлеу үшін қолданылады.

          Бұл несиелер 21 жастан 56 жасқа дейінгі Қазақстан Республикасының азаматтарына беріледі және несие шарты бойынша несие мерзімі несие алушыға 58 жас толғанға дейін аяқталуы шарт

          Несие сомасы несие алушының  категориясына және оның табыстары  мен автокөліктің бағасына тәуелді.

          Несие алушының категориясы несиені  қамтамасыз етуге байланысты  анықталады. Автокөлікті сатып алуға берілетін несиелер қарыз алушының банктік шотынан сатушының осы банкте ашылған шотына ақшаларды аудару арқылы немесе несие алушының, үшінші тұлғаның банктік шотынан қолма қол ақша арқылы немесе мерзімді салымдар сомасы арқылы беріледі.

          Егер, кепіл ретінде алынатын  автокөлік болса, оны несие  алушы жүз пайыз, яғни несиелік  шарт немесе банктік гарантия  мерзімі аяқталғанға дейінгі  толық өз құнына сақтандыруға  міндеттеледі.

          Нақты айтатын болса: жол апаттарына (әр түрлі апаттар), үшінші тұлғалардың заңға қайшы іс әрекеттерінен (ұрлаудан, қасақана жандыру арқылы жоюдан, автокөліктің бөлшектерін ұрлаудан ), табиғи апаттардан

(найзағай түсуден, жер сілкінісінен және топан судан), автокаско.

           
 
 
 

      Кесте 2

Екінші  деңгейлі банктердің экономика салалары бойынша несиелері

 

 
 
2007 ж 2008 ж 2009 ж
наурыз маусым қыркүйек  желтоқсан наурыз Маусым қыркүйек желтоқсан Ақпан
Барлық  несиелер

Соның ішінде:

1623357 1901945 2118482 2592061 2733194 3116183 3825453 4735656 4803649
Өнеркәсіп 308722 352135 347392 437727 418756 421265 474214 524696 514332
Ауыл  шар-ғы 129097 139541 144968 163990 156613 170770 184253 207331 211830
Құрылыс 165618 207694 247743 313481 360998 418177 514975 659490 653254
Көлік 61607 77758 81115 96043 97765 94954 96958 106745 118997
Байланыс 16202 18236 16216 21689 16670 17712 21014 33174 27994
Сауда 433704 478984 538127 638343 668813 739792 894983 1104530 1134674
Өзгелері 508344 627597 742920 920787 1013579 1253513 1639057 2099690 2142569

* Дерек  көзі: Қазақстанның статистикалық шолуы №1, 2009

         

           2007 жылы азаматтарға тұтыну мақсаттарына берілген несиелер үлесі – 4,2% ; 2008 жылы- 6,4%, болғанын, яғни үлесі 0,52%-ға, ал көлемі бойынша 20 822 млн. теңгеден  42 249 млн. теңгеге өскенін көріп отырмыз. Ал, 2009 жылы тұтыну мақсатына берілген несиелер – 10,3 % құрады; өткен жылы бұл мақсатқа берілген несиелер көлемі айтарлықтай жоғарылағанын, нақты айтқанда 2,38 есе болған.

          Банктен клиентке берген несие көлемі 31.12.2007 жылғы жағдай бойынша 495 млн және 31.12.2008 жылғы жағдай бойынша 283млн. теңге орнына 2009 жылдың он айдағы өсім көлемі 22,1 % құрады немесе Банктің несиелік қоржыны 109 млн. теңгеге ұлғайды. Соңғы екі жылда банкпен клиентке берген несие көлемінің өсімі 372 млрд. теңгені құрады немесе 160 % өсті.

          2009 жылы тоғыз айда несиелері бойынша жоғалтуларға ықтимал резервтерін қалыптастыруға кететін шығындар 2007 жылғы 9 айдағы 8 924 млн.теңгемен салыстырғанда 11 206 млн. теңгеге құрады. 25,6%өсім ең бірінші кезекте несие қоржыны көлемінің ұлғаюына байланысты болды.  2007 жылдың  1 қазанындағы 524,8 млрд. теңгемен салыстырғанда 640,6 млрд. теңгені құрады. Клиенттерге берілген несие көлемінің өсуіне қарамастан, резервтердің тиімді қойылымы  2008 жылдың аяғында 5,6 % - ке дейін төмендеді. Бұл Қазақстандық жалпы экономикалық жағдайдың жақсаруымен және банктің несие қоржыны сапасының жақсаруымен байланысты болады.

          2009 жылы тоғыз айда клиенттердің несиелері бойынша ықтимал жоғалтуға қалыптасқан резервтердің орташа көлемі  2008 жылғы 9 айдағы 23 141 млн теңгемен салыстырғанда 31 889 млн. теңгені құрады.  8,7 млрд. теңге немесе 99,9 % өсім жарамсыз немесе мерзімі өтіп кеткен несиелердің орташа көлемінің 10,7 млрд. теңгеге өсуінен, сондай ақ қолданыстағы несиелердің орташа көлемдердің 183,9 млрд. теңге немесе 52,7 % - ке артуы есебінен жүзеге асты. 2008 жылы несие қоржыны орташа көлемінің жалпы көрсеткішінде жарамсыз және мерзімі өтіп кеткен несие,лердің үлесі шағын ғана және өткен жылдың 3,3% деңгейінде қалды.

          Банктерде несиелік– брутто көлемі  төрт есе өсуіне байланысты, банктер  берген несиелер бойынша ықтимал  жоғалтуларға резервтер қалыптастыруға  бөлінетін қаржы 130 млн. теңгеден 367 млн. теңгеге дейін көтерілді. /9/

          Таза пайыздық табыс

          Төмендегі кестеде 2009 және 2008 жылдары тоғыз айда Банктің таза пайыздық табысы бойынша мәліметтері келтірілген:

    

                                                            Кесте 3

Несие бойынша  жоғалтуға резервтер 

        2007 2008 2009 өзгерістер
Пайыздық  табыс 316,548 380,777 372,939 51,6
Пайыздық  шығын 171,672 181,265 179,737 68,9
Несиелер  бойынша жоғалтуға резервтерді  қалыптастырғанға дейінгі таза пайыздық табыс 144,696 199,512 193,202 35,6
Несиелер  бойынша ықтимал жоғалтуларға резервтерді  қалыптастыру 69,956 150,697 193,113 27,8
Таза  пайыздық табыс 74,740 48,815 89 42,2

    *Дерек көзі: Казкоммерцбанктің статистикалық бюллетені 2009ж 

          Несиелер бойынша ықтимал жоғалтуларға резервтерді қалыптастырғанға дейінгі таза пайыздық табыс 2009 жылы 9 айда пайыздық активтердің орташа көлемі 35,8 % - ке өсу кезінде мүмкін болатын пайыздық табыстардың едәуір өсуі есебінен 52%-ке артты. Орташа пайыздық активтерге несиелер бойынша ықтимал жоғалтуларға резервтер қалыптастырғанға дейінгі таза пайыздық маржаның көрсеткіші 2008 жылғы 9 айдағы 44,4 %-тен 2009 жылы 9 айда 41,8% - ке дейін азайды.

          Несиелер бойынша жоғалу ықтимал  резервтерін қалыптастыруға кететін  шығындарды қоса есептегенде  таза пайыздық табыс 2009 жылы 9 айда  74,740 млн. теңге құрады, бұл 2008 жылшдың 9 айда орташа пайыздық активке таза пайыздық маржа 2008 жылғы 9 айдағы 3,3%-тен 31%-ке дейін төмендеді. /31/       
 
 
 
 

2.3. Тұтыну несиесін уақытында қайтаруды қамтамасыз ету формалары 

          Өтімділік деңгейіне қарай қамтамасыз етудің төмендегідей түрлері бар:

    • Банктің филиалдарына кепіл берушінің салған ақшалай депозиттері;
    • Кепілдеме беруге құқықтары бар ұйымдар мен кәсіпорындардың кепілдемесі;
    • Өтімді қозғалмайтын және қозғалмалы меншік.

          Несиені қамтамасыз ету ретінде  несие алушының меншігі немесе үшінші тұлғаның меншігі, несие алушының банктік несие қаражаттарына алған

          Меншіктің қамтамасыз етулер  ипотека түрінде де, заклад түрінде  де қабылданады.

          Банктік тәуекелдерді төмендету  мақсатында несиенің қайтарылуын  қамтамасыз етудің бірнеше түрі қолданылуы мүмкін, бірақ қамтамасыз етудің жалпы сомасы несие шартындағы міндеттердің сомасынан артуы қажет.

          Қозғалмайтын мүліктерді бағалау   келесі құжаттар негізінде жасалады:

    • Бағаланатын объектілердің техникаклық құжаттамалары (оригинал);
    • Кепіл берушінің бағаланатын объектілерге меншік құқығын куәландыратын құжаттар;
    • Егер, бағаланып отырған сауда объектісі болса, жылдық, айлық тауар айналымының сомасын растайтын құжаттар;

мүлікті бағалау үшін, банк қызқметкеріне  мүлікті көрсету туралы шарт жасалады. Клиент бағалауды жүргізгені үшін банктің комиссиялық сыйақы Кепілге берілген мүліктерді бағалау бағаланатын объектілерге шынайы құжаттар берілгенде ғана жасалады. Бағаланатын мүліктің меншік құқығын бағалау клиент тапсырған құжаттарға негізделеді. Клиент құжаттарының шынайылығына жауапты болады.

          Банктің кепіл қызметі клиент  тапсырған қүжаттар негізінде  кепілге берілген қозғалмайтын  мүліктің визуалды бағалау жүргізу  қажеттілігі туралы клиентке  хабарлайды.

          Несие алушы тапсырған құжаттарды талдау, бағаланатын объектіні визуалды қараудың нәтижесінде банктің кепіл қызметі арнайы әдістемені қолданып, қозғалмайтын мүлікті бағалау бойынша жалпылама талдау жүргізеді және қозғалмайтын мүлікті бағалау бойынша жалпылама талдау жүргізеді және қозғалмайтын мүлікті бағалау актісін жасайды. Бағалау процесі ғимараттың орналасу жерін жалпы қараудан басталады, сонымен қатар ғимараттарды, олардың қалпын суреттейді және бағаланатын меншіктің ерекшеліктерін белгілейді. Одан кейін объектілерді пайдаланудың мүм кін варианттары талдауға түседі.

Информация о работе Тұтыну несиесі және оның дамуы