Сызықтық, тармақталған жəне қайталанған алгоритмдерді құру

4.    Азаматтарға бағытталған компонент; мемлекеттік ұйымдар мен азаматтар арасындаңы өзара қарымқатынас (өалықаралық термині б-ша G&C)

5.    Дербес секторға арналған компонент: мемлекеттік ұйымдар дербес секторлар арасындағы қарым қатынас (х.т.б G&B)

6.    Мемлекеттік басқару ұйымдарына негізделген компонент: (х.т.б  G&C) желідегі деректерінің интеграциясына, құжат айналымын оптимизациялау мен шешімдерді қабылдау ж\е олардың орныдалуының механизмін арттыру мемлекеттік аппараттың тиімді жұмыс істеуінің жоғарылауына АКТ ақпараттық коммуникациялық технология Informathion and communication әдістер, программалық ж\е техникалық құрылғылар ж\е өндірістік үрдістер жиынтыңы. АКТ дамуы мен кеңінен қолданылуы бұл соңғы он жылдағы ҒТР әлемдік дамудың ауқымды тенденциясы ауқымды тенденциясы болып табылады.  АКТ пайдалану бәсекелес экономиканы көтеру үшін әлемдік жұйедегі оның мүмкіндіктерін кеңейтуге, жергілікті басқару мен мемлекеттік басқарудың тиімділігін жоғарылату үшін шешуші роль атақарады.

  АКТ енгізуде тікелей экономикалық эфект байланысты. Бұрынғы сақталынған құжаттарға қатысты ауданды босату; мемлекеттік бақару ұйымдарымен бизнес үрдістерінің орындалу уақытының қысқаруымен; құжаттармен жұмыс істеуде қызметкерлердің қысқару.

16 БИЛЕТ

1.1 ДК оқытушы бағдарламалар.

Дербес компьютерлер соңғы 20 жылда қарқынды болып келеді. Олар “пайдаланушы” деп арналып аталатын бір адамның жұмыс істеуіне арналған. Дербес компьютермен жұмыс істегенде пайдаланушының арнайы программалау тілін білуі қажет емес. Қазіргі ДК көлемі шағын, құны жоғары емес бола тұрып, 70-жылдардың үлкен ЭЕМ-деріне, 80-жылдардың мини ЭЕМ-деріне және 90-жылдардың бірінші жартысының микро ЭЕМ-деріне қарағанда, өнімділіктері жоғары. Қазіргі кезде дербес компьютерлер адам әрекетінің барлық салаларында қолданылады.

ДК жасаудың ғасырдың ең маңызды өнер табыстарының біріне жатады. ДК-есептеуіш техниканың адам өміріндегі мәні мен рөлін айтарлықтай өзгертті. Есептеуіш машина түрлерінің көптігіне қарамастан олардың ең маңызды сипаттамалары:

-машинаның уақыт бірлігінде орындайтын операцияларының орташа мөлшерінен өлшенетін шапшаңдығы-MIP3

-ЭЕМ операция орындайтын сандардың берілу түрімен разрядтылығы

-Жадтайтын (есте сақтайтын) құрылғылардың сиымдылығы мен шапшаңдылықтары. 

ДК пайдаланушымен диалогтыік режимде жеке жұмыс істеу үшін арналған. ДК негізінен қарапайым құжаттардан бастап, баспа беттеріне дейін әртүрлі мәтін дайындау, есептеулерді орындау, деректер базасын жасау, ақпарат іздеу және т.с.с жұмыстарға арналған. ДК-лердің кең таралуы мен қолданылуына келесідей сипаттамалары ерекше ықпал етті:

1.Адамның компьютермен қатынас жасау тәсілінің қолайлылығы

2.Құнының арзандығы

3.Көлемінің шағындығымен қоршаған орта жағдайына арнайы талап қоймайтындығы

4.    Құрылымының “ашықтығы” нәтижесінде пайдаланушылар әртүрлі шалғай құрылғылар қосып және компьютер қуатн жетілдіре отырып, ДКның мүмкіндіктерін кеңіте алады.

5.    Жаңа нұсқаулары мен модельдерінің программалық және құрылғылық үйлесімділігі

6.    Әртүрлі қолдану салаларына арналған программалық құралдардың мол болуы

7.    Жұмыс істеудегі жоғары сенімділігі

1.2 ЭЕМ-де мəтіндік редакторында  ақпаратты өңдеу жəне сақтау, жіберу  түрлері. 

Мәтіндік құжаттарды компьютерде өңдеудің бірқатар кезеңдерді ретпен орындаудан тұрады. Олар:

1. Мәтіндік редакторды іске қосу.

2. Жаңа мәтіндік құжат құру немесе Бұрын құрылған мәтіндік құжатты ашу.

3. Мәтінді енгізу.

4. Мәтіндік құжатты редакциялау.

5. Енгізілген объектілермен жұмыс істеу.

6. Мәтіндік құжатты пішімдеу.

7. Мәтіндік құжжатты сақтау.

8. Мәтіндік құжатты басу.

«Енгізілген объектілермен жұмыс істеу кезінде» мәтіндік құжатқа сурет, диаграмма немесе мәтіндік файлға жатпайтын кез келген басқа объект кірістірілгенде болуы мүмкін. Жоғарыдағы ретті басқашада өзгертуге болады.

    Әрбір кезең белгілі бір операциялардан тұрады. Операциялардың құрамы қолданылатын мәтіндік редакторға байланысты. Орындалуы мүмкін операциялар санының көбеюі бір жағынан мәтіндік редактордың әмбебаптығын арттырса, мамандықтары әр түрлі пайдаланушылардың талаптарын қанағаттандыратындай, ал басқа жағынан, оны меңгерудің күрделенуіне, компьютер жабдықтарына қойылатын талап деңгейін жоғарылатады.

    Мәтінді сақтау үшін мәтіндік редакторға керекті материалды енгізген соң, Файл- Сохранитьті басса құжат Мои документыға сақталады немесе Сохранить как батырмасын басу арқылы мәтінді керекті орынға, Жұмыс үстеліне, т.б жерлерге сақтауға болады.

2.1 Сұранысты, Пішінді жəне Есепті жобалау. 

Есепті жобалау оның бөліктерінің құрылымын жасауда және осы бөлімдер ішінде басқару элементтерін орналастыруда, сондай-ақ осы элементтер мен кесте өрістері немесе мәліметтер базасы сұраныстарды арасындагы байланыстарды беруде.
Мәліметтер базасында диалогтық терезеде Есептер қосымшасында диалогтық терезесін тандап, Құру кнопкасын шертіп, автоматты түрде (автоесеп) жасауға мүмкіндік беретін Жаңа есеп диалогтық терезесін аламыз. (Мәліметтер базасы/Құру/Жаңа есеп/Бағандың автоесеп).
Бағандық автоесептен басқа «ленталық» автоесептер бар.
Есепті Автоматтандыруды құрудың құралы Есептер шебері болып табылады. Ол Мәліметтер базасы терезесінде шебердің көмегімен Есеп құру таңбашасында екі рет қатарынан шертумен іске қосылады, Есептер шебері алты кезеңмен жұмыс істейді. Оның жұмысында есепте көрсетілетін өрістерді таңдау, топтастыру өрістерін таңңау, макет пен безендіру стилін таңдау негізделетін базалық кестелер немесе сұраныстарды тандау атқарылады.
Есеп құрылымы бес бөліктен тұрады: есеп тақырыбынан, жоғарыдағы колонтитулдан, мәліметтер аумағынан, томендегі колонтитул дан және есеп ескертуінен:
- тақырып бөлігі есептің жалпы тақырыбын басу үшін қызмет атқарады;
- жоғарыдагы колонтитул бөлігін егер есеп күрделі құрылымды және көп паракты алатын болса, тақырыпшаларды басу үшін қолдануға болады. Егер төменгі колонтитулда бұл жасалмаған болса, мұнда колонтитулдарды (парақ нөмірлері) белгілеуге де болады;
- мәліметтер аумағында база кестелері өрісінің ішін-дегісіне байланысты басқарудың элементтері орналастырылады. Басқарудың бұл әлементтеріне принтерде басу үшін таблицадан берілетін мәліметтер беріледі;
- төменгі колонтитулдың бөлігін жоғарыдағы колонтитул бөлігі мақсаттары үшін де қолдануға болады;
- ескертулер бөлігі қосымша ақпаратты орналастыру үшін қолданылады.

Пішінді жобалау

Тінтуір түймешігін бір рет басып, пішін жасау үшін пішін құралын пайдалануға болады. Бұл құралды пайдаланған кезде негізгі деректер көзіндегі барлық өрістер пішінге орналастырылады. Жаңа пішінді бірден пайдалана беруге немесе қажеттіліктеріңізге дұрыстап сай келтіру үшін, оны орналасу көрінісінде немесе құрастырушы көрінісінде өзгертуге болады.

Жаңа пішін жасау үшін пішін құралын пайдалан

1  Шарлау аумағында пішіннен көрінетін деректері бар кестені немесе сұрауды басыңыз.

2  Жасау қойындысындағы Пішіндер тобынан Пішін параметрін таңдаңыз.

Access бағдарламасы пішінді жасап, оны орналасу көрінісінде көрсетеді. Орналасу көрінісінде пішін деректерді көрсеткенде, оған жоба өзгертулерін енгізуге болады. Мысалы, қажеті болған жағдайда, деректерге сәйкестендіру үшін мәтін ұяларының өлшемін дұрыстауға болады.

Егер Access бағдарламасы пішінді жасауға пайдаланылған кестесімен немесе сұрауымен бірге көпке-бір қатынасы бар бір кестені тапса, Access бағдарламасы деректер кестесін қатысты кестеге немесе сұрауға негізделген пішінге қосады. Мысалы, «Жұмысшылар» кестесіне негізделген қарапайым пішін жасалып, «Жұмысшылар» кестесі мен «Тапсырыстар» кестесі арасында анықталған көпке-бір қатынасы болса, деректер кестесі ағымдағы «Жұмысшы» жазбасына қатысты «Тапсырыстар» кестесіндегі барлық жазбаларды көрсетеді. Егер деректер кестесін қажетсіз деп шешсеңіз, оны пішіннен жоюға болады. Егер пішінді жасауға пайдаланылған кестеге көпке-бір қатынасы бар бірнеше кесте болса, Access бағдарламасы пішінге ешқандай деректер кестелерін қоспайды.

Сұранысты жобалау

Бір кесте үшін әр түрлі көптеген сұраныстар жасауға болады, олардың әрқайсысы кестеден нақ сол сәтте қажетті ақпараттың бөлігін, шағын бөлігін алуына болады. Жалпы бастапқы базаға сұрау салу жұмысының нәтижесінде сұрау салуға сәйкес келетін жалпы ақпарат бөлігі бар нәтижелеуші кесте қалыптасады.
Оқу мақсатымен сұраныстарды қолдан, Конструктордың көмегімен жасалған жақсы. Таблицалармен болған жағдайдағы-дай бұл үшін Мәліметтер базасы терезесінде арнайы таңбаша бар. Ол Конструктор режимінде сұрау салуды жасау деп аталады және Үлгі бойынша сұраныстар бланкісі деп аталатын арнайы бланкті ашады. Оның көмегімен терезелер арасында сұрау салулар әлементтерін жылжытып, қарапайым әдістермен сұрау салуды қалыптастыруға болады.
Үлгі бойынша сұрау салу бланкісі екі ауқымнан тұрады. Жоғарғысында сұраныстар бағытталған кестелердің құрылымы бейнеленеді, ол төменгі ауқым бағандарға бөлінген - алдағы нәтижелеуші кестенің әрбір орісіне бір-бір бағаннан.
Контекстік менюдің көмегімен бланктің жоғарғы жарты-сында сұраныстар жасалған кестелерді ашады. Сосын нәтиже-леуші кестелерге кірігу тиісті өрістердің атауы тұсында екі рет қатарынан шертеді. Мұндайда бланкінің төменгі бөлігіндегі бағандар автоматты түрде өздігінен толтырьшады.
Егер Сұрыптау жолында шертсе, сұрыптау түрлері бар, ашылатын тізімнің кнопкасы пайда болады. Егер қайсібір өріс бойынша сұрыптау белгіленсе, нәтижелеуші кестедегі мәлімет-тер осы өріс бойынша сұрыпталады.
Экранға шығару өрісінде: жалаушалар бар, жалаушаларды орналастырып немесе тастап, осы бағанды экранға шығаруға рұқсат етеміз немесе тыйым саламыз.
Іріктеу шарты жолында: және (немесе) берілген шарттарды қанағаттандыратын жазбалар ғана сұрау үшін іріктеуге мүмкіндік беретін шартты немесе логикалық бейнелеулерді көрсетуге болады.
Сұраныс құрылымын қалыптастырып, оны жабады, оған ат қояды және одан ары екі рет қатарынан Мәліметтер базасы терезесіндегі таңбашада шертіп, іске қосады.

2.2.  Қазіргі мультимедиялық технологиялар түрлерін қолданып құжаттарды құру. 

Мультимедия қолданбаларын жасау мүмкіндіктерінің ауқымы айтарлықтай кең. Мультимедия-компютерде ақпаратты, тұрақты және қозғалыстағы бинелерді көрсету үшін жинақталган технология. “Мултимедия”-екі жай сөзден тұратын күрделі сөз “мульти”-көп “медия”алып жүруші немесе тасмалдаушы  Осылайша “мультимедия” кампютерлік терминін көптеген тасмалдаушылар  деп аударуға болады яғни  мультимедия  ақпаратты дыбыс графика, анимация және тағы басқа сқтаудың және көрсетудің көптеген амалдары дегенді білдіреді. Егер мультимедияны ақпаратты  көрсетудің белгілі бір технологиясы  деп айтар болсақ, екі аспектіні  еске түсірген де жөн-құрлығылық немесе  аспаптық  және бағдармалық казіргі кезде мультимедияны қолданудың бірнеше негізгі  бағыттары мен өздерінің ережелері, терминолргиялиясы  қалыптасып  келеді. Олардың  ішінен  ең маңыздыларын  қарасытрайық. Білім беру мен оқытып-үйретудегі  мультимедия (Computer Based Training-CBT) аса маңызды  бағыттардың бірі болып табылады. Жоғары кәсіби деңгейді қамтамасыз ететін білімдер тез озгеістерге бейім. Дамудың қазіргі деңгейі олардың ұдайы жаңартып отыруды талап етеді.  Бұл жағдайларда олар кітап, көрнекі  құралдар сияқты дәстүрлі  оқытып –үйретудің тиісті даму қарқынына ілесе алмайд. Мультимедияның қандай да бір өнімдерін оны пайдалануды оқытып-үйрету құралдарымен қоса ұсыну жағымды ережеге айналды. Бұдан басқа, материалды біреудің әр-алуан қралдарын қолданатын кампютерлік ақытып-үйрету технологиясының бір қатар  артықшылықтары бар: оқып-үйренетін  матиралдары жақсы және барынша терең тусіну; білімдердің жаңа саласын оқып-үйренуге уіждеу; оқып-үйрету  уақытының айтарлықтай  қысқаруы нәтижесінде уақытты  үнемдеу; алынған білімдер  неғұрым ұзақ уақыт есте қалады және қысқаша  қайталанғаннан кейін  іс жүзінде қолдану үшін  оңайырақ еске  түседі ;  өндірістік оқып-үйрену мен  біліктлігін  көтеру шығындарын  азабы. Фирмалық тұсаукесер  презентация жіне онімді жарнамлау. Көрнекі жарнама саласы  мультимедияны қолданудың  нақтылы үлгісі болып  табылады. Мұндай кернеге жарнамалардың  көмегімен  тұтынушыларға қажет ақпаратты өз беттерімен алу мүмкіндігі бар. Мысалы, бұл  банктердің осы жолмен  несиелер ұсыныстары , әр алуан банк  операциялар бойынша ақпарат  берілетін  операциялық заңдары ; көрмелер мен жәрменкелер залдары; саяхаттар брюосы: вокзалдар және т.т болуы мүмкін жиһаз дүкенінде жарнама программасы бар терминалды орнатқанда сатып алушы жиһаз бұйымдарын салыстырып  салғастырады, жеке бұйымдардың өзара үйлесуін тексереді және  тіп ті оларды өз үйіне қоюды модельдейде алады. Сатып алушы өзіне қажет модельді таңдап ала алады. Ал тұсаукесерден алған әсер сатып алуға себебін тигізеді.        

3.1 Жергілікті желідегі құжаттарды құру жəне олармен жұмыс.

Жергілікті желі (LAN) бір ғимарат ішіндегі немесе қатар орналасқан ғимараттардағы дербес компьютер мен принтерлерді бір-бірімен байланыстырады. Жергілікті желінің барлық компьютерлері серверде жазылған қолданбалы программаларды және принтер,факс тәрізді шеткері құрылғыларды ортақ пайдалана алады. Желідегі әрбір дербес компьютер жұмыс станциясы немесе желі түйіні деп аталады. 

Жергілікті желі – дербес компьютерді бір-бірімен немесе оларды желі сервері рөлін атқаратын қуатты компьютермен байланыстырып тұратын желінің ең қарапайым түрі.

Жергілікті желі әрбір тұтынушыға  бір-бірімен өте жылдам қатынасуға мүмкіндік жасайды. Оның мынадай  ерекшеліктерін атап көрсетуге болады:

­ Құжаттарды бірге пайдалану;

­ Құжат айналымын жеңілдету:тұтынушы жұмыс орнынан тұрмай ақ,жиналыс жасамай ақ әртүрлі құжаттарды оқуға, түзетуге, түсініктеме беруге мүмкіндік алады.

­ Компьютер дискісіндегі орынды тиімді пайдаланып,өз жұмыс нәтижелерін серверде сақтау және архивтеу.

­  Сервердегі қолданбалы программамен оңай байланысу.

Компьютерді желіге қосу арнаулы желі адаптер арқылы орындалады. Желі адаптері бөлек сатылады, бірақ кейде компьютер құрамында болуы да мүмкін. Көптеген фирмалар шығаратын желі адаптерлерінің көптеген түрлері бар.

Соңғы кезде бір ғимаратқа орналасқан жергілікті радиоторапты желілер кең тарап келеді. Мұның артықшылығы,біріншіден,жалпы көрсеткіштері ойдағыдай болғанымен бағасы онша қымбат емес,екіншіден,жұмыс істеп тұрған кабельдік желілермен оңай байланысады.

Радиоторапты желілердің негізгі кемшілігі –  олардағы информация тасымалдау жылдамдығының өте төмен деңгейде болуы. Ол 10 М/бит/сек мөлшерінен аса алмайды. Объективті және субъективті шараларды салыстырса, болашақ осы жергілікті радиоторапты желілерді кеңінен пайдалануға  әкелетіні байқалады.

Объективті  есептер:

- Радиожеліні іске қосатын қаражат кабельдік жергілікті желіні қосудан арзан.

- Ескі ғимараттарда қабырғаларын тесіп,кабель жүргізу өте қиын.

- Радиожеліні тарихи бағалы есептелетін ғимараттар да іске асыру жеңіл, өйткені ондай жерлерде кабель жүргізу үшін тарихи ескерткішті қорғау орындары келісімі керек.

- Кабель жүргізуге мүмкіндік жоқ, ал жергілікті желіні кеңейту керек.

Субъективті себептер:

-           Кабельдік желіге қарағанда қайта құру оңай, өйткені торап қосу, алу, олардың құрылғыларын орнату және т.с.с.

- Жергілікті радиожеліге уақытша және жылдам қосылуы тиіс жеке пайдалынатын мекемелерді, ноутбуктерді қосуға ыңғайлы. Өйткені олардың қосылу нүктелері байланыс жетер аймақта басқалармен кез келген уақытта мәлімет алмаса алады. – Жергілікті желілерді қолданылатын программалық жабдықтарына қарай екіге бөлуге болады.