Кәсіпорыннын қаржылық қоры

5.2.1. Червякты редукторды таңдау

Жұмыс істеу жағдайы:

- біркелкі жүктелген винт жетегі;

- электр қозғалтқышының айналу жиілігі n₁ = 1450 айн/мин.

- жалпы беріліс саны: И_общ = И_р.п. * И_τ.р. = 1450/10 = 145

- винттің, яғни червякты доңғалақтың айналу жиілігін n₂ = 10 айн/мин деп қабылдаймыз.

- принимаем: И_τ.р. = 80, И_р.п. = 145/80 =1,8125;

- ортааралық қашықтық А = 100 мм.

- Червякты доңғалақ білігіндегі момент  М_н = 200 * 0,1 = 20кгм

-  редуктордың жұмыс істеу ұзақтығы тәулігіне 7 сағат.

            Есептік моментті анықтаймыз:

М_р = М_н * к = 20 * 1 = 20 кгс м

Кесте 26 [ ] том 3 бойынша осы жетек үшін  моделі ЦКБ – Ш – 501М болатын редуеторды таңдап аламыз, ол үшін N₁ = 0,9 кВт; М = 30,5 кг м. Бірақ, осы редуктор үшін рұқсат берілген жүктеме оның термиялық қуатымен шектеледі-  N_1т = 1,30 кВт (кесте.27, Том 3) [    ].

Осыны ескеріп  қабылдаймыз:

          N_1т = 1,30 кВт;  n₁ = 1450 айн/мин;

          М_2т = 44,8 кгс м; η = 0,65 – кесте. 29, Том 3 [1]

           И_и.р. = 80

 

5.2.2. Белдікті берілісті есептеу

 

Беріліс саны:

Электр қозғалтқышына  орнатылған шкив диаметрін d = 100 мм деп қабылдаймыз. Олай болса, редуктордағы червяк шкивінің диаметрі тең болады:   

Д_τ = Д_э * И_рм = 100 * 1,81 = 181 мм;

Берілетін беріліс қуаты:

N_п = N_о * К₁ * К₂ * z = 1,15 * 0,98 * 0,84 * 2 = 1,89 кВт

мұнда   = 1,15 кВт – бір белдікпен берілетін қуат (кесте. 29 Том 2[ 1]) 

  

v = R * w = 0,05 * 151,8 = 7,6 м/с;

К₁ = 0,98 – кесте. 30, том 2 [   ], қамту бұрышын ескеретін коэффициент;

К₂ = 0,84 –кесте. 31, том 2 [    ], жүктелу сипатын және жұмыс істеу жағдайын ескеретін коэффициент;

z = 2 – белдік саны.

       Белдік қимасын кесте 32 бойынша [1]  А типін таңдаймыз.

       Екі шкив кездегі  осьаралық қашықтық:  

l = к * d_рб = 1,2*181 = 217мм

мұнда d_рб =181 мм – үлкен шкив диаметрі;

 к = 1,2 – кесте 3.3 бойынша [  ]. 

Шкив өлшемдерін МЕСТ 20889-75 бойынша тағайындаймыз.

 

5.2.3. Электр қозғалтқышын таңдау

 

Таңдалған червякты редуктор және белдікті беріліс бойынша электр қозғалтқышының қуатын анықтаймыз:

N_эл = N_1т * η_и.р = 1,3 * 0,65 * = 2 кВт

Осы қуатты белдікті беріліс беретін қуатпен салыстырамыз: 1,89/2,00 = 0,945. Ауытқу құрайды 5,5% < 10%.

Сонымен, типі АОЛ – 2 – 22 – 4, Щ2, қуаты N = 2 кВт; n = 1450 айн/мин болатын электр қозғалтқышын таңдап аламыз.

5.3. Құрылымның элементтерін есептеу

5.3.1. Қозғалмалы винтті есептеу

          Бастапқы мәліметтер:

Р = 200 кгс; d = 70 мм – винттің сыртқы диаметрі; l_r = 100 мм – гайка ұзындығы;

 

5.3.2. Беріктікке есептеу

        Ойманың винтті  сызығының көтерілу бұрышы:

мұнда    S = 10 мм – винтті сызықтың жүрісі;

    d = 60 мм – орташа диаметр;

            Беріліс ПӘК-і:

мұнда  ρ = 6…8⁰ – төмен жылдамдықпен сырғанау кезіндегі үйкеліс бұрышы

                              (~ 0,01 м/с).

      Винт материалындағы мүмкін кернеу:

мұнда  σ_т = 22 кг/мм²  – болат үшін;

    Қиманың есептік ауданы:

F= 0,785 * d₁ ² = 0,785 * 50 = 39,25 мм;

   Винттің келтірілген кернеуі:

 

 

- беріктік шарты орындалады.

 

5.3.3. Тозуға төзімділікті есептеу

Ойма орамының жұмыстық биіктігі:

Ойманың жұмыстық беттеріне түсетін  орташа қысым:

мұнда [q] = 20 кгс/см² – винт – болат; гайка – шойын материалы үшін. 

 Тозуға төзімділік шарттары орындалады.

 

5.3.4. Червякты доңғалақтың шлицті берілісін беріктікке есептеу

Шлицті берілістің тістерінің бүйір беттері жаншылуға жұмыс  істейді, ал олардың табаны – иілуге және кесілуге.

Жаншылуға номограмма бойынша есептеу шешуші роль атқарады [  ] :

[M_ср] = ψ * z * F * l * r_ср [σ_cм] = 0,75*14*4*70*35*1,5 =  

= 154350 кгс мм = 154,35 кгс м

мұнда   ψ = 0,75 – тістердің жұмыс беттеріне күштердің біркелкі түспеуін    ескеретін;

          z = 14 –  тістер саны;

F = 0,8 m = 0,8 * 5 = 4 мм²/мм – бүйір беттердің ауданы;

l = 70 мм –тістің жұмыстық ұзындығы;

r_ср = 0,5*m*z = 0,5*5*14 = 35 мм

m = 5 мм – тіс модулі.

[σ_см] =1,5 кг/мм² – жаншылуға мүмкін кернеу, кесте. 29 [   ]

           [М_кр] мәнін редуктордың М_1т мәнімен салыстырып келесіні аламыз:

[М_кр] = 154 кгс > М_1т = 45 кгс м

 

 

6. ТІРШІДІК ҚАУІПСІЗДІГІ

 

Àâòîìîáèëü òðàíñïîðòû ¸ðäàéûì äàìó ¾ñòiíäå. Àâòîìîáèëüäåðäi»  òåõíèêàëûº ºûçìåò ê¼ðñåòói ìåí æ¼íäåóiíäå  ºîëäàíûëàòûí ê¾ðäåëi òåõíîëîãèÿëûº  æàáäûºòàð òåõíèêà ºàóiïñiçäiãiíå ºîéûëàòûí  òàëàïòàð-äû æî¹àðûëàòûï îòûð.

Å»áåêòi ºîð¹àó áîéûíøà º½ºûºòûº ì¸ñåëåëåð  áiçäi» åëiìiçäå ²àçàºñòàí Ðåñïóáëèêàñû Êîíñòèòóöèÿñûíû» åðåæåëåðiìåí, ²àçàºñòàí  Ðåñïóáëèêàñûíû» å»áåêòi ºîð¹àó áîéûíøà  çà»ûìåí ðåòòåëåäi. ²àçàºñòàí Ðåñïóáëèêàñûíû»  ýêîíîìèêà ñàëàñûíäà å»áåêòi ºîð¹àó æà¹äàéëàðûí æàºñàðòó ìàºñàòûíäà ²àçàºñòàí Ðåñïóáëèêàñûíû» ìèíèñòðëåð êàáèíåòiìåí 2004 æûëû 12 наурызäà ²Å»áåêòi ºîð¹àó² òóðàëû ²àçàºñòàí Ðåñïóáëèêàñûíû» Çà»û ºàáûëäàíäû. Íåãiçãi áà¹ûòòàð ¼íäiðiñòiê å»áåêòi» ºîëàéëû æà¹äàéëàðûí ºàìòàìàñûç åòóäi, ¼íäiðiñòiê æàðàºàò àëóäû åñêåðòóäi, å»áåê ¾ðäiñiíäå º½ºûºòûº, ½éûìäàñòûðó-òåõíèêàëûº æ¸íå ¸ëåóìåòòiê-ýêîíîìèêàëûº øàðàëàðäû äàéûíäàó æ¸íå æ¾çåãå àñûðó åñåáiíåí àäàìíû» ¼ìiði ìåí äåíñàóëû¹ûí ñàºòàóäû ºàðàñòûðàäû.

Å»áåêòi ºîð¹àóäû äàìûòóäû» ñòðàòåãèÿëûº áà¹ûòòàðûíà ºàóiïñiç òåõíèêà  ìåí òåõíîëîãèÿëûº ïðîöåñòåðäi æàñàó, ¼íäiðiñòi êîìïëåêñòiê ìåõàíèêàëàíäûðó æ¸íå àâòîìàòòàíäûðó, òåõíèêàëûº ïåðñîíàëäû å»áåêòi ºîð¹àó àÿñûíäà äàéûíäàó æ¸íå îñû íåãiçäå áàðëûº ê¸ñiï-îðûíäàðäà ¼íäiðiñòiê æàðàºàò àëóäû, ê¸ñiïòiê àóðóëàðäû æ¸íå àóûð ºîë å»áåãií áîëäûðìàéòûí æà¹äàéëàðäû ºàìòàìàñûç åòó áîëûï òàáûëàäû.

 

6.1. Өíäiðiñòi» ïîòåíöèàëäûº ºàóiïòiëiãií æ¸íå çèÿíäûëû¹ûí òàëäàó

Шинамонтаж учаскесінiң технологиялық процестерiнде келесi қауіпті және зиянды факторлар болуы мүмкін (ОВПФ): ¼íäiðiñòiê æàáäûºòû» àøûº ò½ð¹àí ºîç¹àëìàëû ýëåìåíòòåðiíåí; ýëåêòðëiê º½ðàë-æàáäûºòàðìåí æ½ìûñ iñòåó êåçiíäå ýëåêòð òîãûíû» ½ðó ºàóïi; табиғи жарықтың жеткіліксіздігі; жұмыс орнының жеткіліксіз жарықтануы; дайындама беттерінің кедір-бұдырлығы және үшкірлігі; жұмыс орнының абразив бөлшектермен шаңдануы және т.с.с.

Шинамонтаж учаскесінің òåõíîëîãèÿëûº ïðîöåñiíäå ºîëäàíûëàòûí óëû çàòòàðäûң талдауын 6.1-êåñòåãå æàçàìûç (СН 245-71 және СН 309-7).

Êåñòå 6.1. Шинамонтаж  учаскесінің òåõíîëîãèÿëûº ïðîöåñòåðiнäå

ºîëäàíûëàòûí  çàòòàðдың óëûлығы

 

Çàòòàð	Óëûëû¹û	ÏÄÊ ìã/ì3	²àóiïòiëiê  êëàñû	Çèÿíäû  ¸ñåðëåðií ò¼ìåíäåòó áîéûíøà iñ-øàðàëàð
Абразив шà»	Óëû емес	10	4	Вентиляция қолдану,
Мұнай өнім-дері (отын және май)	Улы	300	4	Мұнай өнімдерінің қалдықтарын  арнайы ыдыстарға төгу, жеке қорғаныс құралдарын пайдалану

 

6.2. ʼëåìäiê-æîñïàðëûº øåøiì

Өíäiðiñòi» ïîòåíöèàëäûº ºàóiïòiëiãi æ¸íå çèÿíäûëû¹û òóðàëû ì¸ëiìåòòåðäi» íåãiçiíäå ¼íäiðiñòi» êëàñû, ¼íäiðiñòiê á¼ëìå îðòàñûíû» ñèïàòòàìàñû, ¼íäiðiñòiê ïðîöåñòi» òîáû àíûºòàëàäû. ̸ëiìåòòåðäi 6.2-êåñòåãå æàçàìûç.

Шинамонтаж учаскесі áèiêòiãi 6 ì áið ºàáàòòû ¼íäiðiñòiê ¹èìàðàòòà îðíàëàñºàí æ¸íå  ÀÆ àéìàғûìåí, ТҚК-2 ó÷àñêåñiìåí øåêòåñåäi.

Ó÷àñêåäåãi òåõíîëîãèÿëûº æàáäûºòàð  íîðìàëûº àðà ºàøûºòûºòàð åñêåðiëiï  îðíàëàñòûðûëàäû (ÎÍÒÏ-ÀÒÏ-ÑÒÎ-80 áîéûíøà).

Шинамонтаж учаскесінде îðûíäàëàòûí æ½ìûñòàð ÑÍ 4088-20 æ¸íå ÌÅÑÒ 12.1.005-76 áîéûíøà àóûðëû¹û îðòàøà æ½ìûñòàð (II á) êàòåãîðèÿñûíà æàòàäû.

Ìèêðîêëèìàòòû» íîðìàëàðû æûëäû» ñóûº æ¸íå àóûñïàëû êåçå»äåði ¾øií êåëåñiäåé: àóàíû» òåìïåðàòóðàñû 17-19⁰Ñ, àóàíû» ñàëûñ-òûðìàëû ûë¹àëäûëû¹û 60-40%, àóàíû» ºîç¹àëó æûëäàìäû¹û  0,3 ì/ñ; æûëäû» æûëû êåçå»äåði ¾øií àóàíû» òåìïåðàòóðàñû 20-22⁰Ñ, ñàëûñ-òûðìàëû ûë¹àëäûëûº 60-40%, àóàíû» ºîç¹àëó æûëäàìäû¹û 0,4 ì/ñ.

²½ðûëûñòû» îòºà ò¼çiìäiëiê ä¸ðåæåñi -II. ±èìàðàòòû» º½ðûëûìäûº ýëåìåíòòåði æàíáàéòûí º½ðûëûñ ìàòåðèàëäàðûíàí æàñàë¹àí.

Êåñòå 6.2

Íûñàííû» àòàëóû	´ðò ºàóiïòiëiãi áîéûíøà ¼íäi-ðiñòi»  ºàóiïòiëiãi	²½ðûëûòû» îòºà ò¼çiìäiëiê  ä¸ðåæåñi	Ó÷àñêåíi» ÏÓÝ áîéûíøà  æàðû-ëûñºà, ¼ðòêå ºàóiïòiëiê êëàñû	ÏÓÝ áîéûíøà ó÷àñêå îðòàñûíû»  ñèïàòòàìàñû	Ñàíèòàðëûº ñè-ïàòòàìà  áîéûí-øà ¼íäiðiñòiê ïðîöåññ òîáû	Ñàíèòàðëûº ºîð¹àíûñ àé-ìà¹ûíû»  åíi æ¸íå ¼íäiðiñòi» ñàíèòàðëûº êëàñû
Шинамонтаж учаскесі	Êàòåãîðèÿñû	II	II-I	Òåìïåðàòóðà 0Ñ Ñàëûñòûðìàëû  ûë¹àëäûëûº 60-40%; Àóàíû» ºîç¹àëó æûëäàì-äû¹û  ì/ñ	Àóûðëû¹û îðòàøà II-á	100 ì IV-êëàññ

 

 

6.3. Ñàíèòàðëûº-òåõíèêàëûº iñ-øàðàëàð

6.3.1. Òàáè¹è æ¸íå æàñàíäû âåíòèëÿöèÿíû åñåïòåó

 Шинамонтаж учаскесінде òàáè¹è æ¸íå æàñàíäû æàðûºòàíäûðó ºàðàñòûðûë¹àí.

Òàáè¹è æàðûºòàíäûðóäû åñåïòåó êåçiíäå òàáè¹è æàðûº  ò¾ñiðåòií òåðåçåëåðäi»  (ôðàìóãàëàðäû») àóäàíûí åñåïòåéäi.

Ó÷àñêåíi» òåðåçåëiê  îéû¹ûíû» àóäàíû /2/:

F_òåð = F_åä × a,

ì½íäà¹û   F_åä   - ó÷àñêå åäåíiíi» àóäàíû, ì²;

                   a - æàðûº êîýôôèöèåíòi /2/.

     F_òåð = 108× 0,25 = 27 м²,

Æàñàíäû æàðûºòàíäûðóäû åñåïòåó êåçiíäå áåðiëãåí ó÷àñêå ¾øií ëàìïàëàðäû» ñàíûí åñåïòåï, øàìäàðäû» òèïií òà»äàï àëó êåðåê. Агрегаттарды жөндеу учаскесін æàðûºòàíäûðó ¾øií ëþìèíåñöåíòòiê ëàìïàëàðäû òà»äàéìûç, ñåáåái îëàðäû» ºûçäûðó ëàìïàëàðûíà ºàðà¹àíäà áiðñûïûðà àðòûºøûëûºòàðû áàð: áiðiíøiäåí, ëþìèíåñöåíòòiê ëàìïàëàðäû ºûçäûðó ëàìïàëàðûíà ºàðà¹àíäà ºûçìåò åòó ìåðçiìi 2,5 åñåäåé æî¹àðû.

7.2 êåñòåäåí /10/ ó÷àñêå  ¾øií ëàìïà òèïií òà»äàï  àëàìûç:

Òèï - ÎÄ;

²óàòû - 80 Âò;

Æàðûº à¹ûìû - 5220 ëì;

Æàðûº áåðó êîýôôèöèåíòi - 65,3 ëì/Âò.

Ó÷àñêå ¾øií øàìäàðäû»  ñàíûí êåëåñi ôîðìóëàìåí àíûºòàéìûç /10/:

        ,

ì½íäà¹û   Р - øàìäà¹û ëàìïàíû» ºóàòû, Âò;

                   - ó÷àñêå àóäàíû, ì²;

                   n  - áið øàìäà¹û ëàìïàëàðäû» ñàíû;

                  - ó÷àñêåíi» ºàëûïòû æàðûºòàíóûí ºàìòàìàñûç åòó ¾øií

                          ºàæåòòi ºóàò, Âò/ì².

 ì¸íií ó÷àñêå àóäàíûíà  , øàìíû» iëiíó áèiêòiãiíå Í_ï æ¸íå íîðìàëàí¹àí æàðûºòàíäûðó¹à Å_í áàéëàíûñòû ìåíøiêòi ºóàò êåñòåëåði /10/ áîéûíøà àíûºòàéäû.

Áåðiëãåí ó÷àñêå ¾øií: Å_í= 200 ëê,  Í_ï= 4 ì êåçäå = 6,8 Âò/ì².

Îëàé áîëñà,

        .

Авариялық жарықтандыру кезінде жарықтандыру мөлшері 2 лк-дан кем болмауы тиіс. Авариялық жарықтандыру көзі ретінде генераторларды пайдаланады.

 

6.3.2.Âåíòèëÿöèÿíû  åñåïòåó

Шинамонтаж  учаскесінде ìåõàíèêàëûº º½éûëûï ñîðûëàòûí âåíòèëÿöèÿ ºàðàñòûðûëàäû. Æàñàíäû âåíòèëÿöèÿíû åñåïòåó êåçiíäå ºàæåòòi àóà àëìàñóäû àíûºòàéäû /2/:

                 ,

ì½íäà¹û  - ó÷àñêå ê¼ëåìi, ì³;

                    - àóà àëìàñó êîýôôèöèåíòi, 

                         .

      Q=2 × 486 =  972 м³/ч.

Åñåïòåëãåí àóà àëìàñó áîéûíøà âåíòèëÿòîð òà»äàï àëàìûç /2/:

Ìîäåëi - ÖÀÃÈ -4;

Òèïi      - îñüòiê;

өíiìäiëiãi - 1000 ì³/ñà¹.;

өðiñòåòåòií ºûñûìû - 90 Ïà;

Àéíàëó æèiëiãi - 1500 àéí/ìèí.

 ÏÝÊ - 0,5.

Âåíòèÿëòîð ò½òûíàòûí  ºóàò êåëåñi ¼ðíåêòåí àíûºòàëàäû /10/: