Паскаль программалау тілінде калькулятор құру

NOSOUND;GOTO A1;END;

IF N='7' THEN  BEGIN SETCOLOR(15); X:=7;SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'7');

SETFILLSTYLE(1,3);FLOODFILL(170,350,15);SOUND(262);

DELAY(20000);

SETFILLSTYLE(1,0);FLOODFILL(170,350,15); NOSOUND;GOTO A1;END;

IF N='8' THEN  BEGIN SETCOLOR(15); X:=8; SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'8');

SETFILLSTYLE(1,3);FLOODFILL(280,350,15);SOUND(262);

DELAY(20000);

SETFILLSTYLE(1,0);FLOODFILL(280,350,15);

NOSOUND;GOTO A1;END;

IF N='9' THEN  BEGIN SETCOLOR(15);X:=9; SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'9');

SETFILLSTYLE(1,3);FLOODFILL(400,350,15);SOUND(262);

DELAY(20000);

SETFILLSTYLE(1,0);FLOODFILL(400,350,15);

NOSOUND;GOTO A1;END;

IF N='0' THEN  BEGIN  SETCOLOR(15);X:=0; SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'0');

SETFILLSTYLE(1,3);FLOODFILL(520,350,15);SOUND(262);

DELAY(20000);

SETFILLSTYLE(1,0);FLOODFILL(520,350,15);NOSOUND;GOTO A1;END;

IF N='+' THEN  BEGIN L:='+'; Y:=X;SETFILLSTYLE(1,0);FLOODFILL(30,30,15);

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'9');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'1');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'2');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'3');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'4');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'5');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'6');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'7');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'8');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'0');

GOTO A1;END;

IF (N='=') AND (L='+') THEN BEGIN

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'9');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'1');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'2');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'3');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'4');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'5');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'6');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'7');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'8');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'0');

Z:=X+Y;STR(Z,S);SETCOLOR(15);OUTTEXTXY(30,30,S);GOTO A1;END;

IF N='-' THEN  BEGIN L:='-'; Y:=X;

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'9');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'1');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'2');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'3');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'4');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'5');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'6');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'7');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'8');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'0');

GOTO A1;END;

IF (N='=') AND (L='-') THEN BEGIN

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'9');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'1');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'2');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'3');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'4');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'5');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'6');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'7');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'8');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'0');

Z:=Y-X;STR(Z,S);SETCOLOR(15);OUTTEXTXY(30,30,S);GOTO A1;END;

IF N='*' THEN  BEGIN L:='*'; Y:=X;

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'9');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'1');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'2');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'3');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'4');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'5');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'6');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'7');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'8');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'0');

GOTO A1;END;

IF (N='=') AND (L='*') THEN BEGIN

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'9');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'1');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'2');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'3');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'4');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'5');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'6');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'7');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'8');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'0');

Z:=Y*X;STR(Z,S);SETCOLOR(15);OUTTEXTXY(30,30,S);GOTO A1;END;

IF N='/' THEN  BEGIN L:='/'; Y:=X;

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'9');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'1');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'2');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'3');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'4');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'5');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'6');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'7');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'8');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'0');

GOTO A1;END;

IF (N='=') AND (L='/') THEN BEGIN

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'9');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'1');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'2');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'3');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'4');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'5');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'6');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'7');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'8');

SETCOLOR(0); SETTEXTSTYLE(3,0,5); OUTTEXTXY(30,30,'0');

Z1:=Y/X;STR(Z1,S);SETCOLOR(15);OUTTEXTXY(30,30,S);GOTO A1;END;

READLN;

END.

 

Қорытынды

          Осы курстық жумысымды қорытындылай келе, оқу-компьютерлік біліктерінің ішінде Турбо Паскаль программалау тілі ерекше орын алады деуге болады.

Американдақ педогогикалық  ғалым Б.Хантер анықтамасы бойынша  программалау тілі компьютерлік сауаттылықтың  құрамдас бөлігі болып табылады. Яғни, компьютерлік сауатты болу үшін студенттер программамен жұмыс істеп, талапқа  сай программаларды құру білуі керек. Курстық жұмысымды Паскаль тілінің  ерекше программалары және калькулятор  бағдарламасын көрсету арқылы студенттердің  осы тілге деген қызуғышылығын  арттырып, ойлау, шығармашылық қабілеттерін дамытуға болады.

Қазіргі заманда адам көп  істі компьютерді пайдалану арқылы атқарады. Кез-келген міндетті орындау  алгоритмнің болуын, яғни нәтиже алуға жеткізетін әрекеттердің алдын-ала жазылып қоюын қажет етеді. Алгоритмдерді компьютерде орындау үшін программасын құру керек. Программаны құру үшін программалау тілін білу керек.

Алгоритмнің машиналық тілдегі  бейнесі программа деп аталады. Ал программа жазуға арналған тілді  программалау тілі дейді. Түрлі программаларды компьютердің жадына сақтай отырып, оның интеллектуалдық деңгейін көтеруге болады.

Қазіргі кезде компьютердің көмегімен әр түрлі есептерді  шығаруға мүмкіндік беретін сан  алуан программалау тілдері бар. Әр тілдің кемшілігі де, жетістігі  де бар. Программалау тілдері көптеп саналады: «Фортран» (1954), «Алгол-60» (1960), «Кобол» (1961), «Бейсик» (1965), «Паскаль» (1970), «Пролог» (1971), т.б.

Кең тараған программалау тілдерінің бірі – Turbo Pascal тілі.

Паскаль тілі программалау тілдеріндегі өз бетімен үйренуге оңай, операторларының ауқымы да жеңіл  тілдердің бірі.

Осындай программалардың  өзі құра алатын болса, болашақта  олар бұдан күрделі программаларда жұмыс істей алады. Кейбір есептерді  Паскаль тілінде құра алатын студент- оның графигін, берілу шартын т.с.с қатар  көрсете алады.

Сонымен қатар программалау біліктілігінің жүйелі қалыптасуы соңғы  уақытта пайда бола бастаған электрондық  оқулықтарды тиімді пайдалануда игі әсерін тигізді. Pascal-да модульдердің рөлі тек жеке компиляциялау миханизімімен ғана шектелмейді. Pascal әрбір программаға қосылатын тереземен жеке модульді байланыстырады да, осындай тәсілмен жеке программалық бірлік үшін терезені барлық қасиетін сақтайды. Біз атап өткенімдей, негізгі программада пайдаланылатын барлық модульдердің тізімінен және қажетті терезені құруды қамтамасыз ететін бірнеше орындалатын оператрлардан тұрады, сондай-ақ, Windows жүйесімен программаның байланысын қамтамасыз етеді. Программаның барлық негізгі жұмысы программада сақталған кодпен басқарылады.

Модуль тақырыбы Unit қызметші сөзінен және одан кеінгі модуль атынан тұрады. Pascal тілінде дұрыс жұмыс істеу үшін үлкен программалар құруды жеңілдететін құралдарды қосу мүмкіндігі қарастырылған. Ол үшін бұл атау модульдің алғашқы мәтіні орналасқан дискілік файлдың атымен сәйкес келуі тиіс.

Қорытындылай келе CRT-модулі және мәтінді басқару процедуралары  мен функцяларды қолдану өте  тиімді болып табылады.

Turbo Pascal-да текстік режимде  жұмыс істеу үшін қолданылатын  арнаулы функциялар мен процедуралар  қарастырылғанын білеміз. Соның ішіндегі CRT (Cathode Ray Tube display) – электронды-сәулелі дисплей екен. Ал текстік режимді орнату үшін TEXTMODE процедурасы қолданылады. Текстік режимнің көмегімен біз символдардың экранға шығатын түсін орната аламыз, оны TEXTBACKGROUND және TEXTCOLOR процедуралары арқылы жазамыз. Бұл процедуралардың өзінің түс кодтары бар. CRT модулінің құрамынан тағы бір процедура білдік, ол белгілі бір жиілікпен дыбыс шығару үшін қолданылатын SOUND процедурасы, сол орнатылған дыбысты өшіру үшін параметрсіз NOSOUND процедурасы қолданылады.

 

 

 

Пайдаланылған әдебиеттер

 

1.Мухамбетова Ғ.Г. “Турбо Паскаль-Программалау тілі”. Орал-2004

2.Информатика негіздері.2004ж.

3.Информатика негіздері.”Ерекше сандарды бағдарламалау.”(2004,4)

4.Информатика негіздері.”Паскаль тілінде программа құруда бүтін сандармен жұмыс істеудің арнайы әдістері”(2003,3)

5.Мухамбетова Ғ.Г. “Паскаль тілінен практикум”Орал, РИО 2006ж.

6. «Turbo Pascal» -  С. А. Немнюгин.- СПб:  Издательство  «Питер», 2001.

7. «Тurbo Pascal» - Ж.Қ. Масанов, Б.А. Бельгибаев, А.С. Бижанова,            Қ.Қ. Мақұлов,  Алматы, 2004 ж.

8. .«Практикум программирования на Тurbo Pascal» - О.П. Зеленяк, Санк

Петербург, Киев, 2002г.

9. Культин. Программирование в Turbo Pascal 7.0 и Delphi /2-е изд., перераб. и доп.-СПб.: БХВ-Петербург, 2002

10. В.К. Алиев. Информатика в задачах, примерах, алгоритмах., Москва: СОЛОН-Р, 2001г