АҚ Банк Центр Кредиттің маркетингтік саясаты

Мазмұны

 

Кіріспе

1 Коммерциялық банктердегі маркетингтік  қызметті ұйымдастырудың негізгі  теориялары

  1.1 Коммерциялық банктердегі  маркетинг қызметінің мәні мен  міндеті    

  1.2 Банктік маркетинг қызметін  ұйымдастыру ерекшеліктері  

  1.3 Банктік өнімдер нарығы

 

2 «Банк Центр Кредит» Акционерлік  қоғамының маркетингтік қызметін  талдау 

  2.1 «Банк Центр Кредит» Акционерлік  қоғамының маркетинг қызметінің    саясатын бағалау

  2.2  «Банк Центр Кредит»  Акционерлік қоғамының маркетинг  механизмін  талдау

  2.3 «Банк Центр Кредит» Акционерлік  қоғамындағы клиенттерге қызмет  көрсету саласында маркетингтік  зерттеулердің ерекшеліктері  

 

3 Банктік маркетингтің дамуының  негізгі жолдары 

    3.1 Банктік өнімдер мен  қызметтер нарығында туындайтын  мәселелерді             шешу жолдары

    3.2 Банктік маркетингінің  дамуындағы жаңа тендециялар 

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кіріспе

 

Банк жүйесі – нарықтық экономиканың ең маңызды және ажырамас құрылымдарының бірі. Банктердің дамуы тауар өндірісімен  және айналымымен қатар өсіп өзара  тығыз араласып кеткен. Мұндайда банктер  ақша есеп айырысуларын жүргізіп, шаруашылыққа кредит бере отырып, капиталдарды қайта  бөлуде арадағы делдал ролін атқарып  өндірістің жалпы тиімділігін елеулі түрде арттырып, қоғамдық еңбек өнімділігінің  өсуіне жағдай туғызады.

Қазіргі банктік жүйе – бұл кез  келген дамыған мемлекеттің ұлттық шаруашылығының маңызды саласы. Оның практикалық ролі мемлекетте төлемдер мен есеп айырысулар жүйесін басқаратындығымен, өзінің коммерциялық мәмілелерінің  көп бөлігін салымдар, инвестициялар  және кредиттік операциялар арқылы жүргізуімен анықталып, басқа да қаржы делдалдарымен қатар банктер  халықтың жинақ ақшасын фирмаларға және коммерциялық құрылымдарға бағыттайды. Коммерциялық банктер мемлекеттің  ақша-кредит саясатына сәйкес әрекет ете отырып ақша ағындарының айналымына, эмиссиясына, жалпы массасына, оған қоса айналымдағы қолма-қол ақша санына әсер ету арқылы ақша қозғалысын реттейді.

Курстық жұмыста біз АҚ «БанкЦентрКредит»  маркетинтік жұмыс саласын қарастырамыз.

   «Банк ЦентрКредит» Акционерлік қоғамы 1988 жылғы 19 қыркүйекте құрылған және Қазақстанның алғашқы коммерциялық банктерінің бірі болып табылады.  Банктің республикамыз бойынша кеңінен тараған ауқымды филиалдық желісі бар, 100-ден астам филиалдары мен бөлімшелері арқылы заңды тұлғаларға және жеке адамдарға қызмет көрсетеді.

Курстық жұмыстың мақсаты: АҚ «БанкЦентрКредит»  маркетинг қызметін жетілдіру. Қазақстан  Республикасының алдыңғы қатардағы  банктерімен салытыра отырып, ерекшеліктерін анықтау

Жұмыстың негізгі міндеттері:

¾ банк маркетингінің теориялық аспектілерімен танысу; 

¾ қолданыстағы және жаңа банк өнімдерін бағалау және талдау жасау;

¾ банк өнімдері нарығының дамуының негізгі бағыттарын анықтау;

¾ банк өнімдері нарығында туындайтын мәселелерді қарастыру мен оларды шешу жолдарын анықтау;

Курстық жұмыс негізгі үш бөлімнен тұрады:

Бірінші бөлімі «Коммерциялық банктердегі  маркетингтік қызметті ұйымдастырудың негізгі теориялары» және оның мақсыты  банктік маркетингтің негізгі теориялық  ережелері мен оның ерекшеліктерін түсіну аталмыш бөлімнің мақсаты  болып саналады.   Міндеті– банктік  маркетингке анықтама беру, банктік  маркетингтің қажеттілігін, оның функцияларын ашып көрсету.

Екішші бөлімі  «Банк Центр  Кредит» Акционерлік қоғамының  маркетингтік қызметін талдау». Мұнда  біз АҚ «БанкЦентрКредит» маркетинг  қызметінің саясатын, механизмін және басқа банктерден ерекшеліктерін қаратырамыз.

Үшінші бөлімі «Банктік маркетингтің дамуының негізгі жолдары», Банк ісіндегі маркетингті дамыту, тиімділігін  артыру мен банк өнімдерін казіргі  сұраныс талаптарына сәйкестендіру  үшін төмендегідей  шаралар қарастырамыз.   

Жұмыстың әдістемелік негізі ретінде  Қазақстан Республикасы Үкіметінің заңнамалық және нормативтік актілері банк істеріне жетекшілік ететін Қазақстан  Республикасының Ұлттық Банкі актілері, Қазақстан Республикасы сатистика  Агенттігінің материалдары қолданылады. Жұмыс барысында ғылыми, статистикалық  және экономика математикалық  әдістер  қолданылды.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1 Коммерциялық банктердегі маркетингтік  қызметті ұйымдастырудың негізгі  теориялары

 

1.1 Коммерциялық банктердегі маркетинг  қызметінің мәні мен міндеті

 

Банк ісінің коммерциялануы, банктер  санының өсуі маркетингтің негізгі  элементтерін қаржы нарығына тездеп ендіруді талап етті. Бірақ маркетинг  сауда-өндірістік компаниялар арқылы танылған. Батыс елдерінен бір  ерекшелік- біздің елімізде нарыққа  бір мезетте барлық құрылымдар мен  сфералардың көшуімен сипатталады. Бұл банк ісі активизациясын ғана емес, нарыққа бағытталған жаңа банктік  жүйені құруды жеделдететін маркетинг  мәнін арттыра түседі.[1]

Маркетинг – бұл экономика, социология және басқару арасындағы ғылым. Нарықтың экономикаға кез келген кәсіпкерлік  нарыққа шығарумен, барлық процестерді  білумен және өнімдерді алға жылжытумен аяқталды. Егер дамыған елдерде маркетинг  жарты ғасырдан аса бұрын өнеркәсіпте  тарау алса, оның соңын ала, 40 –  жылдай бұрын маркетинг ірі банктер  аясында қолдауға ие болады. Қазақстандағы  нарықтың экономиканың дамуы мен  прогресі жағдайында банк маркетингі мен оның ерекшеліктерін үйрену –  бұл қажеттілік және банктік менеджменттің  ажырамас бөлігі болып саналады.

Банктік меркетинг толығымен маркетингтің жалпы қағидаларына негізделеді, алуан  түрлі қызметтерді орындайды, «маркетинг»  жалпы түсінігінің құрамды бөлігі мен буынын білдіреді. Маркетинг  – бұл өндіріспен және бәсекелестік ескере отырып тауарларды тұтынушыға жеткізумен байланысты кәсыпкерлік  қызметтің түрі, кәсіпорындар қызметін ұйымдастыру мен басқару жүйесі.

Банктік маркетингтің ерекше саласы, клиентердің нақты қажеттіліктерін  ескере отырып, банк өнімдерінің неғұрлым пайдалы нарықтарын іздеу және пайдалануға  бағытталған коммерциялық, сол сияқты барлық басқа банктердің қызмет түрлері  қарау керек.

Шетелдердегі, сол сияқты біздің еліміздегі қазіргі заманғы банктердегі  маркетинг алдыға қойылған мақсаттарды  орындаудағы өз стратегиясы мен  философиясының, иделогиясы мен саясатының жиынтығын білдіреді.

Маркетингтік қызмет көрсетілетін қызметтеріне активті және әлеуметтік сұранысты зерттеу мен талдаудан  басталады. Маркетингтік қызмет жүйесі олардың өнімдеріне (банктік қызметтерге) сұраныс болуының арасында ғана өмір сүреді. Банк өз шығындарының деңгейіне  қатысты олардың бағасын алдын  ала белгілей отырып, қызметтердің дайын қоржынымен нарыққа шығып  және пайда алады.

Банктік маркетинг – бұл сол  аумақтағы клиенттер қажетсінетін барлық көрсетілетін қызметтердің түрлерін, қызмет сапасына қойылатын талаптарды банктің жақсы білуі. Банктік  маркетинг нақты және әлеуетті клиенттердің анықтауға бағытталған.[8]

Банктік маркетинг пен нақты  қоғамдық-саяси және экономикалық ахуалдарға қатысты оның қызметі туралы жалпы  түсінікті келесі суреттен алуға  болады.

 

                    

                     Банктік маркетинг – бұл нақты  саяси – қоғамдық

                     және эконоикалық ахуалдарға  қатысты оның

                    қызметінің сыртқы және ішкі  саясаты, стратегиясы мен  

                     тактикасы  

 

 

 

 

Клиенттердің басым       Өмір сүруші әлеуетті               Банк қызметін әзірлеу;

топтарын анықтау           клиенттердің                             игеру; алға жылжыту 

                                            қажеттіліктерін, талап -           және т.б.

                                          тілектерін және құндылық-

                                               тарын анықтау   

 

 

 

          Өнімнің        Тезарада      Өнімді           Жарнама-           Жеңілдік 

         сапасы          жеткізу        пайдалану      лық қолдау        есебінен 

           мен                және            ға өткізу                                     бағаны

          сенімді-         сенімді-       кезіндегі                                    төмендету 

          лігі                 лік                қызметтер

 

Сурет 1.1 Банктік маркетингтің қатынастары

 

 

Банктік маркетинг – капитал  нарығында жалпы және жеке секторында, яғни банктік сфера, несиелік жүйеде, құнды қағаздар нарығында болатын  процестерді есепке алу және зерттеуді  көрсететін банкті басқару жүйесі. Банктік маркетингтің негізгі міндеті  капитал нарығында болып жатқан процестерді талдаудан тұрады, яғни тікелей несие қаржы институтының әрекеті сферасында, әсіресе банктік  секторда, бастапқы екінші, биржадан тыс  құнды қағаздар нарығында. Бұл банк басшысына ең алдымен банктік  қызметті кеңейтуге және сәйкес кірісті  көбейтуге бағытталған икемді шешімдерді қабылдау үшін қажет.

Біздің экономикалық әдебиеттерде «банктік өнім» термині нарықтық экономикасына өту процесінде пайда  болды.  Банктік өнімге банктің  барлық жүзеге асыратын   қызметері  мен операциялары жатады.     

 «Банк» - заңды және жеке тұлғалар  ақшаларының ағымымен байланысты  және сол ақша құралдарына  қызмет көрсететін экономикалық  институт.

Банк өзге қаржы делдалдардан несімен  ерекшеленеді? Біріншіден банктерге  қарыз міндеттерін екі жақты  алмасу тән: олар жеке қарыз міндеттерін  орналастырып, осы негізде мобилизацияға  ұшыраған құралдарды қарыздық міндеттемелерге  апарады және құнды қағаздарды да дәл осылай орналастырады. Екіншіден, банктер заңды және жеке тұлғалар қарыздарын қабылдар алады. Үшіншіден  банктер мемлекеттер, өндерістер, халық  арасында ақша құралдарының таратылуына  дәнекер болып, электронды ақшалар  мен пластикалық карточкаларды  шығарады. Банк қызметі өндіріске  тікелей қатыспайтын капитал  көмегімен жаңа қызметтерді жасап  шығаруда жатыр. Яғни банктер өндіруші мен тұтынушы арасындағы делдал болып, екі жақты айырбасқа қатысады. Мұны келесі суреттен көруге болады:

 

 

         Бос ақша                                                                  Несие

           құралдары

      Тұтынушы               Банк                Өндіруші

 

 

     Тұтынушы              Банк               Өндіруші

 

                  Несие                                               Несиені өтеу

 

Сурет 1.2 Тауарлар мен қызметтер

 

 

Аталған суретте құралдарын төлем  төлеу жеделдік және қайтару шарттарында  тарту мен орналастыруға байланысты банк әрекетінің негізгі түрін бейнелейді. Бірақ банк әмбебап өндіріс және қызметтердің  алуан түрлерін жүзеге асырады, мұны клиент пен банк арасындағы байланыс ретінде төменденгі суреттен көреміз:

 

 

   Клиент                                 Банк                                   Клиент

 

Сурет 1.3 Банк пен клиент арасындағы байланыс

 

 

Банктер өзге кез келген өндіруші секілді жеке заңды тұлға болып  табылады, арнайы өнім, қызметтер өндіріп, пайда көреді, өз әрекеттерін жүзеге асырады.[9]

Маркетинг процесі тұтынушы мен  оның қажеттіліктерін толық түрде  қанағаттандырумен аяқталады. Банк өнімінің жаңа түрлерін ұсыну процесі  банк жұмысшыларын, қызмет орындары мен  қызмет көрсету тәсілдерін даярлаудан басталады. Мысалы: банкке кіре берісте  тұтынушы өз әрекетін солдан оңға қарай  бұрылумен бастайды. Егер жаңа өнім түрлері сол бөлікке орналастырсақ  тұтынушы оны бірден аңғарады, сөйтіп тұтыну деңгейі жоғарлай түседі.

 

 

 

            1.  Нарықтық мүмкіндіктер сараптамасы  (маркетингтік зерттеулер)

 

 

 

                          Жеке тұлғалар нарығы           Заңды тұлғалар нарығы

 

 

                                       2. Мақсатты нарықтарды таңдап  алу

 

 

 

                    Нарықты сегменттеу                  Өнімнің нарықта алатын орны

 

 

                                          3. Маркетинг жүйесін жасамдау

 

 

            Өнімнің жаңа түрлерін жасау          Баға саясаты          Алға жылжу

 

                          4. Маркетинг жүйесінің қосымша  қызметтері 

 

 

     Маркетингтік ақпарат    Жоспарлау мен бақылау жүйесі  Ұйымдастырушы 

                                           құрылым

 

Сурет 1.4 Банктегі маркетингтік әрекетті ұйымдастырудың жалпы сызбасы

 

Коммерциялық банктер мен өз қаржылық – несие институттары маркетинг  мақсатары мен міндеттерін жүзеге асыруда клиенттердің қажеттілігіне  бағдарланудың бірінші кезекті  келістерін әзірлеп-жасайды, осыған орай клиент пен банктің мүдделерін үйлестіре  білу маңызды болып саналады [10]

Банктік маркетинг «банк өнімдерін» көбейтуге бағытталған (банк операциялары, қызметтер) қызметтердың нақты түрлерін жүзеге асыру арқылы өз қызметін жүргізеді. Оған мыналар жатады:

¾ Маркетинг зерттеулерді жүргізу, ақпаратарды жинау, талдау.

¾ Банк өнімін жасау. Банктің өз қызметінің сатушысы болуы.

¾ Көрсетілетін қызметтер мен операцияларға баға белгілеу.

¾ Банк өнімдерін таратуды ұйымдастыру.

Банктік маркетинг клиент басты  орын алады. Банктегі басты тұлға  – банктің клиенттері деп айтуға болады. Банк қандай операцияларды  немесе қызметтерды көрсетуге тиіс екендігін солар алдын ала  болжайды.