Әрбір актив үшін күтілетін  табыстылықты анықтайық:

                                                 М(r) =Σ R(s)P(s),

Осыдан:    М(r₁) =19,5 %;

                  М(r₂) = 11,5%;

                  М(r₃) = 5%.

    Әрбір актив үшін дисперсия табыстылығын анықтайық:

                                                   D(r) = M (r - M(r))².

Осыдан:  D(r₁) = 151,25;

                D(r₂) = 100,25;

                D(r₃) = 75,00.

    Есептелген дисперсия параметрлерінен орташа квадраттық ауытқуды анықтауық:

                                                σ = √D(r).

                 σ₁= 12,298;                   σ₂= 10,012;                            σ₃= 8,660.

     Алынған нәтижелерді кестеге орналастыру ыңғайырақ болады.

       5-кесте

 

     Бұл мысалда, табыстылығы жоғары  активтің  тәуекел деңгейі жоғары  болып тұр, ал керісінше табыстылығы  төмен активтің тәуекелділік  деңгейі төмен болып тұрғанын  байқаймыз. Бұл жағдайда инвестор бір ғана актив емес , яғни  тәуекелділікті диверсификациялау арқылы, бағалануын төмендету үшін бірнеше активтерден құралған портфельді таңдауды. 

    Екінші жағдай. Мысал: инвестор нарығындағы активтер шектеулі болсын. Яғни , инвестиция кезеңі басында екі акциясы а₂ және а₃ бар, олардың бағалары 10 000 дол. Ал инвестордың алғашқы капитал сомасы 20 000 дол. Бұл жағдайда инвесторға үш мүмкіншілік беріледі: соның екеуі – 2 бірдей акцияларды сатып алу (10 000 дол – дан.), ал үшінші мүмкіншілік – екі акция түрлерінен аралас портфель құру болып табылады.

     Енді, әрбір варианттарды қарастырып  кетейік.

1. Портфель толығымен а₂  активтеріне тұрады.

S₁ үшін : R₁ (S₁) = 2*10 000( 1+0,2) = 24 000 дол. (+20%);

S₂ үшін : R₂ (S₂) = 2*10 000(1+ 0,1) = 22 000 дол.(+10%); 

S₃ үшін : R₃ (S₃) = 2*10 000(1-0,15) = 17 000 дол. (-15%).

Берілген портфельдің орташа табыстылық деңгейі :

Е(R) = 0,2*0,4+0,1*0,5+0,15*0,1= 0,145немесе 14,5%.

 Дисперсия:

        D(R)= (20-14,5)² 0,4 +(10-14,5)² 0,5+( -15-14,5)²0,1=109,25.

 Орташа  квадраттық ауытқу:

                                     σ_r = 10,4522.

2. Портфель толығымен а₃  активтеріне тұрады.

S₁ үшін : R₂ (S₁) = 2*10 000( 1-0,05) = 19 000 дол. (-5%);

S₂ үшін : R₂ (S₂) = 2*10 000(1+ 0,1) = 22 000 дол.(+10%); 

S₃ үшін : R₂ (S₃) = 2*10 000(1+0,2) = 24 000 дол. (+20%).

Берілген портфельдің орташа табыстылық деңгейі :

Е(R) = -0,05*0,4+0,1*0,5+0,2*0,1=0,05 немесе 5%.

Дисперсия:

        D(R)= (-5-5)² 0,4+ (10-5)² 0,5 + (20-5)² 0,1=75.

Орташа  квадраттық ауытқу:

                                     σ_r = 8,6603.

3. Портфель  а₂ және а₃ активтерінен тұрсын:

S₁ үшін : R₃ (S₁) = 10 000( 1+0,2) +10 000(1-0,05) = 21 000 дол. (7,5%);

S₂ үшін : R₃ (S₂) = 10 000(1+ 0,1) +10 000(1+0,1) = 22 000 дол.(+10%); 

S₃ үшін : R₃ (S₃) = 10 000(1-0,15) +10 000(1+0,2)= 20 500 дол. (+2,5%).

Берілген  портфельдің орташа табыстылық деңгейі :

Е(R) = 7,5*0,4+10*0,5+2,5*0,1=8,25%.

Дисперсия:

        D(R)= (7,5-8,25)² 0,4+ (10-8,25)² 0,5 + (2,5-8,25)² 0,1=5,0626.

Орташа  квадраттық ауытқу:

                                     σ_r = 2,2500.

6-кесте

 

Яғни, біз  үшінші мүмкіншілік арқылы аралас потфельдің табыстылығының

артықшылығын  көріп отырмыз. Ал бірінші портфель портфельдің табыстылығы үшінші аралас протфельдің табыстылығына қарағанда 1,76 рет артып тұр, ал тәуекелдік деңгейі бойынша 4,65 рет жоғары көрсеткіш болып тұр. Сонымен инвестор аралас портфельді, яғни теңгерілген немесе балансталынған инвестициялық варианты таңдауы керек. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

2.3 «Казпочта» АҚ-ның инвестициялық портфельі және акцияларды  шығару проспектісі

 

      Уәкілетті органдардың жарияланған акциялардың  шығарылымын мемлекеттік тіркеуі, осы проспектіде көрсетілген  акцияларды алуда инвесторларға  қандай да бір ұсыныстар жасауды  білдірмейді.

      Акциялар  шығарылымының проспектісі Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарына сәйкестігіне ғана құралды. Акционерлік қоғамның лауазымды тұлғалары осы проспектідегі ақпараттардың растығына жауапты болады және олар осы проспектіде берілген барлық ақпараттар рас, сондай-ақ қоғам мен оның орналасатын акцияларына қатысты инвесторларды түсінбеушілікке алып келмейтіндігін дәлелдейді.

      Қазақстандағы почта саласының көп деңгейлілігі ұйымдастыру құрылымының негізгі  сипаттамасы болып табылады. Қазіргі  таңда Компанияда үш деңгейлік басқару жүйесі жұмыс істейді.

      «Қазпочта»  АҚ мына ұйымдардың мүшесі болып табылады:

1. EMS халықаралық кооперативі (курьерлік қызмет) – Швейцария, Берн қ.;
2. Бүкілдүниежүзілік почта одағы - Швейцария, Берн қ.;
3. Аймақтық байланыс достастығы почта байланысы операторларының кеңесі;
4. Қазақстан қаржы қызметкерлерінің ассоциациясы – Қазақстан Республикасы, Алматы қ.;
5. «Қазақстан қор биржасы» АҚ – Қазақстан Республикасы, Алматы қ.;
6. «Western Union»  жүйесінің мүшесі – Гринвуд-Виллидж, Колорадо штаты, Американың Құрама Штаттары.                                                                                                             

Почталық  қызмет түрлері:

«Қазпочта»  АҚ  мынадай почта қызметтерінің  ауқымды спектрлерін жүзеге асырады:

1. жазба хат-хабарларды, бандерольдерді және сәлемдемелерді жіберу мен жеткізіп беру;
2. EMS – Kazpost курьерлік қызметтері;
3. мерзімді басылымдарға жазылуды қабылдау, оларды тасымалдау, жіберу, жеткізіп беру және бөлшек сауда арқылы  сату;
4. арнайы байланыс қызметтері;
5. филателия;
6. аралас (гибритті) электронды почта қызметтері.

Қаржылық  қызмет түрлері:

«Қазпочта»  АҚ мынадай қаржы қызметтерінің  ауқымды спектрлерін жүзеге асырады:

1. депозиттер;
2. заңды тұлғалардың банктік шоттарын ашу және  жүргізу;
3. аударым операциялары;
4. банкноттардың, монеталардың және құндылықтардың инкассациясы мен жіберілуі;
5. бюджеттік мекеме қызметкерлеріне жалақы мен стипендия төлеу;
6. зейнетақыларды, жәрдемақыларды және басқа да әлеуметтік төлемдерді төлеу;
7. коммуналдық және салық төлемдерін қабылдау.

Агенттік  қызмет түрлері:

«Қазпочта» АҚ мынадай агенттік қызметтердің ауқымды спектрлерін жүзеге асырады:

1. Директ-Майл тікелей почталық жарнама қызметтері;
2. зейнетақы қорлары мен сақтандыру ұйымдары үшін клиенттермен шарттар жасау;
3. күнделікті сұраныстағы тауарлар  мен лотерей билеттерін сату.

Қаржы ұйымдарының қаржылық жай-күйі 

 

Кесте 10 - Инвестициялар мен бағалы қағаздардың портфелі:

                                                   (мың.теңге)

 

      Инвестициялық стратегия қаржы нарығындағы жайлардың өзгеруі мен операциялардың кіріс деңгейінің артуын және бағалы қағаздар инвестициялық портфелінің өсуін қамтамасыз ететін активтерге сапалы басшылық жасау құралын  анықтауға қатысты «Қазпочта» АҚ (әрі қарай Қоғам) активтерінің өсімін қамтамасыз ету мақсатында дайындалған.

      Бағалы  қағаздар портфелінің көлемін ұлғайту, диверсификация арқылы активтердің  оңтайлы құрылымын инфляциядан  сақтау және сенімді салымдардан  кірістер алу Қоғамның инвестициялық  стратегиясының мақсаты болып табылады.

 Жарғылық  капиталы:

1)   құрылтай құжаттары бойынша жарғылық капиталының көлемі:

      1 812 123 000 (бір миллиард сегіз жүз  он екі миллион жүз жиырма  үш мың) теңге.

2)  бухгалтерлік баланстың дерегі бойынша жарғылық капиталының көлемі:

      1 812 123 000  (бір миллиард сегіз  жүз он екі миллион жүз жиырма үш мың) теңге.

3)  жарғылық капиталды акцияларға бөлуі:

Акциялардың жалпы саны 1 812 123 000 (бір миллион  сегіз жүз он екі мың  жүз  жиырма үш) дана, номиналы 1 000 теңге, жалпы  сомасы 1 812 123 000 000 (бір миллиард сегіз  жүз он екі миллион жүз жиырма үш мың) теңгені құрайды.

оның  ішінде:

-  жай  атаулы акциялардың саны 1 812 123 (бір  миллион сегіз жүз он екі  мың жүз жиырма үш) дана, номиналы 1 000 теңге, жалпы сомасы 1 812 123 000 (бір  миллиард сегіз жүз он екі  миллион жүз жиырма үш мың)  теңгені құрайды.

• құрылтай құжаттарына сәйкес, артықшылықты атаулы акциялар жоқ.

4)  жарғылық капиталының ақы төленген бөлігінің көлемі:

Жарғылық  капиталы 1 812 123 мың теңге сомасына төленген. 

Кесте 11 -  Қолданыстағы шыққан облигациялардың құрылымдарын                                                                                                        баяндау және соңғы үш жылдағы сөндірілген облигациялар туралы мәліметтер.