Ежелгі дүниедегі саяси және құқықтық ілідер

 

4.     Алаш-Орда./Сборник  документов.-Алма-Ата,1992

 

5.     Бейсембаев  К.Б. Очерки истории общественно-политической  и философской мысли Казахстана.Алма-Ата,1976

 

6.     Валиханова  Н.С. Национальные движения и  партии Средней Азии: Истриография. М.,2000

 

7.     Зиманов С.З., Атишев А.А. Политические взгляды  Ч.Валиханова.А-А,1965

 

8.     Зиманов С.З., Идрисов К.З. Общественно-политические  взгляды Мухамеджана Сералина.-Алма-Ата,1989

 

9.     Григорьев  В.К. Противостояние (большевики  и непролетарские партии в  Казахстане 1917-1920 гг.).-Алма-Ата,1989

 

10.                       Бочагов А. Алаш-Орда. (Краткий  исторический очерк о национально-буржуазном  движении в Казахстане периода  1917-1919 гг).-Алматы,1996

 

11.                       Узбекулы С. Право кочевой цивилизации  казахов. Алматы, 2002 г.

 

12.                       Сафаров Г. Колониальная революция  (опыт Туркестана) - Алматы,1996

 

 

 

Тақырып 16. ХХ ғ. Европа елдері және АҚШ-тағы саяси және құқықтық ілімдер

 

1.ХХ ғасырдағы саяси  және құқықтық ойлардың ерекше  белгілері мен негізгі бағыттары.

 

2.ХХ ғасырдың негізгі  құқықтық теориялары. Л.Дюгидің солидаризм  құқықтық теориясы. Әлеуметтік бірігу және тарихи даму. Әлеуметтік бірігу нормасы құқық негізі ретінде. Мемлекет бірігу құралы ретінде.

 

Кельзеннің нормативтік  теориясы. Құқықтың «таза» теориясы. Құқық  деңгейлері: негізгі норма, конституциялық нормалар, жалпы және жеке нормалар. Құқықшығармашылық және құқық қолдану. Сот жеке нормалар мен прецеденттердің  жалпы нормаларын қалыптастырушы ретінде. Мемлекеттік егеменділік нормативті тәртіптің логикалық алғы шарты  ретінде.

 

М.Ориудің құқық теориясы.

 

Дж. Роулздің құқық және әділеттілік  теориясы.

 

Әлеуметтік юриспруденция, «еркін құқық» мектебі. Е.Эрлих. Құқық қоғамдық қатынастардың «жанды тәртібі». Соттың құқықты еркін іздеуі.

 

Гарвардтық әлеуметтік құқық  мектебі. Р.Паундтың құқық теориясы. Құқық мүдделерді келістіру менүйлестіруге арналған әлеуметтік бақылаудың жоғары түрі. Құқықтыңүш жағы: қатынастар жүйесі, нұсқаулар жиынтығы, соттық және әкімшілік процесс.

 

АҚШ-тағы құқықтың «шынайы» теориясы. «Заңдағы (қағаздағы) құқықты» «шынайы құқыққа» қарсы қою. Құқық сот және әкімшілік практикасы ретінде.

 

Құқықтың психологиялық  теориясы. Құқық сана мен психика  жемісі ретінде. Құқықтық түсініктер «субъективті сенімдер» ретінде. Құқықтың инстинкті  негізі туралы идеялар. Заңнаманың «алдамшы нормативтілігін» сынау.

 

Табиғи құқық теориялары, олардың негізгі түрлері. Әдістемелік негіздері.

 

Интегративті юриспруденция.

 

3.Герман национал-социализмінің  саяси-құқықтық идеологиясы. Саяси-құқықтық идеология бастаулары. Билік пен мемлекеттің фашистік доктринасы. Национал-социалистік сипаттағы құқық. Тоталитаризмнің саяси-құқықтық талдауы. Карл Шмитт.

 

4.ХХ ғасырдың саяси  ғылымдарының саяси-құқықтық концепциялары. Плюралистік демократия, «баршаға жақсылық жасау» мемлекеті концепциялары. «Конвергенция» теориясы. Элита, бюрократия және технократия теориясы.

 

5.КСРО-дағы саяси және  құқықтық ойлар. 1920-1930 жж. КСРО-дағы  құқық теориясы. Құқықтың әлеуметтік, психологиялық және нормативті  мектептері. (П.И.Стучка, М.А.Рейснер,  Н.В.Крыленко). Сталиншілдік саяси-құқықтық идеологияның қалыптасуы мен негізгі белгілері. Құқықтың заң ретіндегі концепциясы. Жаппай репрессиялауды идеологиялық негіздеу. А.Я.Вышинский.

 

ХХ ғ. екінші жартысындағы КСРО-дағы ресми саяси және құқықтық доктринаның дамуы. Бүкілхалықтық мемлекет пен құқық теориясы. «Кең мағынада» құқықтүсінушілік концепциясы, құқық пен заңды ажырату. «Қайта құрудың» саяси-құқықтық идеологиясы. М.С.Горбачев. КПСС ХІХ бүкілодақтық конференциясының саяси және құқықтық идеялары. Құқықтық мемлекет концепциясы.

 

 

 

Негізгі әдебиеттер:

 

1.     Аникин А.В.  Путь исканий. Социально-экономические  идеи в России до марксизма.М.,1990

 

2.     Бачинин В.А.  История философии и социологии  права. - Санкт-Петербург, 2001

 

3.     Бердяев Н.А.  Истоки и смысл русского коммунизма.-М.,1990

 

4.     Бурстин Д.  Американцы. Колониальный опыт. М.,1993

 

5.     Бурстин Д.  Американцы. Национальный опыт. М.,1993

 

6.     Бурстин Д.  Американцы. Демократический опыт. М.,1993

 

7.     Зоркин В.Д.  Позитивистская теория права  в России. МГУ 1978

 

8.     История политических  и правовых учений XIX в. /Под ред.В.С.Нерсесянца. М., Наука,1993

 

9.     История политических  и правовых учений XX в. /Под ред.В.С.Нерсесянца. М., Наука,1995

 

10.                       Исаев И.А., Золотухина Н.М. История  политических и правовых учений  России XI-XХ вв., М., 1995; М.,2003

 

11.                       Кривушин Л.Т. Проблема государства  и общества в домарксистской  мысли. ЛГУ 1978

 

12.                       Луковская Д.И. Политические и  правовые учения: историко-теоретический  аспект. - Л.,1985

 

13.                       Нерсесянц В.С. Право и закон.  Из истории правовых учеий.-М.,1983

 

14.                       Нерсесянц В.С. Наш путь к  праву (от социализма к цивилизму).-М.,1992

 

15.                       О России и русской философской  культуре (философы русского послеоктябрьского  зарубежья) /под ред.Е.М.Чехарина.-М.,1990

 

16.                       О социалистической законности /Сб.документов.-Алма-Ата,1962

 

17.                       Петражицкий Л.И. Теория права  и государства. СП.2000

 

18.                       Проблемы Евразийства. Астана:Изд-во Евразийского ун-та,1995

 

19.                       Четвернин В.А. Современные концепции  естественного права. М.,1988

 

20.                       Чупрова Н. Русская политическая  мысль нач.ХХ в. //Соц.законность,1991. № 2

 

21.                       Чхквадзе В.О. О вреде причиненным  Вышинским А.Я. развитию советской  юридической науки. //Соц.законность.1989. № 9

 

22.                       Шершеневич Г.Ф. История философии  права.-СПб.-М.,1907

 

 

 

№17.Қытай, ‡нді және ХХ ғ. жаңа тәуелсіз мемлекеттері ұлт-азаттық қозғалысындағы саяси және құқықтық идеялар

 

ұлт-азаттық қозғалысының саяси-құқықтық идеологиясының жалпы сипаттамасы. Қытайдағы ұлт-азаттық қозғалысының саяси және құқықтық идеялары. Сунь Ятсен. ұлтшылдық, халық билігі, халықтың әл-ауқаты принциптері. Халық билігі режиміндегі бес билік концепциясы.

 

‡ндістандағы ұлт-азаттық  қозғалысының саяси және құқықтық идеялары. Махатма Гандидің саяси-құқықтық ілімдері. «Сатьяграха» (күшсіз әрекеттер тактикасы) саяси күрес әдісі. Ынтымақтасудан бас тарту және азаматтық кµнбеу.

 

Азиядағы, Африка мен Латын  Америкасындағы ұлт-азаттық қозғалысының саяси және құқықтық идеялары. Панисламизмнің саяси-құқықтық идеялары, олардың дамуы.

 

КСРО-ның бұрынғы республикалары – қазіргі тәуелсіз мемлекеттердегі  КСРО-ның ыдырауы алдындағы және одан кейінгі кезеңдегі мемлекеттік  тәуелсіздік, егеменділік және ұлттық-мемлекеттік құрылым туралы саяси құқықтық идеялар.

 

Қазақстанда егеменді мемлекет пайда болуы мен қалыптасуы кезеңіндегі  саяси және құқықтық идеялар, олардың 1990-шы жылдардағы конституцияларда кµрініс табуы. Евразиялық одақ концепциясы.  Қазақстанның 2030 жылға дейінгі дамуы концепциясының саяси-құқықтық идеялары.

 

Негізгі әдебиеттер:

 

1.  История политических  и правовых учений/ Под общей ред. Нерсесянца В.С. Изд. 2-е, стереотип. – М., 1997;1998;1999;2000.

 

2.  История политических  и правовых учений/ Под ред. Лейста О.Э. –М., 1997;1999;2000.

 

3.  История политических  и правовых учений: Краткий учебный  курс/ Под. общ.ред. Нерсесянца В.С. –М.,2000.

 

4.  Козлихин И.Ю. История  политических и правовых учений. Новое время: от Макиавелли  до Канта. Курс лекций. СПб.,2001 (издание содержит излечение из  трудов классиков)

 

5.  История политических  и правовых учений/ Хрестоматия  / Под.ред. Малахова В.П. – М., 2000.

 

6.  История политических  и правовых учений/ Хрестоматия  / Под.ред. Лейста О.Э. – М., 2000.

 

7.  Антология мировой  политической мысли: в 5т. Т.I: зарубежная политическая мысль:  истоки и эволюция.  – М., 1997.

 

8.  История философии  права. Учебное пособие СПб:  Юрид.инс-т 1988. (содержит обстоятельные фрагменты классических трудов).

 

9.  Русская философия  права. Антология. СПб.,1999

 

10.           Исаев И.А., Золотухина Н.М. История  политических и правовых учений  России. Хрестоматия.-М.,2003 (самый полный охват источников за период с XI-XX век, включая публикации советских правоведов-марксистов и представителей русского зарубежья.

 

11.           Сравнительное изучение цивилизаций.  Хрестоматия. Сост.Б.С.Ерасов. М.,1998

 

12.           Назарбаев Н.А. Казахстан-2030: Послание  Президента страны народу Казахстана: Процветание, безопасность и улучшение  благосостояние всех казахстанцев. - Алматы: Білім, 1997.

 

13.           Баишев Ж. Казахстан: этапы  государственности (конституционные  акты).-Алматы, 1997

 

14.           Зиманов С.З. Конституция и  Парламент Республики Казахстан.  Алматы,1996

 

15.           Калишева Н.Х. История политических  и правовых учений. Алматы,2000

 

16.           Нурпеисов Е.К., Котов А.К. Государство  Казахстан: от ханской власти  к президентской республике. Алматы,1995

 

 

 

Қосымша әдебиеттер:

 

1.  Ван Мин. Полвека  Коммунистической партии Китая  и правительство Мао Дзэдуна.  М.,1975

 

2.  История политических  и правовых учений XX в. /Под ред.В.С.Нерсесянца. М., Наука,1995

 

3.  Исаев И.А., Золотухина  Н.М. История политических и  правовых учений России XI-XХ вв., М., 1995; М.,2003

 

4.  Луковская Д.И. Политические  и правовые учения: историко-теоретический  аспект. - Л.,1985

 

5.  Общественная жизнь  Индии: проблемы человека и  общества. М.,1992

 

6.  Проблемы Евразийства.  Астана:Изд-во Евразийского ун-та,1995

 

7.  Политическое развитие  и общественная мысль Индии.  М.,1976

 

8.  Сегизбаев О.А. Казахская  философия XV-нач.XX вв. Алматы, 1996

 

9.  Синха С.П. Юриспруденция.  Философия права. /Пер. с англ. М.,1996

 

10.           Четвернин В.А. Современные концепции  естественного права. М.,1988