Пеагогикалық технологиялар

Әлеуметтендіру  кезеінде өтілген тақырыпқа байланысты сурет салғызуға, өлең жолдарын шығартуға  шағын шығарма жазғызуға болады.

Сабақ соңында. сурет салғанда бар жан-дүниесін, эмоциясын сол жұмыста         қағаз        бетіне бейнелейді.Жарнамалау (афишироваНИЕ), кезеңінде әр бала немесе әр топ бар жұмыстарын қорғайды. Оқушылар еріксіз бір-біріне қол            созып,керсетеді. Осы кезеңді ұяжым мүшелерін біріктіретін, ынты-мақтандыратын кезең  деуге  болды.

Жетінші кезең-үзіліс (разрыв)  кезеңі. Бірақ бұл  кезеңді  бастауыш буында қолдану қажст емес.

Өйткені балаларға  білгені мен білмегінін салыстыру, ойларын жинақтау қиынға соғады. Сондықтан  бұл кезенді оқушының белгілі бір тәжірибесі қалыптасқасын, орта буындардан бастап енкізуге болады.

Соңғы кезеңі - рефлекция кезені.  Рефлексия  кезеңі әр оқушыға  шеберхана  барысындағы  ішкі сезімін, ойын ашық айтуға мүмкіндік  береді.  Тіпті бұрын мүлде сөйлете алмантын тұйық бала бір - екі сөйлем болса да міндетті түрде айтады.

Педагогикальіқ  шеберлікті бастамас бұрын ен алдымен  ұйымдастыру кезеңіне қатты көңіл  болу керек. Ұйымдастыру кезеңі дұрыс  ойластырылып өткізілее кез келген сабақ нәтижелі болады. Ең  алдымен оқушыларды психологиялык дайындықтан өткізу керек.

Оқушыларды  шеңбер жасап тұрғызып, бір –  бірінің қолынан ұстасып, бір-біріне жылы сөз, жақсы лебіз немесе тілек  айтқызуға болады. Мұндай іс-әрекет оқушылар арасында өзара сыйластық, түсінушілік» достық қарым-қатынасты жандандырады, ал бұл - шеберхана барысындағы жұмыстың кызықты да дұрыс откізуге  болатын бірден  бір қажетті адамгершілік қасиет.

Қазіргі уақытта "қоғамды ақпараттандыру", "білім  беруді ақпараттандыру" деген сөз  тіркестері біздің сөздік қорымызда жиі кездеседі. Олай болса, қоғамды ақпараттандыру дегеніміз - ғылыми-техникалық прогресс: жетістіктерінің күнделікті тұрмысқа ауқымды енуінің нәтижесі, яғни адам өміріне іс-әрекеттік интеллетуалды түрлерінің жан-жақты әсер етуі мен рөлінің жоғарылауына байланысты объективті прогресс.

Ол оқыту  мазмұны, әдісі мен ұйымдастыру  түрлерінің өзгерісін тездетеді. Бұл  үрдістегі негізгі мәселе: білім  берудің мазмұны мен мақсатын өзгерту болып отыр.

Қазіргі заман  талабы бойынша білім беруді ақпараттандырудың  негізгі талаптарының бірі - оқу үрдісіне элекрондық оқулықтарды енгізу.

 Өйткені,  бүгінгі тандағы білім беру  саласында тек мұғалімнің айтқандарын  орындау немесе оқулықты пайдалану  заман талабын қанағаттандырмайды. Сондықтан қазіргі ақпараттандыру  коғамында электрондық оқулықтарды пайдаланбай алға жылжу мүмкін емес.

Оқу материалдарын  ұтымды игеруде электрондық оқулықтардың атқаратын ролі зор, Электрондық  оқулықтарда теориялық тақырыптар кеңінен беріліп түсіндіріледі.

Теориялық материалдар  гафикалык. илюстрация түріндегі әр түрлі суреттер, сұлба тәсілдер арқылы толықтырылып отырса, онда теориялық білімді оқып, көзбен көріп, түйсіну және оны мида бекіту үрдістері бір уақытта өтеді және материалды қорыту үрдісі ұтымды болады.

Электрондық оқулықтар - ғылыми негізде дайындалған педагогикалық ақпараттық өнім.

Электрондық оқулық дайынаудың тұжырымдық негізі оқытудың педагогикалық. теориясы болып табылады. Сонымсн қатар ЭЛЕКТРОНДЫҚ оқулық дайындаудың псдагогикалық, ұстанымдар жүйесі оқытудың дидактикалық жүйесіне сәйксс келеді. Электрондық, оқулықтармен жұмыс істеу әрбір оқушының өз мүмкіндігін есепке ала отырып, оқып уйрену ісін жеке дара жүргізуге жол ашады.

 

Элекоктрондық оқулық - оқу пәнінің негізгі ғылыми мазмұның қамтитын компьютерлік техналогия негізделген оқыту, бақылау, моделдеу, тестілеу, т.б. бағдарламалардың жиынтығы.

Электрондық оқулық жай оқулықтарға өте тиімді қосымша  мүмкіндіктер береді. Атап айтқанда:

Кері байланысты іс жүзілік тез арада қамтамасыз етеді; және окулықтагы ақпаратты іздеу  мүмкіндіктері біраз уақыт алатын болса,,  электрондық, оқулық қажетті оқулықты табуға тез мүмкіндік береді;

Гипермәтінді    түсіндірулерге өту барысында уақытты  үнемдеуге көмектеседі.

Ең бастасы, электрондық оқулықтарды дайындаудың  бір жүйеге келтірген заңдылығы  болуы керек. Осыған байланысты электрондық оқулықтарды дайындауда мынадай дидактикалық шарттарды есксрген жөн:

- белгілі бір  пәнге байланысты дайындалтын  электрондық оқулыктың сол пәннің  типтік бағдарламасына сәйкес  болуы; 

- электрондық,  оқулықтар курста оқытылатын тараулар мен тақырыптарға  қатысты дәріс мәтінін қамтитын негізгі зертханалык және тажірибелік тапсырмаларды орындауға арналған  қосымша материалға қатысты анықтама, библиогрофиядан түратын комекші, аралык, және корытынды бақылау сурақтарырынан тұратын тест, материалдарды дайындауда пайдаланылған әдебиеттер тізімдері бөлімдерін қамтуы;

—  электрондық  оқулықтың кәдімгі оқулықтар  мазмұнын қайталамауын, яғни, берілетін  тақырыпқа катысты ақпараттың нақты  әрі қысқа бірілуін ескеру;

—  белгілі  бір тақырыпқа қатысты материал 2-3 экрандық, беттен артық болмау.

Егер мәтін  көлемі бірнеше экрандық. бетті қамтитын болса, онда экранда пайда болатын  оң жак тік төменгі көлденеңінен жылжыту сызықтарын электрондық. оқулықты көп пайдалануына түра кследі. Мұның  өзі пайдаланушының материалға қатысты ойын бөледі және мәтінді жоғыры-төмен, оңға-солға жылжыта беру пайдаланушының шыдамдылығына да әсср етеді.

Сондай-ақ кейбір пәндерге, атап айтқанда, физика. химия,  биология сскілді  пәндерге қатысты  урдістіерді аиимациалап көрсету, тіпті кинофилмдер мен диафильмдер үзінділерін   сақтап, оларды гипермәтінді формат арқылы электроңдық оқулыққа кірістіру оқулықтың көркендік әдістемслік деңгейін арттырады,

"Информатика"  пәнін оқытуда  редакторын  оқыту" электрондық оқулығын  пайдаланса болады.

Электрондық оқулықты құруға қолданбалы бағдарламасын қолдануға  болады. қолданбалы бағдарламасы арқылы презентация жасауға болады. Презентация  ұғымының екі түрлі мағынасы бар.

Бұл жерде презентация  дегеніміз-баяндама жасау, мінбеге  шығып сөйлеу, ғылыми ұсыныс жаинау, диплом немссе, курстық жұмысты қорғау, бизнес-жоспарды немесе техникалық ұсынысты талқыга салу, қандай да бір қызмет түрін ұсыну.

Кез келген жаңа идеяны немесе өндірілген өнімді ұсынуда  презентацияның атқаратын ролі зор. Біздің мақсатымыз — презентация даярлаудың техникалық құралымен таныстыру. Презентация өтізуде көрнекі құралдар (графиктер, диаграммалар, фотоматериалдар) кеңінен қолданылады. Қазіргі дербес компьютерлердің мүмкіншіліктерінің артуы оны презентация даярлау құралы ретінде пайдалану қажеттілігін туғазды.

Интернет диетанцялық  презентациялар откізудің  ең қолайлысы  құралы болып табылады.

Бүгінде Интернетте автоматты рсжимде жұмыс істейтін көптеген презеитацияларды көруге болады.Екінші жағынан алғанда, прсзентация деп  айрықша тексті электрондық, құжатты айтады. Ол өзінің мультимедиялық, мазмұны мсн құжатты экранға шығаруды басқарудың мүмкіншіліктерімсн ерекшсленеді.

Құжатты экранға  шығару автоматтандырылған, интерактиеті және дистанциялық түрде өтеді, тектес құжаттарды арнаулы бағдарламалық құралдардың көмегімен дайындайды.

Презентация даярлаудың автоматтандырылған құралдарының бірі — MICROSOFT OFFICE  кестесімен бірге қойылатын  Місrosof Power Point  қолданбалы бағдарламасы.

Бұл презентация  даярлау мен безендіруге арналған әмбебап құрал болып табылады. құралдарының көмегімем дайындалған жұмысгы оның кез келген кезеңінен, көрсетуге болады.

Роwer Роіnt-тағы кез келген құжат слайд деп  аталатын жеке алынған кадрлардың жиынтығынан  тұрады. Презентациядағы слайдтардың  саны көп бола берсді. Құжаттағы әрбір слайдтың өзінік жеке нөмірі болады, слайд құрылғанда ол бірден міндетті түрде номірленсді.

Құжаттағы слайдтар сызықта тізбектеле орналасады. Слайдтарды жою, кірістіру, орын ауыстыру нсмесе көрсету  олардың сызықтық құрылымын бұзбайды.

 Слайттар  әр текті  нысаңдардан тұрады.

Слайдта орналастырылатын барлық, нысандар Роwег Роіпt ішкі, құралдарымен де, сонымсн қатар сыртқы қолданбалы бағдарламаларда да құрылып, безендірілу  мүмкіндігіне ие. Місrоsоf offcе дестесіyс  керегін барлық калданбалы бағдарламалар сияқты Роwег Роіnt бағдарламасының да өзіндік  стандартты басқару элемеінттері бар.

 РОWER  POINT бағдарламаcында презентацияны даярламас  бұрын біріншіден сізде оның  мазмунды бөлігі дайын болуы  қажет. 

Компьютер автор  үшін презентацияның мазмұның, мақсатын, құрылымын анықтай, алмайды, ол тек идеяларды жүзеге асыруда колданылатын техникалық болып табылады.

 

 

Қазіргі педагогикалық  технологиялар - обьективті қажеттілік

 

Қазіргі заманғы  білім жүйесінің  құрылымы мен  қызметіндегі қоғамдық тенденцияларды көрсететін маңызды әлеуметтік  педагогикалық феномен ретінде білім ізгілігінің  мазмұны мен маңызын анықтауға байланысты қаралған педагогикалық  технологиялар өз тиімділігін  дәлелдеуде.

Педагогикалық технологиялардың көкейтестілігін  анықтауда  төмендегі қайшылықтарды атауға болады.

-қоғамның  педагог  мамандарға қойып отырған талабының   күшеюі мен кәсіби  білім беруді  жүзеге асыруда  кездесеін  қиыншылықтар арасындағы;

-қайта дамып  отырған жекелеген педагогикалық  жүйелер мен оларды жылдам  өзгеріп отырған еңбек шараларына бейімдеу, білім беру жүйесінің консервативтілігі арасындағы;

-ғылымның даму  деңгейі мен өндірістің оны  іске асыруға мүмкіндік деңгейі  арасындағы;

-мұғалімнің  әлеуметтік ролі және қоғамдық  ақпараттық –коммуникациялық қызметарасындағы;

- педагогикалық  жоғары оқу орындары  оқу бағдарламаларының   мазмұнының әдістемелік  құралдары  және қоғам мәдениеті арасындағы  болатын қайшылықтар.

Білім ізгілігі-педагогтар мен оқушылардың өз шығармашылық даралығын дамыту субьектісі болатын,үрдістің мәні мен сипатына деген  көзқарасты едәір өзгертетін , педагогикалық ойлаудың басты бөлшегі.

Педагогикалық үрдістің негізгі мәні , мұндай жағдайда , ұлғаның дамуы мен  өзін -өзі  дамытуы ретінде қалыптасады ,  олардың сапасы мен мазмұны  мұғалімдердің, оқу мекемелері мен  бүкіл білім жүйесі  жұмысында  маңызды шарттардың бірі болып табылады.

Теорияларды талдау мен қалыптасқан тәжірибелерді  жалпылау білім ізгілігінің негізігі  жолдарын анықтауға  мүмкіндік туғызады.

      Соның ішінде ең маңыздылары;

1. Ізгілендірілген білім мазмұнында қаралатындар:

-білімділік-бағдарлық  әдістен бас тарып , дамытушы  тұлғалық бағдарлық әдіске көшу;

- пәндік және  жекелік білімнен білім берудің  үздіксіз  жүйесінің барлық сатыларында   терең және көп пәнаралық   кіріктіруге , шоғырлануға көшу.

2. Балалардың қабілеті мен жеке ерекшеліктерін  ескере отырып,  оқыту мен тәрбиелеудің  тұлғалық бағдарлық  технологиясын таңдау ( Ойлаудың ,есте сақтаудың , назар аударудың негізгі типтері бойынша).

3. Мұғалімнің озық игілік дайындығы:

Оның оқушылармен ынтымақтастығын қалыптастыруға  оқушылардың дайындығы, педагогикалық  үрдістегі шығармашылық, өзін-өзі  көрсетудің қажеттігі. 

Қоғамдық -  тарихи тәжірибені игерудің басты әлеуметтік –қызметі – білімді жинақтауда емес , бар білімді қайта қалыптастыруда.

Сондықтан қазіргі  заманғы мектептер  оқушылардың  ойлау белсенділігін  кеңінен  дамытып білімді  өзіндік жаңарту  мен толықтыруға , оларды теориялық  және тәжірибелік міндеттерді шешкенде және сапалы  пайдалана білуге үйретуге міндетті.

Мұны  П.П. Блонскийдің, Л.С.Выготскийдің, С.Л.Рубинштейннің, А.Л.Леонтевтің, П.Я.Гальпериннің, Ф.Н. Тлызинаның және т.б.зерттеулері дәлелдейді.

Білім берудің  сапасын мәнді жоғарылату жолдарын іздестіруде, нақтырақ айтсақ, жоғары білімнің Н.Чебышев пен В.П.Коган  пәнаралық байланыстың тұжырымдамасын негіздей отыра оны жоғары білім беру тәжірибесіне енгізудің нақты оқу- әдістемелік механизмін ұсынады.Бұл бағыттағы инновациялық іс-әрекет  мәселесі жалпы білім беру мектептерінде шешілуі қажет.

  Сондықтан , әртүрлі  оқыту технологияларын      оқу мазмұны мен оқушылардың жас және психологиялық ерекшеліктеріне орвй таңдап тәжірибеде  сынап қарауда мұғалім  іс-әрекетінің маңызы зор.

«Қазіргі  білім  беру саласындағы оқытудың озық технологияларын  меңгеру мұғалімнің нтеллектуалдық,кәсіптік, адамгершілік, рухани, азаматтық және басқа  көптеген адами келбетінің, қалыптасуына  игі әсерін тигізеді, өзін-өзі  дамытып, оқу-тәрбие процесін  тиімді ұйымдастыруына көмектеседі»,- деп көрсетеді С.В.Селевко.

Қоғам өмірінің барлық салаларында яғни экономикасы мен әлеуметтік  қатынастарында көптеген өзгерістер туып отырған  жағдайда білім беру  ісінде де өзгерістің  болуы заңды нәрсе.

Себебі, халыққа  білім беру немесе мектеп ісін қоғамнан  тыс алып қарауға болмайды.Бүкіл  қоғам өмірінде  бой көрсеткен келеңсіздіктің  халыққа білім беру саласына  да соқпай өтпегені мәлім.

Сонымен, халыққа  білім беру жүйесі  қоғамдық әрекеттердің  басқа салаларымен  де қатарлас алға басуы керек.

Ғылым мен халыққа  білім берудің дамуы еліміздің  техникалық  прогресске  жеткізері мәлім.Ал, техникалық прогресс қоғамдық және жеке бастың өмір сүру  деңгейін көтеруші  еңбек өнімділігінің жоғарылауына  әкеледі.Сонымен, білім беру жүйесін  қоғамдық өмірдің өзге салаларының  да егізі деп білуіміз керек.

Инновациялық  педагогикалық іс-әрекет белгілі оқытудың, тәрбие беру мен дамытудың стереотипіне  қарама –қайшы , ол белгілі межеден шығып, жеке шығармашыл, өз бағытымен жұмыс істей алатын мұғалім қалыптастыруға  бағытталады.

Шынында, бұл  мәселенің шешімі ұстаздың кәсіпкерлік  шынайы іске асыруға тән сол бір ішкі обьективті қайшылықты анықтаумен байланысты.

Ю.Н.Кулюткин кәсіпкер ұстаздың «мөлшерлік шығармашылық белсенділіктің»  ара қатынасы мазмұны мен мәнінен  бөлек , абстрактылы түрде қарастырылмайды  дейді. Егер « іс-әрекеттің немқұрайлы  іс-әрекеттік құрылымымен   бірге ұстаздың шығармашылық  белсенділігі де мөлшермен  берілсе , жаңа педагогикалық  ойлар және оларды шешу ұстаздың өзінен күтіледі.