Шпаргалка по "Экономике"

Қоғамдық  мүдде  топтары  мен  жеке  мүдде  топтары:

- саналы  адамдардың  ерікті түрде  бірлесіп  одақ  құруы

- мүдде - мақсаттың қалыптасуы

- адамдардың  өзара ынтымақтастығының, бірлігінің  қалыптасуы

- мүдде - мақсат  арқылы қарым - қатынастарды басқару

Мүдделері ортақ ұйымдасқан топтар арасындағы өз белсенділігімен  көзге түсетіндері - саяси  партиялар.

Саяси партиялардың негізгі  мақсаты – билік  үшін  күрес.

Басқа ұйымдасқан топтар көбіне өздерінің экономикалық мүдделері  үшін  күреседі.  Кейде мүдделері ортақ ұйымдасқан топтар сайлауларда өздерінің үміткерлерін әртүрлі нысандарда қолдайды, бірақ оны жасырын, бүркемелі  түрде  жасайды.

Мүдделері  ортақ  ұйымдасқан  топтардың  негізгі  функциялары:

- халық пен мемлекет, тұлғалар мен мемлекеттік органдар арасындағы байланыстырушы буын болып қызмет етеді;

- халықтың саяси өмірге белсенділігін арттыруға көмектеседі;

- өз мүшелерін жаңадан қабылданған шешімдермен ақпараттандырады, осы шешімдерді қабылдауға қалай ықпал етуге болатынын түсіндіреді, және де сондай  ықпал  етуге  итермелейді;

- ресми өкілдікті толықтырады (қандай да топтардың мүдделерін қолдайтын делегациялар немесе кәсіподақ басшылары);

- қоғамдағы қақтығыстарды шешетін негізгі құрал ретінде (қажетті ымыраға (консенсус) және әртүрлі тоқтамға келуге (компромисс) бағытталады).

 

26-шы сұрақты  таппадым группаластарым! J

 

27) Мемлекеттік  басқарудағы мүдделер өкілдігі

Мүдделер өкілдігінің  жүйесі мемлекеттік басқару институтының ең маңызды институты болып  табылады.  Оның көмегімен келесі әрекеттер жасалынады:

- мүдделерді ескере отырып мемлекеттік шешімдерді  түзету  (коррекциялау)

- қоғамдағы  мүдделердің  балансын  сақтау

- мемлекеттік  басқарудағы экономикалық және әлеуметтік-мәдени ортаға қоғамды араластыру

Өкілділік жүйесінің  мемлекеттік басқарудағы функциялары:

- Мемлекет  пен азаматтардың  (олардың мүдделерін айқындайтын және  қорғайтын) арасындағы  делдалдық

- Мемлекеттік шешімдерді  түзету (коррекциялау)

Мемлекеттік  басқарудағы  өкілділік  жүйесі бір-бірімен  байланысты 2  жүйені  құрайды:

1) Саяси өкілділік

2) Функционалды  өкілділік

Саяси өкілділік халықтың, сонымен қатар олардың өкілдерінің, саяси лидерлерінің, мемлекеттік  билік органдарының қызметіне тура және  жанама  қатысуы. Бұл өкілділік  сайлау жүйелері арқылы, саяси партиялар аясында жүзеге асырылады және қоғамға тепе-теңдік күйін сақтауға мүмкіндік туғызады  және  оның  мүдделерін  есепке  алады.

Функционалды (тікелей) өкілділік  – мемлекет пен мүдделер топтарының арасындағы тармақталған  байланыстар.

Парламенттік өкілділік  ауқымды құбылыс. Қоғам мүдделерін парламентте қорғаудың маңызы зор, олар депутаттар арқылы жүзеге асырылады және қорғалады.

Мүдделер  өкілділігі  институтының мемлекеттік  басқарудағы  мағынасы:

Қоғамның, оның мүшелерінің  мүдделерін ескере отырып қоғамдық қатынастардың дамуын  қамтамасыз ету.

 

28) Қазақстан  Республикасындағы құқық қорғау  қызметін және сот жүйесінің  нәтижелігін жетілдіру бойынша  шаралар ( ҚР Президентінің 2010 ж. 17 тамызындағы Жарлығы)

ҚР-дағы құқық қорғау қызметін және сот жүйесінің нәтижелігін жетілдіру бойынша шаралар:

- Жоғарғы Соттың, жергілікті және басқа соттардың қызметін ұйымдастырушылық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету жөніндегі уәкілетті орган ретінде облыстарда, астанада және республикалық маңызы бар қалаларда аумақтық бөлімшелері (соттардың кеңселері) бар Жоғарғы Сот жанынан Соттардың қызметін қамтамасыз ету департаментін (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының аппараты) құру;

- тиісті мемлекеттік органдардың орталық және облыстық буынының басқарушы аппаратын қысқарту және өзге де шаралар есебінен құқық қорғау және арнайы органдардың қалалық және аудандық бөлімшелерін кадрмен және материалдық-техникалық нығайтуды қамтамасыз ету;

- шетелдік озық тәжірибенің негізінде құқық тәртібі мен қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жүйесін жетілдіру;

- бас бостандығынан айыруға байланысты емес жазаларды, оның ішінде айыппұл, қоғамдық жұмыстар және бас бостандығын шектеу, сондай-ақ қамауға алуға балама ретінде жолын кесу шаралары жазаларын қолдану саласын кеңейту;

- қылмыстық істер бойынша сотқа дейінгі іс жүргізуді одан әрі оңайлатуға, оның жеделдігін, оның ішінде тергеумен ынтымақтастықтағы айыпталушыларға қатысты ынталандыру нормаларын енгізу арқылы арттыру;

-  құқық қорғау органдары мен соттар қызметінің қолжетімділігін және ашықтығын қамтамасыз ету мақсатында олардың қызметіне инновациялық технологияларға негізделген озық әлемдік тәжірибені енгізуді қамтамасыз ету;

-  мүдделі мемлекеттік органдармен бірлесіп Республикада жеке детективтік қызмет институтын енгізу туралы ұсыныстар беру;

- азаматтық-құқықтық дауларды сотқа дейін реттеу саласын және оларды шешудің балама тәсілдерін кеңейту;

- азаматтардың және ұйымдардың, сондай-ақ мемлекеттің құқықтары мен заңды мүдделерін жедел және әділ қорғауды қамтамасыз ету мақсатында  сот ісін жүргізуді жетілдіру мен оңайлату; сотқа дейінгі іс жүргізуде соттың бақылау шегін кеңейту;

- қылмыстың алдын алу, азаматтардың конституциялық құқықтары мен бостандықтарын, қоғам мен мемлекеттің мүдделерін қорғау, халықтың тарапынан сенім артуына мәселелеріне басымдықпен, өкілді органдар мен жұртшылық тарапынан берілетін сыртқы бағалау тетіктерін айқындай отырып, құқық қорғау органдарындағы және соттардағы сыбайлас жемқорлық деңгейін рейтингтік бағалауды енгізе отырып, құқық қорғау органдарының есептілігі мен олардың қызметін бағалау жүйесін жетілдіру;

- прокуратура органдарының құқық қорғау қызметіне қатысты үйлестіруші функциясын күшейтуге; прокурорға қылмыстық қудалаудың заңдылығын, оның ішінде қылмыстық істің қозғалуын қадағалау жөніндегі қосымша міндеттер жүктеу арқылы оның сотқа дейінгі іс жүргізудегі рөлі мен жауапкершілігін арттыру және т.б.

 

29

30 Алтынай

31

32

 

33) ҚР-ң дағдарыстан  кейінгі мем. саясатының басым бағыттары:

1. Өңірлерді дамыту  мәселелері

2. Қолжетімді баспана

3. Занятость Казахтанцев

4. Повышение качества  государственных услуг населению 

5.Модернизация судебной  и правоохранительной системы

6.Качественный рост  человеческого капитала в Казахстане

7.Совершенствование пенсионной  системы 

8. ХХI век предъявляет  высокие требования к управлению  современным государством

9.Индустриально-инновационные  проекты

34) Мемлекеттік  басқарудың және мем. қызметтің  қағидалары 

Мем басқару қағидалары:

Объективтілік принципі-мем басқ принц бастапқысы, барлық басқару процесінде қоғ күштердің шынайы мүмкіндіктер мен об/ті заңдылықтар талаптарына сай болуы керек 

Демократизм принципі- мем  басқаруда халық билігін бекітеді, қоғам мен мем арасында тұрақты  байланысты орнатуды талап етеді

Құқықты реттеу принципі-мем  басқ проц\н, құрылымын, мақсат заңдық тұрғыда анықт объектілер түрде  негіздейді, яғни барлығы қ.а реттелуі тиіс.

Қызметтің қағидалары:

-қоғамдық татулық

-саяси тұрақтылық

-патриотизм

-бүкіл халықтың игілігін  көздейтін экон даму 

-мем өмірінің аса  маңызды мәселе\н демокр әдістермен, оның ішінде рес\қ референ\да  немесе Парламентте дауыс беру  арқылы шешу (ҚР Конс 1 бабы 2 тарм)

35)Әкімшілік  реформа-мем басқ жаңғыртудын негізі:

Мем басқ жүйесін одан әрі реттеуге және оның тиімділігін  арттыруға бағытталған әкімшілік  реформа жүргізілуін көздейді

36)ҚР 2010-2020 ж.  құқ саясатының тұжырым\сы және  мем басқару саласындағы заңнаманың  дамуы: 

Құқықтық саясат: құқ  сана, мәдениет, құқ білімді жетілдіру, конс тілдік қағиданы ж.а., құқ үгіт насихат, арнайы мем орг жұмысын жетілдіру.

ҚР Конс\ң мемлекеттін  заңнамалық, ұйымдаст\қ және басқа  да шараларымен жүзеге асуы тиіс құқықтық идеялары мен принц\н одан әрі  іске асыру қажет. Заңнаманы жетілдіру проц\де және құқық қолдану қызметі барысында Конс үстемдік принц\н және төменгі деңгейдегі актілердің жоғары деңгейдегі акт\ң нормаларына сәйкестігін бұлжытпай сақтау қажет

37)  Қоғамдық процестерге мемлекеттің қатысуының сұранымы және қажеттілігі.

 

Мемлекеттік басқарудың ерекшелігі оның барлық қоғамға, тіпті  одан тым, мемлекеттің халықаралық  саясатын жүргізу шеңберінде басқа  адамдардың қоғамына таралуы. Тек мемлекет қана адамдардың қоғамдық процесстердің  барлық саласындағы іс-әрекетінің негізгі жалпы ережелерін заңдар арқылы белгідейді және оларды қатаң сақтауды өзінің билік күшімен қамтамасыз етеді. Көп жағдайда мемлекет еркіндікке қарсы тұрады және басқару тек қана шектеулер, тыйым салу, жазалау алып келеді деп саналады. Және мемлекет қоғамдық процестерді неғұрлым аз басқарса, қоғам мемлекеттен еркін болса, соғұрлым адамдарға да жақсы болады және қоғамдық проблемалар тез шешімін табады деп саналады. «Мемлекеттік басқарудың барлық қоғамға таралу» проблемасы мемлекеттік қоғамның қандай да бір саласынан «кетуімен» , саланы басқаруды тоқтатумен шектелмейді. Бәрі де қоғамның даму жағдайымен, оның өзін-өіз объективті реттеуіне және басқаруына, адамдардың нақты тәртіптеріне байланысты. Оның үстіне қоғамның әрбір саласы мен адамдарды тәртіпке келтіру. Ерік пен іс-әрекет бостандығы мемлекеттік басқарудың жалпыға міндетті және заң жүзінде бекітілген тәртіп ережелерін (нормаларын) қаншалықты қатаң сақтай алатындығымен тікелей байланысты.

Қоғамдық өмір саласында  экономикалық процесс - экономиканың дұрыс қызмет етуін және дамуын әртүрлі шаралардың (елдегі меншік нысандарын қорғау, сыртқы экономикалық байланыстарды ұйымдастыру және нығайту) көмегімен қамтамасыз ету жатады. Әлеуметтік нормалар дегеніміз адамдардың күнделікті тұрмыс-тіршіліктерін, қоғамдық процесстерді реттейтін, әлеуметтік-экономикалық негізде айқындалған, сана-сезім еркімен қалыптастырылған адамдардың мінез-құлық ережесі.

Ақпараттық қоғамды  басқару мәселесі, ең алдымен, ақпараттық саясатқа, оның жүзеге асыру тетігі болып табылатын ақпараттық менеджментке байланысты. Жоғарыда атап өткенімдей, әлеуметтік ақпарат қоғамдық процестерді басқаруда қолданылады, басқару субьектісінің қажеттіліктерін, оның мақсаттарын көрсетеді, қоғамдық дамудың жай-күйі мен проблемалары, орын алып отырған қайшылықтар, оларды шешу жолдары мен әдістері жөніндегі қажетті білімді адамдарға жеткізіп отырады. Әлеуметтік басқарушылық ақпараттың   негізгі   мәні   адамдардың   мүдделерін   білдіруден   көрінеді.

 

38)  Мемлекеттік  басқарушылық әдістерін қолдану  мәселелері.

Бірінші әдіс зорлық көрсету  әдісі немесе деспоттық әдіс (автократиялық, авторитарлық және тоталитарлық режим). Екінші әдіс либерализм әдісі. Үшінші әдіс демократиялық-құқықық тәртіп (ұлт мүддесі мемлекет мүддесінен жоғары тұрады, сонымен қатар, азаматтық қоғам институттарын қосады).

Авторитарлық режимде  мемлекеттік билік күш көрсету, басу, әр адамның жүріс-тұрысын қатаң  бақылауға алу, азаматтардың бостандығына шек қою әдістері арқылы жүзеге асырылады. Атлған режим азаматтардың құқықтары  мен бостандықтарын жою немесе шек қоюмен, оппозициялық партиялардың және басқа ұйымдардың қызметіне тыйым салумен, сайланбалы мемлекеттік органдар рөлін шектеумен және атқарушы өкілді органдардың құзіретін мейлінше кеңейтумен, мемлекет басшысының немесе үкіметтің қолында үлкен билік өкілеттігінің шоғырлануымен парламенттің және басқа да мемлекеттік билік органдарының рөлін тек формалды институттар жағдайына жеткізумен сипатталады. Фашистік режим авторитарлық режимнің соңғы нысаны ретінде ХХ ғасырдың 30-40ж.ж. бірқатар батыс елдерінде буржуазиялық демократиялық құқықтар мен бостандықтарды толықтай жойып, барлық оппозициялық ұйымдар мен мекемелерді құртып жіберді, басқарудың террористік әдістерін алдыңғы орынға қойды.

Либералды режимде мемлекеттік  билік жеке адамның құқығы мен бостандғын жариялаумен қатар оны жүзеге асыру үшін өзінің барлық мүмкіндігін қолданады. Бұл режим тек мем.ке ғана б\ты емес себептермен көбінесе нақтылықтан гөрі саяси ұран ретінде көрініс табады.

Демократиялық-құқықтық режимнің мәні қатаң материалдық және процессуалды заң шеңберінде халықтың қалыптасқан демократиялық еркін жүзеге асыру. Мемлекеттік басқарудың демократиялық түрі халықпен сайланатын және онымен ауыстырылатын саяси институтттар мен басқарушы лауазымды тұлғалардың иерархиялық құрылымы ретінде көрніс табады. Басқарудығ бұл түріне билік құрылымдарының қоғамның бақылауында болуын көздейтін жоғарыдан төменге қарай, керісінше, төменнен жоғарыға қарай жүзеге асатын сатылы мемлекеттік билік тән.

 

39) Мемлекет  және қоғамның мемлекеттік басқару  процесіндегі  өзара әрекеттері

Мемлекеттік басқаруды  демократияландыру әкімшілік реформа  бағытынның басты басымдықтары болып  табылады. Қоғамдық ұйымдар, партия, БАҚ  және т.б. азаматтардың қоғам институттарымен  өзара әрекет ету арқылы қызмет ету  тетігін жетілдіреді.

Қоғаммен қарым-қатынас  арқылы мемлекеттік органының қызмет структурасын құрады.

Мемлекеттік басқару  тиімділігінің дәрежесі мен сипаты қоғамның жай-күйіне байланысты адамдар  қандай болса, қоғамда сондай, қоғамның даму дәрежесі қандай болса, мемлекетте сондай болады.