Емтиханға дайындық

Қазіргі заманғы экономиканың ауқымды мәселелері. Қазіргі кезеңдегі ауқымды экономикалық мәселелер түсінігі. Негізгі жалпыға ортақ дүние мәселелер сипаттамасы. Соғыс, бейбітшілік, терроршылдықпен күрес мәселесі бойынша қарым-қатынастар орнату. Ядролық соғысты болдырмау және экономикалық өсу жолында қарусыздану ісін қолға алу.

Нарық реформаларын жүргізіп жатқан артта қалған елдердің экономикалық өсуін жеделдету мәселесін, халық санының өсуі мен оны  қоныстандыру мәселесін шешу, індет, аштық, кедейшілікпен күресу.

Жердегі тіршілікті сақтап қалу, қоршаған ортаны қорғау, халықты  шикізатпен, отын-энергетика, басқа  да қажетті игіліктермен қамтамасыз ету мақсатында табиғи ресурстарды  тұтыну мәселесін үшінші топқа жатқызуға  болады.

Дүниежүзі елдерінің  басын біріктіру арқылы, сондай-ақ дамыған елдер көмегімен артта қалушы елдер мәселесі мен ауқымды жалпыға ортақ мәселердің шешімін табу.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ҚОСЫМША БАҒДАРЛАМА

08.00.01. – «Экономикалық  теория» мамандығы бойынша

 

Экономикалық  теорияның теориялық мәселелері. Халықаралық сауда және макро экономикалық тепе-теңдік мәселесі. Сыртқы сауданың  жиынтық  мәселесі. Таза экспорт және өндірістің тепе-тендік көлемі. Сыртқы сауданың мультипликаторы. Халық аралық сауданың теориясы.  А.Смиттің негізгі ережесі.  Д.Риккардоның халық аралық сауда теориясы. Сауда саясатының элементтерінің түрлері. Саудалық кедергілер. Халықаралық сауданы реттеу. Протекционистік сипатты.  Фискалдық  баж .Адвалорлық баж. Кедендік ерекше баж. Аралас баж. Минималды кедендік баж. Максималды кедендік баж. Импорттық квоталар. Тарифтік емес кедергілер. Еркін экспорттық кедергілер.

Халықаралық  ғылыми-техникалық бірлестік. Халықаралық ғылыми - техникалық және өндірістік бірлестік. Ғылыми-техникалық революция. Ғылым мен техника саласына халықаралық бірлестікті бағыттау. Халықаралық технологиялық  алмасу. Халықаралық келісім. Ғылыми – техникалық және өндірістік бірлестіктің формалары. Халықаралық ғылыми бағдарламалар. Әлемдік банкті зерттеудегі халықаралық бағдарламалары. Ғылым -техника мәселесі жөніндегі БҰҰ-ның бүкіл әлемдік конференциялары. Халықаралық семинарлар, симпозиумдар және коллоквиумдар. Техникалық көмек көрсету.Өндірістік бірлестіктер. 

Ғылыми  – техникалық қарым – қатынастарындағы бүгінгі реттеуші құрылымдары. Үкімет ұйымдары. Білім, ғылым және мәдениет сұрақтары бойынша біріккен ұлттар ұйымдары. (ЮНЕСКО) . Өнеркәсіптік дамуы бойынша біріккен ұлттар ұйымы( ЮНИДО). Интелектуалды меншіктің бүкіл әлемдік ұйымы. ( ИМБҰ ) . Бүкіл әлемдік денсаулық сақтау ұйымы. ( БДҰ). Азық -түлік және ауыл шаруашылық ұйымы (ФАО). Қоршаған орта бойынша БҰҰ бағдарламасы.

Мемлекеттің экономикалық қауіпсіздік мәселелері. Экономикалық кауіпсіздіктің теоретикалық үлгісі. «Ұлттық экономикалық қауіпсіздік» мазмұны , түсінігі. Сыртқы және ішкі экономикалық қаупі. Экономикалық қауіпсіздіктін критерийлері. Мемлекеттің халық шаруашылығындағы экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз етудің мәні. Елдің экономикалық қауіпсіздігі мен экономикалық  тәуелсіздігі. Сыртқы экономикалық қатынастардың үлгілері.

Қаржы-криминалды қауіптер. Қаржы экономикалық саладағы  қылмыстардың ерекшелігі. Қылмыстардың түрлері: жекешелендіру кезіндегі заңды бұзушылық, банктік мекемелеріне қарсы қылмыс, (Қаржы пирамидалары), сақтандырудағы қылмыс, құнды қағаздармен махинациялар жасау, әдейі банкроттық, мемлекеттік аппараттағы жемқорлық, салықтан  бас тарту, кір капиталдарды қылмыстық шығару және «жуу».

Салық салудан  бас тарту мәселелері. Салық салудан бас тартудың  әлеуметтік-экономикалық салдары мен масштабы. Салықтардан бас тартудың әдістері және оларды айқындау: қолма-қол ақшаға ауыстыру, фирманың «атауларын» ауыстыру, бағалармен пайдаланушылық, дәлелсіз шығындарға жатқызу,оффшорлы механизмді пайдалану және тағы басқа.

Ел капиталының  проблемадан шығуы.  Заңсыз капиталдық шақыру амалдары. Қаржылық пайдана  экспорттық мемлекетке қайтармауы, тауар алмасудың бағаларымен, оффшорлы компанияның мекемесі, импорт пен экспорттың бағасының көтерілуі және төмендеуі және т.б. Экономикалық бағаның капиталдан шығуы: масштабтың шығару амалынан «Шығу»: Ақшаны шығарып алу проблемасы. Мазмұны мен түсінігі. Ақшаны шығарып алу кезеңдері. Ақшаны шығарып алу амалы. Қазақстан Республикасының заңдылық актілері соның ішінде «Кір ақша» шығарып алу жолымен күрес.

«Кір ақшаны»  жуып алу оффшорлық бизнестің  негізі ретінде және салық салудан  бас тарту. Салық салу деңгейіне қарай  елдерді жіктеу. Оффшорлық аумақтардағы фирмалардың ашылуы шарттарымен қызмет етуі.

Валюталық ресурстарды  заңсыз шығаруды болдырмау: Отандық  экономикадағы жағымды инвестициялық  климат құру, валюталық бақылауды  қатаңдату, трансферттік бағалардың деңгейіне бақылау жасау және т.б.

Халықтың  табыстары, шығындары және тұтыну заңдылықтары. Халықтың табыстары. Хал – ахуалдың негізгі көрсеткіштері: халықтың жан басына шаққандағы ЖІӨ. Орташа айлық жалақы және оның сатып алу қабілеті. Жалақы – халықтың табысының негізгі бөлігі (аймақтық және салалық аспектілер). Орташа жан басына шаққандағы халықтың табыстары.

Халықты зейнетақымен қамтамасыз ету. Қазақстандағы зейнетақы  реформасы: Біріккен және Жинақтаушы жүйелер. Зейнетақы жинақтары – елдің маңызды инвестициялық көзі. Инвестициялаудың негізгі бағыттары. Халықтың жинақтары.

Халықтың шығындары. Тұтынушылық шығындардың құрылымы. Халықтың тұтынуындағы қалыптасқан  жағымсыз заңдылықтар. Халықтың төлем  қабілетінің (сұраныстың) төмендеуі.

Кедейшілік  және жұмыссыздықтың мәселелері. Кедейшілік. Қоғамдағы кедейшілікті анықтаудың негізгі критериилері: инфляция, жұмыссыздық минималды кепілділіктің төмен деңгейі (өмір сүру минимумы, минималды жалақы, минималды зейнетақы) білім беру, денсаулық сақтау т.б. Салалардағы ақысыз қызмет көрсетудің қысқаруы. Өтпелі қоғамдағы кедейшілік шекарасының кеңейуі.

Инфляция: масштабы мен салдары. Халықтың табыстарының қалыптасқан жіктелуі мен алшақтығы. Джинни Коэффициенті. Кедейшілікпен  күресу бағдарламасы. Микронесиелендіру бағдарламалары. Қаржыландыру көздері.

Қазақстандағы жұмыссыздық: масштабы мен салдары. Жұмыссыздарды әлеуметтік қорғау. Жұмысбастылық  бағдарламаларын қаржыландыру көздері  мен жаңа жұмыс орындарын құру.

Жұмысқа қабілеті жоқтарды және халықтың маржиналдық топтарын әлеуметтік қорғаудың қаржылық механизмі. Әлеуметтік қорғау. Біртұтас әлеуметтік салыққа әлеуметтік қорға төлемдерді трансформациялау. Мемлекет діңгейінде әлеуметтік қамсыздандыруды практикада  тоқтату. Әлеуметтік зейнетақыны әлеуметтік жәрдем ақыға трансформациялау асыраушыдан айырылу жағдайында, жасына қарай, мүгедектігіне қарай, табысы төмен балалары бар отбасы және т.б.  Жәрдем ақы мөлшері мен қаржыландыру көздері. Тұрғын үй жәрдемдері: төлеу шарттары мен қаржыландыру көздері.

Қазақстандағы Өмір сүру минимумы. Қазақстан Республикасының «Өмір сүру минимумы туралы» заңы. Өмір сүру минимумының мөлшері. Кедейшілік шегі – мемлекет тарапынан көмек көрсетудің басты критерийлері. 

 

Ұсынылатын  әдебиеттер:

 

1.   Фишер С, Дорнбуш Р., Шмалензи Р. Экономика. М., 1993.

2.   Хейне  П. Экономический образ мышления. М., 1993.

3.   Брайан  Твисс. Управление научно-техническими  нововведениями. Пер. с англ. - М.: Экономика, 1989.

4.   Глазьев  СЮ. Экономическая теория технического  развития. -   М: Наука, 1992.

5.   Доллан  Э. Дж., Линдсей Д. Макроэкономика. - Спб, 1994.

6.   Доллан  Э. Дж., Кэмпбелл К.Д., Кемпбелл  Р. Дж. - Деньги, банковское дело  и денежно-кредитная политика. - Спб, 1994. -   494 с.

7.   Самуэльсон  П. Экономика. М., 1964.

8.   Чепурин  М., Киселева Е. - Курс экономической теории, М. 1994.

9.   Базылев  Н., Гурко С. Экономическая теория. – Минск: БГЭУ, 1996

10. Маркс К. -Капитал,  т. 1. Маркс К. и Энгельс Ф.С.  т. 23

11. Самоульсон  П. Экономика, М. 1964

12 Теория и  практика рыночных отношений  в Республике Казахстан/ под ред. Н.А.Макаренко. – Усть-Каменогорск:ВКГТУ им.Д.Серикбаева,2007.-352с.

13. Камаев В.Д.  и др. - Учебник по основам экономической  теории, М. 1995, гл.2.

14. Макконнелл  К., Брю С. - Экономикс, М. 1992, т.1

15. Программы  разгосударствления и приватизации в Республике Казахстан

16.  Ленин  В.И. -Развитие капитализма в России. Т.З, с.61-62

17. Борисов Е.Ф. - Основы экономической теории.- М. 1996

18. ЭклундК., Эффективная  экономика.- М., 1991.

19. Ливщиц А. - Введение в рыночную экономику. -М., 1992.

20. Хоскинг А. - Курс предпринимательства.- М., 1993г.

21. Кейнс Д.М. - Общая теория занятости, процента  и денег.- М., 1948

22. Кондратьев  Н.Д. - Проблемы экономической динамики.- М.: Экономика, 1989г.

22. Николаева  Н. Экономическая теория.- М., 1997

23. Закон РК "О  Республиканском бюджете" на 2007г. 

24.Евстигнеев   В.Р.   Валютно-финансовая   интеграция   в   ЕС   и   СНГ:   Сравнительный  семантический анализ. - М.: Наука, 1998.-250с.

25.  Кенжегузин  М.Б., Хамитов Н.Н., Зейнельгабдин  А.Б.  и др.  Финансово-кредитная

система республики: проблемы развития. - Алматы: Рауан, 1995.

26. Формирование  систем акционерных отношений  в Республике Казахстан. - Алматы: Гылым, 1995.

27.Кошанов    А.К.,    Мухамеджанов    Б.Т.,    Бектемисова    С.    Формирование    частного предпринимательства в условиях перехода к рынку на примере Республики Казахстан. - Алматы, 1995.

28. Макконнелл  К. Р.,  Брю С.Л. Экономикс. - М.: 1991.

29.   Исингарин    Н.    Транзит    -    магистраль    экономической    интеграции.    Алматы: Атамура,1998.-256с.

30. Политические  проблемы рыночной трансформации. - Алматы: Евразия, 1999. Зб.Проблемные   вопросы  к   изучению  рыночной   экономики.   Учеб.пособие   (под  ред. Ф.Д.Веселкова, А.И.Тучкова). - С-П., 1992. - 64 с.

31.Есентугелов А. Стратегия безопасного экономического развития Казахстана в условиях

глобализации. // АльПари. - 2002.-№1.-С.3-8.

32.Жоламанов  Р. Конкурентоспособность национальной  экономики (теория и практика).-

Алматы: ИРК, 1995.-165с.

33.Есимов А.  Проблемы интеграции АПК стран СНГ // Экономист.-1999.-№6.-С.74-82

34. Рыночная  экономика. Учеб. в 3-х томах.  Т.1 и 2. Макроэкономика (В.Ф.Максимова).-М., 1992.

35.Смешанное  общество, мировой опыт и Казахстан. - Алматы. - МН – АН РК, 1998.

36.      Формирование      рациональной      структуры      промышленности      и      проблемы инвестиционного обеспечения (на материалах РК). Канатчинова А.К. и др. - Алматы: Гылым, 1995.

37.  Хамитов  Н.Н. Финансово-кредитная стратегия  рыночной экономики. - Алматы: Рауан, 1995.

38 Экономика:    учебник    для    экономических    академий,    вузов и факультетов (под ред. А.С.Булатова). - М.: 1995. - 604 с.

39   Давильбекова  Ж.  Промышленность Казахстана:  опыт,  проблемы,  прогноз.- Алматы: Фонд "XXI век", 1999.-348 с.

40. Экономика  регионов Казахстана в условиях формирования рыночных отношений: проблемы и пути решения/ Исаева М.Г.,  Нурланова Н.К. и др. - Алматы, 1994.

41.  Экономический   механизм рынка научно-технической  продукции. - Алматы: Гылым, 1994.

42. Постников   А.В.   и   др.   Стратегическое   планирование   и   анализ   эффективности инвестиций.- М., 1997 .

43. Джумагельдиева  Т.А. Конкуренция: теория и механизмы  развития. Алматы, 2003. -168с.

44. Рамазанов  А.А. Диалектика отношений собственности. - Алматы, 2004. -224с.

45. Рамазанов А.А. Корпоративная социальная ответственность. Науч. докл. -Алматы, 2007.

46. Сулейменова  Г.К. Институциональные преобразования  в сфере малого предпринимательства:  теория, методология и практика.-Кызылорда,2006.-284с.

47. Государственная  поддержка предпринимательства, расширение и укрепление позиций малого и среднего бизнеса в странах Центральной Азии. Материалы межд. научно-практич. конф.. – Алматы, КазНПУ им. Абая - Университет им. С. Демиреля, ноябрь 2006 г . – Алматы, 2006

48. Проблемы становления национальной инновационной системы и развитие научного потенциала экономики Казахстана. Материалы межд. научно-практич. конф. Каз.НПУ им Абая. 16 мая 2007 г. – Алматы, 2007

49. Саханова А.Н., Аубакирова  Ж.Я., Хан В.А. Государственный  менеджмент.Учебное пособие/под общей ред. Академика НАН РК Т.С.Садыкова, Алматы: Атамура, 2007. – 78 п.л.

50. Журналдар:      "Вопросы     экономики",     "Экономист",      "Российский экономический журнал",   "Общество   и   экономика",   "Известия   АН   РК   (серия   общественных   наук)". "Экономика и жизнь" «Проблемы теории и практики управления», «Саясат», «Экономика и статистика» и др.