Автор: Пользователь скрыл имя, 30 Декабря 2011 в 21:11, дипломная работа
Нарыққа көнуге байланысты дайындалатын сүттердің көпшілігі жеке немесе шарауашылықтарды дайындалады. Сүт өндірудің жоғарғы технологиясы болмауына байланысты сүттің микробиологиялық көрсеткіштері төменгі деңгейде болып отыр. Сондықтан да, сүттің өткізу бағасы төмен болып, шаруашылықтың дамуына кедергі жасайды [7].
Базаларда сатылатын сүттердің сүт өнімдерінің сапасын анықтау, олардың адамдар өмірі мен денсаулығына қауіпсіздік ережесін анықтау қазіргі үлкен проблемалардың бірі. Ол үшін сүт өнімдерінің қауіпсіздігін анықтаудың экспрес тәсілдерін жасау керек.
2. Әдебиетке шолу. Тағам өнімдерін стандарттау мен сертификаттаудан ұлттың денсаулығына дейін. 1
3. Негізі бөлім. 3.1 Фуд Мастер компаниясы «Есік» сүт зауатының Қызмет парағы. 7
Нарыққа шығу. Фуд Мастер компаниясы «Есік» сүт зауытының өнімдерін сату 11
3.2 Диплом жұмысын орындау әдістемесі. Смакта шығарылатын өнімдердің сертификаты үшін қажетті құжаттардың ізімі. 15
3.3. Сүт өнiмдерiн сертификаттау тәртiбi 19
3.4. ФудМастер компаниясының “Есік сүт зауытының өнімдерін сертификаттау” 32
Еңбек қорғау 40
Қолданылған әдебиеттер 42
Кесте. Өнiмдердi ұзақ уақытта сақталатын және тез бұзылатын өнiмдерге бөледi.
Сақтау мерзiмi 16 сағаттан 25 тәулiкке тез бұзылатын өнiмдер | Сақтау мерзiмi 30 тәулiктен артық ұзақ сақталатын өнiмдер |
Сүт –
36 сағат
Кiлегей – 36 сағат Ашытылған сүт өнiмдерi – 36 сағат Сүзбе және сүзбе өнiмдерi – 36 сағат Қаймақ – 72 сағат |
Сүт консервiсi
– 10 айдан жоғары емес.
Құрғақ сүт өнiмдер – 8 айдан жоғары емес. Iрiмшiк – 10 тәулiктен 90 күнге дейiн Сары май – 8 күннен 12 айға дейiн Балмұздақ - 0,5 айдан 4,5 айға дейiн. |
Кесте. Мiндеттi түрде сертификаттауға жататын өнiмдердегi бекiтуге жататын көрсеткiштер
Өнiм аты | Көрсеткiштер аты | |
Сүт
Ашытылған сүт Сүзбе Қаймақ Сүт консервiсi Құрғақ сүт Сары май Iрiмшiктер Балмұздақ Кiлегей Барлық өнiмдер үшiн |
Ұлы заттар Микотоксиндер афиотоксин М, Пестицидтер ДДТ, гексахлорциклогексан Физика-химиялық
көрсеткiштерi Радиопукинды Микробиологиялық көрсеткiштер |
Сан Еж. Н 2.5.2 560-96
МЕМ СТ 13277-79 1364-88, 26931-86, 26932-86, 26933-86, 26934-86, 26930-86, 26927-86. Афиотоксиндердi
анықтау байқау, бөлу э.н тағамдық
азықтық және сыртқы ортада микросапин
анықтау э.н МЕМСТ 3622-68 3623-73, 3624-67 3625-84, 5864-69 8218-56, 5867-69 Сан Еж Н 2.3.2.560-96 Объектiдегi радиоактивтегi заттарда анықтау э.н. Сан Еж.Н. 2.3.2.560-96 МЕМ СТ 925-84 |
Сертификаттауды өткiзу ережесi
Сертификаттауды өткiзу ҚР СТ 3.4. талабына сәйкес жүргiзiледi. Өнiмдi сертификаттау 2,3,4,5,7,10 құрылымы бойынша жүргiзiледi.
Ұзақ
мерзiмде сақталатын өнiмдер үшiн
құрамының кез-келгенiмен
Тез бұзылатын өнiмдер 5 және 7 құрылым бойынша жүргiзiледi.
Өнiмнiң гигиеналық қорытындысы Денсаулық министрлiгi мен мемстандарттық бiрiккен N 222 07.09.1997 жылғы қаулысы "Тұрғындардың денсаулығын сақтау үшiн өнiмнiң (тауар, үрдiс, қызмет ету) қауiпсiздiгi қамтамасыз ету бойынша жүргiзiледi".
(желiнсау) организмнiң зат алмасуының бұзылуы, сиырды кальций көп сумен суару және азықтандырудан.
Түсiнiк ақаулары:
Көгiлдiр және көк түк:
Сүтте пигмент түзейтiн микрогорганизмдердiң кейбiр ауытқулары, зер саңылауқұлақтары, ормандық пигментi көп шөп жеу, қарақұмдық жоңышқа, сиыржоңышқа, түйежоңышқа желiнсау, желiн туберкулезi (көк) сүттi сумен аралыстыру, мойын алу сүттi айытқы туыста сақтаудан болады.
Өте сарғыш: Сары пигмент түзейтiн микроорганизмдер айытқы саңырауқұлақтар паренхималын иiрiмдi қабынуы уыз қосындысы, кейбiр азықтарды жеумен, рационда көп мөлшерде сәбiз жүгерi, кейбiр дәрiлерден (антибиотектер, ауру, гемоспоридоз қарасын желiнсау, кейбiр сиыр тұқымдарының түрлерiнен (жерйi, горисей т.б.).
Қанды: Машиномен сауу тәртiбiн бұзу, шарайындi сарғалдақ жұмсақ, жонған, нағыз сары т.б.) тектес шөптердi беру, жапырақты және шайырлардың жас бұтақтары қия көлем, гемсин дос, қарасан, желiнi механикалық жолмен жоралауы қал қосындысы, улану, пигменттi микроорганизмдерден болады.
Иістiк ақаулары:
Аммиак сүттi ашық ыдыста, қарада ұзақ ұстау өндi, нашар жуылған, дезинкцияланбаған ыдысты ұстаудан болады.
Қырыққабат: Рационда қырыққабаттың көп болуы, iшек таяқшаларының және флюресцидиялық микроорганизмдердiң түрлерiнен болады.
Дәрiмектiк: Сүттi дәрi-дәрiмектерге амин, скипидар, карбол қашқылы, иодафром т.б. сақталған бөлмеде ұстаудан әртүрлi дәрiлердiң және илымиптерге қарсы дәрiлердi пайдалану гексолорэтан, тетрахлорэтан, ДДП, дезинфекциялайтын заттар хлорлы эккреамен т.б.
Ацетон: Сүрлемдi көп беру, сүрлемде ацетон ацетонилинның көп болуынан.
Темекi: Сүттi темекi тартқан бөлмеде ұстаудан.
Май қышқылды: Майлы ашудан
Ашытқыны, спирттi: Лас сүттi төменгi температурада сақтаудан.
Балық: Балық сақтайтын бөлмеде сүт сақтау, микроорганизмдердi су келетiн жерде бағу, балық ұнымен, балдырларымен азықтандырудан.
Қышқыл: Таза емес ыдыста сүттi сақтау микроорганизмдерден, спора таяқшалары өсiп өнгендегi ферменттердiң әсерiнен әртүрлi микроорганизмдердiң өсiп-өнуiнен азықтың, сүт сақтайтын ыдыстардың тазалығына байланысты сүтте барсыған шiрiген т.б. иiстер пайда болады.
Жекелей шөптердiң дәмi: Спиральдi жайылымда немесе дайындаған пiшiмен жуа, пияз, қыша, репе, түймедағы, зире т.б. зерделген азықтар бергенде. Сүрлем дәмi – сүттi сүрлем иiсi бар бөлмеде сақтағанда көп сүрлеммен азықтандырса т.б. жағдайларда болады.
Дәмiнiң ақаулары:
Ащы дәмi: Сиырларды эфир майлары бар өсiмдiктердi (жусан, бөрi бұршақ, қыша, сарғалдақ, қиян қырыққабат, жуа, қымыздық, ақ дәрiлiк каспилiк түйе жоңышқа жобайт пияз, жуа, түймедақты т.б.) жегенде, зығар күн жырасын, бұзылған сулы, арпа сабанын, шiрiген қызылша, картоп, бұршақ, қышқыл жүзiм сағындысы, айыған күн жыры жегенде, шiргiш бактериялар, “Кәрi” уыз сүттi қосқанда дәрiлiк заттар, татты ыдыстар сүттi төменгi температурада ұзақ ұстау, белокпен улату, ауысып, эпидаметрий желiмсау, сарыауру, гемоспаридез, iшкi органдардың ауруларынан, микрорганизмдердiң әсерiмен, саңырауқұлақтар астына салынатын төсенiштер т.б. пайдаланғанда болады.
Балық дәмi:
Сүттi балық пен бiрге сақтаудан, балық ұнымен азықтандырудан, балдыры көп сумен суғарудан ащылау немесе кермек дәмi: Фиологиялық себептер, суалту, саутын алғашқы мерзiмiнде, сүтке күннiң түсуi, жоғары температурада жоғары сақтағанда, психофильдi бактериялардың әсерiнен т.б.
Тұзды: Суалар алдындағы сүт, уыз қосылған, желiнсау, желiн туберкулезi т.б.
Сабын дәмi: Пентон түзетiн бактериялар, жаңа салған сүттi ыдыста сақтауда сүттi содымен бейтараптау, желiн туберкулезi.
Сиырды жайылымды өсiмдiктер iшiнде шайыр дәм, пияз немесе жуа жесе, жуа дәмi, азықта қызылша көп болса қызылша дәмi, беде, жоңышқа т.б. жас шөптер болса шөп дәмi, егер азық эфир майлы өсiмдiктер көп болса, азық дәмi мұнай заттары азыққа сiңсе сүтте көп болса ащы дәмi, сүттi тат басқан немесе қалайы ыдыста сақтаса металл дәмi шығады. Егер сүтке шырын түзiтiп бактериялар түссе немесе азықпен бiрге сиырға берiлсе сүт созылмалы болады.
Пастерленген сүттiң санасы МЕМСТ 13-27-79 “Пастерленген сиыр сүтi” техникалық шарт талабымен шектеледi.
Осы стандарт талабына сай сыртқы түрiне, консистенциясына, түсiне, дәмiне, май мөлшерiне, тығыздығына талаптар қойылады. Патерлеу температурасы фосфатаза сынағымен анықталады.
Пастерленген сүттiң микро биологиялық көрсеткiшi.
Сүттiң түрi | 1 мл жалпы бактериялар баялы жағары емес | Iшек таяқшасының титр мл, төмен емес |
Бөтелке
және пакеттегi пастерленген сүт
А тобы Б тобы |
50000 10000 |
3 0,3 |
Фляктағы және цестарнадағы пастерленген сүт | 20000 |
0,3 |
Пастерленген сүтте патогендi микробтар улы элементтер микротоксиндер, антибиотиктер, пестициттер болуға тиiс емес.
Кiлегей:
10.02.02. 78908-89 техникалық шарт бойынша
сиыр сүтiмен алынған кiлегей
Кiлегей физикалық-химиялық көрсеткiшi бойынша мына талаптарға сай болуы тиiс.
Көрсеткiштер | 20 % - кiлегей | 35 % - кiлегей | ||||
Пастерленген | iшкi | Пастерленген | iшкi | |||
Бөтелкеде | Фляга | Бөтелкеде | Фляга | |||
Май, % аз емес | 20 | 20 | 35 | 35 | 35 | |
Қышқылдығы, Т жоғары емес | 20 | 20 | 18 | 19 | 20 | |
Температурасы, С0 жоғары емес | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 |
Бактериялдық көрсеткiшi бойынша жолпы бактериялдық саны және iшек таяқшасының мөлшерi.
Аты | 1 мл. жолпы бактерия саты жоғары емес | iшек таяқшасы жiберiледi |
Пастерленген
А
Пастерленген В Ботелкеде Флягты |
100 000 200 000 300 000 |
3 мл. 0,3 0,3 |
Пастерленген кiлегейде потогендi микробтор болмауы тиiс.
Тапсыруға шығаруға мынандай ақаулермен жiберiлмейдi.
Қаймақ: қаймақшы, пастерленген кiлегейдi сүт қышқылды стрептококтармен ашыту арқылы алады. Сүт өнеркәсiбiне де қаймақ алу үшiн кiлегей, құрғақ сүт пайдаланылады.
Қаймақ алатын барлық шикiзаттар сапасы стандарт және техникалық шартталаптарына сәйкес болуы керек.
Қаймақ сапасы 10-02.02.789-09 89. “Қаймақ” техникалық шартының талабында бекiтiлген. Осы порталық құжатта кәсiпорындардан шығатын қаймақтың түсi, дәмi, исi, консистенциясы, майлығы, қышқылдығы, температурасы, пастерленген сапаларына қойылатын талаптар бекiтiлген.
Химиялық, органолептикалық көрсеткiштерi бойынша қаймақ екi сортқа бөлiнедi:
Микробиологиялық көрсеткiштерi бойынша қаймақ мына нормаға сай болуы тиiс:
Физикалық-химиялық көрсеткiштерiне қойылатын талаптар:
Көрсеткiш | Сорт | |
Жоғары | бiрiншi | |
Май
мөлшерi |
30 |