Су қоймаларының топографиялық және экономикалық сипаттамаларын есептеу және тұрғызу

Автор: Пользователь скрыл имя, 16 Февраля 2012 в 08:31, курсовая работа

Описание работы

Өзен ағынының территориясының біркелкі таралмағандығы, жылдық және көпжылдық құбылмалылығы Қазақстан халқына және экономикасына қажетті мөлшерде сумен қамтамасыз етуді қиындатады. Бұл мәселелер су қоймаларының өзен ағынын реттеу есебінен шешіледі. Су қорларын өте тиімді қолдану біртұтас су шаруашылық жүйе құрайтын каскадты орналасқан су қоймаларына жетеді.

Содержание

Мазмұны
Нормативті сілтемелер............................................................................................
Анықтама..................................................................................................................
Белгілер мен қысқартулар.....................................................................................
Кіріспе.......................................................................................................................
1 Гидрология және ағынды реттеу туралы жалпы мәліметтер...........................
1.1 Ақсу туралы жалпы мәлімет............................................................................
1.2 Жылдық ағынның нормасын есептеу..............................................................
1.3 Теориялық қамтамасыздық қисықтардың параметрлерін есептеу...............
1.4 Ағынның жыл ішіндегі таралуын қатардың жоқ кезінде есептеу................
1.5 Ағынның жыл ішінде таралуы.......................................................................
1.6 Жоғарғы өтімді қатардың жеткілікті кезінде есептеу....................................
1.7 Жоғарғы шығынды қатардың жоқ кезінде есептеу.......................................
2 Су қоймаларының топографиялық және экономикалық
сипаттамаларын есептеу және тұрғызу...............................................................
2.1 Өлі көлемді және пайдалы көлемді есептеу..................................................
2.2 Пайдалы көлемді интегралдық қисықтармен анықтау..................................
2.3 Көп жылдық ағынды реттеуді есептеу............................................................
2.4 Су тастағыш құрамдарды есептеу...................................................................
Қорытынды..............................................................................................................
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі................

Работа содержит 1 файл

кура агынды реттеу конец распечатать.docx

— 495.64 Кб (Скачать)

                   (9)        

    

   Сонымен қамтамасыздық қисықтың үш параметрі  есептеледі.

Олар: , ,

   Осы есептелген кестенің негізінде және үш параметрлердің арқасында, эмпирикалық және теориялық (ілімдік) қамтамасыздық қисықтарды тұрғызамыз. Теориялық қисықты тұрғызу үшін оқулықтан 414 беттен негізгі  мәліметтерді аламыз. [1] 
 
 
 
 
 
 
 

   1.3 Теориялық қамтамасыздық қисықтардың параметрлерін есептеу 

   Теориялық қамтамасыздық қисықтардың параметрлерін ( )  қатардың жоқ кезінде есептеу ағынның нормасы мына формуламен анықталады: 

                                                                                                          (10)

       

   мұндағы

                   -ағынның модульі, ол СН 435,72 және СНиП 2.01.14 -33 нұсқауларымен алынады.

                    өзгермелі коэффициент қатардың жоқ кезінде жоғарыда аталған Сн    435,72 және СНиП.2.ОПЧ-33 нұсқаулармен аламыз.

                    –қатардың жоқ кезінде Қазақстанға былайша  қабылдаған, жоғарыда аталған нұсқаулар бойынша; 

                                                         

   Жоғарыда  жазылған тәсіл аудандық тәсіл деп  аталады. Өзіміздегі вариант бойынша, берілген ұзындық ендік бойынша  картадан , және  биіктігінде табамыз.  

        Вариант-26 

   
Вариант Ұзындық Ені км2
26 74 85 0,14 8 326
 

   Табылған  параметрлер арқылы Железников оқулығынан 414 беттен теориялық қамтамасыздық  қисықты сызамыз. Сондықтан есептік  өтімді есептейміз. Ол мына формуламен анықталады: [3] 

     ;                                                                                         (11) 

   
  1.                 2)        3)
 
   
  1. ;               
 
 
 
 
 
 

   1.4 Ағынның жыл ішіндегі таралуын  қатардың жоқ кезінде есептеу 

   Ағынның жыл ішіндегі таралуын есептеуде  айлық өтім мына формуламен анықталады: 

           

                                                                      (12) 
 

   мұндағы

                   -ұқсас өзен алқабының айлық өтімінің  проценттік таралуы.

   Кесте түрінде есептейміз.

                   – бізге берілген  

   Кесте 1.3 

   Ағынның жыл ішіндегі таралуын есептеуде  айлық өтімі  

   
  ай I II III IV V VI VII VII IX X XI XII Жыл Орта жылдық
  

3

 
2
 
2
 
14
 
38
 
11
 
5
 
4
 
5
 
6
 
6
 
4
 
100
 
8.33
 

0,12

 
0,08
 
0,08
 
0,56
 
1,52
 
0,44
 
0,2
 
0,16
 
0,2
 
0,24
 
0,24
 
0,16
 
4,204
 
0,33
 

   Осы есептелген кесте  арқылы жылдық ағынның  аудандық схема арқылы есептелген  сызбаларын тұрғызамыз. 
 

   1.5 Ағынның  жыл  ішінде таралуы 

   Ағынның жыл ішіндегі таралуын  қатардың  жеткілікті кезінде нақты жыл тәсілі арқылы есептеледі.

   Ағынның жыл ішіндегі таралуын нақты жыл  тәсілі арқылы мына тәртіпте жүргізіледі:

   1 Суды тұтынатын шаруашылықты  анықтау 

   2 СН 435.72 немесе СНиП 2. 01.14  - 83 нұсқалары  арқылы анықталған шаруашылықты  қамтамасыздықтарды анықтау [4] 

   

 

   3 Жылдық үшін жетіспеушілік   мезгілге, маусымға бөлеміз. Ол былай жүргізіледі. Жылды үш бөлікке бөлуге болады. Молшылық мезгіл, жетіспеушілік маусым, жетіспеушілік мезгіл. 
 

   4 Нақты жыл мәселенің мәні мынада:

   Көптеген  жылдағы берілген  ағынның  гидрографияның ішінен ары қарай есептеуге жылдық, жетіспеушілік  мезгілдік және  жетіспеушілік  маусымдық  қамтамасыздықтары есептік қамтамасыздыққа тең болатыны қабылданады. Ол үшін жылдық ағынның жетіспеушілік маусымдық және жетіспеушілік мезгілдік шамалары кеңейген түрде жазылады да, олардың қамтамасыздықтары мына формуламен есептеледі:

                                                                (13) 

   мұндағы

                    -қатардың реті;

                    -жылдар саны. 

   Осы есептеулерді кесте түрінде жазамыз: 

     

   Есептелген  кестеде нақты жыл анықталады, анықталған нақты жылдың айлық өтімдерін кесте түрінде белгілейміз және графиктік сызбасын сызамыз.   
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

   Кесте 1.4   

   Ағынның жыл ішіндегі таралуының қатардың жеткілікті кезінде, нақты жыл тәсілі арқылы есептеу  
 

 
 
1985 4,123 3,329 2,28 6,39 5,109 3,85 3,74 77,79 81,51 96,34
1986 4,1368 3,545 2,686 5,9268 5,01 3,6 7,40 74,07 70,37 62,7
1987 4,3168 3,585 2,977 5,358 4,67 3,58 11,11 59,25 66,66 37,08
1988 4,5292 3,924 2,936 5,16 4,626 3,29 14,81 37,03 33,33 40,78
1989 4,93 4,16 3,01 5,1204 4,321 3,148 18,51 25,92 25,92 33,36
1990 4,318 3,6959 2,775 5,0976 4,27 3,09 22,22 62,96 59,25 55,59
1991 4,4596 3,89 2,75 4,89 4,16 3,088 25,92 44,44 37,03 59,28
1992 3,870 3,23 2,455 4,78 3,92 3,08 29,62 88,88 88,88 88,89
1993 5,9272 5,107 2,82 4,6 3,919 3,01 33,33 7,4 3,7 3,9
1994 6,40 5,01 2,58 4,5288 3,85 2,977 37,03 3,7 7,4 11,14
1995 5,1208 4,67 3,09 4,5 3,85 2,936 40,74 18,51 11,11 22,26
1996 3,808 3,23 2,469 4,4592 3,776 2,888 44,44 92,59 85,18 85,19
1997 3,936 3,92 3,9 4,458 3,774 2,879 48,17 85,18 29,62 7,6
1998 4,3008 3,628 2,554 4,41 3,76 2,846 51,85 66,66 62,96 81,51
1999 5,0976 4,325 3,088 4,368 3,743 2,775 55,55 22,22 18,51 25,95
2000 4,458 3,743 2,879 4,3164 3,698 2,78 59,25 48,14 55,55 48,17
2001 5,358 4,626 3,148 4,314 3,634 2,689 62,96 11,11 14,81 18,54
2002 5,16 4,27 3,29 4,3008 3,581 2,653 66,66 14,81 22,22 14,86
2003 4,18 3,168 3,619 4,18 3,507 2,628 70,37 70,37 92,59 74,09
2004 4,78 3,76 3,08 4,1364 3,496 2,618 74,07 29,62 51,85 29,64
2005 4,5 3,774 2,888 4,116 3,373 2,58 77,77 40,74 48,14 44,47
2006 4,6 3,85 2,846 4,08 3,322 2,557 81,48 33,33 40,74 51,87
2007 4,368 3,776 2,388 3,936 3,23 2,469 85,18 55,55 44,44 92,61
2008 4,08 3,496 2,628 3,8796 3,23 2,455 88,88 81,48 74,07 70,39
2009 4,41 3,373 2,653 3,804 3,168 2,388 92,59 51,85 77,77 66,69
2010 3,74 3,065 2,67 3,75 3,065 2,28 96,34 96,29 96,31 77,78
 
 
 
 
 

   1.6 Жоғарғы өтімді қатардың жеткілікті  кезінде есептеу 

   Жоғары  өтімді қатардың жеткілікті  кезінде  есептеу мына тәсілдер арқылы жүргізіледі:

   1)  Момент тәсілі

   2) Үлкен шындыққа жақын тәсілі

   Курстық  жұмыста біз жоғары өтімді үлкен  шындыққа жақын тәсілмен есептейміз. Бұл тәсілмен  алдымен  төмендегідей статистикалық параметрлер анықталады. 

                                                                                                           (14) 

                                                                                      (15) 

   мұндағы  

                    – жылдар ішіндегі ағынның үлкен айлық өтімі. 

   Табылған   статистикалық параметрлер арқылы СНиП 2.01.14 -84 нұсқауы арқылы және параметрі  алынады. Ары қарай табылған ,   және параметрі арқылы  эмпирикалық және теориялық қамтамасыздық қисығын  тұрғызамыз: 

                                    =0,61          =2 =1,22   

     

   Тұрғызылған теориялық қамтамасыздық қисық  арқылы есептік  жоғарғы өтімді анықтаймыз. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

          

        Кесте 1.5

    

        Көрсетілген  статистикалық параметрлерді  кесте түрінде жазамыз.  

   
1985 0,54 0,779688 0,94 -0,071 -0,0564 3,79
1986 0,66 1,033898 0,84 -0,076 -0,06384 7,48
1987 0,87 1,389831 0,83 -0,08 -0,0664 11,19
1988 0,74 1,169492 0,82 -0,09 -0,0738 14,86
1989 0,54 0,830508 0,78 -0,1 -0,078 18,54
1990 0,65 1,050847 0,73 -0,14 -0,1022 22,28
1991 0,57 0,881356 0,7 -0,15 -0,105 25,98
1992 0,47 0,711864 0,69 -0,16 -0,1104 29,68
1993 0,91 1,457627 0,69 -0,16 -0,1104 33,39
1994 0,69 1,084746 0,64 -0,19 -0,1216 37,05
1995 0,74 1,169492 0,62 -0,2 -0,124 40,83
1996 0,41 0,694915 0,61 -0,21 -0,1281 44,56
1997 0,84 1,423729 0,58 -0,24 -0,1392 48,45
1998 0,58 0,983051 0,57 -0,244 -0,13908 51,92
1999 0,78 1,322034 0,53 -0,28 -0,1484 55,59
2000 0,52 0,881356 0,52 -0,28 -0,1456 59,28
2001 0,83 1,40678 0,52 -0,28 -0,1456 62,98
2002 0,57 0,966102 0,49 -0,3 -0,147 66,68
2003 0,39 0,661017 0,48 -0,32 -0,1536 70,37
2004 0,73 1,237288 0,46 -0,34 -0,1564 74,07
2005 0,48 0,813559 0,42 -0,38 -0,1596 77,78
2006 0,53 0,898305 0,41 -0,39 -0,1599 81,48
2007 0,7 1,186441 0,4 -0,4 -0,16 85,19
2008 0,4 0,677966 0,39 -0,41 -0,1599 88,86
2009 0,36 0,610169 0,36 -0,44 -0,1584 92,59
2010 0,339 0,569496 0,339 -0,47 -0,15786 96,29
 

                                                                                           (16)

             

                                                                      (17) 

                                             

                                       

   СНиП2.01.14 – нұсқасында  1- ші және 2- ші және құрылыстарға түзету  енгізу  қарастырылған.

   Ол  түзету төмендегідей формуламен анықтаймыз:

           

                                                                 (18)

    

   мұндағы 

                   өзеннің зерттелгендігін көрсететін коэффицент.

   Егерде  = 0.7 өзен алабы зерттелген болса. Егер де  =1,5 өзен алабы зерттелмеген болса.

   Өзеннің  зерттелген зерттелмегендігін мына формуламен анықтаймыз:    

     

   Егер    ≤ 5 .... 10 % зерттелген

   Егер  ≥ 5 .... 10 % зерттелмеген. Бұл жағдайда   ≤ 5 .... 10 %, яғни өзен алабы зерттелген болып табылады. 

     орта квадрттық қателік.

   СНиП 2.01.14 83 – нұсқауын аламыз; 0,98

   Түзетілген  жоғарғы өтім мына формуламен анықталады. 

                                                                       (19) 
 

   1.7 Жоғарғы  шығынды қатардың жоқ кезінде есептеу 

   Қар суының жоғарғы өтімінің есептегенде  барлық  өзендерді 2 топқа бөлуге болады. Тегістіктегі және таудағы. Өйткені  тегістіктегі және таудағы жоғарғы өтімнің құралуы әр түрлі болады. Курстық жұмыста өтімнің тегістіктегі қар суының жоғарғы өтімнің мына формуламен анықтаймыз.

               

                                           (20) 

Информация о работе Су қоймаларының топографиялық және экономикалық сипаттамаларын есептеу және тұрғызу