Мейрамханаға келушілерге қызмет көрсету

 

Бүгінгі әлемде бұл – әлеуметтік-экономикалық жаңғыртудың түбегейлі мәселесі.

 

Бұл таяу онжылдықтардағы Қазақстан  дамуының басты бағыты.

 

Мен ел халқына өзімнің жаңа Жолдауымды осы көкейкесті тақырыпқа арнаймын.

 

Біз он бағыт бойынша міндеттер  кешенін жүзеге асыруға тиістіміз.

 

Бірінші. Қазақстандықтардың жұмысқа  тартылуы.

 

Менің тапсырмам бойынша Үкімет қағидатты түрде жаңа Жұмысқа  тартуды қамтамасыз етудің бағдарламасын  бекітті.

 

Онда үш маңызды міндет қойылған.

 

Біріншіден, оқыту мен жұмысқа  орналасуға септесудің тиімді жүйесін жасау.

 

Екіншіден, ауылдық жердегі кәсіпкерлікті  дамытуға септесу.

 

Үшіншіден, еңбек ресурстарының  жинақылығы, Қазақстанның экономикалық тұрғыдан белсенді орталықтарында жұмысқа  орналастыруға басымдық беру.

 

2011 жылы бұл Бағдарлама қанатқақты режімде 60 мыңға жуық адамның қатысуымен сынақтан өтті.

 

Бүкіл дайындық жұмыстары, заңнамалық база бойынша жұмыстар аяқталды.

 

Енді бағдарламаны жүзеге асыруға  көшу керек.

 

Үкіметке және әкімдерге биылғы жылдан бастап бағдарламаны кең ауқымда  жүзеге асыруды бастауды тапсырамын.

 

Әңгіме сондай-ақ ауылда жұмыс істейтіндерді  шағын несиелермен қамтамасыз ету  жөнінде болып отыр. Қалада жұмыс  істегісі келетіндерді мемлекет есебінен оқытып, жұмысқа орналастыру қажет. Бағдарламаның соңына қарай, 2020 жылға  қарасты біз осылайша 1,5 миллион адамды сапалы жұмыстарға еңбекке орналастыруымыз қажет.

 

Екінші. Қолжетімді баспана.

 

Біз жаңа тұрғын үй құрылысы бағдарламасын  іске асыруға кірісіп кеттік.

 

Елімізде жыл сайын 6 миллион  шаршы метр тұрғын үй пайдалануға  берілуде.

 

Алайда біз жарты миллионнан астам жас отбасын жеке баспанамен қамтамасыз етуге тиіспіз.

 

Бұл үшін жалға берілетін тұрғын үй алаңын 1 миллион шаршы метрге жеткізу қажет.

 

Ұзақ мерзімді жалға беруде сатып  алынатын және сатуға жатпайтын екі  түрлі жолды қарастыру қажет.

 

Оған қоса жалға алғаны үшін жасалатын  төлем әл-ауқаты орташа отбасы мүмкіндігіне сай болуы тиіс.

 

Мұнымен бірге отандық құрылыс  саласы үшін жаңа мүмкіндіктер туады.

 

Соның бәрін жаңа «Қолжетімді баспана-2020»  бағдарламасында анық көрсету керек.

 

Мемлекет бұл бағдарламаны тиісті қаражатпен қамтамасыз етеді.

 

Аталған құжатты Үкіметке осы жылдың 1 шілдесінен кешіктірмей жасап, қабылдауды тапсырамын.

 

Үшінші. Өңірлерді дамыту.

 

Қуатты Қазақстан дегеніміз  –  ең әуелі өңірлердің қуаттылығы.

 

Елдің болашағы экономикадағы келешегі зор салалардың дамуымен байланысты.

 

Бұл үшін алдымен жаңа зауыттар көп  салынып, жаңа жұмыс орындары ашылып, әлеуметтік инфрақұрылым қарқынды дамуы  қажет.

 

Бүгінде әлемнің көп елдерінде  осылай жасалуда.

 

Мемлекет өз азаматтарының сондай қуатты өңірлерге қоныс аударуына көмек қолын созуы тиіс.

 

Қазақстанда келешегі зор қалалар  шоғырына Астана, Алматы, Ақтөбе, Ақтау, Шымкент шаһарлары жатады.

 

Үкімет елді мекендер шоғырын (агломерация) дамыту жөнінде бағдарлама қабылдауы  тиіс.

 

Ірі кәсіпорынды немесе бір саланы тірек еткен шағын қалалардың дамуы – өз алдына бөлек мәселе.

 

Жаңаөзендегі жағдай бір салалы шағын қалалардың әлеуметтік қатерге  жақын екенін көрсетті.

 

Мемлекет Жаңаөзенде төтенше жағдай жариялап, қаладағы ахуалды қалпына келтіру бойынша кешенді шаралар жасауға мәжбүр болды.

 

Қазіргі уақытта ондағы ахуал қалыпты  арнасына түсті.

 

Мәжіліс сайлауында Жаңаөзен тұрғындарының  басым көпшілігі «Нұр Отан» партиясына дауыс берді.

 

Бұл олардың мемлекет саясатын толық  қолдайтынын көрсетті.

 

Сондықтан мен Жаңаөзендегі төтенше  жағдай режімін бұдан әрі созбау жөнінде шешім қабылдадым.

 

Алайда, бұл оқиғадан тиісті түйін  жасалып, одан алынған сабақ ұдайы  ескерілуі керек.

 

Үкіметке бір салалы шағын қалаларды  дамыту туралы арнайы бағдарлама жасауды тапсырамын.

 

Онда қаланың экономикасындағы әрбір нақты бағытты әртараптандыру, әлеуметтік саланы дамыту ескерілуі  қажет.

 

Сонымен қатар, жергілікті шағын және орта бизнеске қолдау көрсету шараларын  қаперде ұстаған жөн.

 

Жергілікті өзін-өзі басқаруды жетілдіріп, барша жергілікті даму мәселелерін шешуге азаматтардың қатысуын кеңейту аса маңызды.

 

Биылғы 1 шілдеге дейін Үкімет Жергілікті өзін-өзі басқаруды дамыту тұжырымдамасы  жобасын жасап бітіруі тиіс.

 

Төртінші. Тұрғындарға мемлекеттік  қызмет көрсетудің сапасын арттыру.

 

Бұл сыбайлас жемқорлыққа қарсы  тұру мен азаматтардың мемлекеттік  органдардың қызметіне сенімін  арттырудың маңызды қыры.

 

Біріншіден, Электронды үкіметті дамыту керек.

 

2012 жылдың аяғына дейін әлеуметтік  маңызы бар мемлекеттік қызметтердің 60 пайызы, соның ішінде лицензиялардың барлық түрлері, тек қана электронды түрде болуға тиіс.

 

2013 жылдан бастап мемлекеттен  барлық рұқсат етушілік құжаттарды  да қазақстандықтар электронды  түрде немесе Халыққа қызмет  көрсету орталықтары арқылы алуға тиіс.

 

Халыққа қызмет көрсету орталықтарының қарауына автокөлікті тіркеу және жүргізуші  куәліктерін тапсыру мәселелерін  де беру керек.

 

Екіншіден, жаңғыртудың маңызды  мәселесі – әкімшілік ресімдерін оңайлату.

 

Менің тапсырмам бойынша рұқсат ету құжаттарының тізімі қазірдің өзінде 30 пайызға қысқартылды.

 

Үкімет лицензиялар мен рұқсат ету қағаздарының барлық түрлерінің үштен бірін қысқартатын заң  жобасын дайындады.

 

Келесі қадам – рұқсат ету  заңнамасының жаңа қағидаттарын енгізу.

 

Үшіншіден, тұрғындардың компьютерлік сауаттылығын, соның ішінде әр түрлі ынталандырушы бағдарламалардың есебінен де көтеру қажет.

 

Мен қазақстандықтарды ақпараттық технологияларды белсендірек игеруге  шақырамын.

 

Бесінші.  ХХІ ғасыр барған сайын  күрделеніп бара жатқан бүгінгі заманғы мемлекетті басқаруға жоғары талаптар қояды.

 

Біздің маңызды міндетіміз –  басқарушылардың білікті саяси  табын дайындау.

 

Үкіметке, Президент Әкімшілігіне 2012 жылдың алғашқы жартыжылдығының  соңына дейін Президенттік кадр жасағына кандидатуралар жөнінде ұсыныстар дайындауды тапсырамын.

 

Арнаулы комиссия кандидатураларды білімі мен кәсібилігі, жоғары моральдық  сипаты, бастамашылдығы мен тапсырылған  учаскедегі жұмысының табыстылығы  өлшемдері бойынша іріктейді.

 

Олар елдің экономикалық даму серпінділігіне байластырылған, бизнес-құрылымдармен қарайлас жалақы алатын болады.

 

Олар біздің Қазақстанымызды ХХІ  ғасырда лайықты түрде алға апаруға  тиісті жаңа басқарушы элитаның негізін  құрайды.

 

Алтыншы. Сот және құқық қорғау жүйелерін жаңғырту.

 

Судьялар сот төрелігін тек заң мен ар-ожданды басшылыққа ала отырып шығаруға тиіс.

 

Судьялар жасағын қалыптастырудың  тәртібін түбегейлі түрде қайта  қарау қажет.

 

Апелляциялық инстанциялардың  істерді қайта қарауға төменгі  соттарға қайтару жөніндегі негізсіз шешімдерінің мүмкіндігін заң жүзінде шектеу керек.

 

Жоғарғы Соттан бастап, бүкіл сот  жүйесіне өздерінің жауапкершілігі мен біліктілігін арттыру, сөйтіп өз жұмысын жетілдіруді өздері бастау талабы қойылады.

 

Судьялардың заңды бұзуы жұрттың  бәріне жария етілетіндей төтенше  оқиға болуға тиіс.

 

Арбитраждық және аралық соттар жүйесін  нығайту керек.

 

Биыл жаңа Қылмыстық іс жүргізу  кодексін, жеке детективтік қызмет туралы заң жобасын дайындауды аяқтау қажет.

 

Маңызды мәселе – құқық қорғау және арнаулы органдарды сапалы кадрлық  жаңарту.

 

2012 жылдың 1 шілдесіне дейін олардың  бүкіл жеке құрамын қайта аттестаттаудан  өткізу міндетін қоямын.

 

Одан кейін құқық қорғау жүйесі қызметкерлерінің ақшалай ризығын  арттыру мен қолдаудың әлеуметтік дестесін кеңейту, сондай-ақ олардың  техникалық жарақтандырылуы мәселелері қаралуға тиіс.

 

Біртұтас экономикалық кеңістікте трансұлттық ұйымдасқан қылмыспен  күресті күшейту үшін Интерпол үлгісімен  Еуразпол – Еуразия полициясын құру жөніндегі мәселе пісіп-жетілді  деп санаймын.

 

Үкіметке тиісті ұсыныстарды әзірлеп, БЭК бойынша біздің әріптестерімізге жіберуді тапсырамын.

 

Жаңғыртудың ең маңызды мәселелерінің  бірі – сыбайлас жемқорлықпен кесімді  күрес.

 

Біздің бұл бағыттағы іс-әрекеттеріміз  мемлекеттік аппараттағы сыбайлас жемқорлық деңгейін едәуір төмендетті. Мұны халықаралық сарапшылар атап айтуда.

 

Алайда бізге сыбайлас жемқорлықпен күрестің жаңа стратегиясын жасау қажет.

 

Парақорларды анықтау және сотқа  тарту жеткіліксіз.

 

Жаңа құқықтық тетіктерді, ақпараттық мүмкіндіктерді пайдалану, жұртшылықты  жемқорлық тәртіп бұзушылықты ескерту мен алдын алуға кеңінен тарту керек.

 

Басқа елдердің тәжірибесін зерттеп, пайдалану қажет. Мемлекеттік қызметшілердің кірістерін ғана емес, шығыстарын да мағлұмдауға  көшу қажет.

 

Осы мәселе бойынша заң қабылдау керек.

 

Үкіметке үш айдың ішінде Сыбайлас жемқорлыққа қарсы кешенді бағдарлама дайындап, ұсынуды тапсырамын.

 

Жетінші. Қазақстанда адами капиталдың сапалы өсуі.

 

Бұл, ең алдымен, білім беру мен  денсаулық сақтау.

 

Білім беру жүйесін жаңғырту барысында  біз үшін келесі іс-шараларды жүзеге асырудың маңызы зор.

 

Біріншіден, оқыту үдерісіне қазіргі  заманғы әдістемелер мен технологияларды  енгізу.

 

Бүгінде халықаралық стандарттар  негізінде Назарбаев Университеті мен Зияткерлік мектептер табысты  жұмыс істеуде.

 

Кәсіптік-техникалық білім берудің озық мекемелерінің желісі дамып келеді.

 

Олардың тәжірибесін бүкіл қазақстандық білім беру жүйесіне таратып, барлық білім беру мекемелерін солардың деңгейіне тарту қажет.

 

Екіншіден, педагогтар құрамының сапасын  арттырудың маңызы зор.

 

Арқаулық педагогтік білім берудің  үлгі-қалыптарын, мектептер мен жобалар  оқытушыларының біліктілігін арттыруға  талаптарды күшейту қажет.

 

Әр өңірде педагогтардың біліктілігін арттыратын интеграцияланған орталықтар жұмыс істеуі тиіс.

 

Үшіншіден, біліктілікті бекітудің тәуелсіз жүйесін құру қажет.

 

Мемлекет бір мезгілде білім  беру қызметтерін көрсетуге әрі  олардың сапасына баға беруге тиіс емес.

 

Медицина институтын бітірген түлек  бірден дәрігер болып шыға алмайды. Политехникалық жоо-ны тәмамдаған түлек  әлі де болса инженер емес. Оған өзінің маман екенін дәлелдеуге тура келеді. Бүкіл әлемдегі тәртіп осындай.

 

Үкіметке үстіміздегі жылы қанатқақты режімде салалық ассоциациялар  арқауында 1-2 салаларда тәуелсіз Біліктілікті бекіту орталықтарын құруды тапсырамын.

 

Төртіншіден, мемлекет-жеке меншік әріптестігі, ауылдық жерлерден және аз қамтамасыз етілген отбасылардан шыққан жастардың  жол жүруі мен өмір сүруін субсидиялау, жатақханалар желісін дамыту тетіктері  арқылы білім берудің қолжетімділігін  кеңейту қажет.

 

Жұмыс істейтін жастар үшін жұмыстан қол үзбей арнаулы білім алу мүмкіндігін қамтамасыз ету – маңызды мәселе.

 

Бүгінде көптеген адамдар ауылдан  қалаға қоныс аударуда. Олардың жұмысқа  орналасуы қиын. Әрбір жастың жұмыстан қол үзбестен мамандық пен білім  алу мүмкіндігі болуы керек. Білім және ғылым министрлігі бұл мәселені ойластыруы тиіс.

 

Бесіншіден, оқу жастарға тек білім  беріп қана қоймай, сонымен бірге  оларды әлеуметтік бейімделу үдерісінде пайдалана білуге де үйретуі тиіс.

 

Үкіметке мектеп оқушыларының функциялық сауаттылығын дамыту жөнінен бесжылдық Ұлттық іс-қимылдар жоспарын қабылдауды тапсырамын.

 

Алтыншыдан, оқыту үдерісінің тәрбиелік  құрамдасын күшейту қажет.

 

Олар – патриотизм, мораль мен  парасаттылық нормалары, ұлтаралық  келісім мен толеранттылық, тәннің де, жанның да дамуы, заңға мойынұсынушылық.