Кедендік режим

70-бап.  Кеден органдарының ақпараттық  ресурстары     

1. Кедендік операцияларды  жүргізу кезінде табыс етілетін  құжаттар мен мәліметтер, сондай-ақ  оларды жүзеге асыру үшін қажетті  құжаттар негізінде қалыптастырылған  кеден органдарының ақпараттық  ресурстарына қол жетімділік  шектеулі болады. Ақпараттық ресурстарды  қалыптастыру тәртібі және оларға  қол жетімділік Қазақстан Республикасының  ақпараттандыру туралы заңнамасымен айқындалады. 
      Кеден органдарының ақпараттық ресурстары деп кеден органдарының ақпараттық жүйелерінде жасалатын, өңделетін және жинақталатын деректер базасы қамтылатын құжатталған ақпараттың ұйымдастырылған жиынтығы түсініледі. 
      Кеден органдарының Қазақстан Республикасының кеден заңнамасына қатысты ақпараттық ресурстары ашық және жалпыға бірдей қол жетімді болып табылады. 
      Жалпыға бірдей қол жетімді ақпараттық ресурстар кеден ісі саласындағы уәкілетті органның ресми интернет-ресурсында, веб-порталында орналастырылады. 
      2. Тұлғалардың кеден органдарының иелігіндегі, шектеулі қол жетімді ақпараттық ресурстардағы ақпаратты алу тәртібі Қазақстан Республикасының ақпараттандыру туралы заңнамасымен айқындалады.     

71-бап.  Ақпаратты және ақпараттық процестер  мен 
              ақпараттандыруға қатысатын субъектілердің 
              құқықтарын қорғау      

1. Ақпаратты  және ақпараттық процестер мен  ақпараттандыруға қатысатын субъектілердің  құқықтарын қорғау Қазақстан  Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады. 
      2. Қорғау бағдарламалық өнімдермен, ақпараттық жүйелермен және ақпараттық технологиялармен үйлесімді және Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасында белгіленген тәртіппен міндетті түрде сертификаттауға жататын ақпаратты қорғаудың арнаулы бағдарламалық–техникалық құралдарын енгізу және пайдалану арқылы қамтамасыз етіледі. 
      3. Ақпаратты қорғау құралымен қамтамасыз етілетін ақпаратты қорғау деңгейі ақпараттың санатына сәйкес келуі тиіс. Ақпаратты қорғау деңгейінің белгілі бір санатқа сәйкес келуін иелігінде ақпараттық ресурстары бар кеден органдары қамтамасыз етеді. 
      Ақпаратты қорғау және ақпарттық қорғау құралдарын пайдалану жөніндегі талаптардың сақталуын бақылауды кеден ісі саласындағы уәкілетті орган Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырады.      

72-бап.  Кеден органдарының ақпарат алмасуы      

 Кеден органдары халықаралық шарттарда және Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалатын тәртіппен және шарттарда шет мемлекеттердің кеден органдарымен, сондай-ақ халықаралық және өзге де ұйымдармен халықаралық ақпарат алмасуға қатысады.

8-тарау.  КЕДЕНДІК СТАТИСТИКА

      73-бап. Тауарлармен  сыртқы сауданың кедендік 
              статистикасы     

1. Тауарлармен  сыртқы сауданың жай-күйін, қарқынын  және даму үрдісін талдау мақсатында  кеден органдары тауарлармен  сыртқы сауданың кедендік статистикасының  деректерін қалыптастыру үшін  тауарлардың кеден одағының кедендік  шекарасы арқылы өткізілуі туралы  мәліметтерді жинауды және өңдеуді  жүргізеді. 
      2. Кеден органдары тауарлармен сыртқы сауданың кедендік статистикасын Кеден одағы комиссиясының шешімімен бекітілген әдіснамаға сәйкес жүргізеді. 
      3. Кеден органдары тауарлармен сыртқы сауданың кедендік статистикасының деректерін: 
      Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасының Үкіметіне, мемлекеттік органдарына және өзге де ұйымдарына; 
      халықаралық шарттарда белгіленген тәртіппен халықаралық ұйымдарға табыс етеді. 
      4. Кеден одағының комиссиясы кеден одағының тауарларымен сыртқы сауданың кедендік статистикасының деректерін кеден одағына мүше мемлекеттердің мемлекеттік органдарына және халықаралық шарттарға сәйкес халықаралық ұйымдарға ұсынады. 
      5. Кеден органы Қазақстан Республикасы сыртқы саудасының кедендік статистикасының деректерін кеден ісі саласындағы уәкілетті орган белгілеген тәртіппен және мерзімдерде жариялайды. 
      6. Кеден органдары мемлекеттік, коммерциялық, банктік және заңмен қорғалатын өзге де құпияны (жасырымды) не басқа да жабық ақпаратты қамтымайтын тауарлармен сыртқы сауданың кедендік статистикасының деректерін, оларды алуға мүдделі Қазақстан Республикасының ұйымдарына Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен және шарттарда ұсына алады.      

74-бап.  Арнаулы кедендік статистика     

1. Кеден органдарына  жүктелген міндеттерді шешуді  қамтамасыз ету мақсатында кеден  ісі саласындағы уәкілетті орган  белгілеген тәртіппен арнаулы  кедендік статистика жүргізіледі. 
      2. Кеден органдары арнаулы кедендік статистиканың деректерін кедендік мақсаттар үшін ғана қолданады.     

75-бап.  Статистикалық мақсаттар үшін  пайдаланылатын 
              құжаттар және мәліметтер      

1. Статистикалық  мақсаттар үшін тұлғалардың кеден  одағының және (немесе) Қазақстан  Республикасының кеден заңнамаларына сәйкес ұсынатын құжаттары мен мәліметтері пайдаланылады. 
      2. Статистикалық мақсаттар үшін пайдаланылатын мәліметтерге осы Кодекстің 16-бабының ережелері қолданылады.

9-тарау.  КЕДЕН ОДАҒЫНЫҢ СЫРТҚЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ 
ҚЫЗМЕТІНІҢ БІРЫҢҒАЙ ТАУАР НОМЕНКЛАТУРАСЫ. 
ТАУАРЛАРДЫ СЫНЫПТАУ

      76-бап. Кеден  одағының Сыртқы экономикалық 
              қызметінің бірыңғай тауар 
              номенклатурасы     

 Кеден одағының  Сыртқы экономикалық қызметінің  бірыңғай тауар номенклатурасы (бұдан  әрі – Сыртқы экономикалық  қызметтің тауар номенклатурасы) сыртқы экономикалық қызметтің  сыртқы сауда және өзге де  түрлерін кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу шараларын жүзеге асыру, кедендік статистиканы жүргізу үшін қолданылады.      

77-бап.  Сыртқы экономикалық қызметтің 
              тауар номенклатурасын жүргізу     

1. Сыртқы экономикалық  қызметтің тауар номенклатурасы  Дүниежүзілік кеден ұйымының  Тауарларды сипаттау мен кодтаудың  үйлестiрiлген жүйесіне және Тәуелсіз  Мемлекеттер Достастығының Сыртқы  экономикалық қызметінің бірыңғай  тауар номенклатурасына негізделеді. 
      2. Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасын Кеден одағының комиссиясы бекітеді. 
      3. Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына өзгерістер енгізу туралы шешімдерді кеден ісі саласындағы уәкілетті органның ұсыныстары негізінде Кеден одағының комиссиясы қабылдайды. 
      Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасын және оған өзгерістер енгізу туралы шешімді Кеден одағының комиссиясы жариялайды. 
      4. Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасын техникалық жүргізу Кеден одағы Кеден кодексінің 51-бабының 4-тармағында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.     

78-бап.  Тауарларды сыныптау     

1. Тауарларды  кедендік декларациялау кезінде  олар Сыртқы экономикалық қызметтің  тауар номенклатурасы бойынша  сыныпталуға жатады. 
      2. Кеден декларациясында мәлімделген тауарларды сыныптаудың дұрыстығын тексеруді, бақылау-өткізу пункттерінің және мамандандырылған кедендік мекемелердің лауазымды адамдарын қоспағанда, кеден органдарының лауазымды адамдары жүзеге асырады. 
      3. Тауарлардың дұрыс жіктелмеуі анықталған жағдайда, осы баптың 2-тармағында анықталған кеден органы тауарларды сыныптауды дербес жүзеге асырады және Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған нысан бойынша тауарларды сыныптау жөнінде шешім қабылдайды. 
      4. Тауарларды сыныптау деп қарастырылатын тауарларды Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасы бойынша нақты тауарлық позицияларға, субпозицияларға және кіші субпозицияларға кезең-кезеңмен жатқызу түсініледі. 
      Тауарларды сыныптау мына негізгі критерийлердің: 
      1) тауар орындайтын функция; 
      2) тауар жасалған материал негізінде жүзеге асырылады. 
      Бұл ретте, тауарлардың өңделу дәрежесін ескере отырып, оларды Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына түсініктеме берудің негізгі ережелерін және бөлімдерге, топтарға ескертпелерді (оның ішінде тауарлық позицияларға, субпозицияларға ескертпелерді), сондай-ақ ерекше сыныптау мәселелерін түсіндіретін қосымша ескертпелерді қолдану негізінде тауарлық субпозицияларға бірдей жатқызу принципі сақталады. 
      5. Тауарларды сыныптау кезінде кеден органдары, декларанттар немесе кеден өкілдері түсініктеме берудің негізгі ережелерін; бөлімдерге, топтарға, позицияларға ескертпелерді; Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына түсініктемені; Дүниежүзілік кеден ұйымының Үйлестірілген жүйесі жөніндегі комитетінің Сыныптау бойынша пікірлер компендиумін; кеден ісі саласындағы уәкілетті органның тауарларды сыныптау бойынша алдын ала шешімдерінің электрондық базасын; Кеден одағы комиссиясының және кеден ісі саласындағы уәкілетті органның тауарлардың жекелеген түрлерін сыныптау бойынша түсініктемесін қолданады. 
      6. Тауарларды сыныптау кезінде кеден органдары декларант табыс еткен жөнелтуші елдің кедендік декларацияларының көшірмелерін, егер декларант мұны табыс ете алатын жағдайда, тәуелсіз сарапшы ұйымдардың қорытындыларын, анықтамаларын, сондай-ақ тауарларға ілеспе құжаттарда көрсетілген мәліметтерді назарға алады. 
      7. Кедендік декларациялау үшін кедендік декларация берген кезде декларант Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасы бойынша тауарды сыныптайды және кедендік декларацияда тауардың кодын мәлімдейді. 
      8. Егер тауарларды кедендік декларациялау кезінде декларант кедендік декларацияда тауарлардың кодын дұрыс мәлімдеген болса, онда кеден органының лауазымды адамы қосымша құжаттарды табыс етуді сұрамай, тауарлардың сыныпталуы бойынша мәліметтерді тексеруді аяқтайды. 
      9. Егер тауарларды кедендік декларациялау кезінде декларант кедендік декларацияда тауарлардың кодын Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасы бойынша дұрыс мәлімдемеген болса, онда кеден органының лауазымды адамы декларанттан тауарларды сыныптау үшін қажетті қосымша құжаттарды бір жұмыс күні ішінде жазбаша сұрайды. Кеден органы күнтізбелік бес күннен кешіктірмей Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған нысанбойынша тауарларды сыныптау жөнінде шешім шығарады. 
      10. Тауарларды сыныптау үшін қосымша құжаттар сұралған жағдайда, кеден органы декларанттың жазбаша өтініші бойынша: 
      кедендік баждар мен салықтарды төлеу қамтамасыз етілген кезде - кедендік баждар мен салықтар салынатын; 
      кеден органының жазбаша сұрау салуында белгіленген мерзімде сұратылған құжаттарды беру бойынша декларанттың міндеттемесі болған кезде кедендік баждар мен салықтар салынбайтын тауарлардың шартты шығарылуын жүзеге асырады. 
      Кедендік баждар мен салықтардың төленуін қамтамасыз ету сомасының мөлшері ішкі тұтыну үшін шығарудың кедендік рәсімі мәлімделген кезде төлеуге жататын кедендік баждар мен салықтардың сомасынан аз болмауға тиіс. 
      Кедендік баждар мен салықтардың төленуін қамтамасыз етудің қолданылу мерзімі тауарлар шартты шығарылған күннен бастап күнтізбелік отыз күннен кем болмауға тиіс. 
      11. Декларант кеден органының тауарларды сыныптау жөніндегі шешімімен келіскен жағдайда, декларант кедендік декларацияда мәлімделген мәліметтерді осы Кодекстің 289-бабының 1-тармағына сәйкес өзгертуге немесе толықтыруға тиіс. 
      12. Кеден органының тауарларды сыныптау жөніндегі шешімі екі дана етіп ресімделеді және оған тауарларды кедендік декларациялауды жүргізген кеден органының басшысы (оны алмастыратын адам) қол қояды. 
      13. Кеден органының тауарларды сыныптау жөніндегі шешімінің орындалуы міндетті болып табылады. 
      14. Кеден органы қабылдаған тауарларды сыныптау жөніндегі шешіммен келіспеген жағдайда, декларант немесе кеден ісі саласындағы қызметті жүзеге асыратын тұлға не олардың өкілдері Қазақстан Республикасының заңнамасынасәйкес кеден органының немесе кеден органы лауазымды адамының іс-әрекетіне (әрекетсіздігіне) шағым жасауға құқылы. 
      15. Тауарларды сыныптау жөніндегі шешімге шағым жасалған кезде шағым жасаған тұлға кеден ісі саласындағы уәкілетті органға бұйымдардың фотосуреттерін, суреттерін, сызбаларын, паспорттарын, тауарлардың сынамасын және үлгілерін, тауарлардың негізгі техникалық, коммерциялық сипаттамаларын және тауарларды бірдей сыныптауға мүмкіндік беретін ақпаратты ұсынады. 
      16. Кеден органдарының тауарларды сыныптау жөніндегі шешімдерінің бланкілері қатаң есептілік бланкілері болып табылады, олардың типографиялық тәсілмен орындалған, кеден органының кодын қамтитын есептік сериясы және нөмірі болады. 
      17. Кеден ісі саласындағы уәкілетті орган немесе кеден ісі саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшесі осы тарауға сәйкес тауарларды сыныптау жөнінде алдын ала шешімдер қабылдайды және кеден ісі саласындағы уәкілетті органның ресми интернет-ресурсында, веб-порталында жариялауды қамтамасыз ете отырып, тауарлардың жекелеген түрлерін сыныптау бойынша түсіндірулер береді. 
      Тауарларды сыныптау жөнінде алдын ала шешімдер тауарларды Қазақстан Республикасының аумағында декларациялау кезінде міндетті болып табылады. 
      18. Кеден ісі саласындағы уәкілетті орган тауарларды сыныптау жөніндегі алдын ала шешімдердің деректер қорын жүргізуді жүзеге асырады.     

79-бап.  Алдын ала шешім қабылдау тәртібі      

1. Сыртқы экономикалық  қызметтің тауар номенклатурасы  бойынша тауарларды сыныптау  жөніндегі алдын ала шешімді  қабылдау тәртібі осы Кодекстің  80-83-баптарымен айқындалады.  
      2. Алдын ала шешім тауардың белгілі бір маркасын, моделін, артикулі мен модификациясын қамтитын әрбір атауына қабылданады. 
      3. Алдын ала шешімнің нысаны Кеден одағы комиссиясының шешімімен айқындалады. 
      4. Өтініш беруші алдын ала шешімді жоғалтқан жағдайда кеден ісі саласындағы уәкілетті орган немесе кеден ісі саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшесі өтініш берушінің жоғалтқан алдын ала шешімге сілтемесі бар жазбаша өтінішінің негізінде жазбаша өтініш тіркелген күннен бастап бес жұмыс күні ішінде өтініш беруші бұрын алған алдын ала шешімнің телнұсқасын береді. 
      5. Кеден ісі саласындағы уәкілетті орган осы Кодекстің 213-бабына сәйкес тауарларды сыныптау жөніндегі алдын ала шешімдермен ақпараттық алмасуды жүзеге асырады.     

80-бап.  Алдын ала шешім қабылдау туралы  өтініш     

1. Алдын ала  шешімді тұлғаның (бұдан әрі осы  тарауда – өтініш беруші) жазбаша  түрде немесе электрондық құжат  түрінде берген өтініші негізінде  кеден ісі саласындағы уәкілетті  орган немесе кеден ісі саласындағы  уәкілетті органның аумақтық  бөлімшесі қабылдайды. 
      2. Тауарларды сыныптау жөніндегі алдын ала шешімді қабылдау туралы өтініште тауарлардың толық коммерциялық атауы, фирмалық атауы, негізгі техникалық, коммерциялық сипаттамалары және тауарларды бірдей сыныптауға мүмкіндік беретін өзге де ақпарат болуға тиіс. Қажет болған жағдайда осы алдын ала шешімді қабылдау үшін өтініш берушінің мөрімен куәландырылған бұйымдардың фотосуреттері, суреттері, сызбалары, төлқұжаттары, тауарлардың сынамалары мен үлгілері және басқа да құжаттары табыс етіледі. 
      3. Егер өтініш беруші табыс еткен мәліметтер алдын ала шешім қабылдау үшін жеткіліксіз болса, кеден ісі саласындағы уәкілетті орган немесе кеден ісі саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшесі өтініш берушіні кеден органына алдын ала шешім қабылдау туралы өтініш берген күннен бастап күнтізбелік он бес күн ішінде қосымша ақпарат беру қажеттілігі туралы хабардар етеді. Қосымша ақпарат өтініш берушіге жазбаша хабарланған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде табыс етілуге тиіс. Егер ақпарат белгіленген мерзімде берілмесе, алдын ала шешім қабылдау туралы өтініш қабылданбайды.     

81-бап.  Алдын ала шешім қабылдау және  оның қолданылу 
              мерзімдері     

1. Алдын ала  шешім қабылдау туралы өтініш  тіркелген күннен бастап күнтізбелік  жиырма күн ішінде алдын ала  шешім қабылданады. 
      Осы Кодекстің 80-бабының 3-тармағына сәйкес қосымша ақпарат беру қажет болған жағдайда, осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзім тоқтатыла тұрады және сұрау салынған мәліметтерді қамтитын соңғы құжат алынған күннен бастап қайта жаңартылады.  
      2. Егер осы Кодекстің 82-бабына сәйкес алдын ала шешім өзгертілмесе, кері қайтарылмаса не оның қолданысы тоқтатылмаса, ол қабылданған күннен бастап үш жыл бойы қолданылады.     

82-бап.  Алдын ала шешімнің қолданылуын  тоқтату, 
              оны өзгерту немесе кері қайтару     

1. Кеден ісі  саласындағы уәкілетті орган  немесе кеден ісі саласындағы  уәкілетті органның аумақтық  бөлімшесі өзі қабылдаған алдын  ала шешімнің қолданысын тоқтату,  оны өзгерту немесе кері қайтарып  алу туралы шешім қабылдай  алады. 
      Алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату, оны өзгерту немесе кері қайтарып алу туралы шешім өтініш берушіге алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату, оны өзгерту немесе кері қайтарып алу туралы шешім шығарылған күннен кейінгі күннен кешіктірілмей жіберіледі. 
      2. Егер кеден ісі саласындағы уәкілетті орган немесе кеден ісі саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшесі өтініш беруші алдын ала шешімді қабылдау үшін жалған немесе қолдан жасалған құжаттар, дұрыс емес және (немесе) толық емес мәліметтер ұсынғанын анықтаса, алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату туралы шешім қабылданады.  
      Алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату туралы шешім осындай алдын ала шешім қабылданған күннен бастап күшіне енеді. 
      3. Алдын ала шешімді өзгерту: 
      кеден ісі саласындағы уәкілетті орган немесе кеден ісі саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшесі немесе өтініш беруші алдын ала шешім қабылдау кезінде жіберілген кемшіліктерді анықтаған; 
      Кеден одағының комиссиясы тауарлардың жекелеген түрлерін сыныптау жөнінде шешімдер немесе түсініктемелер қабылдаған жағдайларда жүргізіледі. 
      Кеден ісі саласындағы уәкілетті органның немесе кеден ісі саласындағы уәкілетті орган аумақтық бөлімшесінің алдын ала шешімді өзгерту туралы шешімі осы шешімді өзгерту туралы шешімде көрсетілген мерзімде күшіне енеді. 
      4. Алдын ала шешім: 
      соларға қатысты алдын ала шешім қабылданған тауарлардың сыныпталуына әсер ететін Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына өзгерістер енгізілген;  
      Дүниежүзілік кеден ұйымы кеден одағына мүше мемлекеттер қолданатын тауарларды сыныптау жөнінде шешім қабылдаған; 
      Кеден одағының комиссиясы тауарлардың жекелеген түрлерін сыныптау жөнінде шешімдер немесе түсініктемелер қабылдаған жағдайларда қайтарып алынады. 
      Алдын ала шешімді қайтарып алу туралы шешімді кеден ісі саласындағы уәкілетті орган немесе кеден ісі саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшесі Кеден одағы комиссиясының шешімдері мен түсініктемелері жарияланғаннан кейін күнтізбелік отыз күн ішінде қабылдайды және осындай шешімдермен бір мезгілде күшіне енеді. 
      5. Алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату, оны өзгерту немесе қайтарып алу туралы шешім осындай шешім қабылданған күннен кейінгі күннен кешіктірілмей кеден органдарының назарына жеткізіледі.