Қазақстан Республикасының 1994 ж. 21 қыркүйектегі N 156-XIII Заңы

Источник: ИС ПАРАГРАФ, 25.06.2009 18:48:34  

«Қазақстан Республикасындағы көлiк туралы»

Қазақстан Республикасының 1994 ж. 21 қыркүйектегі N 156-XIII Заңы

(2006.29.12. берілген өзгерістер мен толықтырулармен)   

Осы Заңның күшіне енуі туралы ҚР Жоғарғы Кеңесiнiң 1994 ж. 21 қыркүйектегі N 157-XIII қаулысын қара        

 1 бөлiм. Жалпы ережелер  (1 - 4 баптар)     

 2  бөлiм. Көлiк қызметiн мемлекеттiк реттеу мен (5 - 8 баптар) басқару жүйесi     

 3   бөлiм. Көлiк қызметiнiң негiзгi ережелерi  (9 - 14 баптар)      

 4  бөлiм. Көлiктегi қауiпсiздiк және жауапкершiлiк (15 - 24 баптар)     

 5 бөлiм. Қорытынды ережелер (25 - 26 баптар)  

   Осы Заң Қазақстан Республикасы көлiгiнiң  құқықтық экономикалық және ұйымдық  қызметiнiң негiздерiн айқындайды.   

1 бөлiм. Жалпы ережелер  

   ҚР 28.12.98 ж. N 338-1; 09.07.04 ж. N 596-II (бұр. ред. қара); 2006.31.01. № 125-III (бұр.ред.қара) Заңдарымен 1-бап өзгертілдi ; 2006.29.12  № 209-III  ҚР  Заңымен 1- бап жаңа редакцияда  (бұр. ред .қара)

   1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар Клиент (жүк жөнелтуші, жүк алушы, жолаушы, кеме жалдаушы) - тасымалдаушымен жасалған шартқа сәйкес көлікті пайдаланатын жеке немесе заңды тұлға немесе мемлекет (атқарушы билік органының атынан).

   Көлік кәсіпорны - жүктерді, жолаушыларды, теңдеме жүкті тасымалдау, көлік құралдарын сақтау, оларда техникалық қызмет  көрсету және оларды жөндеу жөнінде шаруашылық-коммерциялық қызметпен айналысатын заңды тұлға, ол Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес іс-әрекет жасайды.

   Қазақстан Республикасының көлігі - оның аумағында тіркелген теміржол, автомобиль, теңіз, ішкі су, әуе, қалалық электр, соның ішінде метрополитен, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағындағы магистральдық труба-құбыр көлігі.

   Мемлекеттік көліктік бақылау (бұдан әрі - көліктік бақылау) - жеке және заңды тұлғалардың көлік қызметтері нарығының жұмыс істеуін, олардың сапасын, жеке адамдардың өмірі мен денсаулығының, көлік процестерінің қауіпсіздігін қамтамасыз етуді реттейтін Қазақстан Республикасының көлік заңнамасын сақтауын тексеру мақсатында уәкілетті мемлекеттік орган және өзге де мемлекеттік органдар жүргізетін іс-шаралар жиынтығы.

   Тасымалдаушы - ақыға немесе жалданып жолаушыларды, теңдеме жүкті, жүктерді және почта жөнелтілімдерін тасымалдау жөнінде қызмет көрсететін әрі осыған белгіленген тәртіппен берілген лицензиясы немесе рұқсаты бар, меншік құқығымен немесе өзге де заңды негіздерде көлік құралдарын иеленуші жеке немесе заңды тұлға.

   Тексеру - бақылау функцияларын жүзеге асыратын мемлекеттік органдардың кәсіпкерлік субъектілерінің Қазақстан Республикасының көлік туралы заңнамасын сақтауын айқындау мақсатында жасайтын іс-әрекеті.

   Тікелей аралас қатынас - бірыңғай көлік құжаты бойынша әртүрлі көлік түрімен жүктерді, жолаушылар мен теңдеме жүктерді тасымалдау.

   Уәкілетті мемлекеттік орган - көлік саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыруды, Қазақстан Республикасы көлік кешенінің  қызметін үйлестіру мен реттеуді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган.  

   28.12.98 ж. N 338-1  ҚР Заңымен; 2004.20.12. N 13-III (2005.01.01. бастап қолданысқа енгiзiлдi) (бұр. ред. қара) ҚР  Заңымен ; 2006.29.12  № 209-III  ҚР  Заңымен   (бұр. ред .қара)  2-бап өзгертілдi

   2-бап. Көлiк туралы заңдар

   Қазақстан Республикасының көлiк туралы заңдары  Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.

   Егер  Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық  шартта осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгiленсе, онда халықаралық шарттың  ережелерi қолданылады.

   Труба-құбыр  көлiгi қызметiне байланысты қатынастар Қазақстан Республикасының тиiстi заңдарымен реттеледi.

   Тасымалдау  шарттары, көлiк құралдарын пайдалану, адам өмірі мен денсаулығы және қоршаған орта үшін көлік құралдары мен олардың өмірлік циклінің процестерін техникалық реттеу саласындағы қауіпсіздікті (бұдан әрі - қауіпсіздік) қамтамасыз ету тәртібі тиісті көлік түрлерінде қолданылатын, белгіленген тәртіппен бекітілетін және көлік қатынастарының барлық қатысушылары үшін міндетті болып табылатын нормативтік актілерде айқындалады  

28.12.98 ж. N 338-1; 09.07.04 ж. N 596-II (бұр. ред. қара); 2004.20.12. N 13-III (2005.01.01. бастап қолданысқа енгiзiлдi) (бұр. ред. қара); 2006.07.07. № 168-III (бұр. ред. қара) ҚР Заңдарымен 3-бап өзгертілдi

   3-бап. Көлiк құралдарына меншiк туралы

   Магистральдық темір жол желілері, жалпыға ортақ пайдаланылатын автомобиль жолдары, кеме жүретiн су жолдары, шамшырақтар, сондай-ақ кемелердiң қауiпсiз жүрiсiн реттейтiн және оған кепiлдiк беретiн құрылғылар мен навигациялық белгiлер, әуе қозғалысын басқару жүйесiнiң аэронавигациялық құрылғылары, әуе кемелерiнiң ұшу қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге байланысты телекоммуникациялар желiлерi, инженерлiк желiлер, сондай-ақ метрополитен мемлекет меншiгi болып табылады.

   Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде аталғандарды қоспағанда, кiрме жолдар мен тар  табанды желiлерi, сондай-ақ автомобиль жолдары мемлекеттiк меншiкте де, жеке меншiкте де болуы мүмкiн.  

   ҚР 28.12.98 ж. N 338-1 Заңымен 4-бап өзгертілдi

   4-бап. Көлiк жерлерi. Көлiк мұқтажы үшiн жерлер мен

   Республикадағы  көлiк жерлерi болып:

   - жердi пайдаланушыларға көлiк объектiлерiне  деп бөлiнген жерлер;

   - жолдар мен желiлердi салуды және  пайдалануға берудi жүзеге асыратын  көлiк, жол және басқа ұйымдарға  бөлiнген көлiк жолдары мен  желiлерiне арналған жерлер танылады.

   Көлiкке  жер бөлу мен су көлiгiне суларды беру кезiнде туындайтын жер және су қатынастары, оларды пайдаланудың тәртiбi жер, су және көлiк заңдарымен реттеледi.

   Опырылып  құлауға, көшкiндеуге, су шайып кетуге, сел тасқыны болуға және басқа қатерлi табиғи құбылыстар әсерлерiне бейiм аудандардағы көлiк құрылыстарының және басқа объектiлерiнiң сенiмдi пайдаланылуын қамтамасыз ету мақсатында қорғау аймақтар белгiленедi.

   Көлiк  кәсiпорындары мен тасымалдаушылар өздерiне берiлген жерлердi оларды беру мақсаттары мен шарттарына сәйкес пайдалануға, өндiрiстiң табиғат қорғау технологияларын қолдануға және аумақта өз қызметi салдарынан экологиялық ахуалдың нашарлауына жол бермеуге мiндеттi.  

2 бөлiм. Көлiк қызметiн мемлекеттiк реттеу мен

басқару жүйесi  

   2006.29.12  № 209-III  ҚР  Заңымен   5-бап өзгертілдi  (бұр. ред .қара)  

   5-бап. Көлiк қызметiн мемлекеттiк реттеу

   Көлiк  қызметiн мемлекеттiк реттеу құқықтық қамтамасыз ету, лицензиялау, техникалық реттеу, салық салу, несие беру, қаржыландыру және баға белгiлеу, инвестициялық, бiртұтас әлеуметтiк және ғылыми-техникалық саясат жүргiзу, Қазақстан Республикасының заңдарын көлiк кәсiпорындарының орындауына бақылау жасау жолымен жүзеге асырылады.

   Қазақстан Республикасының заңдарында көзделгеннен өзге реттерде мемлекеттiк органдардың  көлiк кәсiпорындарының шаруашылық қызметiне араласуына, сондай-ақ көлiк  кәсiпорындарының пайдалану қызметкерлерiн  басқа жұмыстарға қатыстыруға құқығы жоқ.  

   28.12.98 ж. N 338-1; 09.07.04 ж. N 596-II (бұр. ред. қара); 2004.20.12. N 13-III (2005.01.01. бастап қолданысқа енгiзiлдi) (бұр. ред. қара) ҚР Заңдарымен 6-бап өзгертілдi

   6-бап. Көлiктi мемлекеттiк басқару

   Көлiктi мемлекеттiк басқаруды Қазақстан  Республикасы Президентiнiң шешiмiмен  құрылған және Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң бекiткен Ережеге сәйкес iс-әрекет жасайтын уәкiлеттi мемлекеттiк орган жүзеге асырады.

   Уәкiлеттi мемлекеттiк органның негiзгi мiндеттерi:

   Қазақстан Республикасының көлiк саласындағы  экономикалық мүдделi қорғау;

   көлiк  саласында халықаралық ынтымақтастықты  жүзеге асыру;

   Қазақстан Республикасындағы көлiк қызметiн  реттейтiн нормативтiк құқықтық актiлердiң  жобаларын әзiрлеу және мемлекеттiк  стандарттарды әзiрлеуге қатысу;

   көлiктiң  барлық түрлерiн дамытудың бағдарламалары мен тұжырымдамаларын әзiрлеу, инвестициялық, ғылыми-техникалық және әлеуметтiк саясатты қалыптастыру және жүргiзу;

   республика  экономикасы мен халқының тасымалдауға және соларға байланысты қызметтерге  деген қажеттерiн қамтамасыз ету  үшiн жағдайлар жасау;

   көлiк  қызметiн пайдаланушылар құқықтарының сақталуын бақылау;

   мемлекеттiң  және халықтың тасымалдау қажеттерiне болжамдар әзiрлеу;

   Қазақстан Республикасы көлiк кешенi қызметiнiң  жұмысын үйлестiру және мемлекеттiк  реттеу iсiн жүзеге асыру болып табылады.   

   ҚР 28.12.98 ж. N 338-1 Заңымен 7-бап жаңа редакцияда

   7-бап. Көлiк қызметiн лицензиялау

   Көлiктегi лицензиялануға тиiс қызмет түрлерiнiң  тiзбесi заң актiлерiмен белгiленедi.