Қысқа қашықтыққа жүгіру техникасын үйрету әдістемесі

1. Қолданылатын жаттығулар: Қол жұмыстарын имитациялау. 

Жаттығулардың бағыты: Жүгіру кезіндегі қолдардың дұрыс қозғалуы.

Мөлшерлеу: 1–3 х 10 с.

Әдістемелік нұсқаулар: Бастапқы жүгірулерде жылдамдық баяуланған, содан кейін оптималды.

2. Қолданылатын жаттығулар: Тізені жоғары көтерумен жүгіру.

Жаттығулардың бағыты: Сермеулік  аяқты дұрыс алға шығару.

Мөлшерлеу: 1–3 х 30 м.

Әдістемелік нұсқаулар: Денені артқа қарай еңкейтпеу.

3. Қолданылатын жаттығулар: Секірумен және орташа интенсивтікпен  жүгіруге көшумен жүгіру.

Жаттығулардың бағыты: (Бунақтың алдыңғы бөлігіне акценттеп барлық бунаққа) дұрыс қағажыту.

Мөлшерлеу: 1–3 х 30 м.

Әдістемелік нұсқаулар: Жүйріктің жеке кемшіліктерін анықтау.

4. Қолданылатын жаттығулар: 40–60 м қашықтыққа қайталау жүгірулер. 

Жаттығулардың бағыты: Аяқ  бұлшық еттерін бекіту. Кернеулі жүгіруге үйрету.

Мөлшерлеу: 1–2 рет.

Әдістемелік нұсқаулар: Жүгіру қарқындылығы максималдыдан 90%.

 

Старттық жеделдету  және жоғарғы старт техникасын үйрету

1. Қолданылатын жаттығулар: «На старт!» командасын орындау 

Жаттығулардың бағыты: Техниканың қалыптасуы. Қозғалыс реакцияларын жетілдіру.

Мөлшерлеу: 3–5 рет.

Әдістемелік нұсқаулар: Команданы орындау жеке-дара. әлді аяқ алда, әлсіз – бір бунаққа артта.

2. Қолданылатын жаттығулар: «Марш!» командасын орындау (ату).

Жаттығулардың бағыты: Техниканың қалыптасуы. Қозғалыс реакцияларын жетілдіру.

Мөлшерлеу: 3–5 х 20 м.

Әдістемелік нұсқаулар: Алда тұрған аяққа басқа аттас қол старт сызығының үстінде. Жүгірудің тез басталуы.

3. Қолданылатын жаттығулар: 100 метрден 300 метрге дейін кесінділерді  қаталап жүгіру.

Жаттығулардың бағыты: Дем  алу жүйесі мен ЖТЖ-ң функционалды мүмкіншіліктерін көтеру.

Мөлшерлеу: 3–4 рет. Демалу 3–6 минут.

Әдістемелік нұсқаулар: Темп бірқалыпты, бунақтардың қойылуын бақылау.

 

Жүгіру техникасын жетілдіру  және жалпы мен арнайы шыдамдылықты дамыту

1. Қолданылатын жаттығулар: 400 метр қашықтықта жеделдету  және ауыспалы жылдамдықпен жүгіру.

Жаттығулардың бағыты: Арнайы шыдамдылықты дамыту.

Мөлшерлеу: 3–4 рет.

Әдістемелік нұсқаулар: Темп орташа. Жүгіру кернеусіз. Аяқтың қағажытуын бақылау.

2. Қолданылатын жаттығулар: Қашықтық соңында жеделдетумен 600–800 метр кесінділерінде жоғарғы старттан жүгіру.

Жаттығулардың бағыты: (Еркін) кернеусіз жүгіру және жылдамдық  сезімін тәрбиелеу.

Мөлшерлеу: 1–2 рет.

Әдістемелік нұсқаулар: Бір қолға таянып стартты қолдану.

 

Жүгірудегі  арнайы шыдамдылықты дамыту

1. Қолданылатын жаттығулар: Көтеріңкі жарыстық жылдамдықпен қайталанған жүгіру.

Жаттығулардың бағыты: Жарыстағыдай жүгіру жұмысын орындау.

Мөлшерлеу: 2 х 600 м; 2 х 400 м; 3–4 х 300 м.

Әдістемелік нұсқаулар: Жартылай ашылған ауыз және мұрын  арқылы демалу.

2. Қолданылатын жаттығулар: Баяу жүгірудің 100 метрінен кейін ауыспалы жүгіру.

Жаттығулардың бағыты: Жылдамдық  шыдамдылықты дамыту, қарқындылық максималдыдан 90%.

Мөлшерлеу: 8–10 х 100 м.

Әдістемелік нұсқаулар: Секундомер бойынша жұмыс жасау.

3. Қолданылатын жаттығулар: 200 метрге қайталанған жүгіру (3–4 реттен сериялы жүгіру).

Жаттығулардың бағыты: Кордио-респираторлық  жүйені жетілдіру.

Мөлшерлеу: 5–6 мин. 3 х 5 х 200 м.

Әдістемелік нұсқаулар: (пульс бойынша) организм реакциясын тексеру.

 

Қашықтық бойынша жүгіруде жіберілген қателіктер	Қашықтық бойынша  жүгіру техникасының қателіктерін жою
1. Бас артқа шалқайған, арқа  иіледі.	1. Бастың орналасуы  дененің қозғалуына әсер етеді.  Сондықтан үнемі бастың дұрыс  орналасуын өтеңдер.
2. Турасызықты емес жүгіру; дененің  үстінгі бөлігі үйректің денесіндей шайқатылады, қолдары денеге көлденеңінен қозғалады.	2. Қолдың және иықтың  қимылдарын бақылаңыз. Қимылдар  жүгіру бағыты бойынша орындалу  керек.
3. Жамбас буыны түзелмейді –  дененің жоғарғы жағы тым алға  еңкейеді.	3. Дененің барлығының алға еңкеюінің қалай жасалатыны туралы дұрыс елесті меңгеріңіз. Жүгіру кезінде тіктелу қажет.
4. Дененің жоғарғы жағы тым  көтерілулі, жамбас буыны жеткіліксіз  тіктелген, жүгіру «отыру қалпында»  орындалады.	4. Жүйрік тіктелу үшін  қажетті күшке ие емес.
5. Жүйрік бүкіл бунаққа аяғын  қояды.	5. Аяқтың қысқа жігерлі  қимылдарымен жерге тиіңіз.
6. Тым кең іздер, аяқтар жерге  турасызықты қойылады.	6. Тура сызық бойынша  сермеулік аяқты алға шығарыңыз,  жүгіру бағыты бойынша дәл  қағажыңыз.
7. Тым кең іздер, аяқтың ұштары сыртқа ашылған	7. Түзу сызық бойынша  аяқтың ұшымен қағажыңыз, сонда  бұндай аяқтың тұрысы жойылады.
8. Артқы соққы фазасындағы аяқтардың  толық емес тіктелуі	8. Спринтерлік қашықтықты  кат-қабат жүгіру, арнайы жүгіру  жаттығуларды, қат-қабат секірулерді және тауға жүгіруді орындау.
9. Алға жылжу және қағажыту  тиімділігін төмендететін	9. Ауыртпашылықпен жамбасты  шығарумен тауға жүгіру, сермеулік

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Пайдаланылған әдебиеттер:

 

1. Пакин А.П., Локтионов  С.А. Методические рекоменда-ции для самостоятельной работы студентов по легкой атлети-ке. – М.: ФИС, 1990. – 22 с.

2. Марков Д.П., Озолин  Н.Г. Легкая атлетика. – М.: ФИС, 1965. – 659 с. 

3. Ашмарин Б.А. Теория  и методика педагогических ис-следований. – М.: ФИС, 1978.

4. Алябин В.Г., Кривоносов  М.П. Специальные упражнения легкоатлетов. – М.: ФИС, 1982. – 221 с. 

5. Лымарь П.Л. Легкая  атлетика для юношей. – М.: ФИС, 1969. – 222 с. 

6. Ояркач А.А., Иссаев  А.А. Творчество тренера. –  М.: ФИС, 1982. – 237 с. 

7. Остопенко А.Н. Легкая атлетика. – М.: Высшая школа, 1970.– 239 с.

8. Кузнецов В.В. Силовая  подготовка спортсменов. – М.: ФИС, 1970. – 206 с. 

9. Демин П. Подготовка  к специальным упражнениям лег-кой  атлетики. – М.: Советская Россия, 1984. – 186 с. 

10. Котлоновксий А.П. Общеобразовательные упражне- ния.– М.: ФИС, 1985. – 312 с.

11. Боген М. М. Обучение  двигательным действиям. – М.: ФИС, 1985. – 192 с. 

12. Матвеев Л. П. Основы  спортивной тренировки. – М.: ФИС, 1979. – 246 с. 

13. Бойко А. Ф. Основы  легкой атлетики. – М.: ФИС, 1976. – 198 с.

14. Войцеховский С.  М. Книга тренера – М.: ФИС, 1971. – 258 с. 

15.   Холотов В.С.  и Г.А. Колодницкий «Легкая  атлетика в школе» 1993ж Москва        

         «Просвещение»

16. Н.В.Зимкина «Физиология  человека» 1975 Москва «Ф иС»

 

 

МАЗМҰНЫ

 Кіріспе. Жеңіл атлетиканың Қазақстанда дамуы.

Негізгі бөлім.

Жарыстардың түрлері және жеңіл  атлетика түрлерінің техникасы.

• Жүгірудің техникасы және жарыстардың ережелері.
• Төменгі старттың  нұсқалары.
• Спринтте мәреліктің бірнеше тәсілдері.
• Орта және ұзын қашықтыққа жүгіруде мәредегі төрешілердің міндеті.
• Ұзындыққа және биіктікке секіру техникасы, жарыстар ережелері.
• Жеңіл атлетикалық түрлерде оқыту мен жаттықтырудың жүйелілігі.
• Орта және қысқа қашықтыққа жүгірудегі жаттықтыру және оқыту

жүйелілігі.

 

Қорытынды бөлім.