Саяси жүйе

Қоғамның саяси  жүйесі- бұл белгілі бір саяси  функцияларды атқарушы мемлекеттік  және мемлекеттік емес әлеуметтік институттардың жүйесі. Саяси жүйенің даму процесінің бірнеше түрі болды. Социалистік  типті мемлекеттерде сталиндік  саяси жүйе қалыптасты. Оның мазмұны: жеке адамға табынушылық, бір партияның  үстемдігінің орнауы, әкімшілік- әміршілік, тоталитарлық басқару жүйенің қалыптасуы, демократияның, бостандықтың, әділеттіктің арасының зор шектеулі.

Саяси жүйенің  екінші түрі- дамыған елдерде ХХ ғасырдың 60-90 жж. Қалыптасқан нарықтық экономика мен либерал- демократиялық  мемлекеттердің, ұйымдардың, одақтардың өзара қатынасы мемлекеттің Конституциясына  сәйкес дамуы.

Саяси жүйенің  үшінші түрі- ХХ ғасырда қалыптасқан  аралас мемлекеттік құрылыс- конвергенция теориясы. Капитализм мен социализм  қоғамының экономикалық, саяси, әлеуметтік, мәдени дамуының, жақсы тәжірибелерін  біріктіру. Бұл саяси жүйеде де кемшіліктер  көп кездеседі.

Саяси жүйенің  ең күрделі, ең маңызды элементі - мемлекет. Саяси жүйенің қоғамды басқарудағы  ең орталық буыны - мемлекет. Біріншіден, ол саяси жүйенің билігін, мүдде- мақсатын іске асыратын ең негізгі  аппараты. Саяси жүйенің даму заңдылықтары дегеніміз - қоғам өмірінің әр кезеңінде  саяси - әлеуметтік құбылыстардың бірлесіп саяси  жүйесінің объективтік, тұрақты даму процесінің заңдылықтарына айналуы.

Қазіргі таңда  біздің мемлекетіміз, жалпы қоғамымыз  өз дамуының түбегейлі жаңа сатысының  алдында тұр. Мемлекеттігіміздің, тәуелсіздігіміздің негізін қалап, қуатты нарықтық экономика  құрған соң алдымызға өмір сапасы жоғары, бәсекеге лайықты ең дамыған  елдер қатарына қосылу міндетін қойып  отырмыз.

Бүгінгі күн  тәртібіндегі ең басты міндеттердің бірі ретінде саяси саланы реформалау. Демократия - әлемнің өркениетті елдерінің  таңдауы, яғни біздің де таңдауымыз. Тепе-тең  әрі демократиялық саяси жүйе ғана Қазақстанды модернизациялау  жөніндегі ұлығаусар міндеттерді  еңсере алады.

Осы тақырыпта, жоғарыда айтылып кеткен ерекшеліктер мен өзгерістер  кеңірек ашылып қарастырылған.    
 
 
 
 
 
 
 
 

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР  

1. Жамбылов

        Қ.Д.Жоламан. Мемлекет  және құқық теориясы. Алматы, ҚазМЗУ –дың баспа- полиграфия орталығы.-1999        

 Әлисұлтан Құланбай:«Саяси  реформалар бірінші кезекте қоғам  үшін керек» // Егемен Қазақстан  20 қараша 2009ж       

 ҚР Конституциясы  1995ж 30 тамыз (2007ж21.05өзгертулер  мен толықтырулар)

 www.egov.kz