Охорона праці жінок та неповнолітніх за трудовим законодавством

╩≤≡±εΓα ≡εßε≥α 

φα ≥σ∞≤: 

╬⌡ε≡εφα ∩≡α÷│ µ│φεΩ ≥α φσ∩εΓφεδ│≥φ│⌡ τα ≥≡≤ΣεΓΦ∞ ταΩεφεΣαΓ±≥Γε∞ 
 

╟∞│±≥  

┬±≥≤∩  

╨ετΣ│δ ▓. ╟απαδⁿφ│ ∩εδεµσφφ  ∩≡ε ε⌡ε≡εφ≤ ∩≡α÷│ µ│φεΩ. 

1.1. ╧≡αΓεΓσ ταΩ≡│∩δσφφ  ≤∞εΓ ∩≡α÷│ µ│φεΩ ≤ ≥≡≤ΣεΓε∞≤ ταΩεφεΣαΓ±≥Γ│

╙Ω≡α┐φΦ φα ∞│µφα≡εΣφε∞≤ ≡│Γφ│. 

1.2. ╬ß∞σµσφφ  τα±≥ε±≤Γαφφ  µ│φε≈ε┐ ∩≡α÷│. 

1.3. ┬±≥αφεΓδσφφ  πα≡αφ≥│Θ, Ωε∞∩σφ±α÷│Θ │ ∩│δⁿπ Σδ  µ│φεΩ,  Ω│ ∩≡α÷■■≥ⁿ. 

1.4. ╧≡αΓεΓσ ≡σπ≤δ■Γαφφ  ε∩δα≥Φ ∩≡α÷│ µ│φεΩ. 

1.5. ┬│Σ∩εΓ│Σαδⁿφ│±≥ⁿ τα ∩ε≡≤°σφφ  ταΩεφεΣαΓ±≥Γα ≤ ÷│Θ ±⌠σ≡│. 

╨ετΣ│δ ▓▓. ╬±εßδΦΓε±≥│ ε⌡ε≡εφΦ ∩≡α÷│ φσ∩εΓφεδ│≥φ│⌡. 

2.1. ╧≡αΓα φσ∩εΓφεδ│≥φ│⌡ ≤ ≥≡≤ΣεΓΦ⌡ ∩≡αΓεΓ│Σφε±Φφα⌡        

2.2. ╟απαδⁿφ│ Ω≡Φ≥σ≡│┐ ∩ε ∩≡ΦΘφ ≥≥│ φα ≡εßε≥≤ ε±│ß ∞εδεΣ°σ 18 ≡εΩ│Γ. 

2.3. ┴≡εφ  │ ΩΓε≥α ≡εßε≈Φ⌡ ∞│±÷ⁿ Σδ  ∩≡α÷σΓδα°≥≤Γαφφ  ∞εδεΣ│. 

2.4. ╬∩δα≥α ∩≡α÷│ ε±│ß ∞εδεΣ°σ 18 ≡εΩ│Γ. 

2.5. ┬│Σ∩εΓ│Σαδⁿφ│±≥ⁿ,  Ωα φα±≥α║ ∩≡Φ φσΓΦΩεφαφφ│ φε≡∞ ∩≡αΓα, ∙εΣε

ε⌡ε≡εφΦ ∩≡α÷│ φσ∩εΓφεδ│≥φ│⌡. 

┬Φ±φεΓΩΦ  

╤∩Φ±εΩ ΓΦΩε≡Φ±≥αφΦ⌡ Σµσ≡σδ    
 

┬±≥≤∩  

╤Γ│≥ εΣΓ│Ω≤ ≥≡Φ∞α║≥ⁿ±  µ│φε≈ε■ 

δ■ßεΓÆ■ ≥α ∞≤Σ≡│±≥■, τα ≥σ Γ±σ, 

∙ε µ│φΩΦ Σα≡≤■≥ⁿ, ΓεφΦ ∩ε ∩≡αΓ≤ 

τα±δ≤πεΓ≤■≥ⁿ φαΘΓΦ∙ε┐ °αφΦ ≥α ΓΣ ≈φε±≥│. 

┬. ╦Φ≥ΓΦφ     

╤∩≡αΓΣ│, ∞Φ ΩεδΦ-φσß≤Σⁿ τα∞Φ±δ■║∞ε±  φαΣ ≥Φ∞, ≈ε∞≤ µ│φΩΦ ≤ Γ±ⁿε∞≤ ±ΓΦ≥│

φα∩εδσπδΦΓε ≥α ±α∞εΓ│ΣΣαφε ΓΦßε≡■■≥ⁿ ±Γε║ ∩≡αΓε ß≤≥Φ ≡│ΓφΦ∞Φ τ

≈εδεΓ│Ωα∞Φ Γ ±Γε┐⌡ ∩≡αΓα⌡, ⌡│ßα ΓεφΦ π│≡°│ τα ≈εδεΓ│Ω│Γ? 

╟ΓΦ≈αΘφε φ│. └δσ  Ω∙ε τΓσ≡φ≤≥Φ±  Σε │±≥ε≡│┐ ≥ε, µ│φ÷│ τα ±∞│°φΦ⌡ ≤∞εΓ

ταΓµΣΦ ΣεΓεΣΦδε±ⁿ ≤≥Γσ≡Σµ≤Γα≥Φ± : ≤ ±≤±∩│δⁿ±≥Γ│, φα ≡εßε≥│, Γ ±│∞Æ┐

≥ε∙ε. ▓ φστΓαµα■≈Φ φα Γ±│ µΦ≥≥║Γ│ ≥≡≤Σφε∙│ ≥α φσπα≡ατΣΦ, µ│φΩα ταΓµΣΦ

ταδΦ°α║≥ⁿ±  ∩≡σΩ≡α±φε■.       

╞│φΩα, Ωε⌡αφφ , Γ│≡φ│±≥ⁿ, ∞Φ≡ û φσ ΓΦ∩αΣΩεΓε ±≥αΓΦ∞ε ÷│ ≥α │φ°│

τα∩εΓ│≥φ│ ±δεΓα. ┬εφΦ τ ε±εßδΦΓε■ ±Φδε■ │ ∩εΓφε≥ε■ ≤ε±εßδ■■≥ⁿ εΣΓ│≈φσ

∩εΩδΦΩαφφ  µ│φε÷≥Γα: Σα≡≤Γα≥Φ µΦ≥≥  │ ß≤≥Φ ßσ≡σπΦφ ∞Φ φαΘß│δⁿ°Φ⌡ Θεπε

÷│φφε±≥σΘ. ═σ∞α║ ≥αΩε┐ ±⌠σ≡Φ Γ ±≤±∩│δⁿ±≥Γ│  ≥α Σσ≡µαΓ│, ≥αΩε┐ π≡αφ│

δ■Σ±ⁿΩεπε │±φ≤Γαφφ , Σσ ß φσ ΓΦ ΓΦδα±  ±≤Ω≤∩φ│±≥ⁿ µ│φε≈Φ⌡ ≡Φ± │  Ωε±≥σΘ,

φσ ∩ε║Σφ≤ΓαδΦ±  µ│φε≈ΦΘ ∩≡ε⌠σ±│εφαδ│τ∞, Σε±Γ│Σ, ±≤∞δ│φφ│±≥ⁿ τ

≈α≡│Γφ│±≥■, φ│µφ│±≥■, ∞Φδε±σ≡Σ ∞. ╓σ πδΦßεΩσ ≈Φ±≥σ Σµσ≡σδε, ∩ε≥≤µφα

ε∩ε≡α µΦ≥≥║Γε┐ ±ΦδΦ, Σ≤⌡εΓφε±≥│ ≥α ∞ε≡αδⁿφε±≥│ ≤Ω≡α┐φ±ⁿΩεπε φα≡εΣ≤. 

╞│φΩΦ û ÷σ ≥αΩα Ωα≥σπε≡│  φα±σδσφφ ,  Ωα ∩ε≥≡σß≤║ ε±εßδΦΓεπε τα⌡Φ±≥≤ │

∩│Σ≥≡Φ∞ΩΦ τ ßεΩ≤ Σσ≡µαΓΦ. ╧σ≡° τα Γ±σ û ÷σ ║ ε⌡ε≡εφα ∩≡α÷│ µ│φεΩ,

τα≡εß│≥φα ∩δα≥α, αΣµσ ÷σ ║ ≥εΘ ∞│φ│∞≤∞,  ΩΦ∞ ∩εΓΦφφα ß≤≥Φ ταßστ∩σ≈σφα

Ωεµφα ε±εßα µ│φε≈ε┐ ±≥α≥│. ╥ε∞≤ εΣφΦ∞ │τ πεδεΓφΦ⌡ εßεΓÆ τΩ│Γ Σσ≡µαΓΦ ║

ταßστ∩σ≈σφφ  φαδσµφΦ⌡ ≤∞εΓ ∩≡α÷│ Σδ  ≥αΩΦ⌡ Γσ≡±≥Γ φα±σδσφφ ,  Ω µ│φΩΦ.

└Σµσ φα ±ⁿεπεΣφ│°φ│Θ Σσφⁿ Σ≤µσ ΓαµΩε µ│φΩα∞ ∩ε║Σφ≤Γα≥Φ ∩≡α÷■ τ

∞α≥σ≡Φφ±≥Γε∞, ≡εßε≥ε■ ∩ε Σε∞≤. ╒ε≈α │ ταΩεφεΣαΓ≈ε ταΩ≡│∩δσφ│ ε±φεΓφ│

α±∩σΩ≥Φ ε⌡ε≡εφΦ ∩≡α÷│ µ│φεΩ (ε±εßδΦΓΦΘ ∩ε≡ ΣεΩ φαΣαφφ  Γ│Σ∩≤±≥εΩ,

πα≡αφ≥│┐ ∩≡Φ ∩≡ΦΘφ ≥≥│ φα ≡εßε≥≤, εß∞σµσφφ  ∩≡α÷│ µ│φεΩ ≤ φ│≈φΦΘ ≈α±,

∩σ≡σδ│Ω ≡εß│≥ φα  ΩΦ⌡ ταßε≡εφ ║≥ⁿ±  ∩≡α÷  µ│φεΩ ≥α │φ°│), αδσ Γ

Σ│Θ±φε±≥│, ΓεφΦ φσ ≡σαδ│τεΓ≤■≥ⁿ± . ╞│φΩΦ, φσ ∞α■≈Φ Ωε°≥│Γ ταßστ∩σ≈Φ≥Φ

±σßσ, ±Γε┐⌡ Σ│≥σΘ. 

▀Ω∙ε ∞α≥│≡-εΣΦφε≈Ωα, ≥ε Γεφα τ∞≤°σφα ∩επεΣµ≤Γα≥Φ±  φα ß≤Σⁿ- Ω≤ ≡εßε≥≤,

φστΓαµα■≈Φ φα ≤∞εΓΦ ∩≡α÷│. 

╥αΩ ßεδ│±φε ∩σ≡σ≈Φ≥≤Γα≥Φ τα∞│≥ΩΦ-±∩εΓ│Σ│ │τ πατσ≥ δ■ΣσΘ,  Ω│ ±Ω≤°≥≤ΓαδΦ

φα Γδα±φ│Θ ±∩Φφ│. ┘ε ≥αΩσ Σεß≡εΓ│δⁿφσ ≡αß±≥Γε û τα≡εß│≥ΩΦ τα Ωε≡Σεφε∞. ▓

 

α Γδα±φ│Θ ±∩Φφ│. ┘ε ≥αΩσ Σεß≡εΓ│δⁿφσ ≡αß±≥Γε û τα≡εß│≥ΩΦ τα Ωε≡Σεφε∞. ▓

ΓΦφΦΩα║ ∩Φ≥αφφ , ε∞≤ ┐⌡ ∩Φ°≤≥ⁿ µ│φΩΦ? ▓ ≈ε∞≤ µ│φΩΦ Σεß≡εΓ│δⁿφε

τα∩≡εΣ≤■≥ⁿ ±σßσ Γ ≡αß±≥Γε, ∙εß Σε∩ε∞επ≥Φ ΓΦµΦ≥Φ ≡εΣΦφ│? ╥α Θ ≈Φ ταπΦφ≤δα

ß ≡εΣΦφα ßστ ε≥Φ⌡ α∞σ≡ΦΩ, │±∩αφ│Θ, │≥αδ│Θ, π≡σ÷│Θ?... 

╟≡σ°≥ε■, Γεφα Γ±σ εΣφε πΦφσ, ßε Ωεµσφ ≈δσφ ≡εΣΦφΦ τΓΦΩα║ µΦ≥Φ ±α∞ ±εßε■,

Γ│Σ≈≤µ≤■≈Φ±ⁿ, │ ΩεδΦ ßα≡Æ║≡ ß│Σφε±≥│ ∩εΣεδαφε, Σε ∩επα±δεπε ßαπα≥≥ 

±⌡εΣ ≥ⁿ±  τεΓ±│∞ ≈≤µ│ δ■ΣΦ. 

╥ε∞≤ Σε±δ│Σµ≤Γαφα ≥σ∞α, φα ∞ε■ Σ≤∞Ω≤ ║ φαΣτΓΦ≈αΘφε ßεδ■≈ε■ φσ ≥│δⁿΩΦ Σδ 

φα°ε┐ Σσ≡µαΓΦ, α Θ Σδ  │φ°Φ⌡ Σσ≡µαΓ. ▀ ΓΓαµα■, ∙ε ∩ε≥≡│ßφε Γ ∩σ≡°≤ ≈σ≡π≤

∩│Ωδ≤Γα≥Φ±ⁿ ∩≡ε µ│φΩ≤,  Ω ∩≡εΣεΓµ≤Γα≈α ≡εΣ≤. 

┘σ εΣφ│║■ Ωα≥σπε≡│║■,  Ωα ∩ε≥≡σß≤║ τα⌡Φ±≥≤ ║ ∞εδεΣⁿ. ╠εδεΣⁿ ∩εΓΦφφα ß≤≥Φ

Γ ∩εδ│ τε≡≤ ±≤±∩│δⁿ±≥Γα: Σ│≥Φ ±∩επδ Σα■≥ⁿ │τ τα⌡Γα≥ε∞, α ±≥α≡°σ

∩εΩεδ│φφ  û τ φαΣ│║■ │ ∩ε≈≤≥≥ ∞ πε≡Σε±≥│. └Σµσ ±α∞σ ∞εδεΣΦ∞ ≥Γε≡Φ≥Φ

∞αΘß≤≥φ║ │ µΦ≥Φ Γ φⁿε∞≤ û ½┴σ≡σµΦ ≈σ±≥ⁿ τ∞εδεΣ≤ û Ωαµ≤≥ⁿ Γ φα≡εΣ│╗. 

╠εδεΣ│±≥ⁿ û φαΘΩ≡α∙α ∩ε≡α Γ µΦ≥≥│ δ■ΣΦφΦ, Γ≥│δσφφ  ±Γ│µε±≥│, ∩ε≡ΦΓ≤,

±Γ│≥δα, ±ΦδΦ, ΓσδΦΩΦ⌡ φαΣ│Θ. ╠εδεΣ│±≥ⁿ û ÷σ ∞│ΣφΦΘ ∞│±≥ φσ ΓσδΦΩ│Θ

Σε≡ετ│,  Ωα φατΦΓα║≥ⁿ±  ±∩αΣΩεΓ│±≥■ ∩εΩεδ│φⁿ. ╥ε∞≤ Σσ≡µαΓα ∩εΓΦφφα

±∩≡Φ ≥Φ ≥ε∞≤, ∙εß Ωεµφα ∞εδεΣα ε±εßα ∞αδα Σε±≥≤∩ Σε ∩≡α÷σΓδα°≥≤Γαφφ  Γ

φα°│Θ Σσ≡µαΓ│, α ≥αΩεµ µΦ≥δεΓε∞≤ Ω≡σΣΦ≥≤Γαφφ■, ∙ε Γ φα° ≈α± ║

φαΘßεδ■≈│°Φ∞. 

╬⌡ε≡εφα ∩≡α÷│ µ│φεΩ │ φσ∩εΓφεδ│≥φ│⌡ ║ ΓαµδΦΓΦ∞ ≡≤°│║∞ ≡ετΓΦ≥Ω≤ φσ ≥│δⁿΩΦ

σΩεφε∞│ΩΦ Σσ≡µαΓΦ, α Θ πα≡αφ≥│║■ Σσ∞εΩ≡α≥Φ≈φε┐ Σσ≡µαΓΦ. ╥ε∞≤ ≥σ∞α ║

αΩ≥≤αδⁿφε■ ≤ Γ±│ ≈α±Φ │ σ∩ε⌡Φ, Σδ  Ωεµφεπε φα≡εΣ≤ │ ┐┐ ∩ε≥≡│ßφε

Σε±δ│Σµ≤Γα≥Φ, ≡ετΓΦΓα≥Φ, ∙εß ε⌡ε≡εφα ∩≡α÷│ Γ φα°│Θ Σσ≡µαΓ│ ß≤δα φα

ΓΦ∙ε∞≤ ≡│Γφ│, α ∩≡α÷■Γα≥Φ, φα≡εΣµ≤Γα≥Φ ß≤δε ΓΦπ│Σφε │ Ωεµφα µ│φΩα,

φσ∩εΓφεδ│≥φ  ε±εßα φσ ß≤δα ΣΦ±Ω≡Φ∞│φεΓαφα Γ φα°ε∞≤ ±≤±∩│δⁿ±≥Γ│. 

├εδεΓφε■ ∞σ≥ε■ Σε±δ│Σµσφφ  ∞α≥σ≡│αδ≤ ∩ε ≥σ∞│ │ φα∩Φ±αφφ  Ω≤≡±εΓε┐ ≡εßε≥Φ

║ ±∩│Γ±≥αΓδσφφ  ≤∞εΓ, ∙εΣε ε⌡ε≡εφΦ ∩≡α÷│,  Ω│ φαΣα║ Σσ≡µαΓα µ│φΩα∞ │

φσ∩εΓφεδ│≥φ│∞ │τ ≥Φ∞Φ ≤∞εΓα∞Φ Γ  ΩΦ⌡ ∩≡α÷■■≥ⁿ φα°│ µ│φΩΦ, φσ∩εΓφεδ│≥φ│.

╫Φ ≡σαδ│τ≤■≥ⁿ±  φε≡∞Φ ταΩεφ│Γ Γταπαδ│. 

╬ßÆ║Ω≥ε∞ Σε±δ│Σµσφφ  Σαφε┐ ≥σ∞Φ, φα ∞ε■ Σ≤∞Ω≤, ║ ≥│ ±≤±∩│δⁿφ│ Γ│Σφε±ΦφΦ,

∙ε ΓΦφΦΩα■≥ⁿ ∩≡Φ ΣεΣσ≡µαφφ│ ∩≡αΓΦδ ε⌡ε≡εφΦ ∩≡α÷│, Γ│Σφε±ΦφΦ Σσ≡µαΓΦ │τ

µ│φΩα∞Φ û ∩≡α÷│ΓφΦΩα∞Φ, ∞εδεΣΣ■ ∩≡Φ φαΣαφφ│ ┐∞ ±∩σ÷│αδⁿφΦ⌡ ∩│δⁿπ, ≤∞εΓ

∩≡α÷│ ≥α │φ°σ. 

▓ ∙εß ∞Φ φσ ±∩│Γ ±≥αΓδ δΦ ≥αΩ│ ∩εφ ≥≥  ½≥αΩ Σεß≡σ ß≤≥Φ ∞εδεΣε■ û ≥αΩ

±ΩδαΣφε ß≤≥Φ ∞εδεΣε■╗. ┘εß φσ ΓΦφΦΩαδε Σ≤∞εΩ ∩≡ε ∩≡α÷σΓδα°≥≤Γαφφ  τα

Ωε≡Σεφε∞, α ß≤δε ßαµαφφ  ∩≡α÷■Γα≥Φ φα ≡│Σφ│Θ τσ∞δ│, φα ßδαπε │ ≡ετΩΓ│≥

±Γε║┐ Σσ≡µαΓΦ. 
 

               

╨ετΣ│δ ▓. ╟απαδⁿφ│ ∩εδεµσφφ  ∩≡ε ε⌡ε≡εφ≤ ∩≡α÷│ µ│φεΩ 

1.1. ╧≡αΓεΓσ ταΩ≡│∩δσφφ  ≤∞εΓ ∩≡α÷│ µ│φεΩ ≤ ≥≡≤ΣεΓε∞≤ ταΩεφεΣαΓ±≥Γ│

╙Ω≡α┐φΦ φα ∞│µφα≡εΣφε∞≤ ≡│Γφ│ 

╦■Σ±≥Γε φ│ΩεδΦ φσ µΦδε Γ ±Γ│≥│,  ΩΦΘ ß≤Γ ßΦ ßαΘΣ≤µΦ∞ Σε ±≥α≥│, │

ßε≡ε≥ⁿßα τα ±ε÷│αδⁿφ≤ ≡│Γφ│±≥ⁿ ∩εδ παδα Γ ≥ε∞≤, ∙εß ∞εµδΦΓε±≥│ δ■ΣΦφΦ

 Ωε∞επα ∞σφ°σ ΓΦτφα≈αδΦ±  ±≥α≥≥■. ┴≤Γ ∩σ≡│εΣ, ΩεδΦ τΣαΓαδε± , ∙ε ÷ⁿεπε

∞εµφα Σε± πφ≤≥Φ φα ταΩεφεΣαΓ≈ε∞≤ ≡│Γφ│, ταΩ≡│∩ΦΓ°Φ τα µ│φΩα∞Φ │

≈εδεΓ│Ωα∞Φ ≡│Γφ│ ∩≡αΓα φα ε±Γ│≥≤, ≤≈α±≥ⁿ ≤ ∩εδ│≥Φ≈φε∞≤ µΦ≥≥│, φα ≡│Γφ≤

ε∩δα≥≤ τα ≡│Γφ≤ ∩≡α÷■ │ ≥αΩσ │φ°σ. └δσ φστΓαµα■≈Φ φα ÷σ, φσ≡│Γφ│±≥ⁿ Γ±σ

µ ≥αΩΦ ∩≡ε Γδ ║≥ⁿ±  Σε ÷Φ⌡ ∩│≡. 

╧≡ε≥ πε∞ ßαπα≥εΓ│ΩεΓε┐ │±≥ε≡│┐ ≤Ω≡α┐φ±ⁿΩεπε φα≡εΣ≤ µ│φΩΦ Γ│Σ≈≤ΓαδΦ ±σßσ

 

ε┐ │±≥ε≡│┐ ≤Ω≡α┐φ±ⁿΩεπε φα≡εΣ≤ µ│φΩΦ Γ│Σ≈≤ΓαδΦ ±σßσ

φσ≡│Γφε∩≡αΓφΦ∞Φ ∩ε≡│Γφ φε │τ ≈εδεΓ│Ωα∞Φ. ┬εφΦ ß≤δΦ ∩≡αΩ≥Φ≈φε εß∞σµσφ│ ≤

ΓΦΩε≡Φ±≥αφφ│ ß│δⁿ°ε±≥│ ∩≡αΓ ≥α ±ΓεßεΣ τεΩ≡σ∞α, π≡ε∞αΣ φ±ⁿΩΦ⌡,

∩εδ│≥Φ≈φΦ⌡, ±ε÷│αδⁿφε-σΩεφε∞│≈φΦ⌡ ≥α Ω≤δⁿ≥≤≡φΦ⌡, ⌡ε≈α Θ ≡εßΦδΦ±  ±∩≡εßΦ

Γ∩≡εΓαΣΦ≥Φ │Σσ■ ≡│Γφε±≥│ Γ ταΩεφεΣαΓ≈≤ ßατ≤ ╙Ω≡α┐φΦ ╨≤±ⁿΩα ╧≡αΓΣα,

╦Φ≥εΓ±ⁿΩ│ ±≥α≥≤≥Φ ≥α │φ°│ ∩≡αΓεΓ│ αΩ≥Φ φα°ε┐ Σσ≡µαΓΦ. 

└ ∩≡ε ∩εφ ≥≥  ταΘφ ≥│±≥ⁿ │ ε⌡ε≡εφ≤ ∩≡α÷│ µ│φεΩ φσ ∞επδε ß≤≥Φ │ ∞εΓΦ. 

▀Ω∙ε ∩≡εαφαδ│τ≤Γα≥Φ ∩≡αΓεΓσ ±≥αφεΓΦ∙σ µ│φεΩ τα ≈α±│Γ ╩Φ┐Γ±ⁿΩε┐ ╨≤±│, ≥ε

∞εµφα ∩≡ε±≥σµΦ≥Φ, ∙ε Γ ÷σΘ │±≥ε≡Φ≈φΦΘ ∩σ≡│εΣ µ│φΩα Γ ≤Ω≡α┐φ±ⁿΩ│Θ ±│∞Æ┐

Ωε≡Φ±≥≤Γαδα±  Σσ Ωε■ αΓ≥εφε∞│║■ │ ±α∞ε±≥│Θφ│±≥■. ╧≡αΓεΓσ ±≥αφεΓΦ∙σ µ│φεΩ

εß≤∞εΓδ■Γαδε±  ΓσδΦΩε■ ≡εδδ■ ┐⌡ ∩≡α÷│ ≤ ±│∞Æ┐. 

╟α ≈α±│Γ Ωετα≈≈ΦφΦ ∩ε±≥│Θφα Γ│Σ±≤≥φ│±≥ⁿ πεδεΓΦ ±│∞Æ┐ ≥α Σε≡ε±δΦ⌡ ±Φφ│Γ

±∩≡Φ δα ∩ε±Φδσφφ■ ≡εδ│ µ│φεΩ ΓΣε∞α. ┬│Σ∩εΓ│Σφε │ τ≡ε±≥αδΦ │ ∩≡αΓα µ│φΩΦ

≤ ±│∞Æ┐ ≥α ±│δⁿ±ⁿΩ│Θ π≡ε∞αΣ│. ╬ΣφαΩ Γ ÷σΘ ∩σ≡│εΣ ±≥αφεΓΦ∙σ µ│φεΩ Γ±σ µ

≥αΩΦ ß≤δε ταδσµφΦ∞ Γ│Σ ≈εδεΓ│Ωα: ßα≥ⁿΩα αßε ∞≤µα. ╞│φΩΦ0±σδ φΩΦ ß≤δΦ

Γ│Σ±≥ε≡εφσφ│ Γ│Σ ∩≡αΓα ΓεδεΣ│φφ  τσ∞δσ■, ∙ε ±≥αφεΓΦδε ┐⌡ Γ ∩εΓφ≤

ταδσµφ│±≥ⁿ Γ│Σ ≈εδεΓ│Ω│Γ.  

╧ε ±≤≥│, ΓεφΦ ß≤δΦ τΓΦ≈αΘφε■ ≡εßε≈ε■ ±Φδε■, ∙ε τα±≥ε±εΓ≤Γαδα±  φα ≈≤µ│Θ

τσ∞δ│. ┬ ≡│Σφε∞≤ Σε∞│ û φα τσ∞δ│ ßα≥ⁿΩα, Γ τα∞│µµ│ û φα τσ∞δ│ ≈εδεΓ│Ωα.

┬ ≡αΣ φ±ⁿΩ│Θ Σσ≡µαΓ│ φα Ωεφ±≥Φ≥≤÷│Θφε∞≤ ≡│Γφ│ ε≥≡Φ∞αδΦ ≡│Γφ│ τ

≈εδεΓ│Ωα∞Φ ∩≡αΓα ≥α ±ΓεßεΣΦ. ╩εφ±≥Φ≥≤÷│  ╙Ω≡α┐φ±ⁿΩε┐ ╨αΣ φ±ⁿΩε┐

╤ε÷│αδ│±≥Φ≈φε┐ ╨σ±∩≤ßδ│ΩΦ 1973 ≡. ±≥αδα ∩σ≡°Φ∞ Γ │±≥ε≡│┐ Γ│≥≈Φτφ φεπε

Ωεφ±≥Φ≥≤÷│εφαδ│τ∞≤ ΣεΩ≤∞σφ≥ε∞,  ΩΦΘ ■≡ΦΣΦ≈φε ταΩ≡│∩ΦΓ ∩≡Φφ÷Φ∩ ≡│Γφε±≥│

µ│φεΩ │ ≈εδεΓ│Ω│Γ. ╥αΩ, ≤ ±≥α≥≥│ 121 ≡ετΣ│δ≤ ╒ ½╬±φεΓφ│ ∩≡αΓα │

εßεΓÆ τΩΦ π≡ε∞αΣ φ╗ ┐┐ ∩≡επεδε°≤Γαδε± : ½╞│φ÷│ Γ ╙╨╤╨ φαΣα■≥ⁿ±  ≡│Γφ│

∩≡αΓα τ ≈εδεΓ│Ωα∞Φ Γ ≤±│⌡ παδ≤τ ⌡ πε±∩εΣα≡±ⁿΩεπε, Σσ≡µαΓφεπε,

Ω≤δⁿ≥≤≡φεπε, π≡ε∞αΣ±ⁿΩεπε, ∩εδ│≥Φ≈φεπε µΦ≥≥ . ╠εµδΦΓ│±≥ⁿ τΣ│Θ±φσφφ  ÷Φ⌡

∩≡αΓ ταßστ∩σ≈≤║≥ⁿ±  φαΣαφφ ∞ µ│φ÷│ ≡│Γφεπε τ ≈εδεΓ│Ωε∞ ∩≡αΓα φα ∩≡α÷■,

ε∩δα≥≤ ∩≡α÷│, Γ│Σ∩ε≈ΦφεΩ, ±ε÷│αδⁿφσ ±≥≡α⌡≤Γαφφ  │ ε±Γ│≥≤, Σσ≡µαΓφε■

ε⌡ε≡εφε■ │φ≥σ≡σ±│Γ ∞α≥σ≡│ Θ ΣΦ≥ΦφΦ, φαΣαφφ ∞ µ│φ÷│ ∩≡Φ Γαπ│≥φε±≥│

Γ│Σ∩≤±≥εΩ τ τßσ≡σµσφφ ∞, ≤≥≡Φ∞αφφ ∞, °Φ≡εΩε■ ±│≥Ωε■ ≡εΣΦδⁿφΦ⌡ ß≤ΣΦφΩ│Γ,

ΣΦ≥ ≈Φ⌡  ±σδ │ ±αΣΩ│Γ╗. 

╫Φφφσ ταΩεφεΣαΓ±≥Γε ╙Ω≡α┐φΦ Σσ-■≡σ πα≡αφ≥≤║ µ│φΩα∞ ≥α ≈εδεΓ│Ωα∞ ≡│Γφ│

∩≡αΓ. τπ│Σφε τ ±≥α≥≥σ■ 24 ╩εφ±≥Φ≥≤÷│┐ ╙Ω≡α┐φΦ ≡│Γφ│±≥ⁿ ∩≡αΓ µ│φΩΦ │

≈εδεΓ│Ωα ταßστ∩σ≈≤║≥ⁿ± : φαΣαφφ ∞ µ│φΩα∞ ≡│ΓφΦ⌡ τ ≈εδεΓ│Ωα∞Φ ∞εµδΦΓε±≥σΘ

≤ π≡ε∞αΣ±ⁿΩε-∩εδ│≥Φ≈φ│Θ │ Ω≤δⁿ≥≤≡φ│Θ Σ│ δⁿφε±≥│, ≤ τΣεß≤≥≥│ ε±Γ│≥Φ │

∩≡ε⌠σ±│Θφ│Θ ∩│Σπε≥εΓ÷│, ≤ ∩≡α÷│ ≥α ΓΦφαπε≡εΣ│ τα φσ┐; ±∩σ÷│αδⁿφΦ∞Φ

τα⌡εΣα∞Φ ∙εΣε ε⌡ε≡εφΦ ∩≡α÷│ │ τΣε≡εΓÆ  µ│φεΩ; Γ±≥αφεΓδσφφ ∞ ∩σφ±│ΘφΦ⌡

∩│δⁿπ │ ≥αΩσ │φ°σ. 

╟α ΣαφΦ∞Φ ±≥α≥Φ±≥ΦΩΦ φα 2000 ≡. µ│φεΩ ≤ΣΓ│≈│ ß│δⁿ°σ, φ│µ ≈εδεΓ│Ω│Γ,

ταΘφ ≥ε ∞αδεΩΓαδ│⌠│ΩεΓαφε■ ∩≡α÷σ■, ⌡ε≈α τα ≡│Γφσ∞ ε±Γ│≥Φ ΓεφΦ ∩ε∩σ≡σΣ≤

≈εδεΓ│Ω│Γ. ╟ ∩ετΦ÷│┐ αΓ≥ε≡α ╦.╫≤ßα≡ û ±≤ΣΣ│ ╩εφ±≥Φ≥≤÷│Θφεπε ╤≤Σ≤ ╙Ω≡α┐φΦ

φΦφ│ Γ ß│δⁿ°ε±≥│ παδ≤τσΘ ≥α ΓΦ≡εßφΦ÷≥Γ Γ│Σ±≤≥φ│ εß∞σµσφφ  ≥α ταßε≡εφΦ

Σδ  ΓΦΩε≡Φ±≥αφφ  ∩≡α÷│ µ│φεΩ. ┬εφΦ ∩≡α÷■■≥ⁿ φα≡│Γφ│ τ ≈εδεΓ│Ωα∞Φ, Σδ 

φΦ⌡ Γ±≥αφεΓδσφα ≡│Γφα τ ≈εδεΓ│Ωα∞Φ ≥≡ΦΓαδ│±≥ⁿ ≡εßε≈επε Σφ , ΓΦτφα≈σφ│

εΣφαΩεΓ│ φε≡∞Φ, ≡ετ÷│φΩΦ, αδσ µ│φΩΦ ±≥α■≥ⁿ  Ω ∩≡αΓΦδε, ∩σ≡°Φ∞Φ µσ≡≥Γα∞Φ

 

∞Φ

ßστ≡εß│≥≥ . 

┴δΦτⁿΩε 50% ±σ≡σΣ ßστ≡εß│≥φΦ⌡ û ∩≡σΣ±≥αΓφΦ÷│ µ│φε≈ε┐ ±≥α≥│.           

═αΓσΣσφα ±≥α≥Φ±≥ΦΩα τα±Γ│Σ≈≤║, ∙ε ±ε÷│αδⁿφα φσ≡│Γφ│±≥ⁿ ∩ε ±≥α≥│ │±φ≤║,

∙ε Γεφα ±≥≡≤Ω≥≤≡φε Γ│Σ≥Γε≡■║≥ⁿ±  │ ∙ε ∩≡αΓε, Γ Θεπε ≥σ∩σ≡│°φⁿε∞≤

ΓΦπδ Σ│, φσ ∞εµσ Ωε≡σπ≤Γα≥Φ ÷σΘ ∩≡ε÷σ±, πα≡αφ≥≤■≈Φ µ│φΩα∞ ≥α ≈εδεΓ│Ωα∞

≡│Γφ│ ∞εµδΦΓε±≥│.   

╧≡Φφ÷Φ∩ ≡│Γφε±≥│ ∩≡αΓ ≈εδεΓ│Ω│Γ │ µ│φεΩ ταΩ≡│∩δσφε φσ δΦ°σ Γ

╩εφ±≥Φ≥≤÷│┐, α Θ Γ │φ°Φ⌡ ταΩεφεΣαΓ≈Φ⌡ αΩ≥α⌡: ╩εΣσΩ±│ ∩≡ε °δ■ß ≥α ±│∞Æ■,

╩≡Φ∞│φαδⁿφε∞≤ ΩεΣσΩ±│, ╩≡Φ∞│φαδⁿφε-∩≡ε÷σ±≤αδⁿφε∞≤ ΩεΣσΩ±│, ╟αΩεφ│

╙Ω≡α┐φΦ ∩≡ε ταΘφ ≥│±≥ⁿ φα±σδσφφ  ≥α │φ°│. 

╩εφ±≥Φ≥≤÷│  ╙Ω≡α┐φΦ Γ│Στφα≈α║ │Σσεδεπ│■ │ ∩εδ│≥ΦΩ≤ Σσ≡µαΓΦ ∙εΣε ±≥α≥≤±≤

µ│φΩΦ, ┐┐ ∞εµδΦΓε±≥σΘ Γ∩δΦΓα≥Φ φα σΩεφε∞│≈φ│ ≥α ∩εδ│≥Φ≈φ│ ∩≡ε÷σ±Φ,  Ω│

Γ│Σß≤Γα■≥ⁿ±  ≤ ±≤±∩│δⁿ±≥Γ│. ┬ φ│Θ,  Ω Γ ╬±φεΓφε∞≤ ╟αΩεφ│ φα

ταΩεφεΣαΓ≈ε∞≤ ≡│Γφ│ ταΩ≡│∩δ■■≥ⁿ±  ≡│Γφ│±≥ⁿ Ωεφ±≥Φ≥≤÷│ΘφΦ⌡ ∩≡αΓ ≥α ±ΓεßεΣ

µ│φεΩ │ ≈εδεΓ│Ω│Γ, α ≥αΩεµ ┐⌡ ≡│Γφ│±≥ⁿ ∩σ≡σΣ ταΩεφε∞. ╟ατφα≈α║≥ⁿ± 

≥αΩεµ, ∙ε ≡│Γφ│±≥ⁿ ∩≡αΓ µ│φΩΦ │ ≈εδεΓ│Ωα ταßστ∩σ≈≤║≥ⁿ± : φαΣαφφ ∞ ≡│ΓφΦ⌡

τ ≈εδεΓ│Ωα∞Φ ∞εµδΦΓε±≥σΘ ≤ π≡ε∞αΣ±ⁿΩε-∩εδ│≥Φ≈φ│Θ │ Ω≤δⁿ≥≤≡φ│Θ

Σ│ δⁿφε±≥│, ≤ τΣεß≤≥≥│ ε±Γ│≥Φ │ ∩≡ε⌠σ±│Θφ│Θ ∩│Σπε≥εΓ÷│, ≤ ∩≡α÷│ ≥α

ΓΦφαπε≡εΣ│ τα φσ┐, ±∩σ÷│αδⁿφΦ∞Φ τα⌡εΣα∞Φ ∙εΣε ε⌡ε≡εφΦ ∩≡α÷│ │ τΣε≡εΓÆ 

µ│φεΩ, Γ±≥αφεΓδσφφ  ∩σφ±│ΘφΦ⌡ ∩│δⁿπ, ±≥Γε≡σφφ  ≤∞εΓ,  Ω│ Σα■≥ⁿ µ│φΩα∞

∞εµδΦΓ│±≥ⁿ ∩ε║Σφ≤Γα≥Φ ∩≡α÷■ τ ∞α≥σ≡Φφ±≥Γε∞; ∩≡αΓεΓΦ∞ τα⌡Φ±≥ε∞,

∞α≥σ≡│αδⁿφε■ │ ∞ε≡αδⁿφε■ ∩│Σ≥≡Φ∞Ωε■ ∞α≥σ≡Φφ±≥Γα │ ΣΦ≥Φφ±≥Γα, ΓΩδ■≈α■≈Φ

φαΣαφφ  ε∩δα≈≤ΓαφΦ⌡ Γ│Σ∩≤±≥εΩ  ≥α │φ°Φ⌡ ∩│δⁿπ µ│φΩα∞ │ ∞α≥σ≡ ∞. 

╩εφ±≥Φ≥≤÷│  ≥αΩεµ ∩≡επεδε°≤║, ∙ε Γ±│ δ■ΣΦ ½║ Γ│δⁿφ│ │ ≡│Γφ│ ≤ ±Γε┐Θ

π│Σφε±≥│ ≥α ∩≡αΓα⌡. ╧≡αΓα │ ±ΓεßεΣΦ δ■ΣΦφΦ ║ φσΓ│Σ≈≤µ≤ΓαφΦ∞Φ ≥α

φσ∩ε≡≤°φΦ∞Φ╗ (±≥. 21).   

┘εΣε ±≥Γσ≡Σµσφφ  ≡│Γφε±≥│ ±≥α≥σΘ ΓσδΦΩσ τφα≈σφφ  ∞α║ ±≥. 23 ╩εφ±≥Φ≥≤÷│ ,