ОҚО бойынша телефондық анықтама жүйесін құрастыру және жобалау

And	Exports	Mod
Array	File	Nil
As	Finalization	Not
Asm	For	Object
Begin	Function	Of
Case	Goto	Or
Class	If	Out
Const	Implementation	Packed
Constructor	In	Procedure
Destructor	Inherited	Program
Dispinterface	Initialization	Property
Div	Inline	Raise
Do	Interface	Record
Downto	Is	Repeat
Else	Label	Resourcestring
End	Library	Set
Except	Finally	Shl

 

    Стандартты  идентификатор келесі анықталған тілдің өңдеуші конструкциясын көрсету  үшін қызмет етеді:

    *  Мәліметтердің типі

    *  Тұрақты (Констант)

    *  Процедура және функция

    Стандартты  идентификаторлары бағдарламада кейбір стандарттармен байланысқан. Оларға:

Absolute	Name              safecall
Abstract	Near                stdcall
Assembler	Nodefault        strored
Automated	Override          virtual
Cdecl	Packade           write
Contains	Pascal              writeonly
Default	Private
Dispid	Protected
Dynamic	Public
Export	Published
External	Read
Far	Readonly
Forward	Register
Implements	Reintroduce
Index	Requires
Message	Resident

 

    Қолданушының  идентификаторы белгінің атын, тұрақты (констант), айнымалы, процедура, функция  және мәліметтер типін белгілеу үшін қолданылады. Бұл аттар бағдарламашының (программист) өзі береді және ол келесі ережелерге сай келу керек:

    *  Идентификатор әріп немесе санмен (цифр) құрылады

    * Идентификатор барлық уақытта  әріппен басталады, тек О - 9999 диапазонында орналасқан бүтін  сан болатын белгі кірмейді,

    * Идентификаторда кіші және бас  әріптерді қолдануға болады, компилятор  оларды бірдей қабылдайды. Арнайы  символдарды пайдалануға болмағандықтан  оларды  әдемілік  үшін басты әріптермен жазуға болады. Мысалы, NumberLmes немесе btnOpen.

    Бағдарламада  екі идентификаторлардың арасына  ең кемінде бір бөлгіш (разделитель) болуы керек. 
 

    1.1 Client/Server берілгендер ортасы 

    Көптеген  қолданушысы бар үлкен мәліметтер базасы үшін клиент/сервер платформасындағы мәліметтер базасы көп қолданылады. Бұл жағдайда клиенттер тобы үшін мәліметтер базасын қолдану арнайы компьютер - сервер арқылы жүзеге асады. Клиент серверге тапсырма береді, іздеу операциясы немесе мәліметтер базасы жаңалау т.б. Осы күшті (мощный) сервер, тапсырма операцияларына оптималды әдіспен жауап беруге бейімделген, оларды орындап және өзінің жұмысының нәтижесін хабарлап тұрады.

    Жұмыстың  мүндай үйымдасуы серверді қолданғанда қосымшаның орындалуының  тиімділігін  жоғарылатады  және  мәліметтердің бүтіндігін бақылайды.

    Клиент/сервер мәліметтер базасында қосымша мәселе (проблема) шығады - проектілеу қосымшасы, ол максималды түрде сервер мүмкіндіктерін пайдаланып және минималды сеть - ті іске қосады және одан, яғни сетьтен тек минимум мәлімет алып тұру керек.

    Бұл жаңа сетьтегі мәліметтерді өңдеудің көп жақты жолы. Әдетте бұл әдіс (Delphi - де) мәліметтер базасын ұйымдастыру әдісі multi-tier - көпжіпті деп аталады. Бұл терминді жіп сөзі мәліметтерді бір ағыны ретінде қарастырылады. Қазіргі кезде көбіне үшярусты түрі тараған:

    • Компьютердің ең соңғы деңгейінде клиенттер  қосымшасы орналасқан, ол қолданушыға  интерфейсті пайдалануға мүмкіндік  береді.

    • Екінші деңгейде сервер қосымшасы орналасқан, ол мәліметтер базасымен қолданушы арасындағы мәліметтер алмасуын қамтамасыз етеді.

    •  Үшінші деңгейде мәліметтер базасының  алынған (удаленный) сервері орналасқан, ол сервер қосымшасынан мәліметтерді қабылдап, оларды басқарады.

    Бұл мәліметтер базасының қиын және майысқақ ұйымдасуы. Delphi - де негізінен осы жүйедегі алғашқы екі деңгейін құруды қамтамасыздандырылған. Сонымен қатар соңғы деңгейде қолданушының копьютеріне Borland DataBase Engine (BDE) орнату қажет етілмейтіндігін ескеру керек. Осымен мәліметтер базасының көпярустылығының бір қасиеті қорытындыланады. 
 

    1.2 Мәліметтер қорымен байланыс жасау жолын ұйымдастыру 

    Delphi – дегі мәліметтер базасының  негізгі жұмысы Borland DataBase Engine (BDE) болып  табылады - Borland фирмасының мәліметтер базасының процессоры. BDE мәліметтер базасы және қосьмша арасында делдалдық қызмет атқарады. Ол қолданушыға мәліметтер базасын нақты шешуге арналған жұмыс үшін бір тұтас интерфейс ұсынады, Delphi қосымшасы мәліметтер базасына тікелей қатынаса алады, тек BDE - ге ғана қатынасады.

    Delphi қосымшасы, мәліметтер базасымен  байлаыысу қажет болған жағдайда, BDE - ге қатынасады және мәліметтер  базасының псевдонимін және сондағы  керек таблицаны хабарлайды. BDE DLL - ге қосылатын минамикалық библиотека  ретінде іске асады. Олар, басқа библиотекалар сияқты, API - мен (Application Program Interface -интерфейс прикладных программ) және IDAPI - мен (Intergrate DataBase Application Program Interface) байланысқан. Бұл қосымша қолданатын, мәліметтер жұмыс істеуге арналған процедура мен функциялар тізімі.

    BDE  - псевдоним бойынша мәліметтер  базасы үшін лайықты драйвер табады.

    Драйвер - көмекші программа, ол анықталған түрде мәліметтер базасымен калай  жұмыс істеу керек екендігіне көмектеседі. Егер BDE -нің СУБД —  ға сәйкес өзіндік драйвері бар болса, онда BDE осы арқылы мәліметтер базасындағы керек таблицамен байланытсады және қолданушының тапсырмасын өңдеп, қосымшаға өңдеудің нәтижесін керсетеді.

    BDE - SQL мен тығыз байланыста - сұраныстардың  стандартталған тілі, SQL - серверлер (Sybase, Microsoft SQL, Oracle, InterBase) арқылы мәлімет алмасумен қамтамасыз етеді.

    - Бұл мүмкіндік клиент/сервер платформасында  кең қолданылады. Delphi 5 те мәліметтер  базасымен жұмыс істеу үшін BDE - ден басқа ADO (Active Data Objects) Microsoft фирмасы өңдеген процессоры бар. ADO кез — келген мәліметтер түрінің қолданушылық интерфейсі, реляциондық және реляциондық емес мәліметтер базаны, электрондық почтаны, жүйелік және графикалық файлдарды қосқанда. ADO қолдану мәліметтер базасымен эффекті жұмысты қамтамасыз етеді.

    Біз ақпараттық жүйенің ерекшеліктерін: заттар облысы туралы пайдаланушылардың  әртүрлі көзқарасын қолдауды белгілеп өтеміз. Қазіргі заманда ақпараттар жүйесі бірнеше көрініс деңгейлерін  қолдайды. Олардың түрлерін ақпараттар жүйесі архиткетурасы түсінігімен қабылданған.

    Абстракияның  алғашқы деңгейі негізгі қолданушылардың  заттар облысы туралы көрінісіне сәйкес келеді - оларды пайдаланушылардың  локальды көрінісі деп атайды.

    Екінші  деңгейді инфологиялық түсінік деп  атаймыз; ол өз бетінше пайдаланушылардың локальді корінісін көрсетеді және ақпараттар объектісінің барлық жиынын көре алады.

    Абстракцияның концептуалды деңгейін мәліметтер базасының  администраторы мәліметтердің логикалық  ұйымдасу бейнесіне сәйкес болады. Бұл абстракция деңгейі инфологиялық деңгейге ұқсас, бірақ оның өзгешелігі МҚБЖ - ның әдістерін іске асыруында. Концептуалды деңгейде мәліметтер базасын сипаттау МҚБЖ-ның осы жүйеде қолданылатын терминдер мен шектеулер арқылы сипатталынады.

    Абстракцияның әрбір деңгейінде заттық объекттің өзіндік моделі анықталады. Бұл модельдерді сипаттау схема деп аталынады. 
 

    1.3 Мәліметтер қорын құруды жобалау 

    Мәліметтер  базасын құру үшін стандартты МҚБЖ-ны пайдалану оншалықты қажет емес. Delphi программалау тілімен BDE екуі арқылы DataBase Desktop программасы ұсынылады. Мұнда мәліметтер базасының таблицасын құруға, олардың структурасын өзгертуге, белгілеуге болады. Әдетте Delphi тілінде DataBase Desktop-ты шақыру негізге мәзірдің Tools бөліміне қосылады.

    Таблицаны құру үшін CreateTable әдісі қолданылады. Нәтижесінде дискіде бос таблица пайда болады. Әдісті шақыру алдында негіз болып отырған қажетті мәліметтерді дайындауымыз керек. Бұл мәліметтер мәліметтер жиынына сәйкес мәніне теңесуі қажет. CreateTable әдісін шақыру алдында мәліметтер жиыны жабылуы қажет және келесі мәндерді орнатылуы керек:

    •  DataBaseName - мәліметтер базасының орналасқан жері 

    •  TableName - таблицаның аты

    •  ТаЫеТуре - таблицаның типі

    •  FieldDefs - алаңдарды сипаттау

    •  ІndexDefs - индекстерді сипаттау

    Сонымен мәліметтер базасының  таблицасын Tools  арқылы құрайық, Ол үшін Tools бөлімінен DataBase Desktop таңдап алып, File/New командасын орындаймыз, кейін ішкі мәзір ашылады, ондағы Table түрін тандаймыз.

    Бұдан соң экранға диалоггы терезе пайда болады, бұл жерде тізімде мәліметтер керек МҚБЖ- ны, яғни таблица  кұрғалы отырғанымызды таңдап алуымызға болады. Экранда терезе пайда болады, бұл терезе таблица структурасын беруге, екілік индексті құруға, өрістердің диапозондарын енгізуге және көптеген құрғалы отырған таблицамызға қажетті мәліметтерді енгізу мүмкін. Таблицаның структурасын толык құрып болтан соң, оған ат беріп сақтап, File/New командасымен ашуға болады. Таблицаны толтырып болған соң File/Close деп жабсақ, ішіндегі мәліметтер сақталып қалады, Ал оны формаға (form) әкелу үшін келесі функцияларды орындау керек.

    Data Access библиотекасының бетінен формаға Table компонентін алып формата қоямыз, сонымен қатар сол беттен DataSource компонентін әкеліп қоямыз, бұл мәліметтер негізгі болып келеді. Ал мәліметтерді толық таблица түрінде көрсету үшін DBGrid компонентін DataControls бетінен алып формаға орналастырамыз. Мұнда мәліметтердің барлығы визуалды компонент түрінде көрініп тұрады. Сондықтан оны кеңірек етіп ашамыз немесе Align қасиетінде АlClient деген команданы орындаймыз. Енді осы алынған компоненттерді бір - бірімен байланыстыру керек.