Қазақстанда бағалы қағаздар нарығының қалыптасуы

Бағдарламаны іске асыру Қазақстандық бағалы қағаздар нарығын жандандыруға, оның өтімділігін арттыруға, мемлекеттік бағалы қағаздар секторын сапалы және санды дамытуға мүмкіндік туғызды. Осы бағдарламаның арқасында бағалы қағаздар нарығын дамытуда үлкен қадам болды деп айтсақ та болады.

                                               Қорытынды

Қорыта айтқанда, Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығының ерекшелігі – мүлікті кіші және жалпы жекеменшіктендіру механизмі арқылы меншік қатынастарын өзгертуге жеке инвесторлар ретінде өз мемлекетіміздің әрбір азаматын қатыстыру.

Қазақстан Республикасында қалыптасып келе жатқан бағалы қағаздар нарығының үлгісіне нақты бірыңғай көзқарас жоқ. Бағалы қағаздар нарығы Қазақстанда даму үстінде. Осы бағалы қағаздар нарығын дамыту үшін елде көптеген жаңа тенденциялар енгізіліп, әрі қарай өз дамуына қолдау алады деген үміттемін. Сондай-ақ бағалы қағаздар нарығы қызметінің стандарттарын белгілеу, корпоративтік басқаруды жақсартуға арналған ынталандыру шараларын пайдалану және тәуекелге барынша бейім қаржы нарығынң сегменттерінде қадағалау ресурстарын шоғырландыру үшін өзгертілген және толықтырылған «Бағалы қағаздар нарығы туралы» Қазақстан Республикасының жаңа Заңы қабылданып, оның негізінде Агенттік Бағалы қағаздар нарығын дамытудың 2005-2007 жылдарға арналған бағдарламасын бекітті.

Бағалы қағаздар нарығынң кәсіби мамандары және бағалы қағаздар бойынша жасалатын операциялар жылдан-жылға даму сатысында, сондай-ақ халық бағалы қағаздардың құндылығын, экономикалық тиімділігін қазіргі таңда түсінуде. Бұның өзі бағалы қағаздар нарығының дамуына бір қадам деп айтсақ та болады.

Еліміздің нарықтық экономика талабына сәйкес бағалы қағаздар нарығының қазіргі түсінігі меншіктің бір формасына монополия болуды тіркесе шығара отырып, оның көп түрлілігіне экономикалық және саяси теңдіктің болуын талап етеді. Ол үшін нарық заңына сүйене отырып, экономикалық процестерді дұрыс реттеу, сондай-ақ шаруашылықтың іскерлік белсенділігі үшін бірқатар ынталандыру жағдайларын жақсарту қажет.

Қазіргі уақытта бағалы қағаздар туралы заңдар жетілген және бағалы қағаздар нарығынң құқықтық негіздерінің қалыптасу процесі аяқталды деуге болмайды. Дегенмен нарықтың дамыған, жетілген инфрақұрылымы қалыптасу жолында. Бүгінгі күні айтылған заңдарда пайдаланудың нәтижесінде мемлекетіміздің бағалы қағаздар нарығының құқықтық қамтамасыз етудің жетістіктері мен кемшіліктерін анықтауға мүмкіншілік бар.

Сонымен, бағалы қағаздар нарығы бұл ұлттық шаруашылықта экономикалық жағдайлардың  даму жағдайын және болашағын сипаттайтын экономикалық қаржы “барометрі” болып табылады.

Біздің экономикалық жағдайымызда немесе әлемдік нарыққа енуіміздегі ең өзектісі бұл әлемдегі бағалы қағаздар нарығына байланысты жинақталған барлық құндылықтарды оқып үйрену және хабарлау болып табылады. Сонда ғана біз бәсекеге қабілетті 50 елдің қатарына қосылу стратегиясы бойынша осындай елдер қатарына қосыла аламыз.

                          Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Көшенова Б.А. Бағалы қағаздар нарығы және биржа ісі: Оқу құралы. – Алматы: Экономика, 2007. – 374б.

2. Мақыш С.Б., Ілиясов А.Ә. Банк ісі: Оқу құралы. – Алматы: Қазақ университеті,  2004.

3.Абдрахманова Г.Т., Жумабаева З.С. РЦБ: особенности функционирования в Казахстане. – Алматы: Экономика, 2002.

5. Адамбекова А.А. Рынок ценных бумаг в Казахстане: Учебно- методическое пособие. – Алматы: Институт математики Министерства Образования и Науки РК, 2003.

6. Смағұлова Р.О., Мәдіханова Қ.Ә., Тұсаева Ә.Қ., Сатыбалдиев Ж.Ш. Қаржы, ақша айналысы және несие: Оқу құралы. – Алматы: Экономика, 2008. -462 бет.

7. Көшенова Б.А. Ақша, несие, банктер. – Алматы: Экономика. – 2000. – 328 бет.

9. Ілиясов Қ.Қ., Құлпыбаев С. Қаржы: Оқулық. – Алматы: Экономика, 2003. - 448 бет.

10. ҚР «Бағалы қағаздар нарығы туралы Заңы» 2003жыл 2 шілде .

11. 14. www.nationalbank.kz ҚР ҰБ  сайты

12. www.afn.kz ҚР қаржы нарығын және қарды ұйымдарын реттеу және қадағалау агенттігінің сайты.

13. www.kase.kz

14. www.afk.kz

2

[1] Көшенова Б.А. Бағалы қағаздар нарығы және биржа ісі: Оқу құралы. – Алматы: Экономика. – 2007. – 374 бет.

[2] Мақыш С.Б., Ілиясов А.Ә. Банк ісі: Оқу құралы. – Алматы. Қазақ университеті, 2004. Б.161

[3] Ілиясов К.К., Құлпыбаев С.К Қаржы: Оқу құралы. – Алматы: Экономика, 2003. – 448 бет.

[4] Алехин Б.И. Рынок ценных бумаг. Ведение в фондовые операции.

М, :Фис, 68-б.

[5]       Көшенова Б.А. Бағалы қағаздар нарығы және биржа ісі: Оқу құралы. – Алматы: Экономика. – 2007. – 374бет.

[6] Смағұлова Р.О., Мәдіханова Қ.Ә., Тұсаева Ә.Қ., Сатыбалдиева Ж.Ш. Қаржы, ақша айналысы және несие: Оқу құралы. – Алматы: Экономика,2008. – 462 бет.

[7] Адамбекова А.А. Рынок ценных бумаг в казахстане: Учебно-методическое пособие. – Алматы: Институт математики Министерства Оьразования и Науки РК. 2003. – 220 с.

[8] Смағұлова Р.О., Мәдіханова Қ.Ә., Тұсаева Ә.Қ., Сатыбалдиева Ж.Ш. Қаржы, ақша айналысы және несие: Оқу құралы. – Алматы: Экономика,2008. – 462 б.

[9] Смағұлова Р.О., Мәдіханов Қ.Ә., Тұсаева Ә.Қ., Сатыбалдиева Ж.Ш. Қаржы, ақша айналысы және несие: Оқу құралы. – Алматы: Экономика, 2008. – 462 б.

[10] Көшенова Б.А. Ақша, несие, банктер. – Алматы: Экономика, 2000. – 328 бет.

[11] Смағұлова Р.О., Мәдіханова Қ.Ә., Тұсаева Ә.Қ., Сатыбалдиева Ж.Ш. Қаржы, ақша айналысы және несие: Оқу құралы. – Алматы: Экономика, 2008. – 462б.

[12] Смағұлова Р.О., Мәдіханова Қ.Ә., Тұсаева Ә.Қ., Сатыбалдиева Ж.Ш. Қаржы, ақша айналысы және несие: Оқу құралы. – Алматы: Экономика, 2008. – 462б.

[13] www.nationalbank.kz

[14] www.afn.kz

[15] www.afn.kz

[16] www.afn.kz

[17] Смағұлова Р.О., Мәдіханова Қ.Ә., Тұсаева Ә.Қ., Сатыбалдиева Ж.Ш. Қаржы, ақша айналысы және несие: Оқу құралы. – Алматы: Экономика, 2008. – 462б.