Жеке тұлғаларға несие берудің ақпараттық жүйесі

1.      3. «Несие беру операциялар бойынша қызмет көрсету» АЖ-сіне қойылатын талаптар

       Ақпараттық жүйе (АЖ) – бұл қолданушыларға олардың сұраныстарына сәйкес түрде ақпаратты жинау, сақтау, іздеу, өңдеу және жеткізу үшін арналған. АЖ бағдарламалық құралдар кешенінен шешілетін есептерді өзіне қосады. Қолданушы үшін жүйе ыңғайлы және жақсы интерфейске және санкцияланбаған әрекеттерден қорғауға ие болуы қажет.

       Банктік жүйеде ақпарат конфиденциальды және құпия болып табылады, сондықтан бүтіндей бүкіл жүйе жүйенің сапалы сипаттамаларын жақсартумен және қол жеткізуді шектеу жолымен санкцияланбаған қол жеткізу мен әртүрлі тоқтамдардан қорғалумен қамтамасыз етілуі тиіс.

     АЖ құрылымы – бұл ішкі жазықтық-уақыттық байланыстардың тұрақты тәртібі және элементтер мен ішкі жүйе бөлімдерінің арасындағы қатынасы, ішкі жүйенің атқаратын қызметтердің анықталуы және сыртқы ортамен өзара байланысы.

    АЖ жабдықтаушы және функционалды бөлімдерден тұрады. Жабдықтаушы бөлімі – бұл есептердің және есептер комплексінің немесе ішкі жүйелерінің жиынтығы, бұл басқарудың маңызды бөлігін құрайды.

   Есеп – бұл автоматтандырылған функциялардың бөлігі, ақырғы немесе орта аралық қорытындының нақты формада көрсетілуі (құжат, хабарлама және т.б.).                                                                                                    

Ақпараттық қамтамасыздандыру мінездемесі

                                   2 – кесте

Бағдарламалық қамтамасыздандыру мінездемесі

                                                                                                                           3 – кесте 

Техникалық қамтамасыздандыру мінездемесі

                                   4 - кесте

1)Несиелер есебінің ақпараттық жүйесінің құрылымына қойылатын талаптар

      АЖ құрылымы -  жүйешіктердің функционалдық міндеті мен олардың сыртқы ортамен өзара әрекетін анықтайтын, оның жеке жүйешіктері мен элементтері арасындағы қатынастар мен ішкі кеңістіктік – уақыттық байланыстардың салыстырмалы орнықты реті.

Есептер тізімі, олардың міндеті, кіріс және шығыс ақпарат, сондай-ақ, қолданушы төмендегі кестеде келтірілген:

« Несиелік операциялар бойынша қызмет көрсету» АЖ-сіндегі есептер тізімі.

                   5– кесте

   ЭАЖ-ні түсінудегі есеп – бұл нақты формаға соңғы немесе аралықтық нәтижемен сипатталатын, автоматтандырылған функцияның бөлігі.

         Экономикалық есептердің келесідей ерекшеліктерін көрсетуге болады:

                                   жоғары алгоритмдеу;

                                   иерархиялық, яғни ішкі жүйелеріне, блоктарға кіруі;

                                   шешімнің бір қалыптығы;

                                   шешімге белгілі бір уақыттың болуы;

                                   типтік алгоритм шешімінің мүмкіндігі және жалпыламалығы;

                                   жүйенің шығу-кіру тапсырмаларының құрылымы және үлкен көлемі;

1.2.     2 ) Несиелік операциялар бойынша қызмет көрсету АЖ-нің ресурстарына қойылатын талаптар

                 Ақпараттық ресурстар деп – материалдық ресурстар ретінде жүретін және қандай да бір форма үшін құндылықты білдіретін, мәліметтердің жиынтығын атайды. Оларға сыртқы жадыда сақталатын мәліметтердің негізгі және көмекші масивтері, және кірістік құжаттар жатады.

  Автоматтық тәртіпте жүйені қалыптастыру үшін жүйенің қамтамсыз ету бөлігі қажет, ол мына ресурстардан тұрады – техникалық жабдықтаудан, математикалық жабдықтаудан, программалық ақпараттық  және ұйымдастырушы жабдықтаудан.

  Программалық және математикалық жабдықтау машиналық программалар жиынтығын,  алгоритмдерді, экономика-математикалық әдістерді және модельдерді қосады.

Ақпараттық жабдықтау ақпараттық ресурстарды құрайды (кіру, уақытаралық  және шығу тапсырмалары), олардың ену құралдары.

Ұйымдастырушы жабдықтау АЖ жоспарлау әдісі және құралы ұйымдастырушы жабдықтауға кіреді.

         Өңделетін жүйеге келесі талаптар қойылуы қажет:

                          ЭАЖ функциялық мүмкіндіктері лизинг мамандары дайындайтын негізгі операцияларды автоматты режимде орындау;

                          Жүйелік программалық жабдықтау нақты уақытта жұмысқа еркіндік беру және кіру/шығу, оқу, жазу, баспаға шығару операцияларын жүргізуге мүмкіндік беруі;

                        Қосымша программалы құралдар мәліметтер базасымен байланысты қамтамасыз ету керек;

                        ЭАЖ басқару оңай және көрсетілмелі болуы қажет;

                          Жүйені аппараттық өткізу қолайлы арзан болу керек;

         Жоғарыдағы талаптарды жүзеге асыру қарапайым және тиімді автоматты жүйе құруға септігін тигізеді. Бұл жүйе қызметкерлердің еңбек өнімділігн арттыруғабөлшек сауда бөлімінің өткізу мүмкіндігін жоғарылатуға, клиенттерге  қызмет көрсету сапасын жоғарылатады.

1.3.           3)  Ақпараттық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар

      Басқару үрдісі ақпаратты пайдаланусыз мүмкін болмағандықтан, АЖ-де ақпараттық қамтамасыз етуді ұйымдастыру әсіресе маңызды.

Ақпараттық қамтамасыздандыру(АҚ) болып автоматтандырылған жүйеде пайдаланылатын, ақпарат массивтерінің және құжаттаманың үйлестірілген жүйелерінің, экономикалық ақпаратты кодтау және жіктеудің ортақ жүйесінің жиынтығы табылады.

АҚ-дің негізгі міндеті ақпаратты жинауда, сақтауда, ақпараттық базаға өзгерістер енгізуде, басқарушылық шешімдерді қабылдау үшін шығыстық ақпаратты беруде құралады.

         Ал олар өз кезегінде өзіне төмендегілерді қосады: 

      ақпараттың сандық және сапалық сипаттамалары;

      ақпараттың құрамы қандай;

      ақпаратты іздеу уақытының азаюы;

Ақпараттық қамтамасыз етуді ұйымдастырудың принциптері және құрылымы, құрамы «корпоративті клиенттерге қызмет көрсету» АЖ-нің есептер орналымымымен сәйкес түрде келесі талаптарды қанағаттандыруы тиіс:

-   мәліметтер базасының барлық элементтеріне жататын құрылым деңгейінен тәуелсіз түрде оңай қол жеткізу;

-   мәліметтер базасын ұйымдастырудың алгоритмнің функционалдық міндетінен тәуелсіздіктері;

-   басқару жүйесінің барлық функцияларын жүзеге асыру үшін ақпараттың жеткіліктіктері;

-   ақпаратты сақтаудың кедергілерден қорғалғандығы мен сенімділіктері.

        Ақпаратпен жабдықтау–бұл АЖ-дағы қолданылатын экономикалық ақпаратты жіктеудің және шартты белгілеудің біріңғай жүйелері мен құжаттардың және ақпарат массивтердің үйлестірілген жүйелерінің бірігуі болып табылады. Ақпаратпен жабдықтаудың негізгі міндетіне – ақпаратты сақтау мен жинау, ақпараттар қоймасына өзгерістер енгізу, басқару шешімдерін қабылдау үшін шығатын ақпаратты беру жатады.

  Ақпарат қоймасы – бұл АЖ-ны жұмыс істеуде қолданылатын реттелген ақпараттың бірігуі.

   Машинадан тыс ақпарат қоймасы – АЖ-ны жұмыс істетуде қолданылатын құжаттар мен белгілердің, мәлімдемелердің бірігуін бейнелеп, есептеу техникасынсыз (ЕТ) адамға түсінікті болатын ақпарат қоймасының бір бөлігі. Машинадан тыс ақпарат қоймасына жіктеу мен шартты белгілеу жүйелері мөлшерлік-анықтама құжаттар, жедел ақпарат жатады. Жіктеу мен шартты белгілеу жүйелері мәліметтерді бірмәнді жазып, ақпаратты есептеу желісінің жадында тиімді іздеп және белгілеу үшін қолданылады