Ақшаның пайда болуы

   ҚР мемлекеттік салық қызметі жобалардың сынағы өткізілетін базалық салық комитетін сәйкес комитеттермен және ҚР Үкіметі комиссиясымен т.б. жалпы жиналыста келісілуі керек.

2) Мемлекеттік  салық қызметінің тәуелсіздік,  бірлік және орталықтандыру қағидаларының  жүзеге асырылуы, салықтық бақылау  процесінің нормалық инфрақұрылымының  жасалуы жағдайында ғана мүмкін: салық комитеттерін орналастыру, материалдық-техникалық қатамасыз ету, қаржыландыру, т.б. Ақпараттық, техникалық және материалдық қамтамасыз етілуі сияқты мәселелері жұмыс тиімділігін арттыруға әсер етуші факторлардың бірі.

1. Қазіргі уақытта ҚР салық қызметі жүйесінде салық органының жұмысын перспективалық және ортамерзімдік жоспарлау бойынша шектеу жоқ. Мемлекеттік салық қызметіне әр жыл сайын елімізде жүріп жатқан процестерге, салықтан жалтару сипаттамаларына, олардың орнына, сонымен бірге салық төлеушілердің жүріс бағыттарының үрдісіне терең талдау жасау негізінде салықтық бақылауды ұйымдастыру бойынша ұсыныстар мен бағыт-бағдарлар жасау керек.
2. Салықтан жаппай жалтару салық органы жұмысының объективті және субъективті себептерден жетілмеуін, ел көлемі мен басқа да жағдайлар салық органдарымен, басқа да көптеген сыртқы органдармен, бірінші кезекте, ақпарат алмасу мәселесі бойынша өзара қарым-қатынастың қажеттілігін көрсетті. Сондықтан да, салық органының басқа үкімет органдарымен, құқық қорғау органдарымен, басқару және банктік органдармен жүйелер аралық ақпарат алмасуының тәртібі мен нысанын заңның арнайы баптарымен бекіту керек.
3. Салық қызметін бағалаудың критериларын сапалық сипатта негіз беріп қайта бағалау керек. Салық органы жұмысының тиімділігін кешендік бағалау үшін салықтардың есептелуінің толықтық дәрежесін көрсететін жалпылама көрсеткіш қолданылуы керек. Ол салық төлеуші өзі есептеген есептеулер мен декларациялардағы салық сомалары салық салу базасының негізінде есептелуі керек сомаларды салыстыру жолымен анықталады. Нақты есептелген және есептелуге тиіс салық сомаларының қатынасы – аймақтағы салықтың есептелу коэффициентін береді.

       Қорыта келгенде, Республикамыздағы  салықтық бақылауды ұйымдастыруды  жетілдіріп дамыту арқылы, бүгінде  ең өзекті мәселе, жалпы салық жүйесінің жақсаруына, сол арқылы еліміздің экономикасына, әлеуметтік жағдайына оң әсерін тигізетін шараларды кеңінен қарастыру керек. Атап айтқанда:

1. Салықтық бақылаудың қатаң әділ болуын, оның тұрақтылығын, тек фискалдық сипатта емес, тартымдылық сипаты басым болуын ойластыру;
2. Салық төлеушілердің салықтық міндеттемелерін орындау барысындағы қателіктерінің себебін ашып, салық органдарының қызметіне қиындық туғызатын мәселелерді шешу;
3. Алдын-ала бақылау түрін дамытып, салықтық құқық бұзушылықтардың болуына жол бермеу немесе алдын алуға мүмкіндік беретіндей етіп ұйымдастыру;
4. Бір мекеменің қайта-қайта тексеріліп, екіншісін елеусіз қалдыруды болдырмау;
5. Салықтық бақылауды реттеуші заңдылықтарға енгізілетін өзгерістер жобасын ең төменгі сатыдағы салық органы қызметкерлерінің жоғарыға берген ұсыныстары негізінде жасау;
6. Салықтық бақылауды жүргізуші мамандарды дайындауға ерекше көңіл бөлу, атап айтар болсақ, жоғарғы оқу орнын бітірген жас мамандарға міндетті түрде кем дегенде 2 жыл стажировкадан (өтілдеме) өткеннен соң ғана жұмысқа алынуы;
7. Қаржы Министірлігі жанынан оқу орындарының оқытушы-ғылыми қызметкерлері мен салық инспекторларынан  біріккен ғылыми-тәжірибелік кеңес құру, сол арқылы арнайы орта және жоғарғы оқу орындарындағы болашақ мамандарға тікелей осы заманғы салық маманы болып шығатындай етіп жағдай жасау;
8. Тексеру кезеңдерін қайта қарап, салық бақылауының заңнамасына өзгеріс енгізу керек.

    ДИССЕРТАЦИЯ ТАҚЫРБЫ БОЙЫНША  ЖАРИЯЛАНҒАН ЖҰМЫСТАРДЫҢ  ТІЗІМІ 

1 Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша телекоммуникация сферасындағы салық саясатының негізгі алғышарттары мен бағыттары.// “Аймақтық экономиканы басқару және мамандарды дайындау: ХХІ ғасырға көзқарас” Халықаралық ғылыми – практикалық конференция материалдары. Шымкент, 2003 ж., Б. 210-215.

2 Оңтүстік Қазақстан облысының телебайланыс саласындағы кәсіпорындарға салық салуды одан әрі меңгеру мәселелерінің жағдайы.// “Қазіргі  кезеңдегі Қазақстандағы аймақтық экономиканың өзекті мәселелері” Қ.А.Ясауи атындағы ХҚТУ ШФ “ Эконмика және құқық” факультеті профессор-оқытушылар құрамының Ғылыми еңбектері. Шымкент, 2003 ж., Б.287-291.

3 Салықтық бақылаудың заңдық және нормативтік негіздері.// Қазақ Ұлттық Аграрлық Университеті Ізденістер, нәтижелер, Алматы қ-сы, “Агроуниверситет”баспасы, 2004 ж.-№3, Б.161-165.

4 Салықтық бақылауды ұйымдастырудың экономикалық маңызы, объективтік қажеттілігі.//  ҚазҰУ Хабаршысы, Экономика сериясы, Алматы қ-сы, “Қазақ университеті” баспасы, 2004 ж.-№5(45), Б.66-68.

5 Салық бақылауын ұйымдастырудың қажеттілігі мен негізгі принциптері.// ҚазЭУ Хабаршысы, Алматы қ-сы, “Экономика” баспасы, 2004 ж.-№4(39), Б.144-147.

6 Салық комитетінің жұмысының ұйымдастырылуын және салықтық бақылауды жетілдіру.// “Қазақстанның БСҰ-ға кіруі: жүйелік жағдайларын талдау, оң бағыты, теріс салдары” Халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. Алматы, 2004 ж., Б.290-296.

7 Мемлекеттік салық қызметінің ақпараттануы және олардың іс-әрекетінің бағалық көрсеткіші, оларды дамытудың қажеттілігі.// ҚазГЗУ-дың 10 жылдығына арналған “Қазақстан Республикасының мемлекеттік-құқықтық мәселелері” атты халықаралық ғылыми-теориялық конференциясының материалдары. Шымкент, 2004 ж., Б.160-162.

8 Салықтар теориясындағы салық ауыртпалығы туралы мәселенің зерттелу тарихы,// “Парасатты кеден саясаты – мемлекеттің экономикалық дамуының қуаты” атты Халықаралық ғылыми-практикалық конференция еңбектері. Шымкент, 2005 ж., Б.352-353.

9 Заңды тұлғалардың бюджетке төлейтін төлемдерін салық органының бақылауы.// “Қазақстан Республикасындағы білім концепциясын жүзеге асырудың қазіргі кезеңдегі жағдайы” атты халықаралық конференцияның еңбектері. Шымкент, 2005 ж., Б.11-13.

10 Заңды тұлғаларды салықтық бақылауда ұйымдастыруды жетілдіру тәсілдері.// “Аймақтық экономиканы басқару: поблемалары мен шешімдері” ғылыми-практикалық конференцияның материалдары. Тараз, 2005 ж., Б.155-157.

11 Салық бақылауының қажеттілігі мен салық инспекторының ролі. .// ҚазЭУ Хабаршысы, Алматы қ-сы, “Экономика” баспасы, 2005 ж.-№2(44), Б.96-98.