Теміржол-көлік комплексі “Казфосфат” Жшс-нің ТЕХНОЛОГИЛЯЛЫҚ ОРТАЛЫҒЫН ЗЕРТТЕУ

 

Пайдалану жағдайларының  категориясы автомобильдердің жол  үстіндегі жұмыс жағдайларын, яғни жолдыңтехникалық сипаттамасын, оның төсенішінің типі мен күйін, сондай ақ қозғалыс қарқындылығын ( 2-таблица) сипаттайды.

 

Пайдалану жағдайларының  категориясы	Автомобильдердің  жұмыс жағдайларына тән топтар	Жолдардың техникалық категориясы
1	2	3
І                                      ІІ	Қала маңы зонасынан тыс жерлердегі асфальт бетон, цемент-бетон және оларға теңестірілген жабын төселген автомобиль жолдары. Қала маңы зонасынан тыс жерлердегі асфальт бетон, цемент-бетон және оларға теңестірілген жабын төселген автомобиль жолдары, 100 мың адамға дейінгі тұрғындары бар қалалардыңкөшелері	І,ІІ,ІІІ                     І,ІІ,ІІІ
	Таулы жерлердегі асфальт бетон, цемент-бетон және оларға теңестірілген жабын төселген автомобиль жолдары	І,ІІ,ІІІ
	Үлкен қалалардың көшелері
1	2	3
	Қиыршық және ұсақ тас төселген автомобиль жолдары Кескінделген автомобиль қара жолы және ағаш таситын автомобиль жолы Таулыжердегі ұсақ тас немесе қиыршық тас төселген автомобиль жолдары Кескінделиеген жол және аңыз Карьерлер қазан шұңқұрлар және уақытшакіретін жолдар	IV,V                         V

 

Жылына екі  рет ж.ргізілетін маусымдық техникалық баптау жылжымалы құрамды жылдық суық және жылы мезгілінде пайдалануға  дайындық болып саналады. Суық климат зонасында жұмыс істеп жаткан жылжымалы құрамға жек жоспарланған түр ретінде маусымдық бапта жүргілу ұсынылады. Басқа жағдайларға арналған маусымдық баптау еңбектің қажеттішамасын сәйкес түрде арттыра отырып, негізінен ТБ-2-ге (немесе  ТБ-1-ге) ұштастырыла жүргізіледі.

Жаңа модельді автомобиль транспортының жылжымалы  құрамына техникалық баптау және жай  жөндеу жұмыстарына жұмсалатын қажетті  еңбек шамасының нормативтері (пайдалану  жағдайларының І категоиясы ) 3-таблицасында келтірілген.

Жылжымалы құрамының типтері	Қажетті еңбек  шамасының нормативтері(адам.сағ.)
	Біржолғы техникалық баптауға			1000 км жүрін  өткен жолға
	КБ	ТБ=1	ТБ=2	Жай жөндеу
1	2	3	4	5
Жеңіл автомобильдер
Айрықша төменгі  класты ( двигательінің жұмыс көлемі 1,2 литрге дейін автомобильдің құрғақ массасы 850 килограмға дейін). Төменгі класта ( 1,2- 1,8 л, 850 –1150 кг) Орташа класта (1,8 – 3,5 л, 1150 – 1500 кг) Жоғарғы класта (3,5 литрден жоғары, 1700 кг дейін)	0,3 0,4 0,4   0,6	2,4 2,6 3,2   4,6	9,7 10,2 11,3   14,6	2,8 3,4 3,9   5,0

 

 

1	2	3	4	5
Автобустар
Айрықша төменгі  класты (ұзындығы 5,0 метрге дейін) Төменгі класты (6,0 – 7,5 м) Орташа класты (8,0 – 9,5 м) Жоғарғы класты(10,5 – 12,0 м)	0,5 0,7 0,9 1,2	4,4 6,0 7,3 8,3	16,7 20,0 24,0 33,0	5,0 5,9 6,5 7,6
Жалпы транспорттық мақсаттағы жүк автомобильдері
Жүк көтергіштігі айрықша аз (пайдалы жүгі 0,3-тен 1,0 т-га дейін) Жүк көтергіштігі аз (1,0 – ден 3,0 т-га дейін) 1,0 т 2,5 т Жүк көтергіштігі орташа( 3,0 – ден 5,0 т-га дейін) 4,0 т  Жүк көтергіштігі орташа ( 5,0 – ден 8,8 т-га дейін) 5,0 т 7,5 т Жүк көтергіштігі айрықша үлкен (8,0 m және одан да көп) 8,0 m 12,0 m	0,2     0,3 0,4   0,5   0,5 0,6     0,6 0,9	2,2     2,4 2,8   3,0   3,3 4,1     4,2 6,3	7,2     8,1 10,8   12,0   12,3 19,3     19,6 27,6	2,8     3,1 3,8   4,8   5,2 6,5     6,7 9,6

 

Техникалық баптауды жоспарлау және есепке алу. Ай сайын техникалық баптау пункті мен бригадаларын жұмыспен біркелкі қамтамасыз ету үшін, сндай ақ баптаудың белгілі бір түрін дер кезінде жүргізу үшін  көрсетілгендей графиг жоспар жасалады.

Автомобильдерді техникалық баптау методтары. Автотраспорт кәсіпорнындағы автомобильдердің саны мен типтестігіне байланысты оларға жүргізілетін техникалық баптауды тұйық немесе тасқынды методпен ұйымдастырады.

Тұйық методта  жинау жуудан басқа техникалық баптаудың  барлық жұмыстары осы жұмыстарға қажетті барлық жабдықтармен жарақталған бір постыда жүргізіледі.

Тасқынды методтың мәні мынада: баптаудың бұл түрінің  жұмыстары бір постыда емес, тасқынды линия түзетін, тізбектеле орналасқан бірнеше постыда орындалады. Бір  метод әрбір постыда белгілі бір операциялардың міндетті түрде орындалуын көздейді, мұныңүстіне оларға қажетті еңбек шамасы мен жұмысшылар саны автомобильдің жұмыссыз тұрып қалу уақыты барлық постыларда бірдей болатындай етіп таңдап алынады, ал ол тасқынды линияның ырғақты жұмыс істеуін қамтамасыз етеді. Автомобильдерді тасқынды линия постыларына жылжыту үшін тарту немесе жылжыту конвейерлері қолданылады.

Тасқынды метод  жоғарғы еңбек өнімділігіне жетуге, атқарылатын жұмыстардың сапасын  жоғарылатуға, олардың өзіндік құнын төмендетуге және өндірістік алаңдар мен құрал жабдықтарды жақсы пайдалануға жағдай жасайды. Бір типтес автомобильдерді көп автотранспорт кәсіпорындарда осы метод қолданылады.

Автотраспорт  кәсіпорындарын ірілендіруге байланысты орталықтандырылған техникалық баптау жүйесі кең таралған, оларды былай ұйымдастырады:

 Басты бір кәсіпорында  немесе осындай кәсіпорындар  тобын біріктіретін базалық автотраспорт  кәсіпорнында;

Бірнеше автотраспорт кәсіпорындары  бекітіліп берілетін аудандық техникалық баптау пункттерінде;

Автомобильдерге орталықтандырылған техникалық баптау ұйымдастырғанда  жеке автотранспорт кәсіпорындарының материалдық техникалық ресурстарын  біріктіріп, механикаландырылған қуатты техникалық баптау пунктеріне және жоғарғы  өнімді құрал-жабдықтармен жабдықталған шеберханаларынжасауға мүмкіндік туады, жеке, әсіресе ұсақ автотранспорт кәсіпорындары бұлай жұмыс жасай алмайды. Бұл жағдайда ең жаңа құрал-жабдықтарды (жоғарғы қысымда жуу қондырғыларын, май және жанар май құю колокаларын, пневматикалық және электромеханикалық солидол айдағыштарды, барлық постыларда сығылған ауамен орталықтандырылған түрде қамтамасыз етуге арналған автоматтандырылған компрессорлы станциялады және т.б.) қолдана отырып, жуу, майлау, бекіту, реттеу және басқа жұмыстар үшін комплексті механикаландыруды енгізу мүмкіндігі пайда болады. Бұл өз кезегінде жұмыстың сапасын жақсартуға, еңбек өнімділігін арттыруға және баптау жұмыстарының өзіндік құнын айтарлықтай кемітуге мүмкіндік береді.

Диагноз қою  постыларында автомобильдің күйін  анықтау. Қазіргі кезде автомобильдерді бөлшемектеместен, оларға жүргізілетін техникалық баптау және жөндеудің өажеттілігі мен көлемін анықтау үшін арнаулы құрал-жабдықтар және приборлармен диагноз қою жұмысын қолдану кең таралған. Автотранспорт кәсіпорындары мен техникалық баптау станцияларында осы мақсатпен автомобильдің техникалық күйін анықтайтын постылар немесе комплексті диагностика станцияларын ұйымдастырады. Постыларда жетекші доңғалақтардың тарту күшін, тежеуіштердің жұмыс істеуін, фаралардың жарық саулелерінің бағытын, жанар май насосы тудыратын қысымды, жанар майдың жұмсалуын  двигательдердің енгізу құбырындағы ауаның сиретілуін, двигатель катеріндегі газдардың артық қысымының шамасын т.б. анықтайды. Осындай станциялардың бірінің құрал жабдықтары көрсетілген.

Тексерілетін  автомобильді барабандарға ( 3 және 7) орнатып, лебедканың (1) сым арқанмен бекітеді. Приборлар қалқаншасында орналасқан газ есептегіштен (6) келетін шлангіні май құятын ауызға кигізеді, одан соң  вакум-манометр (2) мен вакумметрді (1) қосып, тұтандыру системасын тексеоуге арналған приборды орнатады және карбюраторға жанар майдың жұмсалуын анықтау үшін шлангі (16) жалғастырады.

Бұдан соң двигательді  оталдырып, манометрлер (4,5,10) бойынша  доңғалақтарды тарту күшінің  шамасын, вакумметр (1) бойынша двигательдің енгізу құбырындағы ауаның сиретілуін, вакуум-манометрд (2) бойынша катердегі газдардың артық қысымы 236 мен ерте тұтандыру бұрышын анықтайды. Автомобильдің спидометрі мен бақылау-өлшеу приборларының көрсетулерін приборлар қалқаншасында орналасқан этолондық приборлармен салыстыра келсе, олардың ақаусыздығын анықтайды.Фаралардың орнатылуын экран (8) бойынша тексереді.

 Барабандар жетегінің  электр двигательдері іске қосылып  тежеуіш педалі басылған кезде  тежеуіштердің жұмыс істеуін  бақылайды. Беріліс қорабтары мен артқы белдіктің күйін кұш тұсіп тұрған жағдайда және зая жүріс кезінде стетоскоппен тыңдау арқылы анықтайды. Тіркістің орнында айналып қалуын двигательдің иінді білігі мен гидравликалық тежеуіштің жәрдемі мен тежелетін барабандардың ( 3) айналым санының айырмашылығы бойынша анықталады. Кардан білігінің соғу шамасын байқап қарайтын шұңқырға орналасқан жылжымалы индикатормен өлшейді.

          Диагноз қою автомобильдің күйін  және техникалық баптау мен  жөндеу қажеттілігі дәл де, тез  анықтауға мүмкіндік береді. Автомобильдің постыда тексеру уақыты стыда тексеру уақыты 30-40 мин болады.

          Әскери бөлімдердегі техникалық  баптау системасы. ҚР Қарулы  Күштерінде автомобильдердің баптаудың  жоспарлы сақтқ системасым да  қолданылады .

 Автомобильге техникалық баптау жасау бойынша еңбек ұйымдастыру. Еңбек пен патриоттық жарысты жақсы ұйымдастыру техникылақ баптаудың сапасын жақсартуға және еңбек өнімділігін арттыруға жағдай жасайды.

Озат жүргізушілер автомобильдердін күрделі жөндусіз ұзақ жол жүріп өтуіне   (500  мың км дейін және оданда көп) қол жеткізуде .

Автотранспорт кәсіп орындары бұл жағдайда автомобильдердің жәй  жөндеуі , жанармайы , шиналары мен бақа да материалдары есебінен едәуір дәрежеде жағдай жасайды. Автомобильдердің конструкциясын , гараж бен жөндеу құрал жабдықтарын , сондай ақ баптау және жөндеу жұмыстарындағы жекелеген оперпцияларлы орындпу тәсілдерін оқып үйрене отырып , олар жұмысты жоғарғы сапада орындай алатын болады .

Сондай ақ жұмыстың жоғарғы  сапалы жағдайында жоспарды айтарлықтай  асыра орындауға мүмкіндік беретін , еңбекті ұйымдастыру мен жаңа , қолалы аспаптар мен тетіктерді жасап шығару жөніндегі рационализаторлық ұсыныстарды енгізуде бұган жағдай жасайды.

Автотраспорт  кәсіпорындарын ірілендіруге байланысты автомобильдерді баптау мен жай өңдеудің барлық түрлерінің жұмыстарын басынан аяғына дейін атқарып келген, атомобильдерге техникалық баптау жасау жөніндегі комплекстік бригадалардың қызметінен бас тартуға мүмкіндік туады.Әрбір постыда мамандырылған бригадаларды құру еңбек үйымдастырудың неғұрлым тиімді формаларының бірі б.т., онда кейбір жұмысшылар қатаң белгіленген операцияларды басқару мен алдыңғы белдікке, үшіншісі- қоректендіру және электр жабдықтары приборларына және т.с. баптау жүргізеді. Бұл- жекелеген тораптар ме агрегаттарды баптау жүргізудің неңұрлым өнімді тәсілдерін қалыптастыруға, сондай ақ еңбек өнімділігін арттыруғада мүмкіндікбереді. Көптеген автотраспорт кәсіпорындарында автомобильдерге техникалық баптау және жай жөндеу жұмыстарын жүргізуді ұйымдастырудың агрегатты- учаскелік методын қолданады.

  Бұл методты сегіз өндірістік учаске ұйымдастырады оның алтауы негізгі және екуі қосымша учаске болады.

Бұлардың бірінші  алтауы техникалық баптау мен жөндеу жөніндегі негізгі жұмыстарды атқарады.№ 7 учаске слесарлік-механикалық жұмыстар, детальдарды жөндеу үшін, ал қажет болғанжағдайда барлық өндірістік учаскелер үшін запас бөлшектерді 238 дайындау үшін қызмет етеді. № 8 учаске жинау жуу жұмыстарын атқарады.

 

 

 

 

 

 

 

                Автомобильдерге техниалық баптау  және жай жөндеу жұмыстарын жүргізу жөнінденгі учаскелік: