Ислам даму банкі

 

 

    

II. ҚР  ИСЛАМ БАНКТЕРІНІҢ ОПЕРАЦИЯЛАРЫ МЕН ҚАРЖЫЛЫҚ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ

 

 

2.1. “Ислам Даму банк” қызметтері

 

 «Al Hilal» Ислам Банкі» АҚ Қазақстандағы корпоративтік және мемлекеттік компаниялар үшін банк өнімдері мен қызметтерінің толық кешенін ұсынады.

Әр клиентке жеке тұлға ретінде қарайды. Клиенттердің қажеттіліктерін түсініп, оларға үздік Исламдық банк өнімдерін ұсына отырып, «Al Hilal» Ислам Банкі» АҚ-ы елдің ұлттық әл-ауқатының өсуі мен өркендеуіне үлес қосуын, сонымен бірге Исламдық қаржыландырудың озық тажірибелерінің Қазақстанда және ТМД елдерінде тарауын, және банк үшін банк құнының артуын мақсат тұтады.

Ағымдағы және депозиттік шоттар келесі валюталарда ашылады: АҚШ долларында (USD), теңгеде (KZT), еурода (EUR). Сонымен бірге ағымдағы шотты БАӘ-нің дирхамында ашу мүмкіндігін береді. Төмендегідей қосымша банк қызметтері де көрсетіледі: ақша аудару, валюта айырбастау, және есептік – кассалық қызмет көрсету.

Есептік-кассалық қызмет көрсету:

· Теңге мен шетел  валютасында төлемдер мен ақша аударымдары;

· Ақша айырбастау: АҚШ  доллары, теңге, еуро және дирхам;

· Онлайн банктік қызмет көрсету жүйесі: біздің жеке және мемлекеттік  клиенттерімізге қолайлы болу үшін клинеттерге өз шоттарына Интернет Банкинг жүйесі арқылы кіруі мүмкіндігі беріледі.

Банктік шот – бұл Клиенттің Банкте ашқан, Шариғат ережелеріне сәйкес келетін, және мақсатына байланысты ағымдағы және/немесе Мұдараба шотын білдіреді.

Мерзімдік депозит (Мұдараба шоттары):

Мұдараба шотының талаптарына  сәйкес, қаражат иесі - Клиент («Раб-әл-Мәәл») Банкті («Мудариб») өзінің Мұдараба Шотына салынған қаражатты Мұдараба қоры арқылы Шариғат ұстанымдарына сәйкес Банктің қалауы бойынша инвестициялауға уәкіл етеді.

Мұдараба шотындағы  қаражат Банк акционерлері мен салымшыларының қаражаты салынған біріктірілген инвестициялық пулға аударылып, Банк арқылы Шариғат ұстанымдарына сәйкес шектеусіз инвестицияланады. Депозитке қойылатын басты талаптар:

· Шариғат ережелері  мен ұстанымдарына сәйкес келу;

· Банк депозиттің негізгі  сомасы мен Мұдараба пайдасына кепілдік бермейді;

· Шотта, инвестициялық  пулды қоса алғанда, кіріс (банк оған кепілдік бермейді) немесе шығыс пайда  болуы мүмкін;

· Депозит белгілі  бір мерзімне салынады. Депозиттер кем дегенде 12 айлық мерзімге салынуы  мүмкін;

· Депозиттің ең төмен сомасы 5 000 АҚШ доллары немесе оның басқа валютадағы баламасы;

· Депозитті ашу үшін Клиенттің ағымдағы шоты болуы тиіс.

Қаржыландыру.

Al Hilal» Ислам Банкі»  АҚ заңды тұлғаларға қаржыландыру  бойынша Шариғат ережелеріне  сәйкес келетін арнайы шешімдерді ұсынады.

Исламдық қаржыландыру саудамен тікелей байланысты. Сол  себепті сауда «Al Hilal» Ислам  Банкі» АҚ-ның қызметінің маңызды  бір бөлігі және клиенттерге ұсынылатын Исламдық негіздегі банк өнімдерінің  негізі болып табылады:

· Корпоративтік Мұрабаха (Goods Murabaha Facility)

· Тауарлық Мұрабаха (Commodity Murabaha Facility)

· Иджара (Ijarah Muntahiya Bi Tamlek) (соңында меншік құқығын клиентке беретін лизинг)

Экономика секторлары

Ислам даму банкі төмендегідей экономика секторларында тығыз қатынас жасайды:

· Мұнай және газ;

· Қызмет көрсету;

· Бөлшек және көтерме  сауда;

· Өндіріс;

· Телекоммуникация мен  көлік;

· және басқа салалар.

 Банк қолма-қол  және ақшасыз валюталарды сатып  алу/сату бойынша операцияларды  іске асырады. 

Шетел валютасын сату немесе сатып алуы біздің Банктің Астанадағы және Шымкент қалаларындағы филиалдарының айырбастау орындарында немесе Алматыда банктік аударым арқылы іске асырылады.

Валютаны қолма-қол  ақшасыз сату немесе сатып алу  келесі тәртіппен жүргізіледі:

• Банк ағымдағы шотты ашады;

• Клиент ағымдағы шотқа  қажетті ақша сомасын аударады;

• Банк клиентің өтінішіне  сәйкес валютаны айырбастайды.

 

Мына операциялар:  
     1) жеке және заңды тұлғалардан талап етуге дейiнгi процентсiз депозиттердi қабылдау, жеке және заңды тұлғалардың банк шоттарын ашу және жүргiзу;  
    2) жеке және заңды тұлғалардың инвестициялық депозиттерiн қабылдау; 
     3) банктiк заем операциялары: ислам банкiнiң мерзiмдiлiк, қайтарымдылық талаптары бойынша және сыйақы алмай ақшалай нысанда кредиттер беруi;  
     4) кәсiпкерлiк қызметтi мынадай түрде қаржыландыру:  
 коммерциялық кредиттi бере отырып, сауда делдалы ретiнде сауда қызметiн қаржыландыру; заңды тұлғалардың жарғылық капиталына қатысу жолымен және (немесе) әрiптестiк талаптары бойынша өндiрiстiк және сауда қызметiн қаржыландыру;  
     5) лизинг (жалдау) талаптары бойынша инвестициялық қызмет;  
    6) ислам банкiнiң банк операцияларын жүргiзу кезiндегi агенттiк қызмет ислам банкiнiң банк операцияларына жатады.  
      2. ислам банкi және (немесе) инвестициялық депозит бойынша клиенттер олардың ақшасы есебiнен сатып алынған мүлiкке ортақ үлестiк меншiк құқығын алады, ал ислам банкi ортақ үлестiк меншiктiң қатысушысы және (немесе) ортақ үлестiк меншiкке жататын мүлiктi басқаруды жүзеге асыратын сенiмгерлiкпен басқарушы болады. Ислам банкi сенiмгерлiкпен басқарушы ретiнде Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiнiң талаптарына сәйкес жылжымайтын мүлiкке құқықтардың мемлекеттiк тiркелуiн, көлiк құралдарының және өзге де жылжымалы мүлiктiң тiркелуiн қамтамасыз етуге құқылы. Ислам банкi сатып алынған мүлiкке ортақ үлестiк меншiк қатысушыларының есебiн жүргiзедi.

Ислам банкiнiң  депозиттерi      

1. Талап етуге дейiнгi процентсiз депозит шарты бойынша  ислам банкi клиенттiң ақшасын  процент түрiнде сыйақы төлеудi немесе төлеуге кепiлдiк берудi көздемейтiн талап етуге дейiнгi банктiк салымға қабылдауға және клиент талаптарының түсуi бойынша депозиттi немесе оның бiр бөлiгiн қайтаруға мiндеттенедi. Ислам банкiнiң процентсiз депозит туралы шартына ол бойынша сыйақы төлеу туралы талаптарды қоспағанда, банктiк салым туралы шарттың ережелерi қолданылады.  
      2. Инвестициялық депозит туралы шарт бойынша ислам банкi клиенттiң ақшасын оларды номиналды түрде қайтару кепiлдiгiнсiз белгiлi бiр мерзiмге қабылдауға, олар бойынша табысты инвестициялық депозит туралы шартта көзделген тәртiппен берiлген ақшаны пайдалану нәтижесiне байланысты төлеуге мiндеттенедi. Ислам банкiнiң инвестициялық депозит туралы шартына ақшаны пайдалану және қайтару тәртiбi, клиенттiң және ислам банкiнiң құқықтары мен мiндеттерi, сенiмгерлiкпен басқарушының - ислам банкiнiң сыйақыны айқындау және есептеп шығару тәртiбi бойынша осы бапта көзделген ерекшелiктерi бар мүлiктi сенiмгерлiкпен басқару туралы шарттың ережелерi қолданылады.  
      Инвестициялық депозит туралы шартты жасасу кезiнде ағымдағы банк шоты ашылуы мүмкiн.  
      3. Инвестициялық депозит туралы шарттың талаптарында сенiмгерлiкпен басқарушының - клиенттiң сенiмгерлiкпен басқару құрылтайшысының ақшасын басқарғаны үшiн сыйақысының мөлшерi, ақшаны қайтару мерзiмi мен тәртiбi, ақшаны пайдаланудан келген залалдар тәуекелдерi және өзге де талаптар айқындалуға тиiс.  
      4. Ислам банкiнiң сыйақысы инвестициялық депозит бойынша ақшаны пайдаланудан түскен табыс есебiнен ғана сыйақы төленуi мүмкiн болатын талап бойынша инвестициялық депозитке тартылған ақшаны пайдаланудан алынған табыс бөлiгi түрiнде айқындалады. Ислам банкi инвестициялық депозиттiң шығынды болуы кезiнде (инвестициялық депозит бойынша тартылған ақшаны пайдалану нәтижесiнде табыс болмаған кезде) сыйақы алу құқығынан айырылады. Инвестициялық депозит туралы шарттың талаптары инвестициялық депозит бойынша табыстың немесе ислам банкi сыйақысының кепiлдiк берiлген мөлшерiн көздей алмайды.  
      5. Клиент өз талабы бойынша инвестициялық депозиттi мерзiмiнен бұрын қайтарып алған кезде, егер инвестициялық депозит туралы шартта өзгеше көзделмесе, табыс алу құқығынан айрылады.  
      6. Инвестициялық депозит туралы шарт клиенттiң ақшаны пайдалану тәсiлдерiн, активтер немесе ақша салу объектiлерi түрлерiнiң тiзбесiн анықтауы бойынша талаптарды не клиенттiң ақшасын оларды бiрiктiру құқығынсыз өзге клиенттердiң ақшасынан бөлек пайдалану бойынша талаптарды көздеуi мүмкiн.  
      7. Ислам банкi ақшаны пайдаланудың тәртiбi мен нәтижелерiн анықтау, оның iшiнде ақшаны пайдалану тәсiлдерiн, активтер немесе ақша салу объектiлерi түрлерiнiң тiзбесiн, мұндай пайдаланудан түскен табыстың немесе залалдың мөлшерiн, ислам банкi сыйақысының мөлшерiн анықтау мақсатында жекелеген инвестициялық депозиттер бойынша ақшаны пайдалану есебiн жүргiзуге мiндеттi. V095687  
      8. Клиенттiң талабы бойынша ислам банкi инвестициялық депозит бойынша ақшаны пайдалану туралы есептi табыс етуге мiндеттi.  
      9. Егер шартта өзгеше көзделмесе, инвестициялық депозитке ақша салған клиент ислам банкiнiң ақшаны орналастыруға байланысты туындаған мiндеттемелерi бойынша жауап бермейдi, бiрақ ақша салынған активтер құнының кемуiне байланысты инвестициялық депозитке салынған ақша сомасы шегiнде залалдар тәуекелiн көтередi.  
      10. Ислам банкi инвестициялық депозиттiң ақшасы салынған активтер құнының кемуiне байланысты залалдар өз кiнәсiнен болған жағдайларды қоспағанда, осындай залалдар үшiн жауап бермейдi.  
      Егер инвестициялық депозиттiң ақшасы салынған активтер құнының кемуiне байланысты залалдар ислам банкiнiң кiнәсiнен болса, ислам банкi осындай залалдардың туындағаны туралы клиентке хабарлауға мiндеттi.

 
     2.2 Ислам Даму қаржылық  жағдайын талдау

 

Банк активтері 1 қаңтар 2011жылдың: 6 507 502 мың теңге.

Жеке меншік капиталы: 6 043 963 мың теңге

«Al Hilal» Ислам Банкі» АҚ Қазақстан банктерінің ішіндегі активтері бойынша 31 орын, ал капитал  бойынша 26 орын алады.

  «Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі басқармасының 2011 жылғы 30 қыркүйектегі № 150 қаулысы бойынша «Al Hilal» Ислам Банкі» АҚ-ның 2010 жылы 17 наурызда берілген банктік операцияларды жүргізуге, оның ішінде сұрап алғанға дейін жеке тұлғалардан пайызсыз депозиттер қабылдау, жеке тұлғалардың есеп шоттарын ашу және жүргізу қызметтеріне рұқсат беретін №1.1.261 лицензиясының мерзімі ұзартылды».

1. Ислам банктерi сауда  делдалы ретiнде ислам банкiнiң  кредит туралы шарты (бұдан  әрi - кредит туралы шарт) негiзiнде  кредиттi тауар сатып алушыға  немесе сатушыға беру арқылы  сауда қызметiне қатысуға құқылы. 

2. Кредит туралы шарт  тауар сатып алушының кредит  туралы шартты (офертаны) жасасу  туралы ұсынысының негiзiнде жасалады, онда ислам банкiнiң оны қабылдау  мерзiмi (акцепт) көзделуге тиiс. Офертаның  қолданылу мерзiмi iшiнде ислам  банкi тауар сатушымен сатып алу-сату шартын жасасуға құқылы. Ислам банкiнiң акцептi ол тауарға меншiк құқығын сатып алғаннан кейiн берiледi. Сатып алушы ислам банкiнiң акцептiн алған кезде офертаның қолданылу мерзiмi iшiнде кредит туралы шартты орындау сатып алушы үшiн мiндеттi болып табылады. Коммерциялық кредит туралы шартты орындаудан бас тартқан кезде сатып алушы ислам банкiне осындай бас тартудан туындаған нақты залалды өтейдi, ал ислам банкi тауарды үшiншi тұлғаға өткiзедi немесе оны сатушыға қайтарып бередi. 

3. Коммерциялық кредит туралы шартқа осы бапта көзделген ерекшелiктер және осы Заңның 52-1-бабында көрсетiлген талаптар ескерiле отырып, тауарларды кредитке (төлем мерзiмiн кейiнге жылжыту немесе ұзарту арқылы) сатып алу-сату шартының ережелерi қолданылады. 

4. Коммерциялық кредит туралы шартта тауардың атауы және саны, тауарға үстеме бағаның мөлшерi көрсетiле отырып, сатып алушы ислам банкiнен сатып алатын тауардың құны туралы талаптар, сондай-ақ коммерциялық кредиттiң талаптары (төлем мерзiмiн кейiнге жылжыту немесе ұзарту) қамтылуға тиiс. 

5. Егер коммерциялық  кредит туралы шартта өзгеше  көзделмесе, ислам банкiнiң сатып  алушыға тауарды сату бағасы  сатушыдан тауарды сатып алу  бағасы мен тауарға үстеме  баға сомаларынан құралады. Үстеме  баға тiркелген сома немесе  сатушыдан тауарды сатып алу бағасының процентi түрiнде белгiленуi мүмкiн. 

6. Сатып алушының офертасы  негiзiнде тауарды сатып алу  кезiнде ислам банкi сатушымен  жасалатын сатып алу-сату шартында  тауардың коммерциялық кредит  туралы шарт жасасу үшiн сатып  алынатынын көрсетуге мiндеттi. 

7. Коммерциялық кредит  туралы шарт бойынша бiр мезгiлде  сатып алушы болатын сатушыдан  тауарды сатып алуға жол берiлмейдi. Ислам банкi тауарды сатушымен  жасасқан сатып алу-сату шарты  тауарға алдын ала төлем жасау,  сатып алынған тауарды белгiлi мерзiмде қайтару және тауардың сатып алу бағасын қайтару мүмкiндiгi туралы талаптарды көздеуi мүмкiн. 

8. Коммерциялық кредит  туралы шартта сатып алушының  тауарларға ақша немесе өзге  мүлiк кепiлiмен төлем жасау  бойынша мiндеттемелерiн орындауды  қамтамасыз ету талаптары көзделуi мүмкiн. 

9. Егер коммерциялық  кредит туралы шарттың нысанасы  дайындауға жататын тауарларды (қайта  өңдеу өнiмдерiн, жылжымалы жаңа  затты, жаңадан құрылатын жылжымайтын  мүлiктi), мүлiктi пайдалану, жұмысты  орындау не қызмет көрсету нәтижесiнде алынатын тауарларды (ауыл шаруашылығы, мал шаруашылығы немесе өзге ұқсас өнiмнен алынған мүлiктi пайдалану кезiнде бөлiнiп алынатын жемiстер түрiнде) сатып алу болып табылса, шарттың осы Заңның 52-1-бабында көрсетiлген талаптарға сәйкестiгi туралы исламдық қаржыландыру принциптерi жөнiндегi кеңестiң қорытындысы талап етiледi. 

10. Ислам банкi мен осы  баптың 9-тармағында көрсетiлген  тауарды өндiрушi (дайындаушы) арасында  жасалған коммерциялық кредит  туралы шартта тараптардың келiсiмiмен  айқындалған мерзiмде (тауар берудiң мерзiмiн кейiнге жылжыту) тауар беру талабымен сатып алынатын тауарға (аванс түрiндегi коммерциялық кредит) дереу iшiнара немесе толық төлем жасау көзделуi мүмкiн. Тауар өндiрушiге (шығарушыға) коммерциялық кредит беру кезiнде ислам банкiнiң тауарды тiкелей сатып алушымен жасасқан сатып алу-сату шарты тараптардың келiсiмiмен айқындалған мерзiмде (тауар берудiң мерзiмiн кейiнге жылжыту) тауар беру талабымен тауарға дереу iшiнара немесе толық алдын ала төлем жасау туралы талаптарды көздеуi мүмкiн. 

11. Осы баптың 9-тармағында  көзделген коммерциялық кредит  туралы шарт жасалған жағдайда  банк пен тауар өндiрушi (шығарушы) арасындағы қарым-қатынастарға мердiгерлiк,  тауар беру, келiсiмшарт жасасу, өтелетiн  қызметтер көрсету туралы ережелер немесе осы қарым-қатынастарға сәйкес келетiн, Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында көзделген мiндеттеме туралы басқа да ережелер қолданылады.

 

 

 
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

«Al Hilal» Ислам Банкі» АҚ

Бухгалтерлік  баланс 30 наурыз 2012 жыл

Активтер	30.03.12	30.12.11
Ақша	44,446	58,130
ҚР Ұлттық банктегі шоттары	1,012,991	5,778,009
Банктер және басқа да қаржылық ұйымдардың қарыздары	963,687	395,320
Клиенттерге қойылған талаптар	8,178,262	4,407,910
Бағалы қағаздар	1,500,723	0
Дебиторлық қарыз	183,622	188,534
Негізгі құралдар мен  материалды емес активтер	289,268	296,918
Басқа да активтер	125,208	41,350
Қорытынды активтер	12,298,207	11,166,171