Курс лекций по "Психологии"

Қосымша әдебиеттер: 3(19-25б), 5(18-22б), 11(9-12), 12(12-19б),15(29-36б).

 

Дәріс № 3 Іс-әрекет психологиясы.Қарым-қатынас.

   Іс-әрекет туралы түсінік.Іс-әрекет және оның түрлері, сипаттамасы.Іс-әрекет туралы С.Л. Рубинштейн және А.Н. Леонтьевтің ой-пікірлері. Білім, икем, дағды және әдет.Сырқы әрекеттің ішкі амалға ауысуы интериоризация деп аталады. Ақыл-ой әрекетін заттық әрекет түрінде сыртқа шығару экстериоризация  деп аталады. Сөйтіп сыртқы іс-әрекет ішкі іс-әрекеттің бақылауымен жүргізіледі.

Қарым –қатынас туралы түсінік.Қарым-қатынастың түрлері. Қарым-қатынас туралы теориялар.

Негізгі   әдебиеттер: 1(25-27б), 3(27-31б), 8(15-19б), 9(14-17б),11(28-33б).

Қосымша әдебиеттер: 3(19-25б), 5(18-22б), 11(9-12), 12(12-19б),15(29-36б).

 

Тәжірибелік сабақ №3

Тақырыбы:Іс-әрекет психологиясы.Қарым-қатынас

     1. Іс-әрекет туралы С.Л. Рубинштейн және А.Н. Леонтьевтің ой-пікірлері.

2.Іс-әрекеттің  психологиялық сипаттамасы.

      3.Қарым-қатынас туралы түсінік.

      4.Қарым-қатынас түрлері.

   5.Қарым-қатынасты  зерттеген қазақстандық ғалымдар.

Негізгі   әдебиеттер: 1(25-27б), 3(27-31б), 8(15-19б), 9(14-17б),11(28-33б).

Қосымша әдебиеттер: 3(19-25б), 5(18-22б), 11(9-12), 12(12-19б),15(29-36б).

 

Дәріс № 4

Тақырыбы: Топ және ұжым психологиясы.Жеке адам.

Топтар және олардың классификациясы.топтағы  қарым қатынасты зертеу.Ұжым-топтың ең жоғарғы формасы.Топтар мен ұжымдардың бірігуі.Жеке адам туралы психологиялық  түсінік.Жеке адамның құрылымы.Жеке адам туралы теориялар.«Мен»бейнесі жеке адамның өзіндік бейнесін білдіретін ұғым.

Негізгі   әдебиеттер: 1(29-37б), 5(27-36б), 8(15-21б), 15(14-19б),20(28-33б).

Қосымша әдебиеттер: 3(19-28б), 8(18-22б), 11(9-12), 18(15-21б),25(32-46б).

 

Тәжірибелік сабақ №4

1.Топ және ұжым туралы түсінік.Негізгі және контактілі ұжым.

2..Тұлға түсінігі. Индивид, тұлға, субъект және  даралық.

3.Жеке адам  туралы жалпы ұғым.

4.Жеке адамның  құрылымы.

5.Жеке адам  туралы зерттеулер.

Негізгі   әдебиеттер: 1(29-37б), 5(27-36б), 8(15-21б), 15(14-19б),20(28-33б).

Қосымша әдебиеттер: 3(19-28б), 8(18-22б), 11(9-12), 18(15-21б),25(32-46б).

 

Дәріс № 5.

Тақырыбы:Зейін.Түйсік.

Зейін туралы түсінік. Зейіннің түрлері.Зейіннің қасиеттері.Зейінді тәрбиелеу жолдары.

 А.А.Ухтомский доминанта теориясы. теориясының  И. П. Павловтың "Қозудың оптимальдық алабы" дейтін теориясы.

Түйсіктер туралы жалпы ұғым.Түйсіктің түрлері.Түйсіктің  псиофизиологиялық заңдылықтары.Түйсіктер  жөнінде ғылыми көзқарастар.

Негізгі   әдебиеттер: 3(29-37б), 5(37-46б), 8(15-21б), 15(14-19б),22(28-33б).

Қосымша әдебиеттер: 1(29-28б), 7(18-22б), 12(26-31б.), 19(15-21б), 27(32-48б).

 

Тәжірибелік сабақ №5

Тақырыбы: Зейін. Түйсік.

1. Зейін туралы жалпы ұғым.
2. Зейіннің физиологиялық негіздері.
3. Зейіннің қасиеттері, аумағы, бөлінуі, шоғырлануы, тұрақтылығы, аударылуы.

4.   Түйсік туралы түсінік.

5.   Түйсіктің физиологиялық негіздері.

6.   Түйсіктің түрлері: экстероцептор,  интероцептор, проприоцептор.

Негізгі   әдебиеттер: 4(43-47б), 6(41-48б), 9(32-35б), 12(28-32б),22(46-53б).

Қосымша әдебиеттер: 3(52-55б), 5(17-29б), 11(36-39б.), 18(18-22б), 23(43-49б).

 

Дәріс № 6.

Тақырыбы: Қабылдау. Ес және елестер

 Қабылдау туралы жалпы ұғым.Қабылдаудың физиологиялық негізі. Қабылдаудың Қабылдаудың қасиеттері.Ес туралы жалпы ұғым.Естің түрлері, ес теориялары.Ес процестері.Естің индивидуалдық және типологиялық ерекшеліктері.Елестер және оның түрлері.Қимыл - қозғалыс ес, эмоциялық ес немесе сезім ес, сөздік- логикалық  немесе мағыналық ес,бейнелендіру немесе елестету есі. Естің процестері  есте сақтау, қайта жаңғырту, тану мен ұмыту. Дара және жалпы елестер.Қиял және ес елестеуі.

 

Негізгі   әдебиеттер: 3(33-37б), 5(47-49б), 7(25-31б), 12(22-26б),23(38-43б).

Қосымша әдебиеттер: 2(42-48б), 6(19-26б), 12(26-31б.), 19(17-21б), 21(35-45б).

 

Тәжірибелік сабақ №6

Тақырыбы:Қабылдау

1. Қабылдаудың жалпы сипаттамасы.
2. Қабылдау қасиеттері: таңдамалылығы, қабылдаудағы зат пен фон, тұтастығы, мағыналылығы, тұрақтылығы, иллюзия, апперцепция.
3. Кеңістік пен уақытты қабылдау.
4. Ес жөнінде түсінік.
5. Ес теориялары.
6. Елестер және оның түрлері.

Негізгі   әдебиеттер: 5(83-89б), 7(111-128б), 13(82-96б), 16(28-32б),24(66-69б).

Қосымша әдебиеттер: 2(52-55б), 4(37-49б), 9(56-39б.), 17(28-32б), 23(63-69б).

 

Дәріс № 7.

Тақырыбы: Ойлау.Сөйлеу.Қиял.

Ойлау туралы жалпы ұғым.Ойлау операциялары.Ойлаудың түрлері.Ойлаудың формалары.

Ой тәсілдері: анализ, синтез, абстракциялау, нақтылау, жалпылау, жүйелеу, топтастыру, салыстыру. Ойлау  формалары: ұғым, пікір, ой қорытындысы.

   Сөйлеу туралы жалпы ұғым. Сөйлеу түрлері және қасиеті. Сөз сөйлеу стильдері. Қиял туралы жалпы түсінік.Қиялдың түрлері.Қиял бейнесінің жасалу жолдары. Қиялдың жасалу жолдары:анализ, синтез, агглютинация, схематизация, акцентировка немесе әсірелеу, кеміте көрсету, гипербола, литота,агглютинация.

Негізгі   әдебиеттер: 3(53-57б), 4(46-49б), 9(29-33б), 19(22-26б),22(46-53б).

Қосымша әдебиеттер: 2(52-58б), 5(17-29б), 9(26-39б.), 15(17-26б), 25(43-49б).

 

Тәжірибелік сабақ №7.

Тақырыбы: Ойлау.Сөйлеу. Қиял

      1.Ойлаудың анықтамасы.

2.Ойлау  операциялары: анализ, синтез,абстаркциялау,  нақтылау, жалпылау, жүйелеу, топтау  салыстыру.

3.Ойлаудың  түрлері: практикалық нақтылы  бейнелі, теориялық.Ойлаудың формалары:  ұғым, пікір, ой қорытындысы.

4.Сөйлеудің  түрлері:диалог, монолог, жазбаша  сөз сөйлеу т.б.

      5. Қиял туралы ұғым.

      6.Қиялдың жасалу жолдары: агглютинация, схематизация, акцентировка

Негізгі   әдебиеттер: 3(63-67б),5 4(56-69б), 9(39-43б), 19(22-26б),22(96-103б).

Қосымша әдебиеттер: 2(72758б), 5(57-59б), 9(66-79б.), 15(79-86б), 25(102-112б).

 

Дәріс № 8.

Тақырыбы: Эмоция және сезімдер. Ерік

Эмоция және сезім туралы түсінік.Сезімнің түрлері.Сезімнің реттегіштік қызметі.

Эмоцияның түрлері. Сезімдер: адамгершілік (моральдық), эстетикалық, интеллектуалдық (танымдық) болып бөлінеді. Ерік туралы ұғым.  Еріктік әрекеттер және кезеңдері. Ерік сапалары.Күрделі еріктік әрекеттердің түрлері: мақсатты   аңғару, жоспарлау және орындау.

 

Негізгі   әдебиеттер: 5(83-89б), 7(111-128б), 13(82-96б), 16(28-32б),24(66-69б).

Қосымша әдебиеттер: 2(52-55б), 4(37-49б), 9(56-39б.), 17(28-32б), 23(63-69б).

 

Тәжірибелік сабақ №8.

Тақырыбы: Эмоция және сезімдер. Ерік.

      1.  Сезім туралы теориялар.

2.  Сезімнің, эмоцияның түрлері.

3.  Эмоция мен сезімдердің дамуы  және қалыптасуы.

      4.   Ерік туралы ұғым.

      5.   Ерік туралы теориялар.

Негізгі   әдебиеттер: 3(133-137б), 5(147-149б), 7(125-131б), 12(122-126б),23(138-143б).

Қосымша әдебиеттер:2(142-148б), 6(119-126б),12(126-131б.),19(117-121б), 21(135-145б).

 

Дәріс № 9

Тақырыбы: Темперамент. Мінез. Қабілет.

Темперамент туралы жалпы ұғым.Темперамент типтерінің психологиялық сипаттамасы.

Темпераменттердің  физиологиялық  негізі. Мінез туралы жалпы ұғым. Мінез құрылымы: мінез құрылымындағы сенім, мінез құрылымындағы қажеттілік пен мүдде,  мінез құрылымындағы интеллект, мінез құрылымындағы ерік, мінез құрылымындағы сезім, мінез құрылымындағы темперамент.Қабілет туралы жалпы ұғым.  Қабілет түрлері: жалпы, арнаулы, конструктивті-техникалық, ұйымдастырғыштық, педагогтық қабілеттер  Қабілет туралы концепциялар. Қабілет және нышан.

Негізгі   әдебиеттер: 4(53-57б), 6(51-58б), 9(5432-45б), 12(28-32б),22(56-63б).

Қосымша әдебиеттер: 3(62-65б), 5(37-39б), 11(46-49б.), 18(38-42б), 23(63-69б).

 

Тәжірибелік сабақ №9.

Тақырыбы: Темперамент.Мінез. Қабілет.

      1.Темперамент туралы жалпы ұғым.

2.Темпераменттердің  психологиялық сипаттамасы.

3.Мінез  жөніндегі түсінік.

4. Мінез түрлері мен типтері.

5.Мінездің  ұлттық ерекшеліктері.

6.Қабілет  туралы жалпы түсінік

7.Қабілет,  нышан, бейімділік.

Негізгі   әдебиеттер: 4(143-147б), 6(141-148б), 9(132-135б), 12(128-132б),22(146-153б).

Қосымша әдебиеттер:3(152-155б), 5(117-129б) 11(136-139б.),18(118-122б), 23(143-149б).

 

Дәріс № 10.

Тақырыбы: Даму психологиясының пәні,міндетері және зертеу әдістері.

Даму психологиясы және педагогикалық психология пәні туралы түсінік. Пәннің зерттеу әдістері, тарихы, басқа ғылымдар мен байланысы. Пәннің зерттелу обьектісі жайында. Даму психологиясы ғылымының тармақтары: мектеп жасына дейiнгi, бастауыш сынып, жеткiншек, жасөспiрiмдер психологиясы. Зерттеу әдiстерi: эксперимент, бақылау, қызмет нәтижелерiн зерттеу, социометрия. Зерттеудiң генетикалық әдiстерi. Жасқа байланысты «көлденең кесу». Онтогеникалық эволюцияны зерттейтiн  лонгитюд әдiсi. Педагогикалық психология әдiстерiнiң негiзi ретiнде – ақпарат  қалыптасатын эксперимент дамуы  мен технологиясы.

Негізгі   әдебиеттер: 3(63-67б),5 4(56-69б), 9(39-43б), 19(22-26б),22(96-103б).

Қосымша әдебиеттер: 2(72758б), 5(57-59б), 9(66-79б.), 15(79-86б), 25(102-112б).

   

Тәжірибелік сабақ №10.

Тақырыбы: Даму психологиясының пәні,міндетері және зертеу әдістері.

1. Даму психологиясының мәнi, даму  тарихы.

2. Даму психология пәнiнiң зерттеу  әдiстерi.

3. Бала психикасының онтогенезде  қалыптасуын түсінудегі А.С. Выготский  теориясының маңызы.

4. Даму психологиясының тармақтары.

Негізгі   әдебиеттер: 3(63-67б),5 4(56-69б), 9(39-43б), 19(22-26б),22(96-103б).

Қосымша әдебиеттер: 2(72758б), 5(57-59б), 9(66-79б.), 15(79-86б), 25(102-112б).

   

Дәріс № 11.

Тақырыбы: Жеке тұлғаны психикалық дамыту мен қалыптастырудың динамикасы мен заңдылықтары.

Жеке адамның  психикалық дамуы мен оның жеке басының  қасиеттерін қалыптастыруда оқыту  мен тәрбиенің, өмірі мен қоғамдық пайдалы істерінің шешуші маңызы. Оның жеке басы мен мінез-құлқының орнығуына  саналы іс-әрекеттің әсер-ықпалы. Бала психикасының дамуындағы қозғаушы күші. Оның дамуы мен жеке басының қалыптасуы оқуы мен тәрбие істерінің ықпалы. Психикалық даму процесінде сыртқы факторлардың ішкі факторларға айналуы. Таным  процесінде қоғамдық пайдалы істерінің  нақтылы білімнің, ептілік пен  дағдының ақыл-ой әрекеттері арқылы ішкі факторларға айналуы. Таным процесінде қоғамдық пайдалы істердің, нақтылы  білімдердің, ептілік пен дағдының ақыл-ой әрекеттері арқылы ішкі факторларға /интериорзацияға/ айналуы.

Бала психикасының біркекі дамымау  себептері.Жас кезеңдерге бөлу.

Негізгі   әдебиеттер: 3(63-67б),5 4(56-69б), 9(39-43б), 19(22-26б),22(96-103б).

Қосымша әдебиеттер: 2(72758б), 5(57-59б), 9(66-79б.), 15(79-86б), 25(102-112б).

   

Тәжірибелік сабақ №11.

Тақырыбы: Психикалық дамудың қозғаушы күші мен заңдылықтары.Адамның онтогенезде дамуы.

1.Жеке адамның  психикалық дамуы мен оның жеке басының қасиеттерін қалыптастыруда оқыту мен тәрбиенің шешуші маңызы.

2.Баланың  жеке басы мен мінез-құлқының  орнығуына саналы іс-әрекеттің  әсер-ықпалы. 3.Бала психикасының  дамуындағы қозғаушы күші.

4. Жас кезеңдеріне  бөлу.

5.Психикалық  дамудың негізгі заңдылықтары.

6.Психикалық  дағдарыс ұғымы.

Негізгі   әдебиеттер: 3(133-137б), 5(147-149б), 7(125-131б), 12(122-126б),23(138-143б).

Қосымша әдебиеттер:2(142-148б), 6(119-126б),12(126-131б.),19(117-121б), 21(135-145б).

 

Дәріс № 12

Тақырыбы: Мектеп жасына дейінгі баланың психикалық дамуы.

     Мектепке дейінгі балалық шақтағы баланың дамуының психологиялық ерекшеліктері. Мектепке дейінгі балалық шақтағы сенсорлық даму: қабылдау, ес, ойлау, зейін, қиял. Мектепке дейінгі кезеңдерді топтарға бөлу.Балалардың интеллектуалдық жағынан дамуы. Ойын - мектепке дейінгі жастағы баланың негізгі іс-әрекеті.Мектепке оқуға даярлау проблемалары.«Индиго»балалардың психологиясы.Баланың мінезі мне ақыл-ойының дамуын диагностикалау.

Негізгі   әдебиеттер: 1(25-27б), 3(27-31б), 8(15-19б), 9(14-17б),11(28-33б).

Қосымша әдебиеттер: 3(19-25б), 5(18-22б), 11(9-12), 12(12-19б),15(29-36б).

 

Тәжірибелік сабақ №12.

Тақырыбы: Мектеп жасына дейінгі баланың психикалық дамуы.

1. Мектепке дейінгі шақтағы баланың  психикалық даму ерекшеліктері.

2. Мектеп жасына дейінгі баланың  жеке басының қалыптасуы.

3. Танымдық сфераларының дамуы.

4. Мектеп жасына дейінгі баланың  жетекші іс-әрекеті.

 

 

5. Мектепке дайындау мәселелері.

Негізгі   әдебиеттер: 1(25-27б), 3(27-31б), 8(15-19б), 9(14-17б),11(28-33б).

Қосымша әдебиеттер: 3(19-25б), 5(18-22б), 11(9-12), 12(12-19б),15(29-36б).

 

Дәріс № 13.

Тақырыбы: Бастауыш мектеп жасындағылардың психикалық дамуы.

  Бастауыш мектеп жасындағылардың жеке басының дамуы. Бастауыш сынып оқушыларының анатомилық-физиологиялық ерекшеліктері. Құрбылары мен және өзара қарым-қатынас жасау ерекшелiктерi. Бірінші  сынып оқушыларының бастан кешiретiн қиындықтары. Бастауыш мектеп жасындағы баланың негізгі әрекеті.Бастауыш мекмеп жасындағылардың танымдық әрекеттерінің дамуы.Мұғалімнің жеке басының өнегесі.Бастауыш мектеп жасындағылардың психологиясы жөнінде А.В.Запорожец,Д.Эльконин.