«Әділет СК» ЖШС – нің тіркелген құжаттарын жеке және заңды тұлғалары бойынша есепке алу және талдауға арналған бағдарламалық қамтама

     1 Алға қойған міндеттер 

     1.1 Ақпараттық жүйелерге шолу және берілгендерді талдау 

     Қазіргі уақытта басқару жүйесінің тиімділігін  арттыру ақпараттарды басқару процесінде қолданылатын тәсілдердің тиімділігімен  тығыз байланысты болып отыр. Бұған сәйкестендірілген экономико-математикалық әдіс-тәсілдерді қолдану, сондай-ақ ақпараттарды жинау, жіберу, сақтау мен өңдеудің техникалық амалдарын пайдалану арқылы қол жеткізуге болады.

     Мұндай  адамдар мен техникалық құралдар бірлесе қатысатын басқару процесі  жүйесінде басқарудың автоматтандырылған процесі жайында ғана айтуға болады.

     Автоматтандырылған  басқару жүйесінде (АБЖ) қолданылатын техникалық құралдардың арасында есептегіш техника құралдары ерекше орынды алады. Дәл осы адам-машина жүйесін қолдану АБЖ арқылы есептеуге мүмкіндік береді, бұл өзге де басқару жүйесі түрлеріне қарағанда АБЖ басты ерекшелігін айқын көрсетеді.

     АБЖ құрудың ең бір маңызды міндеті  – адам мен ЭЕМ арасындағы қызметтерді дұрыс бөлу болып табылады. Адам мен ЭЕМ бірлесе АБЖ қатысуы тек адамдардан тұратын таза техникалық жүйені, не әкімшілікті өңдеуге болмайтынын көрсетеді.

     АБЖ ең маңызды міндеттерінің бірі еңбек  өнімділігінің өсу нәтижесіне байланысты күрделі процестерді тиімді басқаруға  және басқарылып отырған процестерді  немесе объектілерді жалпы тұтас жоспарлау мен реттеу әдіс-тәсілдерін жетілдіру болып табылады.

     АБЖ кіші жүйесі деп өзінің қызметтік  немесе құрылымдық белгілеріне қарай  нақты мақсаттар мен міндеттерге  жауап беруші басқарудың автоматтандырылған жүйесінің бір бөлігін айтады.

     Басқарудың автоматтандырылған жүйелерінде келесі: қызмет ету және қамтамасыз ету бөлімдерін атап өтуге болады. АБЖ қызмет ету бөлімі АБЖ кіші жүйесіндегі басқару шешімдерін қабылдау үшін көрсеткіштерді тіркеу және талдау, міндеттерді шешу үшін жоспарлауды қамтамасыз етуге байланысты әкімшілік, ұйымдастырушылық және экономико-математикалық әдістерді қолдануды жүзеге асырады. Бұл жүйелерді АБЖ жүйесінің қызмет ету бөліміне енетін АБЖ қызмет көрсетуші кіші жүйесі деп аталады.

     АБЖ қамтамасыз ету бөлімі ақпараттық, лингвистикалық, техникалық, математикалық және бағдарламалық қаматамасыз етілуден тұрады. АБЖ қамтамасыз етілуінен тұратын кіші жүйелері АБЖ қамтамасыз етуші кіші жүйесі болып табылады.

     Өндірістік  бірлестік және кәсіпорын деңгейінде қызмет етуші кіші жүйелерді қолдана отырып, берілгендерді автоматтандыру саналы ұйымдастырылған болып есептеледі.

     Қазіргі нарықта автоматтандырылған бағдарламалық  жиынтықтар келесі ақпараттық жүйелерде  жүзеге асырылуда:

     Қазіргі заманғы қауіпсіздендіру саласы бойынша ақпараттық технология нарығы шетелдік компаниялардың өңдеп дайындаған әдістерімен жүзеге асырылады, ал біздің нарығымыздың негізгі бөлігін ресей компаниялары алып отыр. Бұл көбінесе территориялық, экономикалық және тілдік  факторларға байланысты болып табылады.

     Қазақстанның ақпараттық технология нарығында бағдарламалық қамтамасыз етудің әлемдік өндірушілері кәсіпорындарды басқарудың өзіндік жеке жүйелерін ұсынады, олар Microsoft Dynamics AX (Axapta), 1С, IFS Applications, Oracle E-Buisness Suite, Infor ERP LN (Baan 6.1), mySAP Business Suite, Siebel CRM. Алайда, бұл бағдарламалық өнімдер көптеген факторларға: жоғарғы баға, берілген өнімдерді бағдарламалаудың ішкі тілдерін білетін өңдеушілерді жалдау, қызмет етудің қымбаттылығы және т.б. байланысты

     Қазақстандық  қауіпсіздендіру компаниялары Қазақстан Республикасының заңнамаларына сәйкес және компанияның қажеттіліктеріне қарай ыңғайластырылған, барынша қолайлы тар мамандандырылған ақпараттық жүйелерді дұрыс көреді.

     Соның кейбірін қарастырып көрелік.

     "ДМС-3" ақпараттық жүйесі, программное обеспечение ДМС бағдарламалық қамтамасыз ету қауіпсіздендіру компанияларындағы өз еркімен медициналық қауіпсіздендіру (ДМС) процесінің арнаулы бағыттарын ескере отырып жүзеге асырылатын барлық негізгі технологиялық операцияларды жүзеге асыруға арналған.

     Бұл жүйе 1999 жылдың ақпан айынан бастап «Росно» қауіпсіздендіру компаниясының  өндірістерінде қолданысқа ие. 2004 жылдың қыркүйек айынан бастап ДМС-3 Жүйесі тәжірибелі-өндірісте  қабылданып “Росгосстрах” компанияларында  қолданылуда. 2005 жылдың 1 наурызынан бастап года начата промышленная эксплуатация Системы в компании "Росгосстрах-Столица" компания Жүйені өндірісте пайдалану басталды.

     "ДМС-3" Ақпараттық Жүйесінің айрықша ерекшеліктеріне мыналар жатады:

     · қауіпсіздендіру өнімдері мен қауіпсіздендіру бағдарламаларының (әртүрлі қаржылық және қаржылық емес шектеулер) арнайы ерекшеліктерін жан-жақты тіркеу және т.б.;

     · қауіпсіздендіру объектілері мен  серіктестер арасындағы өзара қарым-қатынастарды – емдеу-сауықтыру мекемелерінің (ЕСМ) арнайы ерекшеліктерін жан-жақты тіркеу;

     · ақпараттардың құпиялылығыны қамтамасыз етудің жоғарғы тиімді жүйесін қол  жеткізу құқына сәйкес бөліп ажыратуды  қамтамасыз ету;

     · ерікті медициналық қауіпсіздендірудің барлық бизнес процестері бойынша мультивалюталық  тіркелуін қамтамасыз ету;

     ДМС-3 ақпараттық жүйесі СУБД Oracle 8i(9) қолданады;

     Бұл жүйе Система спроектирована с использованием инструментальной среды Designer/2000 құралдарының ортасын пайдалану арқылы жобаланған, бұл жүйенің жұмыс істеуіне, дамуына  және құрылуын жеңілдете түседі. Әрбір блоктың бизнес-логикасы тұтынушылар бөлімінен қызмет көрсету бөліміне қарай барынша ауыстырылған.

     Тұтынушы  бөлімі Borland корпорациясының құрал-жабдықтан  тұратын Delphi 7 пакетінің көмегімен  өңделген үлгілер мен кітапханалардан  тұрады.

     ДМС-3 ақпараттық жүйесінің құрамына келесі қызмет көрсету блоктары енеді:

      · Нормативті-анықтамалық ақпарат. Қауіпсіздендіру  өнімдері мен қауіпсіздендіру бағдарламасын  құрастыру.

      · Ерікті медициналық қауіпсіздендіру Келісім-шарты.

      · Жеке тұлғаларға арналған қауіпсіздендіру құжатының мөрі. ЕСМ тізімін құру,

      · Қауіпсіздендіру төлемдері. Емдеу орындарымен бірге өзара есептесу.

      · Қауіпсіздендіру төлемдері. Тапсырыс берушінің қаржы Жүйесімен өзара  қарым-қатынасы.

      · Қауіпсіздендіру қорлары. Есептер мен аналитика.

     Аналитик-Қауіпсіздендіру. Бағдарламаны қолданушылар: қауіпсіздендіру брокерлері немесе агенттер. Бағдарлама қауіпсіздендіруге байланысты – бланктер мен тұтынушыларды тіркеуден бастап есепті қауіпсіздендіру компанияларына өткізгенге дейінгі барлық іс жүргізу процесін автоматтандыруға арналған,.

     Бағдарламаны  пайдалану арқылы түрлі бағыттағы  автоматтандырылған жұмыс орындарын  құруға болады.

     1. Бланктер бойынша операционист.

     2. Полистерді тарату бойынша агент.

     3. Бухгалтер-есепші.

     4. Агенттік тармақ жетекшісі.

     5. Экономист, аналитик.

     - Бағдарлама кәсіпорындардағы жұмыс нәтижелерін талдауға кең мүмкіндік береді: қауіпсіздендіру түрлері бойынша, қауіпсіздендіру компаниялары бойынша.

     - Еске түсіріп отырудың тамаша жүйесі: төлемдерді төлеу мерзімінің келгенін, полистердің әрекет ету мерзімі аяқталғанын (пролонгациялар), төлемдерді мерзіміне қарай СК аударылуын, СК брокерлік марапаттаудың қайтарылуын, агенттік марапаттау төлемдері және тағы да басқаларды көрсетіп отырады.

     -СК арналған есептерді автоматикалық түрде құрастыру (бордеро және актілер).

     Бағдарламаның кемшілігі бұл жүйені тәртібі  бойынша тек бір рет қана пайдалануға  болады. Яғни агенттермен мен брокерлер қолдануға ыңғайлы, алайда тек қауіпсіздендіру компаниялары ғана.

     «Акцент-Қауіпсіздендіру» автоматтандырылған басқару жүйесінің көмегімен алғашқы тіркеуді ұйымдастыруға, бизнес-процестер мен құжаттар айналымын барынша ыңғайластыруға ортақ корпоративті стандарт бойынша жасауға мүмкіндік береді. Бұл жүйе тұтынушыларға шұғыл қызмет көрсетуге және серіктестермен тиімді өзара әрекет жасауды қамтамасыз етеді. Ол қаржылық талдаулар бойынша күрделі тапсырмаларды шешуге және тәуекелділікті басқаруға мүмкіндік береді. “Акцент-Қауіпсіздендіру” бағдарламалық қамтамасыз ету жүйесіне «Өмірді қауіпсіздендіру» үлгісі енеді, онда жеке және ұжымдық келісім-шарттар және қайта қауіпсіздендіру, сондай-ақ оған «Қауіпсіздендіру бухгалтериясы» үлгісі енеді, мұнда компанияның қауіпсіздендіру қызметіндегі қаржылық аспектілер көрініс береді. Қаржылық-экономикалық блок саласында автоматизирован бухгалтерлік, салықтық және басқару есептері, жалақыны есептеу мен қызметкерлерді басқару жүйесі автоматтандырылған.

     Бұл салыстырмалы түрде құны аса жоғары емес жүйе келесі негізгі функцияларды орындайды – қауіпсіздендіру  компаниялары қызметін қолданушылардың жұмысына қажетті есептеу мен аналитиканы орындайды.

     Кәсіпорындарды  Басқарудың Интеграцияланған Автоматтандырылған «АС+» Жүйесін «Борлас» компаниясы Oracle базалық технология негізінде  өңдеп дайындаған. «АС+» бағдарламалық  жиынтық ірі және орташа компаниялардағы қаржылық-шаруашылық қызметтерді автоматтандыруға арналған, оның ішінде күрделі тармақтанған құрылымдық бөлімшелері бар кәсіпорындарға арналған. «АС+» Концептуальды архитектурасы тіркеме және аналитикалық ақпараттарды барынша шұғыл түрде дайындау және шешім қабылдаудың ақпараттық міндеттемелеріне сәйкес жүзеге асырады. «АС+» бағдарламалық жиынтық келесі ірі және орташа кәсіпорындарды автоматтандыруға бағытталған:

• Қаржыларды басқару
• Бухгалтерия
• Тауарлық-материалдық запастарды басқару
• Негізгі құралдар
• Қызметкерлерді басқару

     Қазіргі заманғы ауқымдар мен басқаруды  автоматтандыруды ендірудің қарқыны  жан-жақты зерттеу жүргізуге мүмкіндік  береді, іс-жүзінде және теоретикалық сипаттағы проблемаларды жан-жақты  зерттеу мен жинақтау арқылы өзара  байланыста қарастыру.

     Қазіргі уақытта бағдарламалық өнімдердің әлемдік нарығында «1С:Кәсіпорын» бағдарлама жүйесі көшбасшы орында. Ол қазіргі заманғы біртіндеп дамушы кәсіпорындар алдында тұрған көптеген тіркеулер мен басқару міндеттерін кеңейтілген түрде автоматтандыру арқылы шешуге бағытталған. 

     1.2 Бағдарламалық қамтамасыз етуді өңдеудің негізделуі 

     Бәріне  белгілі, соңғы жылдары Қазақстанның қауіпсіздендіру нарығы  жылдам қарқынмен дамуда. Оның әрі қарай өсуі мен даму мүмкіндіктері орасан зор.

     Құжаттарды  тіркеу мен талдауға арналған бағдарламаларды өңдеу қажеттілігі кәсіпорын ішіндегі құжаттар айналымын автоматтандыруды енгізу есебінен кәсіпорын жұмысшыларының еңбек өнімділігі мен тиімділігін арттыруға байланысты пайда болды. Бұл құжаттардың есебін құру кезінде және барлық құжаттарды жүргізуде қателіктер ықтималдығын азайтуға, басқаруда тиімді шешімдер қабылдауға мүмкіндік береді.

     Нарықтағы осы саладағы бағдарламалық өнімдерді  талдай келе, олардың қаржылық қатынастары  анағұрлым қымбат, оның жүзеге асуына үлкен мерзімдер қажет, әрі бұл жүйелер көбінесе Қазақстан Республикасының заңнамасындағы талаптарға сәйкес емес деген қорытындыға келдік.  Осыған байланысты «Әділет СК» компаниясына бейімделген бағдарламалық қамтамасыз ету өнімі ұсынылды. 

     1.3 «Әділет СК» ЖШС  жеке және заңды тұлғалардың құжаттарын тіркеу және талдаудың бағдарламалық қамтамасыз етілуін өңдеу» тақырыбына техникалық тапсырма 

     1.3.1 Бағдарламаны тағайындау 

     Бағдарламалық қамтамасыз ету басқарушы қызметкерлердің  жұмыстарын жоспарлау, тіркеу, құжаттарды талдау, есептерді құрастыру, түрлі  құжаттарды тіркеу қызметімен шұғылдану, жеке және заңды тұлғаларды тіркеумен  айналысу, кәсіпорын жұмыстары бойынша  шұғыл шешімдерді қабылдау үшін еңбектерін автоматтандыруға арналып жасалған.