Көші қон саясаты

Көші-қон процестерін мемлекеттік басқаруды ақпараттық

сүйемелдеу 

Кез келген елдің қазіргі заманға сай дамуы және түрлі мемлекеттік бағдарламаларды тиімді іске асыру оларды тиісті сапалық ақпараттық сүйемелдеу мен қамтамасыз етуге байланысты. Осыған байланысты, тиімді өзара іс-қимыл жасау үшін мемлекеттік органдардың жедел ақпарат алмасу жөніндегі тиімді ынтымақтастығын қамтамасыз ететін шаралар қолдану қажет.

Көші-қон процестерін ақпараттық сүйемелдеудің маңызды сәті көші-қон саласында болып жатқан объективті процестерді, елдің дамуы үшін оның мәні мен қажеттілігін бұқаралық ақпарат құралдарында кеңінен насихаттау болуға тиіс.

Тұжырымдаманы жүзеге асыру елдегі көші-қон процестерінің нақты көрініс табуына бағытталған әр түрлі ақпараттық-талдау кітапшаларын, анықтамалықтарды, буклеттерді тарату, республикалық және халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияларды, семинарларды өткізумен, әр түрлі теле және радиохабарларды таратумен қоса жүргізіледі. 

Мемлекеттік көші-қон саясатын ресурстық қамтамасыз ету оның тиімділігінің негізгі шарты болып табылады. Оралмандарды қабылдау және орналастыруға республикалық бюджеттен 2003 жылы 3,4 млрд. теңге, 2004 жылы 7,0 млрд. теңге, 2005 жылы 11,4 млрд. теңге, 2006 жылы 11,1 млрд. теңге, 2007 жылы 12,1 млрд. теңге бөлінді. Көші-қон саясатын іске асыру жақын болашақта қаржыландырудың мөлшерін ұлғайтуды қажет етеді.

Бұл ретте, қаржыландыру көлемі мен көздері Тұжырымдаманы іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспарын әзірлеу кезінде анықталатын болады. 

Осы Тұжырымдамада көзделген шараларды іске асыру көші-қон ағынын реттеу жүйесін жетілдіруге, этникалық қазақтарды қабылдау, оларды бейімдеу және қазақстандық қоғамға етене араластыру үшін жағдай жасауға, білікті ұлттық еңбек нарығын қалыптастыру үшін сыртқы еңбек көші-қонын пайдалануға мүмкіндік береді деп күтіледі.

Көрсетілген шаралар басымдықтарына қарай кезең-кезеңімен жүзеге асырылатын болады: 2008-2010 жылдары елде көші-қонды реттеудің бірыңғай жүйеленген және бір ізге салынған нормативтік-құқықтық базасы жетілдірілетін және қалыптасатын болады; 2010-2012 жылдары білімі, инновациялық және инвестициялық әлеуеті жоғары көшіп-қонушыларды тартуға негізделген көші-қон саласында іріктеу саясатын жүргізу жүйесі қалыптасатын болады; 2013-2015 жылдары елдің әлеуметтік-экономикалық қажеттіліктеріне сәйкес жұмыс күші нарығы реттелетін болады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қорытынды

Қорыта айтқанда Қазақстан Республикасының  қазіргі көші-қон саясатында Әлеуметтік мемлекет құру жолындағы Қазақстан Республикасының әлеуметтік саясатына саяси талдау жасай отырып, Қазақстан Республикасындағы көші-қон процестері әлеуметтік-экономикалық, саяси, этникалық, экологиялық және басқа да факторлардың ықпалымен дамыды. Қазақстан дамуының әрбір кезеңінде көші-қонның өзіндік ерекшеліктері мен сипаттамалары болды және болып отыр.

 оның мәні мен  мазмұнын ашып көрсету диссертациялық  жұмыстың негізгі мақсаты болып  табылады. Сонымен қатар әлеуметтік  саясатты жүзеге асырушы саяси  институттардың қоғамда алатын рөлін анықтау да қажеттілік болып табылады. Осы мақсатқа жету үшін мынандай міндеттерді шешу көзделіп отыр:

• демократиялық мемлекеттегі әлеуметтік саясаттың теориялық әдіснамалық негізін зерттеу;
• әлеуметтік саясаттың саяси институттар мен үрдістерде алатын орнына әдіснамалық талдау жүргізу;
• әлеуметтік мемлекет құру жағдайында мемлекеттің әлеуметтік саясатының үлгілеріне талдау жасау;
• мемлекеттің әлеуметтік саясатының негізгі бағыттарының теориялық мәселелерін анықтау;
• әлеуметтік саясаттың саяси-құқықтық негіздерін сараптау және осы саясатты жүзеге асыруда заңнамалардың атқаратын қызметін ашып көрсету;
• қазіргі кезеңдегі Қазақстан Республикасындағы әлеуметтік саясат мәселелерінің деңгейін анықтау және олардың шешілу жолдары мен негізгі бағыттарын айқындау;
• мемлекеттің әлеуметтік саясатты жетілдіруінің басым бағыттары бойынша тиімді және практикалық мәні бар ұсыныстары мен кеңестерін беру.

Бұл ретте, қаржыландыру көлемі мен көздері Тұжырымдаманы іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспарын әзірлеу кезінде анықталды.

Қорыта келгенде   Аталған бағытты іске асырудың негізгі мақсаты еңбек көшіп-қонушыларының көмегімен Қазақстанның бәсекелестік артықшылықтарын күшейту, атап айтқанда:

ғылымның, экономиканың жоғары технологиялық және инновациялық секторларының зияткерлік еңбек ресурстарына ұзақ мерзімдік сандық және сапалық қажеттіліктерін бағалау және оларға жүйелік мониторинг жүргізу;

өңірлік еңбек нарықтарының мүмкіндіктерін ескере отырып, халықтың көші-қон ұтқырлығын арттыру тетіктерін жетілдіру;

жергілікті кадрларды даярлауды және жұмысқа орналастыруды жүзеге асыратын шетелдік қатысушылары бар кәсіпорындар үшін экономикалық ынталандыру шараларын жасау .

Қазақстан Республикасының  қазіргі көші-қон саясатында Осы көзделген шараларды іске асыру көші-қон ағынын реттеу жүйесін жетілдіруге, этникалық қазақтарды қабылдау, оларды бейімдеу және қазақстандық қоғамға етене араластыру үшін жағдай жасауға, білікті ұлттық еңбек нарығын қалыптастыру үшін сыртқы еңбек көші-қонын пайдалануға мүмкіндік береді деп күтіледі.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Пайдаланылған әдебиеттер

 

1. Ғалиев Д., Сардарбеков С. Демографиялық деректеріне көз салсақ
2. Ақиқат. 1996, №12
3. Статистикалық баспасөз. Демографиялық ахуал // Алматы. 2005, №5
4. Хишауова Ж. Қазақстанда еңбек ресурстарын қалыптастырудың демографиялық аспектілері. // АльПари. 2006, №2
5. Демографических проблем в Казахстане (Сборник научных статией). – Алматы; Раритет 2000.
6. Асылбеков М. Тәуелсіз Қазақстанның демографиялық ахуалы. //Қазақ тарихы. 2001, №5
7. Татімов М. Қазақ әлемі. – Алматы; Атамұра – Қазақстан. 1993.

 

8. 1   Қазақстан Республикасының Конституциясы. (Қазақстан Республикасының     1998 жылғы 7 қазандағы № 284-І заңымен өзгерістер мен толықтырулар енгізілген ресми мәтін. Өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2007.05.21. N 254 Заңымен).-Алматы.-2007.-40б;Назарбаев Н.Ә.Қазақстан-2030:Барлық қазақстандықтардың өсіп өркендеуі, қауіпсіздігі және әл ауқатының артуы.Ел Президентінің Қазақстан халқына Жолдауы.-Алматы: Білім, 1997.- 176 б.
9. Мировая экономика: глобальные тенденции за 100 лет.-М.:Юрист,2003.- C.12.
10. Қазақстан Республикасының Үкіметі, қызметкерлердің республикалық   

     бірлестіктері мен жұмыс берушілердің республикалық бірлестіктері   

     арасындағы 2007 – 2008 жылдарға арналған Бас Келісім // www.enbek.kz

Медеуұлы И. Басты мақсат экономиканы көтеру. /Егемен Қаз/,2010,5-сәуір,

11. . Назарбаев Н. «Қазақстан – 2030 стратегиялық бағдарламасы», Алматы – 1998 ж,6 б.

        12. Назарбаев Н. «Бәсекеге қабілетті Қазақстан үшін, бәсекеге қабілетті экономика үшін, бәсекеге  қабілетті халық үшін». № 5 мамыр 2004 ж, 54 бет, Ақиқат журналы

        13. Назарбаев Н. Саяси тұрақтылық тірегі - өркендеу жолымен ілгерілеу/Егемен Қаз/ ., 2004 ж. – 3 қыркүйек., 9 б.