Мемлекеттік тілдегі медициналық терминология пәні бойынша қорытынды бақылауға арналған тест тапсырмалары

     |  терминалды атаулар

     |  терминоид

     |  кәсіби сөздер

~ ... – көзге  көрінетін және қабылданатын  затты белгілейтін, алайда оның  басқа заттардың қатынасы мен  классификациялық жүйедегі нақты  орынын көрсетпейтін лексикалық бірлік.

|  Номен+

     |  Терминтәрізділер (квазитермины)

|  Кәсіби  сөздер

|  Кәсіби  жаргондар

|  Термин

~ ... деп жаңа  пайда болған ұғымдарды атау  үшін пайдаланылатын, алайда терминге  қойылатын талаптарға жауап бермейтін (бірнеше сөзден құралып, ықшамдының талабына жауап бермейтін) арнаулы лексемаларды атайды.

| Терминалды атаулар (предтермины)+

|  Терминдер

|  Прототерминдер

|  Номен

|  Кәсіби  жаргондар

~ ... – ғылыми  кезеңге дейін пайда болған және қолданылған атаулар, олар арнаулы ұғымдарды емес, арнаулы түсініктерді білдірген.

| Прототерминдер+

| Терминтәрізділер

| Номен

| Кәсіби сөздер

| Терминдер

~ ... - әлі толық  қалыптасып болмаған және біркелкі  түсінілмейтін, ара жігі, шегі  нақты анықталмаған, ғылыми анықтамасы берілмеген ұғымдардың атауы ретінде қолданылатын арнаулы лексемалар

| Терминоид+

| Термин

| Номен

| Кәсіби жаргондар

| Терминтәрізділер

~ ... – жалпы  ұғымдарды білдіріп, арнаулы лексика  құрамында қолданылғанымен, терминге  қойылатын талаптарды  қанағатандырмайтын атаулар.

      | Терминтәрізділер (квазитермины) +

      | Номен

      | Терминоид

      | Кәсіби сөздер 

      | Кәсіби жаргондар

~ ... – адам  қызметінің бір саласында, кәсіп иелерінің тілінде қолданылатын сөздер.

| Кәсіби сөздер+

| Термн

| Номен

| Прототерминдер

| Терминоид 

~ ... - шарттылығы  анық байқалып тұратын, нормалық  сипатқа ие болмаған кәсіби  атаулар.

      | Кәсіби жаргондар+

      | Терминтрәпізділер 

      | Кәсіби сөздер

      | Прототермндер

      | Номен

~ Арнаулы лексемалардың ... түрі бар.

     | 8+

| 5

| 3

| 2

| 10

~ Терминдік  жүйені жасауда терминжасамның  әлемде кең тараған ... түрлі  тәсілі пайдаланылады.

     | 4+

| 2

| 6

| 8

| 10

~  Терминжасамның  өзге тілдерден дайын терминдерді  қабылдап алу тәсілі ... деп аталады.

    | терминалмасу+

| сөзжасам

| терминдену

| қайта терминдену

| тұрақты  сөз тіркестерін жасау

~ Термин емес  сөздердің терминдер қатарына  өту тәсілі ... деп аталады. 

| терминдену+

| терминжасам

| күрделі  терминдер

| қайта терминдену

| қосымша арқылы сөз жасау

~  Өзге  саланың дайын терминін пайдалану  тәсілі ... деп аталады.

| қайта терминдену+

| терминдену

| терминжасам

| халықаралықтандыру

| терминалмасу

~ «лексикалық мағыналы сөз +  ...  = туынды сөз».

     | сөзжасамдық жұрнақ+

| cөзжасамдық жұп

| сөзжасамдық  саты

| сөзжасамдық  ұя

| сөзжасамдық  жалғау

~  ... дегеніміз  – туынды сөздердің нақты жасалу  үлгісі.

     | Сөзжасамдық үлгі+

| Сөзжасамдық  ұя

| Сөзжасамдық  саты

| Сөзжасамдық  тарам

| Сөзжасамдық  жұп

~ Бір түбірден  өрбіген туынды сөздер тізбегі ... деп аталады.

   | сөзжасамдық тізбек+

| сөзжасамдық  ұя

| сөзжасамдық  жұп

| сөзжасамдық  тарам

| сөзжасамдық  үлгі 

~ ... - етістіктен жасалған туынды зат есім.

| Түсік+

| Асқыну

| Абляция

| Тұқым қуалау

| Амиоз

~  «Жұтқыншақ»  сөзі ... жасалған.

| морфологиялық  тәсілмен+

| аналитикалық  тәсілмен

| семантикалық  тәсілмен

| қосарлану  арқылы

| бірігу жолымен

~  Демікпе, жүктеме, сараптама, баспа  терминдері ... арқылы жасалған.

| етістікке  –ма, -ме, -па, -пе жұрнақтарын жалғау+

| зат есімге  –шы, -ші жұрнақтарын жалғау

| сын есімге  –лық, -лік жұұрнақтарын жалғау

| зат есімге  –ма, -ме, -па, -пе жұрнақтарын жалғау

| етістікке  –ақ жұрнағын жалғау

~ … деген туынды терминінің түбірі - зат есім.

| Жұлынсыздық (амиелия) +

| Созылмалы ауру

| Қол-аяқ

| Түтік

| Тексеру

~  «Талдауыш» (анализатор) сөзі ... жұрнағы арқылы  жасалған.

| –уыш+

| –ауыш

| –ш

| –ыш

| –дауыш

~  «Анатомиялық»  (анатомический) сөзі ... жұрнақ арқылы жасалған.

| зат есімнен  сын есім тудырушы+

| сын есімнен  сын есім тудырушы 

| сын есімнен  зат есім тудырушы 

| етістіктен  зат есім тудырушы 

| етістіктен  сын есім тудырушы

~  «Енжарлық» (апатия) термині ... жұрнақ арқылы жасалған.

| сын есімнен зат есім тудырушы+

| зат есімнен  сын есім тудырушы

| сын есімнен  сын есім тудырушы

| етістіктен  зат есім тудырушы

| етістіктен  сын есім тудырушы

~  «Созылмалы»  (хронический)  сөзі ... жұрнақ арқылы жасалған.

| етістіктен сын есім тудырушы+

| сын есімнен  зат есім тудырушы  

| зат есімнен  сын есім тудырушы 

| сын есімнен  сын есім тудырушы

| етістіктен  зат есім тудырушы

~ «Зиянсыз, залалсыз» (безвредный) сөздерінің түбірі - ... .

| зат есім+

| етістік

| сын есім

| сан есім

| шылау

~  «Жүктілік» термині ... болып тұр.

     | зат есім+

| сын есім

| етістік

| сан есім

|үстеу

~  ... термині «жылу, ыстық» деген мағына беретін грек тіліндегі бөлшек арқылы жасалған.

| Термоизоляция+

| Ультравирустар

| Фонология

| Монография

| Неоним

~  ... сөзі  грек тілінде «өлшеу» мағынасын  білдіретін терминбөлшек арқылы жасалған.

     | Калориметр+

| Микробиота

| Неоген

|  Нейрология

| Макроорганизм

~ ... сөзі грек тілінде «қарсы» мағынасын білдіретін терминбөлшек арқылы жасалған.

| Антибиотик+

| Биохимия

| Микромолекула

| Термостат

| Фонометр

~ «Нейрит, нейрология, нейроанатомия» терминдерінде грек тіліндегі ... деген мағына беретін терминбөлшек кездеседі.

     | желі, жүйке+

| жаңа

| үсті-үстінен

| алыс

| ықшам

~ «Әлі, мейлінше, өте жоғары» деген мағына беретін терминбөлшек арқылы ... термині жасалып тұр.

| ультравирустар+

| трансплантация

| фотохимия

| фонология

| антиген

~ –уыш, -уіш  жұрнағы орыс тіліндегі ... суффикстері  арқылы жасалған терминдердің  қазақша нұсқасын жасауда пайдаланылады.

| –атор, -ятор, -тор+

| –ый, -ой

| –н

| –ский

| –ство

~ Терминжасамның синтаксистік (аналитикалық)  тәсілі ... түрге бөлінеді.

| 4+

| 2

| 10

| 8

| 6

~  Аналитикалық  жолмен жасалған терминдер ... деп аталады.

| күрделі  терминдер+

| жалаң терминдер

| дара терминдер

| терминүлгі

| терминбөлшек

~ Терминологиялық  сөз тіркесі дегеніміз - ... .

| екі немесе  одан да көп сөзден тұратын,  әр сыңары бөлек жазылатын күрделі сөздердің түрі+

| жеке дара  сөздердің өзара шоғырлана тұтасуынан  жасалған дербес лексика-грамматикалық  мағыналары бар туынды сөздер

| қосымша  жалғану арқылы жасалған туынды сөздер

| буындық  я бөлімдік қысқарымдардан жасалған  зат есімдер

| дыбыстық, әріптік қысқарымдардан жасалған зат есімдер

~  Дыбыстық  я буындық қысқарымдардан жасалған  терминдер тіл білімінде ... деп  аталады. 

| қысқарған  сөздер+

| біріккен  сөздер

| тіркесті  сөздер

| қосарланған  сөздер

| атаулық  тіркестер

~ «Жүрекше-қарынша будасы» тіркесінің бірінші сыңары ... арқылы жасалған.

| қосарлану+

| бірігу

| тіркесу

| қысқарту

| қосымша

~ ... термині  бірігу арқылы жасалған.

| Несепнәр+

| Қояншық

| Тері

| Тышқан ауру

| Баспа

~  ... –  біріккен сөз. 

| Ойықжара+

| Пароксизмалды  ауру

| Жүрекше

| ЮСАИД

| Аурухана

~  ... –  терминологиялық тіркес.

| Жіті сандырақ+

| Қанжел

| Баспа

| Қорқыныш

| Несепнәр

~  ... –  қысқарған термин.

| СПИД/ВИЧ+

| Ішперде

| Шап бубоны

| Шажырқай

| Білемдеме

~ Жалпы қолданыстағы  сөздердің терминге айналуы ... тәсілге тән.

| лексика-семантикалық+

| морфологиялық 

| синтаксистік

| аналитикалық

| синтетикалық

~ Лексика-семантикалық  тәсіл басқаша ... деп аталады.

| терминдену+

| сөзжасам

| бірігу 

| қосарлану

| қысқару

~  Терминдену  дегеніміз - ... .

| тілдің жалпы лексикасынан терминделуші ұғымға сәйкес келетін сөзді тауып, оны сол ұғым қатысты болатын терминологиялық өріске өткізу арқылы оған терминдік мағына жүктеу үдерісі+

| екі сөздің бірігіп, бір мағына білдіруі

| қосымша жалғау арқылы туынды сөз жасау

| арнаулы кәсіптік ұғымның атауы қызметін атқаратын екі (немесе бірнеше) толық мағыналы сөздердің мағыналық және грамматикалық бірлігі

| екі сөздің  бірігуі нәтижесінде іштей морфемалық, дыбыстық өзгерістерге ұшырап, әбден  жымдасып, тұтасып кеткен біріккен сөз түрі

~ Геология, медицина  және жол шаруашылығы терминологиясына ... термині ортақ.

| ісіну+

| кебек

| жүрек

| дыбыс

| тіл

~ Ішкі терминдену  дегеніміз - ... .

| салалық  терминологиялардың ішіндегі бұрын  жасалған терминнің бір өрістен  екінші өріске қалпын сақтай ауысуы+

| терминологиялық  жүйенің сыртында жатқан сөздердің  (жалпы қолданыстағы сөздер, диалектизмдер,  кәсіби сөздер т.б.) термин ретінде пайдаланылуы

| әрбір арнаулы  саладағы ұғымдардың өзара байланысуы

| жалпылама сөздердің  терминденуі

| көнерген сөздердің терминдік сипатқа ие болуы

~ ... термині - медицина, химия, техника салаларына ортақ термин.

| Донор+

| Төмпешік

| Білеулеме

| Бронх

| Баспа

~ «Дыбыс» терминінің физиологиядағы анықтамасы - … .

| ауаның аумаққа қарай толқындалуы +

| сөйлеу мүшелерінің қатысымен айтылып, естуге болатын ең кішкентай бөлшек дыбыс