Визуалды компоненттерді қолдану

Пішін терезесі — Компоненттер палитрасындағы  компоненттерден бағдарлама жинақталатын негізгі орын. Пішіннің өзі орындауға болатын дайын бағдарлама.

• Тышқанның көмегімен Run батырмасына шертіңіз және осы бағдарламаны орындаңыз.

Пішіннің бағдарламасы откомпилируется, экрандағы көмекші терезелер жойылады, пішіннің координаталық торы жоғалады  және ол кәдімгі Windows терезесінің қасиетін меңгереді.

 Осы терезенің қасиетін зерттеңіз. Оның өлшемін өзгертіңіз, экран бойынша жылжытыңыз, жоғарғы сол жақтағы батырманы активтеңіз, терезені бүкіл экранға дейін үлкейтіңіз.

Сіз байқағандай, пішін терезесі «жанданды».

Alt+F4 батырмаларының комбинациясы Delphi ортасын алғашқы қалпына әкеледі.

Инспектор Объектісінің терезесі компонент немесе пішіннің өзіне тышқанмен шерткенде активтенетін қасиеттерден тұрады. Активтенген компоненттің  аты терезенің тақырыбынан кейін орналасады (сурет 1.3. жағдайында ол пішіннің өзі). Терезе екі парақтан тұрады: Properties (қасиеттер парағы) және  Events (оқиғалар парағы).

• Компоненттердің стандартты палитрасындағы Button батырмасына басып, содан кейін пішіннің кез – келген жеріне шертіңіз.

Пішінде батырманың бейнесі  пайда болады (сурет 1.4). 

Бұндай іс-қимыл пішінге компонентті қосу деп аталады.

• Қойылған компонентті шертіңіз.

Оның  айналасында квадраттары бар тіктөртбұрыш жақтау пайда болды. Бұл дегеніміз компонент активтенді дегенді білдіреді және Объект Инспектірінде компоненттің аты пайда болды Button1: TButton. Бұл жағдайда Button TButton типіндегі айнымалы, бастапқы  T әрібі тип дегенді білдіреді.

Сурет 1.4  Пішінге компонентті қосу

TButton типі объект ретінде сипатталған және оның барлық компоненттері де объект ретінде сипатталған, сондықтан компоненттердің қасиеттерін басқаратын терезе Объект Инспектірі терезесі деп аталады. Properties парағы 2 бағанаға бөлінген: қасиеттер аты бағанасы және қасиеттер мәні бағанасы. Сол жақ бағанада  компоненттің қасиеттерінің аттарының тізімі, оң жақта — қасиеттердің нақты мәні көрсетілген. Қолданушы кез – келген қасиеттің мәнін өзгерте алады.

Қолданылған әдебиеттер тізімі

1. Кандзюба С.П. Delphi 6\7. Базы данных и приложения. Лекции и упражнения. Спб.: ООО «ДиаСофтЮП», 2002. –576с.
2. Архангельский А.Я. Object Pascal в Delphi. -М., 2002г.
3. Гофман В.Э. Delphi 5. // В.Э.Гофман, А.Д.Хомоненко –СПб.: БХВ – Санкт-Петербург, 1999. – 800 с.:ил.
4. Дарахвелидзе П.Г. Программирование в Delphi 5. // П.Г.Дарахвелидзе, Е.П.Марков, О.А.Котенок –СПб.: БХВ-Питербург, 2001.
5. Епанешников А.М. Delphi 5. Язык Object Pascal. // А.М.Епанешников, В.А.Епанешников –М: «Диалог –МИФИ» 2000
6. Епанешников А.М. Программирование в среде Delphi: Часть 3. Проектирование программ. // А.М.Епанешников, В.А.Епанешников –М: «Диалог –МИФИ» 1998
7. Культин Н. Delphi 6. Программирование на языке Object Pascal.

Қосымша әдебиеттер тізімі

1. Дарахвелидзе П.Г. Delphi-среда визуального программирования. // П.Г.Дарахвелидзе, Е.П.Марков Спб.: BHV - Санкт-Петербург, 1996г.
2. Архангельский А.Я. Приемы программирования в Delphi. –М.: ООО «Бином-Пресс», 2003 г. –784 с.
3. Джон Матчо Delphi на примерах. // Джон Матчо, Дэвид Р. Фолкнер. –М.: БИНОМ, 1995г.
4. Орлик С.В. Секреты на примерах: –М.: Восточная книжная компания, 1996г.
5. Конопка Рэй Создание оригинальных компонент в среде Delphi. Киев: DiaSoft Ltd, 1996г. -512с.
8. Епанешников А.М. Программирование в среде Delphi: Часть 4. Работа с базами данных. Организация справочной системы. // А.М.Епанешников, В.А.Епанешников –М: «Диалог –МИФИ» 1998
6. Пономарев В.А. COM и ActiveX в Delphi. –СПб.: БХВ-Питербург, 2001.
7. Елманов Н.З. Delphi 4. Технология COM, OLE, ActiveX, Automation, MIDAS, Microsoft Transaction Server. // Н.З.Елманов, С.В.Трепалин –М.: Диалог-МИФИ, 1999 –320с.
8. Федоров А. ADO в Delphi. Пер. с англ. // А.Федоров, Н.Елманов  –СПб.: БХВ-Питербург, 2002.