Автор: Пользователь скрыл имя, 15 Марта 2012 в 19:14, реферат
Актуальнасцю тэмы з'яўляецца не толькі тое, што важна ведаць гісторыю сваёй краіны, але і тое, што гэта вельмі цікава, бо гэта было праз 50 гадоў пасля вайны з Напалеонам, пасля якой было шмат розных паўстанняў і я вырашыла вывучыць адно з самых знакамітых паўстанняў, пад кіраўніцтвам нашага суайчынніка Кастуся Каліноўскага.
Мэта даследавання заключаецца ў вывучэнні нацыянальна-вызваленчага паўстання 1863-1864 гг. і яго сацыяльна-палітычных вынікаў.
УВОДЗIНЫ
"БЕЛЫЯ" І "ЧЫРВОНЫЯ". КАСТУСЬ КАЛІНОЎСКІ
ПАЧАТАК ПАЎСТАННЯ Ў ЛIТВЕ - БЕЛАРУСI. БАЯВЫЯ ДЗЕЯННI
ПАДАЎЛЕННЕ ПАЎСТАННЯ
ЗНАЧЭННЕ I ВЫНIКI ПАЎСТАННЯ
ЗАКЛЮЧЭННЕ
СПIС ЛIТАРАТУРЫ
Дадатак 1
Дадатак 2
У паўстаннi 1863-1864 гг, якое ў тых умовах амаль не мела шанцаў на перамогу, праявiлася мужнасць, рашучасць i самаахвярнасць многix сыноў Беларусi ў змаганнi за волю i лепшую долю народа.
Сярод ix як сапраўдны нацыянальны герой вылучаецца К. Калiноўскi. Менaвiтa з яго дзейнасцю звязана перарастанне напярэдаднi ў час паўстання беларускага нацыянальна-культурнага руху ў палiтычны. К Калiноўскi адстойваў права беларусаў i лiтоўцаў на самавызначэнне свайго лёсу, на ўтварэнне самастойнай дзяржавы ў форме Лiтоўска-Беларускай рэспублiкi, у якой урад быў бы добрым слугою народу. Упершыню была сфармулявана рэвалюцыйная праграма, якая зыходзiла з iнтарэсаў сялян i разлiчвалася на ажыццяўленне ciламi арганiзаванага сялянства i iншых пластоў працоўнага насельнiцтва. Аднак у кiраўнiцтве паўстаннем верх узялi польскiя шляхецкiя рэвалюцыянеры.
Дзякуючы паўстанню сяляне Беларусi атрымалi ад урада iстотныя саступкi, якiя аблегчылi ix становiшча i паскорылi развiццё капiталiстычных адносiн у беларускай вёсцы.
1. Герцен Л.И Сочинения. М., 1959. Т.16.
2. Ратч В. Сведения о польском мятеже 1863 г. в Северо-Западной России / Собр. В.Ратч. - Вильна : Тип. губ. правл., 1867.
3. В.Дьяков Революционный подъем в Литве и Белоруссии в 1861-1862 гг Revoliucinis pakilimas Lietuvoje ir Baltarusijoje 1861-1862 m / Акад. наук СССР, Ин-т славяноведения, Гл. архив. упр. СССР; [Редкол.: В.Дьяков и др.; Подгот.: Л.Аржаева и др.]. - М. : Наука, 1964. - 779 c., разд. паг. - (Восстание 1863 года : Материалы и док. / [Гл. ред. серии: С.Кеневич и др.]).
4. Калiноўскi К. За нашую вольнасць ; Навук. рэд. Я.Янушкевіч: Творы, дакументы / [Уклад., прадм., паслясл., пер. і камент. Г.Кісялёва. - Мн. : Міжнар. фонд "Бел. кнігазбор", 1999. - 459 с., [2] л. iл. - (Беларускі кнігазбор : БК, Серыя 2, Гісторыка-літаратурныя помнікі).
5. Восстание в Литве и Белоруссии 1863-1864 гг. ; Предисл. Ю.Жюгжды, В.Неупокоева; Редкол.: В.Дьяков и др.]: Сб. документов / [АН СССР, Ин-т славяноведения и др.. - М.. - Вроцлав : Наука, 1965. - LIV, 586 с. - (Восстание 1863 года : Материалы и документы)..
6. Перцев В.Н.Гісторыя Беларускай ССР / Акад. наук Бел. ССР, Ин-т истории; Под ред.: В.Н.Перцева, К.И.Шабуни, Л.С.Абецедарского. - Мн. : Изд-во Акад. наук Бел. ССР, 1954.-316 с.
7. Нікольскi Н. М. Акадэмія навук БССР, Інстытут гісторыі; Гісторыя Беларусі ў дакументах і матэрыялах Т. 2: (1772―1903 гг.) / пад рэдакцыяй Н. М. Нікольскага, Д. А. Дудкова, І. Ф. Лочмеля, 1940. - XVI, 938, [1] с.
8. Самбук С.М. Политика царизма в Белоруссии во второй половине XIX века / С. М. Самбук; редактор В. П. Панютич; Академия наук БССР, Институт истории. - Минск : Наука и техника, 1980. - 521, [2] с.
ДАДАТКI
Малюнак 1 Першы нумар газеты «Мужыцкая праўда»
Малюнак 2 К. Калiноўскi
Страта Каліноўскага
З успамінаў А. Масалова
Урывак з успамінаў рускага чыноўніка А. М. Масалова, які ў 1863 г. служыў у канцылярыі М. Мураўёва, распавядае пра апошнія моманты жыцця К. Каліноўскага. Успаміны былі напісаныя Масаловым у 1866 г. Выдадзены ў 1883 г., у 40-м томе "Русской старины". |
[…] Первый день Калиновский лишь кусал себе губы, неохотно даже отвечал на вопросы, но к вечеру не выдержал и объявил своё настоящее имя. Несмотря на все усилия членов комиссии, им не удалось исторгнуть от Калиновского подробного показания о личностях, составляющих революционную организацию края. Он, однако, откровенно сознался, что был распорядителем ржонда во всём крае и, как видно из показаний других лиц, он умел поддержать падающий революционный дух польского населения. Помещики его страшились, он свободно разъезжал между ними, воодушевлял нерешительных и запугивал слабых. Калиновский был лет 26, крепкого сложения и с лицом жёстким и выразительным, короткие русые волосы были зачёсаны назад; таким я видел его в тюрьме за несколько дней до казни. Ему дали перо и бумагу и позволили свободно излагать свои мысли. Он написал отличным русским языком довольно любопытное рассуждение об отношениях русской власти к польскому населению Западного края, в котором между прочим высказал мысль о непрочности настоящих правительственных действий и полное презрение к русским чиновникам, прибывшим в край. Калиновский сознавал, что с его арестованием мятеж неминуемо угаснет, но что правительство не сумеет воспользоваться приобретёнными выгодами. Казнь Калиновского совершилась уже в марте или в конце февраля 1864 г. и была едва ли не последнею в Вильне. Было ясное, холодное утро; Калиновский шёл на казнь смело; придя на площадь, он встал прямо лицом к виселице и лишь по временам кидал взоры в далёкую толпу. Когда ему читали конфирмацию, он стал быстро делать замечания; так, например, когда назвали его имя "дворянин Викентий Калиновский", он воскликнул: "У нас нет дворян, все равны!" Полицмейстер покачал ему головой и просил замолчать. [...] |
Публікацыя паводле: Дмитриев С. С. Хрестоматия по истории СССР. Т.3. 1948
3