Корпоративті қаржы

п-S-P\Sd

d=S-р\Sп                     d=S-р\S*K

3.Инфляция   ескерілгендегі  жай есеп ставкасы

Sr=P(1-і)*(1+r)

Sr=P(1+\к*і)*(1+\k*r)

4.Инфляция ескерілгендегі жай есеп ставкасы.

Sr=P(1+ \k*r)=P(1+\k*r)1-\k*d

Sr=P\1-\k*dr

dr=d+r\1+\k*r

5.Жай ссудалық пайыздарды дискондтау.

P=S\1+пі

Р=S-P\Pі *k

і=S-Pп  і=S-P\P*k

6.Жай есептік ставка бойынша дискондтау.

P=S(1-nd)

n=S-P\Sd

d=S-p\Sn       d=S-P\S*k

Күрделі ссудалық пайыздар қандай жағдайда қолданылады.

1.Күрделі ссудалық  пайыз.

n

S=P(1+і)

mn

S=P(1+j\m)

mn

S=P(1+j\m)       (1+і*j\m) 

2.Күрделі есеп ставкасы.

n

S=P\(1-dc) 

mn

S=P\(1-j\m)

mn

S=P\(1-j\m)      (1-I*j\m) 

3.Инфляция ескерілгендегі  күрделі есеп пайызы.

n            n

Sr=P(1+іс)        (1+r)

mn          n

Sr=P(1+j\m)      (1+r)

4.Инфляция  ескерілгендегі күрделі есеп ставкасы.

mn         n

Sr=P(1-dn\m)      (1+r)

mn

Sr=P\(1-dur\m)

5.Күрделі ссудалық  пайыздарды дискондтау

n

P=S\(1+і)

mn

P=S\(1+j\m)

6.Күрделі есептік ставка бойынша дискондтау.

n

P=S(1-dc) 

n=P\S(1-dc)       n=P\S\(1-j\m) 

      Бақылау сұрақтары:

Ақшаның  уақытша  құны түсінігінің мәні неде.  Ақшаның мәні оның қандай  қасиетінің бірігуінен көрініс табады. Ақша қандай  қызмет атқаратынын білу керек. Дискондтау  дегеніміз не? Басқа да шарттар қойылған кездегі есептік ставка кезенің анықтау формулалары. 1) Жай есептік  ставка бойынша несие алушының ақша соммасы және банктің  дисконты қанша.Компаудтау дегеніміз не?   Жай ссудалық пайыз. Инфляция   ескерілгендегі  жай есеп ставкасы. Жай ссудалық пайыздарды дискондтау. Жай есептік ставка бойынша дискондтау. Күрделі ссудалық пайыздар қандай жағдайда қолданылады. Күрделі есеп ставкасы. Инфляция ескерілгендегі күрделі есеп пайызы. Күрделі ссудалық пайыздарды дискондтау. Күрделі есептік ставка бойынша дискондтау.

Негізгі оқу әдебиеттері

1. Кадерова Н.Н. Корпоративтік қаржы:Оқу құралы.-Алматы: Экономика, 2008.-376бет
2. Бұлақбай Ж.М. Корпоративтік қаржы.Оқу құралы.-Астана, 2010.-228бет
3. Закон РК  "О регистрации  сделок с ценными бумагами в РК" от 5.03.2008 г.
4. Закон РК  "Об акционерных обществах" от  10.07.2008 г. № 281-1
5. Закон РК № "О финансовом лизинге" от 5.07.2009 г.
6. Закон РК "О банкротстве" от 21.01.2007 г.
7. Бейли Р., Майерс С. Принципы корпоративных финансов. -  М.: Олимп-Бизнес, 2007 г.
8. Жуйриков К.К. Финансы хозяйствующих субъектов. Учебное пособие, тип «Комплекс», 2006г.
9. Жуйриков К.К. Финансы предприятия в условиях рынка. Алматы, изд. «Бастау», 2008г.
10. Жуйриков К.К., Раимов С.Р. Корпоративные финансы. Учебник.-Алматы:Алматинская академия экономики и статистики, 2009.-512с.

Қосымша әдебиет

1. Чент Ф. Ли, Джозеф И.Финнерти. Финансы корпорации: теория, методика и практика. - М.: ИНФРА, 2007.
2. Акбергенов И. и др. Финансово-кредитные проблемы развития экономики Казахстана  /Под  ред. К.К. Ильясова. - Алматы.: Билим, 2005.- 240 с.
3. Антикризисное управление: Учебник  /Под ред. Э.М. Короткова .- М.: ИНФРА-М, 2007. - 432 с.
4. Ван Хорн Дж.К. Основы управления финансами. - М.: Финансы и статистика, 2006.
5. Венер Беренс. Руководство по оценке эффективности инвестиций. - М.: АОЗТ, Интрерэкспорт, 2005.
6. Любушин Р.П. и др. Анализ финансово-экономической деятельности предприятия: Учеб.пособие для вузов. - М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2006. - 471 с.
7. ШереметА.Д.,Сайфулин Р.С. Методика финансового анализа. - М.: ИНФРА-М, 2005
8. Четыркин Е.М. Методы финансовых и коммерческих расчетов. - М.:     Дело ЛТД, 2005. - 320 с.

Интернет  көздері:

http://www.kase.kz/- Казахстанская фондовая биржа

http://www.afn.kz/- Агентство по регулированию и надзору финансовых организаций

http://www.afk.kz/- Ассоциация финансистов Казахстана 

Электронды ресурстар

1. Политическая элита: источники власти и системы отбора // URL: hhtp //www.bief.ru/LIBRARY/sc

 

Тақырып 3  Корпорацияның негізгі капиталы

      Лекцияның мақсаты: Корпорацияның негізгі капиталын оқып-үйрену.

      Негізгі сөздер: негізгі капиталы, амортизация, негізгі құралдар

      Негізгі сұрақтар:

1. Корпорацияның негізгі капиталы, құрамы
2. Амортизация, оны есептеу және негізгі капиталды жаңартудағы орны
3. Негізгі құралдардың қозғалысын және тиімді пайдаланылуын бағалау

 

1. Корпорацияның негізгі капиталы, құрамы. Корпорация жүйесіндегі негізгі құралдар дегеніміз - өндірісте ұзақ уақыт бойы /бір жылдан астам уақыт/ пайдаланылатын өзінің бастапқы заттай нысанын /пішінін, түрін/ сақтай отырып, құнын шығарылған өнімге, орындалған жұмысқа, көрсетілген қызметке біртіндеп бөліп-бөліп есептелген амортизациялық аударым мөлшерінде ауыстыратын еңбек құралдарын, яғни материалдық активтерді айтады.

Негізгі құралдар алдына қойған мақсатына және атқаратын қызметтеріне қарай мына топтарға бөлінеді:

1. үйлер /тұрғын үй, кеңсе үйі, қойма/
2. ғимараттар /көпірлер, жасанды қоймалар/
3. өткізгіш тетіктер /жұмыс машиналары, энергия  бөлетін тетіктер, құбырлар/
4. машиналар /бумен жұмыс істейтін  және іштен жанатын двигательдер, электроаппараттық трансформаторлар, көтергіш крандар, монометрлер, таразылар/
5. тасымалдау құралдары /жолаушылар мен жүк таситын машиналар, көлікке тіркемелер/
6. құрал-саймандар мен жабдықтар /шкафтар, бактар/
7. шаруашылық құрал-жабдықтары /диван, сейф/
8. жұмыс және өнім малдары;
9. көпжылдық өсімдіктер мен көшеттер;
10. жерді өңдеуге жұмсалған күрделі шығындар;
11. басқа да негізгі құралдар /кітапхана қорлары және тағы басқалары/

Негізгі құралдар кімнің меншігінде, иелігінде екендігінде қарай меншіктік, яғни кәсіпорынның өзіне тиісті және уақытша жалға алынған болып екіге бөлінеді.  Қазіргі кезде пайдалану барысына қарай негізгі құралдар жұмыс істейтін, жұмыс істемейтін және сақтауда тұрған деп үш топқа бөлінеді.

Жұмыс істейтіндерге өндіріс процесіндегі, яғни қолданыстағы негізгі құралдар жатады.

Жұмыс істемейтін негізгі құралдардың қатарына тоқтатылған, белгілі себептермен басқа да жаққа әзірге беріле қоймаған басы артық жабдықтар жатады.

Сақтауда тұрған негізгі құралдардың қатарына келешекте, яғни алдағы уақытта тозып немесе басқа да жағдайларға байланысты істен шығатын негізгі құралдардың орнына пайдалануға арналған құрал-жабдықтар жатады.

Материалдық активтер сатып алыну мақчсатына қарай  төмендегідей үш топқа бөлініп есептелінеді:

• негізгі құралдар
• тауарлы-материалдық қорлар
• қаржылық инвестициялар

Мысалы, корпорацияның  қызметін атқару барысында қажет  болып табылатын өзінің пайдалану  мақсатында сатып алынған көлік  құралының негізгі құралдар құрамында  есептелінсе, ал сату үшін сатылып алынған көлік құралдары тауарлы-материалдық қорлар құрамында есептеледі. Корпорацияның өз қызметіне пайдалануы үшін емес, ұзақ мерзімді қаржы салымы мақсатында алған жер учаскелері мен үйлері қаржылық инвестициялар ретінде есептеледі.

«Инвестиция» термині латынның «invest» сөзінен аударғанда «салым салу» деген мағынаны білдіреді. Басқаша айтқанда, инвестиция – бұл капитал салымын оны ұлғайту мақсатында салым  салу болып табылады. Салынған капитал салымының өсімі  міндетті түрде инвесторлардың инвестициялауының ағымды кезеңіндегі жекеменшік қорларының шығындарын, инвесторлардың тәуекелділік деңгейін марапаттауға  және инфляцияға байланысты жоғалтуларды жабуға жеткілікті болуы тиіс.

Инвеситициялық  тауарларды тепе-теңдік бағамен сату және сатып алуды қалыптастыратын арнайы сала инвестициялық нарық деп аталады.

Инвестициялық тауар түріне келесілер жатады:

• жылжитын және жылжымайтын мүліктер;
• ақша құралдары, мақсатты банктік салымдар, акциялар, облигациялар және тағы басқа да бағалы қағаздар;
• мүліктік құқық, авторлық құқық, лицензия, патенттер, Ноу-хау, бағдарламалық өнімдер, тәжірбие және материалдық емес құқықтар;
• жерді және басқа да табиғи ресурстарды қолдануға құқық және тағы басқа да мүліктік құқықтар;

Корпорацияның негізгі құралдарына салынатын  инвестициялар капитал  салымы түрінде қалыптасады. Капитал салымына жаңа құрылыс, өндірісті кеңейту, реконстоукциялау, құралдар мен машиналарды өндіру және тағы басқа шығындардан қалыптасады.

Инвестициялық қызмет – кез-келген корпорациядағы қорлардың жеке айналымдылығының негізі болвып табылады

Инвестиция: объектілері, субъектілері, қорлану маңыздылығы. Инвестициялық қызмет объектілері  келесілер болып табылады:

• өндірістік және өндірістік емес бағыттағы жаңа салынатын немесе реконструкцияланатын негізгі құрылдар, сондай-ақ, халық шаруашылығының барлық саласындағы айналым активтері;
• бағалы қағаздар, яғни қаржылық инвестимциялар;
• заңды және жеке тұлғалардың банкке мақсатты ақша салымы;
• ғылыми – тхникалық өнім және тағы басқа да материалдық емес активтер.
• Инвестициялық қызмет субъектілері:
• инвесторлар;
• жұмыстарды орындаушылар /мердігерлер/;
• инвестициялық қызмет объектілерін қолданушылар;
• тауарлы материалды құндылықтарды, құрал-жабдықтарды, құрылысқа арналған жобалық өнімдерді тасымалдайтын жабдықтаушылар;
• мемлекеттік емес қаржылық делдалдар /коммерциялық және инвестициялық банктер, сақтандыру компаниялары, инвестициялық қорлар, қор биржалары және тағы басқалар/;
• халықаралық қаржылық ұйымдар;

Корпорацияның инвестициялық саясаты олардың  инвестициялық стратегиясының белгілі бір бөлігі болып табылады.

     Инвестициялық  саясатты өңдеу кезінде ҚР-ның  экономика министрлігімен нұсқау  берілетін келесі негізгі принциптерді  қалыптастыру қажет:

• қарастырылатын инвестициялардың экономикалық, әлеументтік және ғылыми-техникалық максималды тиімділіне жету;
• салынған капитал салымынан корпорацияның табыс табуы;
• ақша ресурстарының тиімді қолдануы;
• инвеситициялық тиімділігін жоғарылату үшін мемлекет тарапынан қолдау көрсету;

Инвеситициялық  саясатты анықтау барысында келесі факторлар есепке алынады:

1. өндірілетін өнімнің нарықтық жағдайы, оның көлемі, сапасы, бағасы;
2. кәсіпорынның өндірістік –техникалық деңгейі, оның балансында аяқталмаған өндірістің және қойылмаған құрал-жабдықтардың бар болуы;
3. лизинг бойынша құралдарды алу мүмкіндігі;
4. корпорацияның қаржы-экономикалық жағдайы /оның төлемқабілеттілігі, баланс ликвидтілігі, қаржылық деңгейдің сыртқы факторлардан тәуелсіздігі/;
5. жекеменшік және заемдық капитал арасындағы байланыс;
6. инвесторлардың мемлекет тарапынан алатын жеңілдіктері;
7. капитал нарығындағы инвестициялаудың қаржылық шарттары;
8. корпорацияның қатысуымен қалыптасқан инвестициялық жобаның кммерциялық және бюджеттік тиімділігі;
9. инвестициялық тәуекелділік және инвесторларды сақтандыру шаралары;