Қазақстан экономикасындағы шағын және орта бизнестің рөлі

Автор: Пользователь скрыл имя, 12 Мая 2012 в 14:15, курсовая работа

Описание работы

Бітіру жұмысы тақырыбының өзектілігі. Соңғы жылдары шағын және орта бизнес Қазақстан Республикасының экономикасындағы ролі артып келе жатыр. 2002 жылы Қазақстандағы шағын және орта бизнес секторымен өндірілген жиынтық өнімдердің ЖІӨ - ге қатынасы 17% - ды құрады, ал 2003 жылы осы сектор субъектілерінің бұл макроэкономикалық индикаторындағы үлесі 20% - дан астам шамаға жетті.

Содержание

Кіріспе...........................................................................................

1.тарау. Өтпелі кезең жағдайында шағын және орта бизнесті дамытудың объективті қажеттілігін...........................
1.1 Шағын және орта бизнес түсінігі........................................
1.2 Қазақстан экономикасындағы шағын және орта бизнестің рөлі ............................................................................
1.3 Шағын және орта бизнесті дамытудағы нарықтық экономикалы елдердің тәжірибесі
2. тарау. ҚР шағын және орта бизнестің даму тенденциялары .............................................................................
2.1.ҚР – дағы шағын және орта бизнестің жағдайы.............
2.2. «Сұлтан» ЖШС – тің қазіргі жағдайы (сандық талдау)............................................................................................
3.тарау. ҚР – дағы шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту проблемалары................................................................................
3.1. «Сұлтан» ЖШС мысалдағы дағдарысқа қарсы басқару...........................................................................................
3.2.ҚР – дағы шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту проблемалары мен оларды шешу жолдары............................
Қорытынды....................................................................................
Қолданылған әдебиеттер.............................................................

Работа содержит 1 файл

Шағын бизнес туралы курсовой.docx

— 277.88 Кб (Скачать)

 

      Құқықтық  статусы «Сұлтан» ЖШС-гі Қ.Р-ның заңдарына  сәйкес заңды тұлға болып табылады. Серіктестік өзін-өзі қаржыландыру және шығындарын өзі өтеу негізінде  қызмет етеді. Серіктестіктің өзіндік  жеке балансы несие мемлекеттерінен  есептері, дөгелек мөр. белгі, фирмалық баланс және басқа да реквизиттре  иелігінде бар. Серіктестік өз атынан келісін  жасауға, мүмкіндік және жеке мүліктік емес құқықтары және міндетті болуы, үшінші тараптар тұлғасы  ретінде сотта жауапты болуы  мүмкін.

      Серіктестік  өзіне тиесілі мүлікпен барлық міндеттемелермен жуапты болады. Қатысушылардың  қарыщына серіктестік жауапты болмайды.

      «Сұлтан»  ЖШС-ның  шаруашылық қызметі.

      «Сұлтан»  ЖШС-сы ауыл шаруашылық өнімдерін өндіруге негізделген серіктестік. Оның, меншігінде 841 га жер , 500 мың мал (сиыр, қой )бар. Қазіргі куйде жерге себілген өнімдер: бидай,арпа, сұлы, қант қызылшасы, сеннаж сияқты өнімдер жатады. Ал мал  өсіруде: қой, сиыр – бұдан алынатын өнімдерге: сүт, жүн, тері сияқты өнімдер  саналады.

      Серіктестіктің  шаруашылық қызметін  жүргізуіндегі  ең негізгі қызмет шикізатты тиімді, қымбат бағамен  өткізу болып табылады.

      Жерді өңдеудегі көмекші өндіріс құралдарына  трактор, комбайын, машина- техникалық саймандар құрап отырады. Оларды үнемі жөндеуден өткізу, басқа  кооперативтердің жерін жыртуға, өнімін жинауға, жалға беру сияқты қызметтерді  жүзеге асырып отырады.

      Қазіргі күнде шаруашылық қызметті серіктестік  жетілдіре түсуде. Бұған бидайды  өсірудегі мал жинауды, өткізуі  дәлел бола алады. Оны елесі кестеде  көре аласыз.

      2.1.6. кесте. Шаруашылық қызметін талдау.

Атауы 2004 ж 200 2006 ж
өнімнің шығуы өнімнің шығуы өнімнің шығуы
Бидай өсірудің барлығы

Оның  ішінде:

Күздік  бидайы

Яров. бидайы

Яров. сұлысы

Люцерн  арпасы

Сенаж

Қант  қызылшасы

1077 тонна 

413 тонна

529 тонна

135 тонна

306 тонна

820 тонна

1100 тонна

1120 тонна 

600 тонна

390 тонна

120 тонна

320 тонна

550 тонна

15000 тонна

1379 тонна 

620 тонна

591 тонна

168 тонна

382 тонна

558 тонна

2500 тонна

Мал шаруашылығы:

КРС барлығы

Соның ішінде сиыр

Қойдың  барлығы

Соның ішінде қойлар

Тоқтылар

Таналар

 
122 бас

56 бас

277 бас

100 бас

80 бас 

45 бас

 
150 бас

70 бас

300 бас

130 бас 

120 бас 

60 бас

 
150 бас

54 бас

380 бас

150 бас

200 бас

70 бас


      Бұл кестеден көргеніміздей өнімді өндіру жыл сайын артып отыр. Бұл дегеніміз  серіктестіктің жылдан – жылға экономикалық ахуалы артып, өнімді өткізу көлемі де жоғарлауда. Бүгінгі күнде серіктестіктің шаруашылығы дами түсуде.

      Бұнымен серіктестік сүт өнімдері, нан  өнімдері, жүн, тері сияқты өнімдерді  өткізуге де көңіл бөлуде.

      «Сұлтан»  ЖШС-ның негізгі шаруашылық қызметі  ауыл шаруашылығын жүргізу және де осы негізгі қызметтен түсетін  табыс көзі 94% құрайды. «Сұлтан» ЖШС-ны ауыл шаруашылығы саласында әмбебаб серіктестік саналады. Сондықтанда серіктес өсімдік, мал, бидай шаруашылығы қызметіне ерекше көңіл бөледі.

      Серіктестің даму тенденциясы ретінде ауыл шаруашылығы  өнімдерін дайындаудағы жоғары өнімділік  болып табылады. 2003 жылы алынған  өнім 2002 жылға қарағанда 28%-қа өсті. Осындай өнімділіктің  жоғарлылығы арқасында Түрік фирмасымен бірігіп диірмен ашуды жоспарлар отырып, және осыған байланысты инвестициялық жобалар дайындалуда.

      «Сұлтан»  ЖШС-ның  басқару құрылымы. 

        

     

       

       

     

       
 

                                                                                                     2.1. сурет

          Серіктестіктің басқарудың жоғары  органы – серіктістіктің

    қатысушыларының жалпы  жиналысы. Қатысушылардың жалпы  жиналысы серіктестіктегі ғалымдық мәселелерді шешуге және серіктестіктің мақсаты, миссиясының анықтауды  жүзеге асырылады.  

    «Сұлтан»  ЖШС – індегі ынталандыру  шаралары. «Сұлтан» ЖШС – ында негізінен  37  адам  қызмет  жасайды.   Олардың  орташа  айлығы  12  мың теңге  шамасында  айналады.

    Әрбір  кәсіпорын  немесе  ұйым  өз  қызметкерлерінің  өнімділігін  арттыру  үшін  ынталандыру  шараларын  жүргізіп  отырады.  Сол  сияқты  «Сұлтан» ЖШС – ында да  ынталандыру  шаралары  дұрыс  дұрыс  жолға  қойылған.

    Серіктестік  персонал  мәселесінде  ұйымдастырудың  формасы  мен  әдісін  анықтайды.  Жалақы  төлеу және  еңбекті  материалдық  ынталандыру  тарифтік  қойылымдар мен  окладтың  көлемін  премиялар мен   серіктестік  жұмысшыларының  айлық  төлемдерін, жұмыс  күні  және  жұмыс  аптасының  ұзақтығын,  төленетін және  басқа  да демалыстардың  тізбегін   жасауда  серіктастік  үнемі  қызметкерлерге  және  жұмысшыларға көп  көңіл  бөледі.

    Жұмысшыларда   әлеуметтік  жағынан  қорғау   серіктестіктің   негізгі  мақсаты.  Серіктестік  жұмысшыларын  ынталандыру  барысында  қосымша  жалақы  төлеу,  қиын  жағдай  туындаса  сол  жұмысшының  отбасына  көмек   беру  сияқты   шараларды   жүзеге  асырады.

    Бұл  шаралар еңбек  өнімділігінің  артуына,  жұмысшылардың  отбасылық  жағдайын көрсетуге,  табыстылықтың,  отбасылықтың  артуына  зор  ықпалын  тигізеді.

    «Сұлтан»  ЖШС – ның  қаржылық жағдайын  талдау.  Серіктестік өзінің  6 жылдық  ғұмырында  өзіндік  құралдарының  көлемін  тұрақты  өсіріп  отырды. Өзіндік  құралдарының өсуі  серіктестіктің  қаржылық  тұрақтылығын  арттыруда. 2005 өзіндік  құралдар  28,06% - ға  өсті, немесе  бұл 1435  миллион теңгені құрады. 2005 жылдың  таза  табысы 396  миллион теігенің шамасында болды. 

    Енді  бұны  графикте  көрсетейік.

       І - өзіндік  капитал                               ІІ – таза  пайда

    2.1.1 сурет. Өзіндік  құралдар мен   таза  пайда  көлемінің  динамикасы. (млн. тг.) 

    Қазіргі  күнде «Сұлтан» ЖШС – інің қаржылық  қоры  10 000 000  теңгені құрайды.  Серіктестіктің  қаржылық  құралдарының  түсімі ауыл  шаруашылығы  өнімдерін  өткізуден  түседі. Жалпы бұл  түсімдер серіктестіктің  негізгі  қызметінен  түседі десе  де  болады. Себебі  жылда  егілген өнім  жыл  аяғында  міндетті  түрде  өткізіліп  отырады.

    Осы  жағдайды  келесі  кестеден  көруге  болады. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

    

    2.1.6. кесте. «Сұлтан» ЖШС – ның  5 жылдық  негізгі  көрсеткіштері.  17 

    
Атауы 2002ж 2003ж 2004ж 2005ж 2006ж
Өлшем  бірлігі Өнімнің  шығуы Өлшем  бірлігі Өнімнің  шығуы Өлшем  бірлігі Өнімнің  шығуы Өлшем  бірлігі Өнімнің  шығуы Өлшем  бірлігі Өнімнің  шығуы
Бидай, барлығы 951га 1355тг 865га 1137тг 813га 1077тг 800га 1120тг 841га 1379тг
Соның  ішінде қыстық бидай 565 га 872тг 450га 668тг 325га 413тг 400га 600тг 481га 620тг
Яров  бидайы 121 га 172тг 280га 306тг 358га 529тг 300га 390тг 170га 591тг
Ячмень  бидайы 265 га 311тг 135га 163тг 130га 135тг 100га 130тг 190га 168тг
Люцерн  арнасы 187 га 183тг 187га 191тг 147га 306тг 147га 120тг 157га 382тг
Сенаж - 282тг - 510тг - 820тг - 550тг - 558тг
Қант  қызылшасы 30 га 609тг 16га 185тг 40га 1100тг 50га 1500тг 80га 2500тг
Нан бөлке  өнімі Бөлке 86000 Бөлке 91000 Бөлке 100315 Бөлке 115500 Бөлке 106000
Мал шаруашылығы - - - - - - - - - -
Сиыр,  барлығы Бас 59 Бас 76 Бас 122 Бас 150 Бас 150
Соның  ішінде сиыр Бас 8 Бас 28 Бас 56 Бас 70 Бас 54
Таналар Бас 12 Бас 26 Бас 41 Бас 60 Бас 45
Сүт Тонна 24 Тонна 39 Тонна 69 Тонна 80 Тонна 105
Қой, барлығы Бас 152 Бас 214 Бас 277 Бас 300 Бас 202
Соның ішінде тоқты Бас 100 Бас 100 Бас 100 Бас 130 Бас 134
Қой - - Бас 75 Бас 80 Бас 120 Бас 70
Жалақы Мың тг 19920,0 Мың тг 1888,0 Мың тг 2768,0 Мың тг 3500,0 Мың тг 5189,0
Өткізу Мың тг 10217,0 Мың тг 17300,0 Мың тг 20136,0 Мың тг 22000,0 Мың тг 35000,0
Пайда Мың тг 110,0 Мың тг 228,0 Мың тг 350,0 Мың тг 650,0 Мың тг 1900,0
Бюджетке  төленер Мың тг 330,0 Мың тг 610,0 Мың тг 832,0 Мың тг 850,0 Мың тг 1100,0

    _________________________________

    17Серіктестіктің  мәліметтері  бойынша

 

    

       Негізгі  көрсеткіштер  кестеден  көргеніміздей   жылдан – жылға  артып  отыр. Бұл  серіктестіктің   тұрақты,  әрі  тиімді жұмыс  істеуінің  жемісі  болып  саналады. Серіктестіктің  жер  көлеміне,  мал  басының, нан, сүт  өнімдерінің өсуі  қаржылық  тұрақтылықты арттырып   тиімді жұмыс істеуге  мүмкіндік  беруде.

    Серіктестіктің  таза  табысы  келесі  қорларды  құруға   пайдаланылады.

  • резевтік (сақтандыру)
  • өндірісті  дамыту;
  • әлеуметтік  дамытуға;
  • тұтынуға;
  • премиялар  төлеуге.

    Және  басқа  да  қорлар  құрылтайшылардың  шешімінен  құрылады.

    2.1.7. кесте. Жалпы  капитал мен   айналым құралының  көлемі  мен құрылымы. 

    
Көрсеткіштер  атауы  Көрсеткіштер  мәні (мың  тг)
Жарғылық  қор 10 000 000
Резервтік  капитал 35 936
Қосымша  капитал 331 610
Бөлінбеген  таза  пайда 636 552
Капиталдың  жалпы  саласы 10 436 198

     

    Айналым  құралдары өзіндік  жеке  көздерден  өткізу  түсімдерінен  құрылады.

    Серіктестіктің  шығыс  пен  табыс көздері 2005 жылы  жалпы табыс 59% - ға және 17011 мың теңгені құрады.

    Жалпы бұл  көрсеткіш  келесі  кестеде  берілген:

    2.1.8. кесте.  Серіктестіктің шығыс   пен  табыс көздері. 

    
Көрсеткіштер  атауы  Көрсеткіштер  мәні 
Табыс, мың теңге 4802769
Жалпы  пайда (мың теңге) 17011
Таза  пайда(бөлінбеген  пайда)(мың тг) 1746
Активтердің  рентабельділігі% 0,01
Өзіндік  капиталдық рентабель – гі % 0,08
Өнімнің  рентабельділігі (сату) % 22,6
Өткізілім  қоры % 1617

 

    2005 жылы ауыл  шаруашылығы өнімдерін өткізу  қызметтерінен түскен  табыс мөлшері 1% - ға  өсіп  отыр.

    2005жылы «Сұлтан»  серіктестігі үшін  дамуында  табысты  жыл  болып  табылады. Табыстың  көп  бөлігін  егінді  өткізуден  түскен түсімдер  құрайды. Соның ішінде  бидайды  өткізу 11836  млн. тг  құрайды.

    Ал  шығын  бөлігі келесі  кестеде  көрініс  тапқан. 
 
 

    2.1.9. кесте. «Сұлтан» ЖШС – ның  2004жылғы  шығындар  тізбегі. 

    
  жалақы ГСМ З/ч Э/энер тұқым аморт Басқа да су жем барлығы Есептел

меген

өнімнің шығуы цент/мен Көлемі  физ/зач сомасы Нәтиже өзіндік құм 1 центнерге
   
Қыстық  бидай 587482 495212 272574 43150 750110 73962 3323902     5545398   Қысқы бидай  қап 7900

7230

      767,08
Яровтік бидай 522367 440322 242363 38377 665970 65769 783965 38093   2797226   Яров бидайы 4590

4270

      655,03
Сұлы  204027 171982 68762 14988 260506 - - 22900   743106   Сұлы 1440

1250

      594,0
Соя 115481 97578 53709 8485 147805 14575 158384 4000   600017   Соя 370

220

      2728
Егін  б/шабар/ғы 1429357 1205094 637408 1050000 1824391 154312 4269867 64993   9686000   Барлығы - 10073 387,0   -
                        Тұқым 3196   -   198,68
Жем 372625 436981 227870 27248 - 110000 - 25276   1200000   Сенаж 3860   - 123,0 133,42
                        Барлығы - 1077,0 -   -
Қант  қызыл/сы 459437 524643 - - 220000 170000 1334970 40000   2749030   Қант қызылш 12478 3183,0 434,0   220,30
Өсім.б/ша бар/ғы 2261419 2166718 865278 132248 2045391 430000 5604837 130269   13635050 1500000 Қант 79573 - -   -
                        Барлығы - - -   -
Мал шаруаш/ғы 877616 394041 259410 44000   30740 136594   1486010 3228408   Мал өнім шығ - 2192,0 -   -
Мехтоп 747427 794547 596005 95991   120000 96904     2450874   Қызмет - 2326,0 -   -
Дока 340200 300176 - 290000   30000       1595475   Нан бөлке өнімі 9904 2090,2 96,0   18,0
АЗС 276000 242403 - 84000   38822       745531   барлығы          
«Сұлтан»  ЖШС б/ша барлығы 4502662 3897885 1720693 6462 2045391 649622 6577680 130269 1486010 21655338              

Информация о работе Қазақстан экономикасындағы шағын және орта бизнестің рөлі