Қазақстан Республикасының өнеркәсібіндегі күрделі салымдарды тиімді пайдалануды талдау

Яғни, мұнда мемлекеттік және шетелдік инвестициялардың мазмұны, олардың құрылымы мен классификациясы сонымен қатар олардың экономикадағы тиімді қолданылуы және де жағымды инвестициялық климаттың  қалыптастырылу жолдары көрсетілген.

Сондай-ақ аса сенімді және тұрақты болып табылатын инвестициялардың ішкі көздерін табу қажет [11,229б].

Реформаларды жүйелі жүргізумен қатар экономиканы белсенді ету жөнінде де жұмыстар жүргізіліп жатыр. Бұл бағытта негізгі салмақ республиканың бәсекеге қабілетті болуын анықтауға салынып отыр. Жүргізілген  зерттеулердің нәтижелері бойынша қазақстандық, өңірлік және әлемдік нарықтарда өсу әулеттеріне ие жиырма үш сала іріктеліп алынды. Бұл міндетті жүзеге асыру шетелдік және отандық инвесторлармен арадағы әріптестік және ынтымақтастық арқылы қамтамасыз етіледі. Осылайша Қазақстан әлеуметтік-эконмоикалық дамуға қол жеткізеді.

Қорытынды

Қазірде сыртқы қаржыландыру ағысының 50%-ы тікелей шетел инвестициясының үлесіне тиеді. Тікелей шетел инвестиция ағымы, негізінен, біріккен бөлімшелік кәсіпорындар құру, мемлекеттік кәсіпорындарды шетел капиталының қатысуымен жекешелендіру, шетел фирмаларының басқаруына ірі өнеркәсіптік объектілерді беру банк секторын инвестициялау арқылы жүзеге асырылады. Көптеген дамыған елдерде тікелей шетел инвестицияларының көмегімен өз экономикаларының дамуын жоғары деңгейге жеткізді. Мәселен, 2008 жылдан бері тікелей инвестициясының жалпы өсімінің 90%-ы өнеркәсібі дамыған елдер үлесіне тиді. Соның арқасында олардың әлемдік капитал орналастырудағы үлесі 65%-ға өсті.

              Қазақстанға келетін шетел инвестициясының көп бөлігі (29%) АҚШ үлесіне тиеді, 2-ші Оңтүстік Корея (18%), 3-ші Ұлыбритания (13%). Мұнай газ саласындағы ірі инвесторлар – Оңтүстік Корея, Жапония, Ұлыбритания, Канада мемлекеттері.

                       Шетел инвестицияларның Қазақстан экономикасына ағылуының жаңа перспективалары ашылуда:Шетелдік капитал көмегімен Қазақстанның ғылыми-техникалық потенциалын игеру;

                 Қазақстанның экспорттық потенциалын кеңейту және диверсификациялау;

                 Импортты ауыстырушы өндіріс құру, халық тұтынатын тауарлар, азық-түлік тауарларын, медикаменттерді өндірісін дамыту;

                 Көлік және байланыс, өңдеу салаларын, инфрақұрылым сферасын кеңейту;

                 Бай табиғи қорлары бар Оңтүстік, Батыс, Орталық аймақтарға шетел капиталын салу.

          Шетел инвестицияларын тиісінше қорғауды және пайданы кері қайтарып алу мүмкіндіктері бұрынғысынша назарға бірінші кезектегі  мәселелер қатарында ұсталады.Экономиканың бірнеше секторы бар:табиғи ресурстарды игеру,инфрақұрылым,коммуникацияларжәне ақпарат ,еліміз үшін бұлар тұрақты маңызға ие. Бұлар капиталды қажет ететін салалар,оларды дамыту үшін шетел капиталмен қатар мемлекеттің қатаң стратегиялық бақылауы қажет.Капиталдың болуыинновациялық қызмет технология, тиімді ұйымдастырушылық және басқару тәжірибесі бәсеке қабілеттілігін қамтамасыз етуде маңызды роль атқарады.

Қазақстанға инвестиция салуға қызығушы елдер, негізінен, шикізат өнеркәсібін көздейді. Олардың күтуінше, 3-5 жылдан кейін салынған осы салалар бастапқы шығындарын жауып, пайда әкеліп, дамуын жалғастырады. Шетел инвесторы пайдасының біраз бөлігін дайын өнімдер түрінде алады. Мысалы: мұнай, металлургия өнімдері, түсті металлдар. Бұл өнімдер Қазақстан экспортының негізгі статьялары болып табылады. Осының салдарынан республиканың төлем балансындағы ағымдық есебіне кері әсер болады. Себебі, шетел инвесторларының алатын дивиденді республика экспортының біраз бөлігін құрайды.

Шетелдік инвестицияларды пайдалану қай ел үшін болса да объективті қажеттілік. Ол, ел экономикасын халықаралық еңбек бөлінісі жүйесіне кеңінен қатыстырып, мұқтаж салаларға капиталдар келтірудің тиімді жолы.

              Дүниежүзілік экономиканың объективті заңдары, капиталдар ауысуының халықаралық тәжірибесі көрсеткендей Қазақстан бұл процестен аулақ тұра алмайды. Бұл қазіргі дүниежүзілік шаруашылық пен халықаралық экономикалық қатынастардың ерекше белгісі.

Қолданылған әдебиеттер

1.      Қазақстан Республикасының “Инвестиция туралы” заңы. 2003 жыл және 2005, 2006 жылдардағы енгізілген өзгертулермен

2.      М.В Ивошин «Инвестиция. Организация управления и финонсирования» Москва, 1999 г

3.      Н.Әпсәләмов, Қ.Исабеков, Ө. Сұлтанов “Экономикалық теория негіздері” Алматы «Ғылым» 1999 ж 479-492б

4.      Ілиясов Қ.Қ., Құлпыбаев С. Қаржы  Алматы, 2005  552 бет

5.      Мейірбеков А.Қ., Әлімбетов Қ.Ә. Кәсіпорын экономикасы: Оқу құралы.- Алматы: Экономика, 2003   252бет

6.      Алдашова Г.М. «Қаржы» пәнінен кредиттік технология бойынша студенттер үшін силлабус. Оқу-әдістемелік нұсқау. Ақтөбе, Қ.Жұбанов атындағы АМУ,  2007-127б

7.      Сейтказиева А.М. и др. Инвестиционная деятельность предприятия: учебное пособие ./Сейтказиева А.М., Байкадамова А.Б.,Сариева Ж.И. –Алматы: Экономика, 1998.C.172

8.      Дүйсенбаев К. Ш., Төлегенов Э.Т., Жұмағалиева Ж.Г. Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау/Оқу құралы. –Алматы: Экономика. 2001.-330бет

9.      Стоянова Е.М. “Финансовый менеджмент: теория и практика.  Москва, 2003

10. Инвестициоиный рейтинг Казахстана // Офиальный сайт ЗАО  «Казинвест », 2006 г.

11. Косжанов.Т.Н. “Промышленная  и  инвестиционная политика в  долгосрочной стратегии экономики страны, //Транзитная экономика,№ 7.2005 г,

12. Казахстанская правда. // С.Тай «Влияние прямых иностранных инвестиций// 07.03.2006 г.

13. Крушевиц Л. “Инвестиционные расчеты” Питер 2004г

14. Қаржы-қаражат А. Қантарбаев //Инвестицияларды талдау// 2004-2006ж

15. Маулимбердина С.Т.  “Рынок    ценных    бумаг” вводенме в проблему. //Саясат, 10-11,2006 г.

16. Методические рекомендации по оценке эффективности иевестиционных проектов: Официальное издание. – Москва Экономика 2000г

17. Нурланова. Н.К. “Инвестиционная     ситуация    в Казахстане    и   перспективы    ех   позитивных    сдвигов” //Европейское сообщество.    М 3. 2004 г,

18. Реформировамие экономики Казахстана: Про  их решения. Алматы, 2004, С. 343.

19. Хес О. //Совмещение акцептов с количества иа качество иностранных инвестиции// Панорама. -24.08.2005 г.

20. Халықаралық конференция. Жедел жаңару экономикасындағы бәсеке қабілеттілік саясаты. Ақтөбе/Орынбор 2005ж

21. Интернет сайт WWW.WFIN.KZ

22. www.mail.ru

23. www.google.kz

Қосымша

ҚОСЫМША 1

2