Автор: Пользователь скрыл имя, 17 Января 2012 в 21:56, курсовая работа
Нарықтық экономикада кәсіпорындар арасында еңбек құралдары мен заттарын сатып алу, өнімдерді, жұмыстар мен қызметкерді сату жөніндегі мәмілелер тұрақты түрде, жасалып отырады. Есептесу 2 нысанда жүргізіледі:
1. Банк жүйесі арқылы қолма қолсыз ақша аудару жолымен.
2. Қолма-қол ақшамен төлеу түрінде.
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
1. Ақша қаражатының жалпы сипаттамасы.Есеп айырысу нысандары.
1.1 Вексельдер арқылы есеп айырысу
1.2 Чектермен есеп айырысу
1.3 Төлем карточкаларымен есеп айрысу
1.4 Төлем талап – тапсырмалары арқылы есеп айырысу
1.5 Төлем тапсырмаларымен есеп айырысу
2. Кассадағы қолма-қол ақшаның есебі
2.1 Есеп айырысу шотындағы қолма-қол ақшаның есебі
2.2 Валюта шотындағы қолма-қол ақшаның есебі
3. Ақша қаржысы,құнды қағаздардың және қатаң есеп берудің бланкілерін түгендеу
3.1 Ақшалай қаражат қозғалысын іштей бақылау және ақшалай қаражаттарды түгендеу
3.2 Құнды қағаздар
3.3 Қатаң есеп беру бланкілерінің есебі.
ІІІ. Қорытын
Қосымшалар
Қолданылған әдебиеттер
Дт
3561 «Сатуга жарамды багалы қагаздардың
құнын қайта бағалау
Кт 5709 «Саудаға арналған және сатуға жарамды бағалы қағаздар кұнының өзгерісін қайта бағалау шығысы»;
в) сыйақы алумен байланысты есептелген табыс сомасына
Дт 4201«Саудаға арналған бағалы қағаздар бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер»
Кт 4452 «Сатуға жарамды бағалы қағаздар бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер;
2)
«өтеуге дейін ұсталатын
а) қайта бағалаудың күшін жоятын сомасына:
Дт 4709 «Саудаға арналған және сатуға жарамды бағалы қағаздардың құнын өзгертуден кіріс»
немесе
Дт 1201 «Саудаға арналған бағалы қағаздар»
Кт 5709 «Саудаға арналған және сатуға жарамды бағалы қағаздар құнының өзгерісін кайта бағалау шығысы»;
ә) есептелген сыйақы сомасына:
Дт 1745 «Басқа да бағалы қағаздар бойынша есептелген кірістер»
Кт 1201 «Саудаға арналған бағалы қағаздар»;
және бір уақытта:
Дт 4201
«Саудаға арналған бағалы қағаздардың
құнын қайта бағалау
Кт 4451 «Өтелгенге дейінгі ұсталатын бағалы қағаздар бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер»;
б) қайта
бағалау және сыйақы сомасына азайтылған
бағалы
қағаздардың баланстық құны:
Дт 1451 «Өтеуге дейін ұсталатын бағалы қағаздар»
Кт 1201 «Саудаға арналған бағалы қағаздар»;
в) атаулы құн мен сатып алу бағасы арасындағы айырма сомасына:
жеңілдікпен алынған бағалы қағаздар бойынша:
Дт 1802 «Бағалы қағаздардың атаулы құны мен сатып алу бағасы арасындағы айырма түріндегі өтелгенге дейін ұсталатын амортизациясының сомасы»
Кт 2804 «Өтелгенге дейін ұсталатын бағалы қағаздардың атау-лы құны мен олардың сатып алу бағасы арасындағы айырма»;
21.«Сатуға жарамды бағалы қағаздар» және «өтеуге дейін ұсталатын бағалы кағаздар» санатына сатуға арналған бағалы қағаздарды аудару кезінде келесі бухгалтерлік жазба жасалады:
1)
«сатуға арналған бағалы
а) баланстық құнына:
Дт 1201 «Саудаға арналған бағалы қағаздар»
Кт 1452 «Сатуға жарамды бағалы қағаздар»;
ә)
жинақталган қайта бағалау
Дт
3561 «Сатуға жарамды
бағалы қағаздардың құнын
қайта
бағалау резервтері»
Кт 4709 «Саудаға арналған және сатуға жарамды бағалы қағаздардың құнын өзгертуден кіріс»;
б) сыйақы алумен байланысты табыс сомасына
Дт 4452 «Сатуға жарамды бағалы қағаздар бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер»
Кт 4201 «Саудаға арналған багалы қағаздар бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер»;
2)
«өтеуге дейін ұсталатын
а) қайта бағалаудың күшін жоятын сомасына:
Дт 3561 «Сатуға жарамды бағалы қағаздардың құнын қайта бағалау резервтері»
Кт 1452 «Сатуға жарамды бағалы қағаздар»;
немесе
Дт 1452 «Сатуға жарамды бағалы қағаздар»
Кт 5709 «Саудаға арналған және сатуға жарамды бағалы қағаздар құнының өзгерісін қайта бағалау шығысы»;
ә) есептелген сыйақы сомасына:
Дт 1745 «Басқа да бағалы қағаздар бойынша есептелген кірістер»
Кт 1452 «Сатуға жарамды бағалы қағаздар»;
және бір уақытта
Дт 4452 «Сатуға жарамды бағалы қағаздар бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер»
Кт 4451 «Өтелгенге дейінгі ұсталатын бағалы қағаздар бойынша сыйақы алуға байланысты кірістер»;
б) қайта бағалау және сыйақы сомасына азайтылған бағалы қағаздардың баланстық құны:
Дт 1451 «Өтеуге дейін ұсталатын бағалы қағаздар»
Кт 1452 «Сатуға жарамды бағалы қағаздар»;
в) қайта атаулы құн мен сатып алу бағасы арасындағы айырма сомасына:
Дт 1804 «Банктің атаулы құны мен сатып алу бағасы арасындағы айырма түріндегі өтелгенге дейін ұсталатын бағалы қағаздар эмитентіне талаптар»
Кт 2802
«Атаулы құны мен сатып алу
бағасы арасындағы айырма түріндегі
өтелгенге дейін ұсталатын
жеңілдікпен алынған бағалы қағаздар бойынша:
Дт 1802 «Бағалы қағаздардың атаулы құны мен сатып алу бағасы арасындағы айырма түріндегі өтелгенге дейін ұсталатын амортизациясының сомасы»
Кт 2804 «Өтелгенге дейін ұсталатын бағалы қағаздардың атаулы құны мен олардың сатып алу бағасы арасындағы айырма».
22. «Саудаға арналған бағалы қағаздар» және «сатуға жарамды бағалы қағаздар санатына өтеуге дейін ұсталатын бағалы қағаздарды аудару кезінде келесі бухгалтерлік жазба жүргізіледі:
1) «Саудаға арналған бағалы қағаздар» санатына аудару кезінде де, сондай-ақ «сатуға жарамды бағалы қағаздар» санатына аудару кезінде атаулы құн мен сатып алу бағасы арасындағы қалдыққа:
Дт 2802
«Атаулы құны мен сатыи алу
бағасы арасындағы айырма түріндегі
өтелгенге дейін ұсталатын
Кт 1804 «Банктің атаулы құны мен сатып алу бағасы арасындағы айырма түріндегі өтелгенге дейін ұсталатын бағалы қағаздар эмитентіне талаптар»;
немесе
Дт 2804 «Өтелгенге дейін ұсталатын бағалы қағаздардың атаулы құны мен олардың сатып алу бағасы арасындағы айырма»
Кт 1802 «Бағалы қағаздардың атаулы кұны мен сатып алу бағасы арасындағы айырма түріндегі өтелгенге дейін ұсталатын амортизациясының сомасы»;
2) әділ құнына
а) «саудаға арналған бағалы қағаздар» санатына аудару кезінде:
Дт 1201 «Саудаға арналған бағалы қағаздар» - әділ кұны сомасына
Кт 1451 «Өтеуге дейін ұсталатын бағалы қағаздар» - баланстық құн сомасына
Кт 4709 «Саудаға арналған және сатуға жарамды бағалы қағаздардың құнын өзгертуден кіріс»;
немесе
Дт 1201 «Саудаға арналған бағалы қағаздар» - әділ құн сомасына
Дт 5709 «Саудаға арналған және сатуға жарамды бағалы қағаздар құнының өзгерісін қайта бағалау шығысы»
Кт 1451 «Өтеуге дейін ұсталатын бағалы қағаздар» - баланстық құн сомасына;
ә) «сатуға жарамды бағалы қағаздар» санатына аудару кезінде:
Дт 1452 «Сатуға жарамды багалы қағаздар» - әділ құны сомасына
Кт 1451 «Өтеуге дейін ұсталатын бағалы қағаздар» - баланстық кұн сомасына
Кт 4709 «Саудаға арналган және сатуға жарамды бағалы кағаздардың құнын өзгертуден кіріс»;
немесе
Дт 1452 «Сатуға жарамды бағалы қағаздар» - әділ құны сомасына
Дт 5709 «Саудаға арналған сатуға жарамды бағалы қағаздар құнының өзгерісін қайта бағалау шығысы»
Кт
1451 «Өтеуге дейін ұсталатын бағалы
қағаздар» - баланстық құн сомасына.
Қатаң есеп беру бланкілерінің есебі
баланстан тыс 1070 – «Қатаң есеп беру
бланкілері» шотында жүреді, ол материылды
есеп беретін тұлғалар мен қоймадағы тұрғындардың
қозғалысы мен бары туралы ақпараттарды
шолу үшін арналған (акциздік маркісі,
куәліктің бланкісі, дипломдар, әртүрлі
абонементтер, тамақтануға берілетін
талондар,билеттер,тауарлы-
1070 – «Қатаң есеп беру бланкілері» бойынша
жасалатын шарушылық операцияларын қарастырамыз.
| Қатар № | Шаруашылық операциялардың мазмұны | Сомасы,теңге | Шоттар корреспонденциясы | |
| дебет | кредит | |||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
|
1 |
Қатаң есеп беру бланкілерін кәсіпорын қабылдап, содан соң оны есеп беретін қойма меңгерушісіне берген (автобуста жол жүретін билеті): өз бағасы (құны) бойынша |
5800000 | 1070 | - |
|
2 |
Кондуктор немесе жүргізуші арқылы сатылған билеттің құны мен саны есептен шығарылады |
5800000 | - | 1070 |
Моральдық тұрғыдан ескірген, пайдаланбаған,
бұзылған қатаң есеп беру
Банктегі арнайы шоттардағы ақша қаражатын есепке алу
Кәсіпорындар банкілердің арнаулы шоттарында жасалатын операцияларының есебі 1070 «Банктегі арнайы шоттардағы ақша қаражаттары» деген бөлімшесінің шоттарында жүреді. Олардың қатарында келесі шоттар кіреді:
1070 «Аккредитив ақша қаражаттары» шоты. Бұл шотта акредитивтегі ақша қаржыларының қозғалысы есепке алынады. Акредитив клиенттің тапсыруға өзі келісімге отырған контрагенттің пайдасына берілген банкісінің сөзсіз орындауы тиісті міндеттемесі. Ол бойынша акредитив ашқан банк (банк-эмитент) жабдықтаушыларға төлем жасай алады немесе осындай төлемдерді олар акредитивте көзделген құжаттардың ұсынған жағдайда басқа банкілердің жүзеге асыруына өкілеттік бере алады.
Аккркдитивтермен есеп айрысу. Есеп айырысудың мұндай нысанында төлеуші аккредитив ресімдейді. Мұндағы мәлемедеме өз банкінің бөлемшесіне өзіне жіберілген ТМҚ шоты үшін төлем жасаға арналған аккредитив қоюды тапсырады. Белгілі бір жеткізушілерге:
Аккредитив алу үшін төлеуші өзінің банкіне шарттары көрсетілген өтініш береді. Оны орындаған кезде жөнелтілген тауарлар немесе орындалған қызметтер үшін жеткізушінің есептік құжаттары төленуі мүмкін.Аккредитив мерзімін сатып алушы 25 күн шамасында белгілейді. Қажет болған кейбір жағдайларджа жеткізудің шарты бойынша жеткішушінің банкідегі аккредитивтің әрекет мерзімі алушының банкінің рұксатымен 45 күнге дейін ұзартылып белгіленуі мүмкін.Мерзімді әдетте жеткізуші мен төлеуші белгідеіді. Шоттар бойынша төлем тауар үшін шоттар тізілім көрсетілген бойда жеткізушінің банкіне төленеді. Аккредитив мерзімі аякталалғаннан кейін төлем жсауға рұксат етілмейді. Жеткізушінің банкідігі аккредитивті жабу мынадай жағдайларда жүргізіледі:
1.Аккредитив мерзімі
2.Жеткізуші аккредитивті одан әрі пайдаланудан бас тартқан кезде,