Құқықтану мамандықтарының студенттеріне арналған оқу-әдістемелік құралы

ҚП  барлық сатыларында 

Сотқа дейнгі сатыларда

айғақ беруге,дәлелдер ұсынуға, өтініш пен қарсылық білдіруге,

Тергеушінің немесе анықтаушының рұқсатымен өзінің не өкілінің өтініші бойынша жүргізілген тергеу әрекеттеріне қатысу

ана тілінде  немесе өзі білетін тілде айғақ  беруге, аудармашының тегін көмегін  пайдалануға,

ҚП жүргізуші  органның іс-әрекетіне шағым әкелу

Қылмыстық іс қозғау туралы қаулының, жәбірленуші деп тануы немесе одан бас тарту туралы немесе айыптау қорытындысының көшірмелерін алу

Өкілі болуына, одан дәлелдеу құралы ретінде қылмыстық  ізге түсу органы алып қойған немесе өзі  берген мүлікті,сондай-ақ қылмыстық  заңмен тыйым салынған әрекетті жасаған адамнан алып қойылған оған тиесілі мүлікті алуға

Айыпталушыға  тағылған айып туралы білу

Тергеу аяқталған  сон істің барлық материалдарымен  таныс, кез келген көлемде кез  мәліметті көшіріп алу

Өзінің қатысуымен жүргізілген Тергеу әрекетінің хаттамаларымен танысуға және оларға ескертпелер беру

Бірінші сатыдағы сот талқылауына қатысу; сот жарыссөздерінде сөйлеу; аыптауды қолдау

Сот қаулылары  мен үкімдеріне шағымдану 

Сот отырысының хаттамаларымен танысуға және оларға ескертпелер беруге

Апелляциялық  сатыдағы соттың өтініштерді және наразылықтарды қарауына қатысу

Апелляциялық  сатыдағы сот шешшімдері мен үкімдерінің  көшірмелерін алуға

Жеке айыптаушы  ісі бойынша сотқа шағым берген және сотта айыптауды қолданған адам, сондай-ақ мемлекеттікайыптаудан бас тартқан жағдайда сотта айыптаушы дербес жариялы және жеке-жариялы айыптау ісі бойынша жәбірленуші жеке айыптаушы  болып табылады

Жәбірленуші –кәмелетке толмаған немесе әрекет қабілеті жоқ жағдайда өтініш, сұрау білдірген немесе шағым берген оның заңды өкілі жеке айыптаушы болып саналады

Жеке айыптаушы  жәбірленушінің барлық құқықтарын пайдаланады  және барлық міндеттерін алады, сондай-ақ ҚІЖқодекстің 393-бабының үшінші, төртінші және алтыншы бөліктерінде көзделген құқықтарға ие болады

Жеке айыптаушы  оған тиесілі құқықтарды пайдаланады  және өзіне жүктелген міндеттерді  жеке немесе,егер ол құқықтар мен міндеттердің сипатына сәйкес келсе, өкіл арқылы атқарады

Өзіне қатысты  айыпталушы ретінде жауапқа тарту  туралы қаулы адам , не өзіне қатысты  сотта жеке айыптайтын қылмыстық  іс қозғалған адам, сондай-ақ оған қатысты  анықтау органының бастығы айыптау  хаттамасын жасаған және бекіткен адам айыпталушы  болып танылады.

1 заңға қайшы  келмейтін құралдармен және тәсілдермен   өзінің құқықтары мен заңды  мүдделерін қорғауға және қорғануға  дайындалу

2 өзінің не  үшін айыпталғаның білуге

3 айғақ беруден  бас тартуға

4 аудармашының  тегін көмегін пайдалануға

5 алғашқы жауап алудың алдындағы кезден бастап қорғаушымен оңаша және құпия жолығуға

6 анықтаушының, тергеушінің, прокурордың,соттың  шешімдері мен әрекеттеріне шағым  беруге

7қорғалуға дайындалу  үшін жеткілікті уақыт пен  мүмкіндік алуға

8өзінің құқықтары  мен заңды мүдделерін қозғайтын  іс жүргізу  шешімдерін қабылдау  туралы ҚП жүргізуші органымен  хабарлануға

9 өтініштер  мен қарсылық мәлімдеуге

10 қорғаушысы болуға

11 сарапшы алдына  мәселе қоюға,сараптауды тағайындау  мен және  сарапшының қорытындысымен қаулысымен танысуға

12 ақталмайтын  негіздер бойынша ҚІ қысқатруға  наразылық білдіруге

13тергеушінің  немесе анықтаушының рұқсатымен  оның өтініші бойынша жүргізілетін  тергеу істерге қатысуға

14 тергеушінің  немесе анықтаушының рұқсатымен  қорғаушының немесе заңды өкілінің өтініші бойынша тергеу іске қатысуға 

Қылмыстық іс қозғау сатысы-бірінші іс жүргізу сатысы.Қылмыс жасалғаны не болмаса жасалуға дайындалуы жөнінде мәліметтердің негізінде алдын ала тергеу органы немесе прокурор қылмыстық іс қозғау немесе одан бас тарту туралы, сондай-ақ арыздарды тергелуіне немесе сотталуына қарай тиісті орынға беру жөнінде мәселелерді шешеді.

Азаматтардың  арыздары

Кінәсін мойындап келу

Мемлекетік  органның лауазымды адамының немесе ұйымда басқару функцияларын атқарып  отырған адамның хабарламасы

Бұқаралық ақпарат  құралдарындағы хабар

Шешімдердің түрлері

Шешімдерді  қабылдау үшін қажетті шарттар

Қылмыстық іс қозғау туралы қаулы

Қылмыстық іс қозғау үшін себептер мен негіздердің болуы;

Іс бойынша  өндірісті болдырмайтын, ҚІЖК –нде көзделген жағдайлырдың болуы

Қылмыстық іс қозғаудан  бас тарту туралы қаулы

Қылмыстық іс қозғау негізінің болмауы;

Іс бойынша  өндірісті болдырмайтын жағдайлардың болуы

Арызды, хабарды  тергелу ретімен, ал жеке айыптау  істерін соттылығы бойынша беру туралы

Қылмыстық іс қозғау жөнінде шешім шығару басқа тергеу органының немесе сотының қызмет бабына жатады;

Қылмыс белгілі  ауданнан тыс жерде жасалған және қылмыстық іс қозғау үшін тексеру жұмыстары қажет [6,188 бап.].

1прокурор істі  алдын ала тергеу немесе анықтау  жүргізуі үшін тергеушіге немесе  анықтау органына жібереді

2 тергеуші алдын-ала  тергеу жүргізуге кіріседі

3 алдын –ала  тергеу жүргізу міндетті болып  табылатын істер бойынша анықтау  органы шұғыл тергеу іс –әрекеттерін  орындағаннан кейін істі алдын  –ала тергеу ісін жүргізуге  жібереді

Алдын ала тергеу –ҚІЖК нормаларымен регламенттелген алдын ал тергеу және анықтау органдарының қызметі

Табуға,жинауға,зерттеуге, бағалауға және дәлелдерді қолдануға

Қылмысты жедел және толық ашу

Кінәлілерді әшкерелуге және оларды қылмыстық жауаптылыққа тартуға

Істің барлық жағдайларын  жан-жақты, толық және объективті зерттеуге

Қылмыс жасауға  жағдай туғызған жағдай мен себептерді айқындауға

Жасалған қылмыс салдарынан келтірілген материалдық зиянды өтеуді қамтамасыз етуге бағытталған

Алдын ала тергеу

Анықтау

Алдын ала тергеу міндетті болған істер  бойынша анықтау-ҚІЖК-200-бап

Алдын ала  тергеу

мінде емес істер

бойынша анықтау

ҚІЖК 285-288 -баптар

Алдын ала тергеу жүйесі-әр қылмыстық іске міндетті іс жүргізу актілері мен әрекеттерінің өндірісін өз құрамын енгізетін, кезендер жүйесі. Ол шешімдер мен әрекеттерді тергеуші қатан бірізділікті сақтау отырып орындайды.

ҚІ өз өндірісіне қабылдау жөнінде қаулы

Тергеу әрекеттерің  жүргізу

Белгілі тұлғаны  жәбірленуші, азаматтық жауапкер, азаматтық  талапкер, өкіл немесе заңды өкіл деп  мойынлау

Адамды айыпталушы ретінде тарту

Айыптаулышға  қатысты іс жүргізу мәжбүрлеу шараларын қолдану жөнінде мәселені шешу

Дәлелдердің тексерілуі мен бағалануын жинау ісін жалғастыру

Алдын ала тергеу аяқталуы

Айыптау қорытындысын жасау

Алдына ала  тергеу міндетті болған қылмыстық іс бойынша анықтау ісін жүргізу  [6,200 бап.].

Алдын ала тергеу міндетті болмаған қылмыстық іс бойынша  анықтау ісін жүргізу 

Табу мақсатымен қылмыстық іс жүргізу шараларын  қабылдау

Табу мақсатымен жедел іздестіру шараларын қабылдау

ҚІЖК 288 –баб.3бөл. көзделген жағдайларда алдын  ала тергеу ісін жүргізу

Қылмыстық іс

қозғау

Жедел іздестіру  қызметін жүргізу

Қылмыс белгілерін анықтап бекіту бойынша кейінгі  қалдырылуға болмайтын тергеу әрекеттерің жүргізу

Қылмыстық іс қозғағаннан  бастап қылмыстық істі тергеушіге беру

Алдын ала тергеу жүргізудің жалпы шарттары-қылмыстық іс жүргізу заңымен көзделген құқықтық еределер жүйесі, ол ережелерде алдын ала тергеудің жалпы сипаты айқындалған және іс жүргізушілік, тергеу әрекеттерінің тәртібі мен нақты жағдайына қарамай, қылмыстық іс бойынша шешім қабылдауға ұсынылған маңызды талаптар анықталған

Тергелу реті [6,192 –бап.].

Алдын ала тергеу жүргізілетін жер

Алдын ала тергеудің басталуы мен аяқталуы-[6,194,195-бап.]

Алдын ала тергеу мерзімі

Алдын ала тергеуді тергеушілер

Тергеу тобы жетекшісінің өкілеттіктері

Анықтау органның алдын ала тергеу

жүргізу міндетті болып табылатын 

істер бойынша  қызметі

Тергеу іс –әркетттерін жүргізудің жалпы ережелері

Алдын ала тергеу барысында 

шығарылатын қаулылар