Құқықтану мамандықтарының студенттеріне арналған оқу-әдістемелік құралы

Қазақстан Республикасының  Білім және ғылым министрлігі 

С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

 

Тарих және құқық  факультеті

Қылмыстық құқық  және қылмыснама кафедрасы

 

 

 

 

Қазақстан Республикасының қылмыстық  іс жүргізу құқығы

ЖОБАЛАР АЛЬБОМЫ

 

 

Құқықтану мамандықтарының  студенттеріне арналған

оқу-әдістемелік құралы

 

 

 

 

 

 

Павлодар

Кереку

2010

 

 

ӘОЖ 343.13.(574) (07)

КБК 67.411 (5 каз)я7

Қ18

 

Баспаға С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті тарих және құқық факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен ұсынылды                                  

Пікірсарапшылар:

С. Т. Иксатова – заң ғылымдарының кандидаты,  доцент, Қылмыстық құқық және қылмыснама кафедрасының меңгерушісі;

А. Б. Жұмаділова - заң ғылымдарының кандидаты, доцент,Инновациялық Еуразия университетінің мемлекет және құқық теориясы кафедрасының меңгерушісі.

 

Құрастырушы Е.Б. Ахметов

Қ18 Қазақстан Республикасының қылмыстық іс жүргізу құқығы

          жобалар альбомы: құқықтану мамандықтарының   студенттеріне арналған оқу-әдістемелік құралы / құраст.              Е. Б. Ахметов. –  Павлодар : Кереку, 2010. – 68 б.

 

Оқу-әдістемелік  құралында қылмыстық іс жүргізу  құқығының негізгі түсініктері  мен  өндірістік сатылар мазмұнының сипатамасы берілген. Материал жүйелі түрде құрылған кестелер арқылы жинақталып,тапсырмалардың үлкен көлемімен түсіндіріліп, сипатталған.

Оқу-әдістемелік  құрал құқықтану мамандықтарының  студенттеріне арналған.

                                                                        

                                                                         ӘОЖ343.13.(574) (07)

                                                                        КБК 67.411 (5 каз)я7

 

                                                      © Ахметов Е. Б., 2010

                                                      © С. Торайғыров атындағы ПМУ, 2010

 

Материалдық дурыс болуына, грамматикалық және орфографиялық  қателерге авторлар мен құрастырушылар жауапты

 

Мазмұны

Кіріспе....................................................................................................3

1  Жалпы бөлім........................................................................................4

1.1 Қылмыстық  іс  жүргізу  құқығының ұғымы және  оның құқық жүйесіндегі орны...................................................................................4

1.2 Қылмыстық іс жүргізу құқығының мақсаттары……………....……4

1.3 Қылмыстық  іс жүргізу құқығының міндеттері.................................5

1.4 Қылмыстық процестің нысандары.....................................................6

1.5 Қылмыстық процестің кезеңдері........................................................7

1.6 Қылмыстық  іс жүргізу актілерінің түрлері........................................8

1.7 Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс  жүргізу  Кодексінің Жалпы бөлімінің құрылымы.............................................................10

1.8 Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу Кодексінің           Ерекше бөлімінің құрылымы.............................................................11

1.9 Қылмыстық іс жүргізу нормалары....................................................12

1.10 Қылмыстық  процестің принциптері...............................................13

1.11 Қылмыстық  ізге түсу, айыптау........................................................22

2   Ерекше бөлім.......................................................................................41

2.1 Қылмыстық  іс бойынша сотқа дейінгі іс  жүргізу.Қылмыстық іс қозғау....................................................................................................41

2.2 Қылмыстық  іс қозғаудың себептері..................................................41

2.3 Қылмыстық  іс қозғау кезіндегі қабылданатын  шешімдер..............42

2.4 Қылмыстық ізге түсу органының қылмыстық іс қозғалғаннан кейінгі іс –әрекеті...............................................................................43

2.5 Алдын ала  тергеу................................................................................44

2.6 Анықтау органдарының  мақсаттары.................................................45

2.7 Басты сот  талқылауы...........................................................................49

2.8 Басты сот  талқылауының жалпы шарттары.....................................50

2.9 Қылмыстық  істі талқылау кезінде сот құрамының өзгертілмеуі...52

2.10 Басты сот  талқылауының тікелей болуы........................................52

2.11 Басты сот талқылауының  құрылымы..............................................54

2.12 Үкімге аппеляциялық  шағым беруші және наразылық  білдіруші субъектілер .......................................................................................55

2.13 Аппеляциялық  сатыда қабылданатын шешімдер.........................56

2.14 Қадағалау сот сатыларының жүйесі...............................................62

Әдебиеттер.................................................................................66

        

 

Кіріспе

Қазақстан Республикасының  Қылмыстық іс жүргізу құқығының  жобалар альбомы  жоғары оқу орындарының құқықтану мамандығы бойынша оқитын студенттеріне арналған. Бұл ғылыми еңбек болашақ құқықтану мамандарының күнделікті мамандық салалары бойынша заң саласында қылмыстық іс жүргізу заңдарың дұрыс пайдалануға көзделген.

Құрылымы бойынша  еңбек екі бөлімнен тұрады – жалпы  және ерекше. Жалпы бөлімде іс жүргізу құқығының негізгі түсініктері мен институттары ашылады. Олар қылмыстық іс жүргізу міндеттерін, қылмыстық іс жүргізу заңын,қа,қағидаларың, дәлелдеу теориясын, қылмыстық процеске қатысушыларыныңің іс жүргізу мәртебесін, қылмыстық іс жүргізу мәжбүрлеуінің түрлерін қамтиды.

Ерекше бөлімде  қылмыстық іс жүргізу бойынша  өндірістік сатылар мазмұнының сипаттамасы  берілген: қылмыстық істерді қозғау, қарау, тергеу және шешудің негізі, шарттары мен тәртібі; үкімді орындау  барысында  іс жүргізу қызметі; тергеу, сот және өзге де іс жүргізу әрекеттерінің негізі, шарттары, тәртібі, маөмұны және мақсаты.

 Қорыта айтқанда, жобалар альбомінде берілген мәтіндердің барлығы құқықтану  саласына қатысты ұғымдар мен толық мазмұның көрсете отырып, осы еңбек студенттердің Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жұргізу құқығың жетік білуге көмек етеді.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1 Жалпы бөлім

1.1 Қылмыстық  іс  жүргізу құқығының ұғымы және  оның құқық жүйесіндегі орны

 

Қылмыстық іс жүргізу құқығы – қылмыстық іс жүргізу құқығын ережелер заңында көрсетілген, қылмыстық процесс мақсаттарына жету мен міндеттерін шешу мақсатында қылмыстық естерді тергеу, қарау және шешу жөніндегі қызметті реттейтін әлеуметтік –шартты жүйе [1]

Қылмыстық іс жүргізу құқығы –қылмыстық іс бойынша іс жүргізу тәртібін белгілейтін және алдын ала тексеру, алдын ала тергеу, прокуратура және сот органдарының қылмыстық іс қозғау, тергеу, үкімді орындаумен байланысты мәселелерді сотта қарау және сотта шешу жөніндегі қызметін реттейтін құқықтық нормалар жүйесі [2]

     

 1.2 Қылмыстық іс жүргізу құқығының мақсаттары

 

мақсаттары

1 Қылмыстық  заң тыйым салған іс әрекетті  айқындау

2 Осы әрекетті  жасаған адмады айқындау, кінәлі  адамға  жазаның қолданылуын қамтамасыз  ету

3 Қылмыстық   сот ісін жүргізуге тартылатын  адамдардың құқықтары мен мүдделерін қамтамасыз ету

4 заңсыз түрде  қылмыстық ізге түсуге душар  болған адамдарды ақтау

5 істің жиынтығын  себептерін белгілеу

6 бұзылған құқықты  қалпына келтіру

 

1.3 Қылмыстық іс жүргізу құқығының міндеттері

Бірінші деңгейдегі міндеттер

 

 

Қылмысты тез  және толық ашу

Қылмыс жасаған  адамдарды әшкерелеу және қылмыстық  жауапкершілікке тарту

Әділ сот  талқылауы және заңды дұрыс қолдан у[3]

 

 

 

Екінші деңгейдегі міндеттер

 

 

Негізсіз айыптау  мен соттаудан қорғауды қамтамасыз ету

Адам мен  азаматтың құқықтары мен бостандықтарын заңсыз шектеуден қорғауды қамтамасыз ету

Заңсыз айыптау  немесе кінәсізді соттау жағдайында кідіріссіз және толық ақтауды қамтамасыз ету [3]

 

 

1.4 Қылмыстық  процестің нысандары

 

Қылмыстық процестің нысандары

 

 

Жеке  талап арыз

Іздестіру

 

Тартысу

Айыптау

Аралас

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1.5 Қылмыстық  процестің кезеңдері

Қылмыстық процестің кезеңдері – қылмыстық іс жүргізу әрекеттері мен шешімдер жүйесі

 

Қылмыстық іс жүргізу кезеңдердің белгілері:

1Қылмыстық  іс жүргізу  мерзімдері					2 Қылмыстық  іс жүргізу актілерінің  ерекшелігі
3 Қылмыстық  процестің жалпыміндеттерінен туындайтын  жекелік міндетттер 6 Белгілі кезеңдегі  қылмыстық процеске қатысушы  топ [3]				4 Кезеңдердің  басталуы мен аяқталуы 5 Қылмыстық  іс жүргізу құқық қатынастардың,  іс-әрекеттердің және шешімдердің  ерекшелігі

1.6 Қылмыстық іс жүргізу актілері – іс жүргізу құжаттарының қалпына енгізілген қылмыстық іс жүргізу қызмет субъектілерінің іс жүргізу әрекеттері мен шешімдері [4]

 

 

Қылмыстық іс жүргізу актілерінің түрлері

 

 

Алдын ала тергеу мен анықтау актілері

Сот актілері

Прокурорлық қадағалау актілері

 

 

1)Қаулылар 2)Хаттамалар 3)Ұсыныстар 4)Айыптау қорытындылары

1)Сот мәжілістерінің қаулылары 2)Үкімдер 3)Хаттамалар 4)Санкциялар 5)Ұсыныстар

1) Қарсылық білдіру 2) Қаулылар 3) Нұсқаулар 4) Санкциялар 5 )Ұсыныстар 6)Наразылықтары 7) Қорытындылар[3]

 

 

Қылмыстық іс жүргізу функциялары қылмыстық іс жүргізу қызметінің негізгі түрлері мен бағыттары болып табылады [3]

 

 

Қылмыстық іс жүргізу функциясының түрлері