Құқықттық мемлекет және азаматтық қоғам

    Мәмілелер біржақты және екі  немесе көпжақты болуы мүмкін. Заңдарға немесе тараптардың  келісіміне сәйкес жасалуы үшін  бір тараптың ерік білдіру қажет және жеткілікті болатын мәміле біржақты деп есептелінеді. Шарт жасасу үшін екі тараптың не үш немесе одан дакөп тараптың келісілген ерік білдіруі қажет.

     Азаматтық құқықтық мәмілелер  ауызша, жазбаша нысанда жасалады.Жасалған  кезд атқарылатын, жетон, билет немесе әдеттегідей қабылданған өзге де растайтын белгі арқылы жасайтын мәмілелер ауызша жасалынады.Мұндай мәмілелер адамның мінез-құлқынан, оның мәміле жасау еркі айқын көрініп тұрған ретте де жасалған деп саналады. Үндемей қалу заңдарда немесе тараптардың келісімінде көзделген реттерде мәміле жасауға ерік білдіру деп танылады.

    Жазбаша нысан жәй және нотариалдық  болып екіге бөлінеді.

Мынадай мәілелер:

• кәсіпкерлік үрдісінде жүзеге асырылатын;
• мәмілелерді жасау кезінің өзінде орындалатындарынан басқа, жүз еселеген есептік көрсеткіштен жоғары сомаға;
• заңдарда немесе тараптардың келісімінде көзделген өзге реттерде жазбаша жасауы тиіс.

    Мәміленің жай жазбаша түрін  сақтамау, оның жарамсыз болып  қалуына соқтырмайды, бірақ дау  туған жағдайда тараптарды мәміленің жасалғанын, мазмұнын немесе орындалуын куәгерлік айғақтармен растау құқығынан айырады. Алайда тараптар мәміленің жасалғанын, мазмұнын немесе орындалғанын жазбаша өзге, куәгерлік айғақтардан басқа дәлелдермен растауға құқылы.

   Заң құжаттарында немесе тараптардың келісімінде тікелей көрсетілген реттерде мәміленің жай жазбаша түрін сақтамау, оның жарамсыз болып қалуына әкеліп соқтырады. Сонымен қатар, нотариалдық куәландыруын талап ететін мәмілелер болуы мүмкін, бұлар нотариалдық куәландырғаннан кейін ғана жасалады деп саналады.

    Мәміле жарамсыз деп танылған  жағдайда тараптардың әрқайсысы  екінші тарапқа мәміле бойынша  алынғанның бәрін қайтарып беруге, ал заттай қайтарып беру мүмкін  болмаса, құнын ақшалай өтеуге  міндетті. 

   Қорытынды 

   Мемлекет және құқық теориясының (МҚТ) пәні – бұл мемлекет пен құқықтьң пайда болуының, дамуының және қызмет атқаруының жалпы заңдылыктары, олардың мәні, кұрылымы, негізгі бөлшектері, принциптері, институттары. Сонымен катар МҚТ қазіргі мемлекеттік құқықтық болмыстарды да қарастырады және жалпы кұқықтық түсініктерді зерттейді.

   Мемлекет  пен құқықты басқа құрылымдардан  бөліп қарауға, сондай-ақ әлеуметтік құбылыстар жүйесіндегі олардың  орнын анықтауға, сөйтіп, мемлекет пен  құқықтық мәнін терең түсінуге мүмкіндік  береді.

   Мемлекет  пен құқық өте тығыз байланысты. Құқықсыз мемлекет өмір де сүре алмайды, қызмет те істей алмайды. Сондыктан  мемлекет пен құқықтың пайда болу заңдылықгары да ұқсас. Мемлекет пен  құқық теориясының пәнін былай  кестелеуге болады.

   Мемлекет  және құқық теориясы барлық заң ғылымдарына негіз болады, зерттеу жолын көрсетеді.

   МҚТ қызметтері әртүрлі.

   1. Онтологиялық қызметі. Мемлекет және құқық теориясы бұл қызметін атқаруда осы ғылым пәнінің теориялық негіздерін зерттейді. Мемлекет және құқықтың не екендігін, оның қалай пайда болғанын түсіндіріп береді. Сонымен бірге қазіргі замандағы мемлекеттің қырлары мен сырларын ашып, ол туралы түсініктеме жасайды. 

   2. Гносеологиялық қызметі, басқаша айтқанда түп-түқияндық қызметі. Бұл қызметті жүзеге асыру барысында, мемлекет және құқық теориясы аталып отырған пәнді танып білу үшін зерттеп, байыптауды жүзеге асырудың теориялық тәсілдерін даярлайды, ал мұның өзі түбінде құқықтық танымның дамуына жол ашады.

   Заң ғылымының түп-тұқиянын білу нәтижесінде құқық, оның жүзеге асырылуы және барлық құқықтық құбылыстар танылады. Құқықгық болмысты талдау барысында құқықтық  ұғымдар, түсініктер, құрылымдар қалыптасады да, олар құқықтық құбылыстарды одан ары танып-білудің құралдарына айналады. Құқықты тану үшін ерекше теориялық амал-тәсіл (концепция) қолданылады. Құқықтық бір мәселені зерттеп тану үшін бірнеше, өзара пікір таластыратын теориялық тәсілдер қолданылуы мүмкін. Осындай шығармашылық пікір таластыру нәтижесінде шындықты ашуға, ақиқатты айқындауға мүмкіндік туады. Мысалы, құқықтың қандай әлеуметтік құбылыс екеніне анықтама беру үшін оған нормативтік, философиялық және қоғамтану тұрғысынан қарау қажет.

   3. Методологиялық қызметі. Мемлекет және құқық теориясы іргелі ғылым болғандықтан, оның зерттейтін заты, яғни пәні де бар. Олай болса бұл ғылымның сол пәнді зерттеуге, соның барысында зерделеуге қажетті тәсілдері мен амалдарының жолдары да бар. Осылар арқылы заң ғылымдарындағы ұғымдар, санаттар, құбылыстар зерттелініп, талданып, ғылымда өздеріне тиісті орындарын алып жатады.

   Пайдаланған әдебиеттер тізімі 
 

1. Казақстан Республикасының Констиутциясы. Алматы, 1998ж.
2. Ашитов З.О.  Қазақстан Республикасының құқық негіздері: Оқу құралы.: Жеті жарғы, 2003.- 296 б.
3. Д.А.Булгакова. Мемлекет және құқық теориясы. Оқу құралы.-Алматы: Заң әдебиеті. 2004.
4. Қ.Д.Жоламан. Мемлекет және құқық теориясы. Алматы, ҚазМЗУ –дың баспа- полиграфия орталығы.-1999
5. Қазақстан Республикасының мемлекеті мен құқығының негіздері: Оқулық. -Алматы, 2003.- 692 б
6. Сапарғалиев Ғ.  Мемлекет және құқық теориясы: Оқу құралы.- Алматы: Жеті жарғы., 1997.- 96 бет

   7.  Уголовно-процессуальное право Республики  Казахстан. Общая часть. Академический  курс: книга первая и вторая. Под  редакцией Талеубековой Б.Х. Алматы, 2004.

   8. БезлепкинБ.Т. Уголовный процесс России. Учебное пособие. М., 2006.

   9. Гелдибаев М.Х. Уголовный процесс, Санкт-Петербург, 2001.

   10. РыжаковА.П. Уголовный процесс. Учебник для вузов. М, 1999. И.Толеубекова Б.Х. Уголовно-процессуальное право Республики

   Казахстан. Особенная часть. Алматы, 1999.

   12.  ЯкуповР.Х. Уголовный процесс; учебник для вузов. М., 1999.

   13. Организация и методика работы  прокурора в судебных стадиях  уголовного судопроизводства. М, 1996.

   14. Алексеева Л.Б. и др. Суд присяжных (пособие для судей). М, 1994.

   15. Алексеева Л.Б. Зашитник в суде присяжных. М., 1997.

   16.  Боботов СВ., Чистяков Н.Ф. Суд присяжных: история и современность. М„ 2002.

   17. Мухамеджанулы Н., Байбатыров С. Сборник образцов судебных документов по уголовным делам. Алматы, 2000.

   18. Немытина М.В. Российский суд присяжных: учебно-методическое пособие. М., 1995.

   19.  Прокурор в суде присяжных//Отв.  ред. В. В. Воскресенский. М., 1995.

   20. Радушная Я.В. Зачем нам нужен суд присяжных. М., 1995.

   21.  Уильям Бернейм. Суд присяжных заседателей. М., 1996.

   22.  Каиржанов Е.И. Понятие, структура и виды профилактики преступлений. Караганда, 1986.

   23. Нарикбаев М.Н. Правовая охрана детства. Алматы, 1996.