Өнеркәсіп экономикасы

Есеп№5

Берілгені:

 

Есептеу керек:

1. Айналым құралдарының соммасын анықтау
2. Айналым құралдарын пайдалану көрсеткіштерін анықтау
3. Айналым құралдырының айналымын жылдамдату нәтижесінде босатылған айналым құралдарының мөлшерін анықтау.

 

Семинар сабағындағы тапсырмалар:

1. Мұнайгаз  өнеркәсібінің айналым құралдарының  құрамы мен құрылымындағы ерекшеліктер.

2. Айналым құралдарын  толықтыру көздері мен тәсілдері.

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

4 – тақырып. Өндірістің экономикалық және әлеуметтік тиімділігі

Сабақтың жоспары:

1. Өндірістің экономикалық тиіміділігінің басты критериясы.

2. Шығындардың  жалпы тиімділігі туралы түсінік.

3. Ғылыми  – техникалық прогрестің басты  бағыттары.

1-4 тақырыптар бойынша тестілік  тапсырманы  орындау.

Сабақтың  мақсаты: Студенттерге мұнай газдың экономикалық тиімділігін есептеуді үйрету.

Тестілік  сұрақтар:

1. Кәсіпорынның маңызды міндеттері –

а) кәсіпорын  қожайындарының шығындарын өтеп, кірісін  қайтару

б) кәсіпорын  жұмысының тоқтап қалуына жол  бермеу

в) жұмысшының профессионалдық өсуіне жол ашу

г) халыққа  жаңа жұмыс орындарын ашу

д) барлық жауабы дұрыс

2. Негізгі қорларды бағалаудың қалыптастыру құны -...

а) алғашқы  немесе қалыптастыру құнынан негізгі  қорлардың тозу сомасын шегергендегі құны

б) оперативтік  және бухгалтерлік есепке алудың ақпарларын пайдаланумен бірге, бақылау орнату бойынша ақпарлар жинауды қамтиды

в) сыртқы өндірістік жағдайлардың өзгерісін қамтиды

г) барлық жауабы дұрыс

3. Физикалық тозу - бұл ...

а) негізгі  қорлардың ұдайы өндірісіне қажетті  шығындарды қысқарту және неғұрлым тиімді машиналарды іске қосу нәтижесінде негізгі қорлардың құнының төмендеуі

б) негізгі  қорлардың тозуын, оның құнын өнімді өндіру шығындарына енгізе отырып қаржылай өтеу

в) негізгі  қорлардың әрекет еткендегі және тоқтап тұрғандағы өзінің алғашқы құнын  біртіндеп жоғалтуы

г) мұнай  мен газды жинау, тасымалдау жүйесінің  тиімді түрлерін ұйымдастыру

д) еңбек  шығындарын азайту

4. Қондырғыны экстенсивті пайдалану коэффициенті қалай есептеледі?

а) қондырғының  жұмыс сағатының нақты санын  жоспарланған санына бөлу арқылы есептеледі

б) негізгі  қордың нақты өнімділігін оның нормативтік  өнімділігіне бөле арқылы есептейді

в) интенсивтік  және экстенсивтік  коэффициентердің көбейтіндісі бойынша анықталады

г) айналым  құралдарының нормасын сол норма  тағайындалған көрсеткішке көбейту арқылы есептеледі

д) мекеменің  көтерме бағасы бойынша өткізілген өнім көлемін айналым құраладарының  орташа қалдығына бөлу арқылы есептеледі

5.Скважиналарды  бұрғылаудың негізгі  техникао – экономикалық  көрсеткіштері:

а) өткізілген мұнай

б) скважинаның саны

в) салыстырмалы бағадағы тауарлық өнім

г) тұрақсыз бензин

д) терең бұрғылау проходкасының көлемі

6.Мұнай  өндірісінің жоспарының  технико – экономикалық  негізгі көрсеткіштері:

а) өткізілген мұнай

б) скважинаның  саны

в) салыстырмалы бағадағы тауарлық өнім

г) тұрақсыз бензин

д) терең бұрғылау проходкасының көлемі

7.Мұнай  химия өндірісінің  көрсеткіштері:

а) өткізілген мұнай

б) скважинаның  саны

в) салыстырмалы бағадағы тауарлық өнім

г) тұрақсыз бензин

д) терең бұрғылау проходкасының көлемі

8.Есепке  алудың негізгі міндеттері:

а) тағайындалған  мақсаттарға жету үшін жол ашатын шараларды іздестіру және өндіріске  енгізу

б) халыққа  жаңа жұмыс орындарын ашу

в)  қоршаған ортаны қорғау

г) жұмысшының профессиналдық өсуіне жол ашу

д)  кәсіпорын  жұмысының тоқтап қалуына жол бермеу

9... өндірістік процеске  келіп түскен еңбек  заттары.

а) болашақ  кезең шығындары

б) несиелік айналым құралдары

в) аяқталмаған  өндіріс және жартылай фабрикаттар

г) меншіктік  айналым құралдары

д) дайын  өнім

10. Еңбекті нормалаудың  аналитикалық тәсілі – бұл...

а) еңбек  нормаларын қалыптастыруда ғылыми тәсілдерді пайдалануды көздейді

б) мекемедегі өткен жылдағы жоспарланған жағдайды бейнелеп, жаңа кезең үшін салыстыру  базасы ретінде қарастырады

в) негзігі  жұмысшылар мен келісімді жұмысшылардың  шығындарын көздейді

г) қосалқы  жұмысшылардың еңбек шығындарын қамтиды

д) барлық жұмысшылардың еңбек шығындарын қамтиды 

11. Негізгі қорларды  бағалаудың түрлері:

б) негізгі, айналым, қарқынды

в) ағымдық, күрделі, орташа

г) қарқынды, алғашқы, ағымдық

д) қалыптастыру, орташа, айналым

12.  Қалдық құны - ...

а) алғашқы  немесе қалыптастыру құнынан негізгі  қорлардың тозу сомасын шегергендегі құны

б) жаңа жағдайларға сай негізгі қорлардың  ұдайы өндірісіне шығындар

в) негізгі  қорларды дайындауға, жеткізуге кеткен шығындарының сомасын, яғни алғашқы құны мекеме балансына негізгі қорларды енгізген құны

г) негізгі  қорлардың әрекет еткендегі және тоқтап тұрғандағы өзінің алғашқы құнын  біртіндеп жоғалтуы

д)  негізгі қорлардың ұдайы өндірісіне қажетті шығындарды қысқарту және неғұрлым тиімді машиналарды іске қосу нәтижесінде негізігі қорлардың құнының төмендеуі.

13. Моралдық тозу - бұл  ...

а) негізгі  қорлардың ұдайы өндірісіне қажетті  шығындарды қысқарту және неғұрлым тиімді машиналарды іске қосу нәтижесінде  негізгі қорлардың құнының төмендеуі

в) тірі еңбек  шығындары

г) негізгі  қорға төлем шығыны

д)  амортизациялық есептен шығару

14. «Макроэкономика»  нені зерттейді?

а) халық  шаруашылығын табиғат ресурстарымен  қамтамасыз ету жағдайын

б) экономиканы  біртұтас құбылыс ретінде

в) нарықтық құрылым мен қоғамдық экон/қ теореотикалық негіздерін

г) жеке элементтер мен құрылымдық әрекетін

д) барлық жауабы дұрыс

15. Қондырғыны интенсивті пайдалану коэффиценті қалай есептеледі?

а) қондырғының  жұмыс сағатының нақты санын  жоспарланған санына бөлу арқылы есептеледі

б) негізгі  қордың нақты өнімділігін оның нормативтік  өнімділігіне бөле арқылы есептейді

в) интенсивтік  және экстенсивтік  коэффициентердің көбейтіндісі бойынша анықталады

г) айналым  құралдарының нормасын сол норма  тағайындалған көрсеткішке көбейту арқылы есептеледі

д) мекеменің  көтерме бағасы бойынша өткізілген өнім көлемін айналым құраладарының  орташа қалдығына бөлу арқылы есептеледі

16.Қор  айналымы нені  қамтиды?

а) қоймадағы  дайын өнім , ақшалай құралдар, өнімді тұтынушылар мен есеп айырысуларэ

б) қоймадағы  жартылай фабрикаттар

в) ақшалай  құралдар

г) б + в

д) дұрыс  жауабы жоқ

17. Өндірістік мекемелердің  айналым құралдарын  тиімді пайдалануда  айналым коэффициенті  қалай сипатталады?

а) мекеменің  көтерме бағасы бойынша өткізілген өнім көлемін айналым құралдарының орташа қалдығына бөлу арқылы есептеледі

б) айналым  коэффициентіне кері шама, ол өткізілген өнім көлемінің бір теңгесіне  шығындалған айналым құралының  сомасын көрсетеді

в) нақты  кезең ішіндегі күндер санын айналым  коэффициентін бөлу арқылы есептеледі

г) жалпы  экономикалық тиімділік эффектіні  күрделі қаржыға бөлу арқылы есептеледі

д) вариант  бойынша ағымдық шығындар айырымын, вариант бойынша күрделі қардық айрымына қатынасымен анықталады

18. Еңбекті нормалау - бұл ...

а) жұмыстың әрбір элементінің аяқталу кезеңінің цифрлық тәсілмен көрсету

б) жұмыс  уақытын пайдалануды жақсарту бойынша  шаралар жасау

в) нақты  өндіріс жағдайында нақты жұмысты  орындауға қажетті мүмкін еңбек  уақытының көлемі

г) жұмыс  уақытының жекелеген шығындардың  ұзақтығын анықтау

д) аталынған  жауаптардың барлығы дұрыс емес

19. Еңбекті  нормалаудың  тәжірибелік –  статистикалық тәсілі - ...

а) еңбек  нормаларын қалыптастыруда ғылыми тәсілдерді пайдалануды көздейді

б) мекемедегі өткен жылдағы жоспарланған жағдайды бейнелеп, жаңа кезең үшін салыстыру базасы ретінде қарастырады