ҚР-ның мемлекеттік бюджетін жақсарту шаралары

   Алайда  бюджеттердің бірлігі бюджет жүйесін  құрудың маңызды қағидаты болып  отырған оның жеке буындарының дербестігін  жоққа шығармайды. Бюджеттің дербестігі әр түрлі деңгейдегі бюджеттердің арасындағы кірістерді бөлудің тұрақты нормативтерін орнықтыру және бюджет қаражатының жұмсалу бағыттарын белгілеу құқығы арқылы қамтамасыз етіледі.

ІІ бөлімінде  –     Бюджеттерді жасау, атқару, бюджеттердің атқарылуы туралы есепті жасау өкіметтің атқарушы органдарының функциясы, қарау және бекіту Парламент пен жергілікті өкілетті органдардың — маслихаттардың фунщиясы болып табылады; бюджеттердің атқарылуын бақылауды өкіметтің екі тармағы орындайды.

       Республикалық бюджеттің жобасын  әзірлеу үшін Қазақстан Республикасының  Президенті Бюджет комиссиясын құрады, ол Бюджеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган республикалық бюджет жобасының негізгі болжамды көрсеткіштерін және оған жалғас ұсыныстарды қарайды, оларды мақұлдайды.

      Бюджеттің атқарылуы жөніндегі  уәкілетті орган уақытша бос  бюджеттік ақшаны Үкімет белгілеген тәртіппен Бюджетгің атқарылуы жөніндегі уәкілетті органдардың шоттарынан Ұлттық банктегі салымдарға (депозиттерге) орналастыруға құқылы.

       Үкіметтің бюджеттің атқарылуы  барысында бағдарламаларды іске  асыратын мемлекеттік органдардың тізбесін, ағымдағы қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда бекітілген бағдарламалар бойынша сомалардың шегінде мемлекеттік мекемелердің құрылымы мен міндеттерін жетілдіру жөніндегі шараларды жүзеге асыруға байланысты өзгерістер енгізуге және республикалық бюджеттің тапшылығын жабу көздерін өзгертуге құқығы бар.

       ІІІ бөлімінде - Мемлекеттік қаражатты басқарудың тиімділігін көтеруде, бюджеттік менеджменттің маңызды элементі - бақылаудың мәні зор. Бюджеттік кодекске сәйкес қаржылық бақылаудың үш нысаны белгіленеді - алдын-ала, ағымдағы, болашақтағы. Бюджеттің атқарылуын бақылау процедурасын құрастыруда, әрбір нысанды бақылау ерекшелігін есепке алу қажет.

    Қорыта  айтқанда: Қазақстан Республикасының  Мемлекеттік  бюджетіне  түскен  кіріс  көлемі, еліміздің қаржы министрлігінің  мәліметі бойынша 2003 жылдың  соңына  дейін 838,7 млрд. теңгені құрады, бұл 2002  жылдық  аталмыш кезеңімен салыстырғанда 26,2 % артық, ал  шығындар мен несиелеу – 859,7 млрд. теңгені құрады (35,1 артық). Бюджет тапшылығы 21 млрд. теңгені құрады.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 
 

1. Ілиясов Қ. «Қаржы»,  Алматы – 2003/2/
2. Көшенова Б. «Бағалы қағаздар нарығы», Алматы – 1999 ж.
3. Кеулімжаев К.К. «Қаржылық есеп» Алматы – 2001
4. Мырзабай Л.У. «Мемлекеттік  қаржы  жүйесіндегі  бюджеттік  процедурасын  орны мен рөлі» // АльПари, № 1, 2004 ж./7/
5. Мауленова С.С. «Экономикалық теория»
6. Мұханбетова Э.С. «Мемлекеттің  әлеуметтік  аяны  реттеудегі фискалдық саясаттың маңызы» //Хабаршы № 4, 2003 ж.
7. Назарбаев Н.А.  Қазақстан-2030: Ел Президенттінің Қазақстан халқына Жолдауы,  Алматы – 1998 ж.
8. Сахариев С.С «Әлем экономикасы», Алматы – 2003 ж/8/
9. Шеденов Ө.Қ., Комягин Б.И. «Жалпы экономикалық теория», Алматы/2002

10    Қазақстан Республикасының  Заңы «2005 жылға арналған

         республикалық бюджет туралы»

11.     Бюджет заңына біраз өзгеріс енгізілді//Егемен Қазақстан, 7 наурыз 2005              

12.     Кеуімжаев Қ.К., Әжібаева З.Н., Құрайбергенов Н.А., Жантаева А.Ә.

          Қаржылық есеп. Алматы 2001

13.     Кеулімжаев Қ.К.,  Құрайбергенов Н.А. Бухгалтерлік есеп теориясы және

          негіздері. Алтаты 2006

14.     Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 2 шілдедегі N 461 “Бағалы

          қағаздар нарығы туралы” Заңы

15      Куанова Г. Теоретические основы развития депозитного рынка//

          Евразийское сообщество. -Алматы, 2001.

16.   Куанова Г.А. Депозиты в банковской системе Казахстана // Саясат.

        Алматы, 2000. - 6-7. - С.63-68. -Библиогр.: 3 назв.

17.   Лаврушин О.И. Банковское дело. М., 2000 г.

18.   Лим А. Депозит - капитал, приносящий доход // Финансы Казахстана=

         Каржы Каражат. -Алматы, 2000. -N 11-12. - С. 69-70