Ауыл шаруашылық машиналары

 

Ақпарат көзі: Павлодар облысының статистика департаменті

 

Аталған күнге ауылшаруашылық тауарларын өндірушілерде  сүтті  өңдейтін және қайта өңдейтін 31 жабдық, 19 – астықты ұнтақтайтын және өңдейтін  жабдық, 22 – май мен тоң май экстрактары немесе дайындау, 21 – ет өңдейтін және 45 – нан-тоқаш тағамдарын шығаратын жабдық бар.

 

5-кесте –Павлодар облысында ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу үшін қолда бар жабдықтар, дана 

Техниканың атауы	Барлық санаттағы  шаруашылықтар	Оның ішінде :
		Ауылшаруашылық кәсіпорындары	Шаруа қожалықтары	Халықтың шаруашылықтары
Сүтті өңдеу және қайта  өңдеу жабдығы	31	26	5	-
Астықты және басқа топтарға енгізілмеген кептірілген жемістерді  ұсақтау немесе өңдеу жабдығы	19	9	8	2
Электрлі емес  нан  пісіру пештері; тамақ дайындауға немесе жылытуға арналған  нан  пісіру пештері	5	-	-	5
Нан-тоқаш өнімдерін өндіретін  жабдық	45	32	8	5
Етті немесе үй құсы етін қайта өңдеу  жабдығы	21	13	6	2
Сұйық және мал майын  экстракциялау/ май және тоң май  жасау жабдығы	22	8	11	3

 

Ақпарат көзі: Павлодар облысының Статистика департаменті

 

Павлодар облысының  Агроөнеркәсіп  кешенін дамыту тұжырымдамасына  сәйкес   облыстың машина-трактор  паркінің 80% ескірген техникадан тұрады, бұл агротехникалық шараларды оңтайлы мерзімде  жүргізуге мүмкіндік бермейді, топырақтың бұзылуына және  өнімді  жеткілікті ала алмауға әкеледі..

Өткен жылы ауылшаруашылық кәсіпорындары 131 тракторды, 44 астық  жинайтын комбайн мен 23 жүк автомобилін  жөндеді.

 

6-кесте - Павлодар облысында ауылшаруашылық кәсіпорындарында  ауылшаруашылық техникаларына  техникалық қызмет көрсету және жөндеу  шығындары туралы мәлімет

Техниканың атауы	Күрделі жөндеу	Ағымдағы жөндеу
	Орындалған жөндеулер, бірлік:
Тракторлар	131	968
Астық жинайтын комбайндар	44	9 142
Жүк автомобильдері	23	430
	Жөндеуге және техникалық қызметке нақты жұмсалғаны, мың теңге
Тракторлар	21 833	120 925
Астық жинайтын комбайндар	9 893	81 089
Жүк автомобильдері	10 001	63 197
	Бір жөндеу құны, мың тенге:
Тракторлар	167	125
Астық жинайтын комбайндар	225	9
Жүк автомобильдері	435	147

 

Ақпарат көзі: Павлодар облысының Статистика департаменті

 

Тракторларды жөндеу мен  техникалық қызметке нақты жұмсалғаны – 142,8 млн. теңге, оның ішінде 84,7% ағымдағы жөндеу үлесіне тиеді, тиісінше астық жинайтын комбайндарға – 91,0 млн. теңге және 89,1%, ал жүк автомобильдеріне– 73,2 млн. теңге және 86,3%.

Сервистік қызмет көрсету  саласындағы тұтынушылардың  басымдық берулерін анықтау нәтижелері  келесі суретте көрсетілген.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ауыл шаруашылық машиналарын жөндеу проблемалары

 

Жөндеу тәсіліне қатысты  қазақстандық тұтынушылардың басымдық берулері, %

         Ақпарат көзі : «БизнесЭксперт-М» ЖШС

 

Суретте көрсетілгеніндей, ұсақ кәсіпорындар, шаруа қожалықтары  мен  халық шаруашылықтары  техниканы  өздері жөндейді, ал ірілері мен  орташалары сервис қызметін   пайдаланады..

Өз күштерімен  жеңіл  олқылықтарды ғана  жөндеуге болатынын  назарға алу қажет: механикалық  қораптарды, алдыңғы  білікті, тормоз жүйелерін жөндеу.

Машиналардың күрделі  қираған жерлері (үдемелі қозғалтқыштар  мен гидравликалық қораптардың  ақауы) арнайы диагностиканы талап  етеді.

Әдетте ірі кәсіпорындар өз шеберханаларында, қозғалтқыштардың кейбір түрлерін қоспағанда,  отандық  және жақын шетелдерден келген техникаларды жөндейді.

 Ал батыстан әкелінген   қымбат машиналарды  техниканы  жеткізетін фирмаларда орналасқан  сервистік қызметтердің көмегімен  жөндейді. Заманауи техника  жоғары  технологиялы болғандықтан ол  диагностикалық жабдықтарды пайдалануды  талап етеді. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2-сурет – Қазақстандық тұтынушылардың  сервисті таңдауына шешуші факторлардың әсері, %

                                                 

 

Сервистік қызмет көрсетуді  таңдаудың негізгі өлшесі орындау  мерзімі мен ден қою жеделдігі (23%), одан әрі басымдығы бойынша  алдындағы тәжірибесі мен ұсынымдар (17%), таңдаудың барынша төмен өлшемі құны болып табылады (16%), көшпелі  бригадалардың болуы (15%), жөндеу кепілдігінің болуы (10%) және  сервистің орналасқан жері (9%). Қалған өлшемдердің м аңызы  шамалы.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ҚР ауылшаруашылық және қосалқы бөлшектер шығаратын  компаниялардың тізімі

 

Компанияның атауы	Қызмет түрі	Орналасқан жері
И «Витязь» Лангольф И. В. ЖК	Жүк және ауылшаруашылық техникаларының  қосалқы бөлшектері	Павлодар қаласы
«Павлодарснабсбыт» ЖШС	Ауылшаруашылық техникасы  мен жүк автокөлігіне бөлшектер, авто- аул.шар шиналары, ременьдері,  майы және т.б.	Павлодар қаласы
«Поиск-Моторс»  ЖШС компаниясы	Автобөлшектер	Павлодар қаласы
"Прометей" ЖШС	Ауылшаруашылық машиналары өндірісі	Петропавл қаласы
"Ауылшаруашылық техникалары зауыты» ЖШС	Ауылшаруашылық машиналары өндірісі (жаткалар КЖВП-9.1 және ауылшаруашылық тех.үшін қосалқы бөлшектер	Петропавл қаласы
"Сайман" ЖШС	Ауылшаруашылық машиналары өндірісі	СҚО, Тайынша ауданы Тайынша қаласы
"Летовочный РМЗ" ЖШС	Ауылшаруашылық машиналары өндірісі	СҚО, Тайынша ауданы
«Завод им. С.М. Кирова» АҚ	Ауылшаруашылық машиналары үшін бөлшектер  өндірісі	г. Петропавловск
«ЭКСПРО» ЖШС	Ауылшаруашылық машиналары өндірісі	Қостанай қаласы
«Дормаш» ЖШС	СЗС-2,1 и СТС-6-1 сепкіштері , «Енисей»комбайны, Т-4, ДТ-75, и МТЗ-80 тракторлары үшін қосалқы бөлшектер	Қостанай қаласы
"АгроТехМаш" ЖШС	Ауылшаруашылық машиналары өндірісі үшін қосалқы бөлшектер ( тіркемелі  ЖВПР-9.1 жатка  лущильщик ЛДГ-15, ППт-3А жинақтауышы, шоп  ұнтақтайтын  «John Deer» және  «Енисей» комбайндары)	Қостанай қаласы
"Тогузакский завод  сельскохозяйственного машиностроения" ЖШС	Ауылшаруашылық машиналары өндірісі	Қостанай қаласы
"Дон Мар" ЖШС	Тіркемелі жаткалар өндірісі	Лисаковск қаласы
"Петропавловский Агро-реммаш-завод" ЖШС	ПНЗ-180  астық тиегіштер, ауыл шаруашылығы техникалары бөлшектерінің  өндірісі	Петропавл қаласы
«Рудныйпромагросер- вис» ЖШС	Ауыл және орман шаруашылығы  үшін  машиналар мен жабдықтар  өндірісі	Костанай облысы, Рудный
«Тобольский РМЗ» ЖШС	«Енисей» комбайндарына  қосалқы және жинақтаушы бөлшектер  өндірісі	Қостанай обл., Таран ауд. Ново-Илиновка
«Костанайский дизельный  завод» ЖШС	Қозғалтқыштар мен техникалар өндірісі	Қостанай қаласы
"Агромаш Холдинг" АҚ	Комбайндар мен тракторлар өндірісі	Қостанай қаласы

 

Ақпарат көзі: ALL.BIZ порталы

 

Ауылшаруашылық машиналары нарығында  ұсыныс әлі қалыптаспаған  деп айтуға болады. Оның секторлары да анықталған жоқ: жаңа техника жеткізу; бұрын пайдаланылған техника  қосалқы бөлшектер мен шығыс  материалдары, кепілді және кепілден кейінгі қызмет; күрделі жөндеу және  базалық тораптар мен агрегаттарды қалпына келтіру.

Ауылшаруашылық техникасын шығаратын кәсіпорын техника  жеткізумен қатар кепілді және сервистік  қызмет көрсетуді және оқытуды жүзеге асырады. Аталған барлық  ұйымдар,  «Поиск Моторс»  ЖШС компаниясы және  «Тоболь РМЗ» ЖШС компаниясынан басқа, ауылшаруашылық техникасын күрделі жөндеумен айналыспайды.

 

Павлодар облысындағы  жөндеу-қалпына келтіру  кәсіпорындарының тізімі

 

Компанияның атауы	Қызмет түрі	Орналасқан жері
ЖШС компания «Поиск-Моторс»	Қозғалтқыштарды жөндеу	Павлодар қаласы
«Павлодарснабсбыт ЖК» ЖШС	Ауыл шару. тех. Мен жүк  автокөлігін, бөлшектер,ременьдер, май  және басқалары	Павлодар қаласы
«Селиканов»	Ауыл шаруашылығында қолданылатын машиналар мен жабдықтарды жөндеу,	Павлодар қаласы
«John Deere» ЖШС	Ауыл шаруашылығында қолданылатын машиналар мен жабдықтарды жөндеу,	Павлодар қаласы
«Витязь» ЖК	Ауыл шаруашылығында қолданылатын машиналар мен жабдықтарды жөндеу,	Павлодар қаласы
«РС-АЗИЯ» ЖШС	Ауыл шаруашылығында қолданылатын машиналар мен жабдықтарды жөндеу,	Павлодар қаласы
«ПКТИАМ» ЖШС	Ауыл шаруашылығында қолданылатын машиналар мен жабдықтарды жөндеу,	Павлодар қаласы
«Радикал» ЖШС	Ауыл шаруашылығында қолданылатын машиналар мен жабдықтарды жөндеу,	Павлодар қаласы
«Обиденко» ЖК	Ауыл шаруашылығында қолданылатын машиналар мен жабдықтарды жөндеу,	Павлодар қаласы
«ПромтракторСервис-Казахстан»  ЖШС	Ауыл шаруашылығында қолданылатын машиналар мен жабдықтарды жөндеу,	Екібастұз қаласы
"Автокрансервис" ЖШС	Кранд. мен автовыш. жөндеу: электриктер, гидравликтер, қауіпсіздік аспаптары, металл конструкциялар	Павлодар қаласы
"ГРАНЬ" ЖШС	Тау-көлік және дизель жабдықтарын  жөндеу	Екібастұз қаласы
"Казахуралтрак" ААҚ	Күрделі жөндеу: қозғалтқыштар, қосу  қозғалтқышы, ауыспалы қос қораптары,, бульдозерлер, тракторлар.	Павлодар қаласы
"Энергоремкомплект"  ЖШС	Ремонт: электр қозғалтқыштарды, трансформаторларды, электр катушкаларды, тереңнен сорғыштарды, ЭЦВ (гидравликтер), электр-магнитнті шайбалар ЭМГ (М42. М63).	Павлодар қаласы

 

Ақпарат көзі ALL.BIZ порталы

Көптеген делдалдармен салыстырғанда  кәсіпорынның басымдығы мен бәсекеге қабілеттілігі:

- жоғары білікті құрамның  болуы есебінен қызмет көрсету  сапасы мен сенімділігі;

- тұтыну сұранысына жауаптың  жеделдігі; 

- икемді баға саясаты  болып табылады.

 

Ауыл шаруашылық машиналарын дамытуга арналған жобалар

 

1-Жобаның тұжырымдамасы

 

Павлодар облысында қарастырады.

Кәсіпорын қызметінің бағыттары :

-      ағымдағы және күрделі жөндеу;

- ауыл және орман шаруашылықтары бағыттарындағы техникалар мен жабдықтарға техникалық қызмет көрсету.

Мыналар нысаналы топтар болады:

- ауылшаруашылық құрылымдары,  шаруа қожалықтары мен Павлодар  облысы халқының шаруашылықтары.

- Павлодар облысының орман  шаруашылығы кәсіпорындары .

Кәсіпорынның  осы бизнес-жоспарда жоспарланған айналымдарын ескере келе  қызметті жеке кәсіпкерлік шеңберінде  жүзеге асыру ұсынылады.

Осы бизнес-жоспар басшылыққа алатын соңғы нұсқа емес, тек осындай  бизнес-идеяны дамытудың әлеуетті мүмкіндігі ғана. Сондықтан да  жобаны іске асырған  кезде сату бағдарламасы сияқты көрсетілетін қызметтердің де өзгеруі мүмкін. Жоспарланған қызметтердің бәсекелестік басымдығын, сондай-ақ сатып алынатын жабдықтың  ерекшелігін барынша ашып көрсету  қажет болады..

 

Қазақстан Республикасында  машина жасауды дамыту жөніндегі 2010-2014 жылдарға арналған бағдарлама

        «Ауыл шаруашылығы машиналарын жасау»     

 Қазақстан Республикасындағы  ауыл шаруашылығы машиналары  мен жабдықтары нарығының көлемі 2008 жылы 127 млрд. теңгені, тұрақты  бағалардағы өсім қарқыны - 6,6 %-ды құрады. Бұл ретте сұраныстың 90 %-ы импорттық техника жеткізілімдерінің  есебінен қанағаттандырылды. Ауыл  шаруашылығы машиналарын жасау  өнімі экспортының көлемі 2008 жылы  шамамен 2 млрд. теңгені құрады. 
      Қазақстан Республикасындағы тракторлар паркі 137 мың бірлікті, астық жинау комбайндары - 45 мың машинаны, дән себетін машина - 91 мың бірлікті, егін оратын машина - 15 мыңды құрады. 2001 - 2007 жылдардағы техниканы жаңғыртудың жылдық орташа қарқыны 0,8 - 3,2 %-ды құрады, бұл 10 - 12 жылға машиналардың орташа қызмет көрсету мезгіліне шарттасқан оңтайлы деңгейінен 8-10 %-ға төмен. Жаңартудың төмен қарқыны техникалар тозуының жоғары болуына алып келді: Қазақстан Республикасында машиналардың шамамен 85 %-ы амортизациялау мерзімінен тыс пайдаланылады. Мәселен, комбайнның қызмет көрсету мерзімі 8-10 жылдан аспайтын болғанымен, комбайндар паркінің 70 %-ы 16 жылдан астам мерзім бойы пайдаланады. Барлық қолда бар 
машиналардың ішінде тракторлардың 74 %-ы, астық жинайтын комбайндардың 60 %-ы, егін оратын машиналардың 71 %-ы және егін себетін машиналардың 77 %-ы есептен шығарып алуға жатады. 
      Тозудың жоғары болуынан басқа болашақта сұраныс ауыл шаруашылығы машиналарымен қамтамасыз етуді арттыру қажеттілігіне байланысты болады. Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасында астықты алқаптың 1000 га жеріне - 4, ал Канадада - 9, Италияда - 17, Германияда - 20 комбайн келеді. Машинамен жеткіліксіз қамтамасыз ету агротехникалық операцияларды (жер жырту, егін жинау және т.б.) орындау уақытын ұлғайтуға алып келеді, бұл нәтижесінде егіннің сапасын төмендетеді. 
      Қазақстанның трактор паркінің құрылымында жалпы мақсаттағы тракторлардың шамамен үштен екісін: «Кировец» типі 5 тарту класының, Т-150К 3 тарту класының дөңгелекті тракторлары, шынжыр табанды тракторлардың үштен бірі Т-4А, Т-95.4 4 тарту класының және ДТ-75М 3 тарту класының тракторлары құрайды. Қазақстан Республикасының шаруа қожалықтарында 65 мыңнан астам МТЗ-80/82, ЮМЗ-8040.2 1,4 тарту класының дөңгелекті тракторлары пайдаланылады.

 

9-кесте. Ауыл шаруашылығы  машиналарын жасау өнімін өндіру

 

Көрсеткіш атауы	Өлшем бірлігі	2005	2006	2007	2008	2009
Ауыл шаруашылығы  тракторлары өндірісі	млн теңге	2 240,9	2 433,0	3 246,8	5 532	4 686,1
Ауыл және орман  шаруашылығына арналған өзге де машиналар мен жабдықтар өндірісі	млн. теңге	4 329,6	4 243,6	8 853,2	12 198,6	12 112,8
Қатарлық жатқалар	дана	338	222	259	367	188

 

     

 Ауыл шаруашылығы тауарлары  (2005 жылмен салыстырғанда 2009 жылғы  өсім қарқыны 209 %-ды, ал 2008 жылмен  салыстырғанда 84,7 %-ды құрады), ауыл  және орман шаруашылығына арналған  өзге де машиналар мен жабдықтар  (2005 жылмен салыстырғанда 2009 жылғы  өсім қарқыны 280 %-ды ал 2008 жылмен  салыстырғанда 99,3 %-ды құрады) өндірісінде  тепе-тең емес серпін байқалады,  қатарлық жаткалар өндірісі 2009 жылы 2008 жылмен салыстырғанда 2 есеге  қысқарды (9-кесте). 
      Қазақстанның ауыл шаруашылығы машиналары мен жабдықтары нарығын қазіргі кезде түгелге дерліктей импорт өнімдері иеленеді. Отандық өндірушілер барынша басым үлеске ауыл шаруашылығы машиналары (сиыр сауу кешені, ауыл шаруашылығы өнімін қайта өңдеуге арналған машиналар т.б.) сегментінде, компоненттер мен қосалқы бөлшектер сегментінде - 50 %-дан астам, комбайндар мен аспа жабдығы сегментінде ең аз үлеске ие. 
      Бүгінде Қазақстанда астық жинау комбайндары өндірісі Қостанай дизель зауытының базасындағы «АгромашХолдинг» акционерлік қоғамында (бұдан әрі — АҚ) ғана жүргізіледі. 2008 жылы 467 комбайн құрастырылды. 
      Қазақстан Республикасында ауыл шаруашылығы машиналарын жасауды дамыту үшін 3 және 4 сыныпты астық жинау комбайндары, дөңгелекті тракторлар, аспа жабдығы мен астық және жемдік дақылдарды қайта өңдеуге арналған машиналар сегментінде барынша жоғары әлеует бар. 
      Қазақстан Республикасында оның әртүрлі өңірлерінің климаттық жағдайларына барынша бейімделген аспа жабдығын жасайтын жағдайлары бар. Паркті жаңарту және өңделетін жердің ұлғаюына орай оған елеулі сұраныс та бар.

Ауыл шаруашылығы машиналарын  жасауда 2014 жылға қарай өнім шығару 2 есеге ұлғаятын болады. 
      Қостанай қаласында «Агромашхолдинг» АҚ-ң базасында «Енисей» және «Еssil» комбайндарын жасау жылына 800 бірлікке дейін ұлғаятын болады. 
      Қазақстанды индустрияландырудың 2010 - 2014 жылдарға арналған картасына енген инвестициялық жобалардың шеңберінде инвестициялық жобаларды жүзеге асыру жоспарлануда: 
      Семей қаласында «СемАз» ЖШС базасында қуаты жылына 1 мың бірлік көлемінде «Беларусь» тракторларын құрастырып шығару ұйымдастырылатын болады. Инвестиция көлемі 1,36 млрд. теңгені құрайды. 
      Ақмола облысы Ақкөл қаласында «Астакар» ЖШС базасында «ЛЕМКЕН» герман фирмасымен бірлесіп аспалы жабдық жасау, оның ішінде: культиваторлар қуаты 34 бірлікке дейін, тырмалар қуаты 25 бірлікке дейін, бүріккіштер қуаты 12 бірлікке дейін, шөп шабатын машиналар қуаты 36 бірлікке дейін ұйымдастырылатын болады. Инвестиция көлемі 85 млн. теңгені құрайды. 
      Елдің ірі облыстарында ауыл шаруашылығы техникасын сату және қызмет көрсету бойынша тоғыз сауда-сервистік орталықтан тұратын желі құрылады, атап айтқанда: Солтүстік Қазақстан облысында екеу, Шығыс Қазақстан облысында біреу, Ақмола облысында үшеу, Қостанай, Батыс Қазақстан және Алматы облыстарында бір-бірден.