Автор: Пользователь скрыл имя, 28 Марта 2013 в 22:03, курсовая работа
Халық шаруашылығының барлық салалары мен өндірістің дамуы және халық санының көбеюіне байланысты, экономиканың өсуіне байланысты көлікпен тасымалдау жүйесі көлемін ұлғайтып отыруды қамтамасыз етті. Жалпы жолаушы тасымалында жолаушылар санының басым көпшілігі 72 % астамы автомобиль көлігімен тасымалданатыны белгілі болды. Ол яғни қалааралық, халықаралық олар өздерінің санаттары бойынша бөлініп тасымал қызметін кеңейіп келе жатқанын аңғартады. Бірақта тасымалдың қозғалысының реттелуі үнемі бақылауда ұстауды қажет етеді.
Кіріспе...................................................................................................................3
Ι. Аялдамалық пунктардың ара – қашықтығын анықтау................................4
1.1 Аялдамалардың ара – қашықтығы.
1.2 Бастапқы пункттан келесі пунктқа дейінгі қашықтық.
ІІ. Автобустардың рейс уақытын анықтау.......................................................10
2.1 Рейс туралы жалпы түсінік.
ІІІ. Автобус қозғалысының жылдамдығын анықтау......................................15
3.1 Қозғалыстың техникалық жылдамдығы.
3.2 Қозғалыстың қатынас жылдамдығы.
3.3 Қозғалыстың пайдалану жылдамдығы.
ІV. Жолаушы ағым және оларды анықтау әдістері.......................................17
4.1 Жолаушы ағым түсінігі.
4.2 Маршрут бойынша жолаушы ағымды анықтау.
V. Тасымалданатын жолаушы санын анықтау...............................................23
5.1 Жолаушы ағымның эпюрасын құру.
VІ. Тасымалдауға қажетті автобустар санын анықтау.................................28
6.1 Жылжымалы құрамның түрін таңдау.
6.2 Автобус қозғалысының интервалын анықтау.
6.3 Автобус қозғалысының желілігін анықтау.
6.4 Жанар – жағармай шығынын анықтау.
VІІ. Автобус қозғалысының кестесін құру.....................................................33
7.1 Қозғалыс кестесіне қойылатын талаптар.
7.2 Жүргізушінің жұмыс және демалыс уақытының нормасы.
Қорытынды.........................................................................................................40
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.....................................................................41
Қосымша А
Қозғалыс қауіпсіздігінің
барлық нормаларын сақтауда
Маршруттық кестесін әзірлеу 2 этаптан тұрады:
Бастапқы деректемелерге
Аялдамалар арасындағы қашықтық және
автобустың қозғалыс уақыты және жылдамдығы;
-Автобустың қажетті санын есептеу, автобус
маркасы, жолаушы ағымды зерттеу арқылы
және автобус қозғалысының жағдайына
байланысты керекті рейс саны;
7.1 Қозғалыс кестесіне қойылатын талаптар
Қозғалыс кестесі маршруттағы
автобус қозғалысын ұйымдастырудың
негізі болып табылады, сонымен бірге
жолаушы автомобиль көлігінде барлық
жолдық қызметкерлер міндетті түрде
бұлжытпай орындауды қажет етеді.Қозғалыс
кестесі маршруттағы рейс саны мен
аялдамалық пункттар арасындағы қозғалыс
уақытын және т.б. анықтайды.
Қозғалыс кестесі мынадай
жағдайларды қамтамасыз ететіндей болып
құрылуы қажет:
-әрбір маршрут бойынша халықтың қажеттілігін;
-қабылданған нормаларға сәйкес автобустың сыйымдылығын пайдалану;
-жолаушының тасымалға кеткен уақытының минималдылығын;
-маршрут бойында автобустың қозғалысын реттеуді;
-жол бойында жолаушыларға ынғайлылық жағдайларының жасалуын;
-«Еңбек Заңына» жүргізушілер мен кондукторлардың жұмыс режимдерімен жағдайларының сәйкестігін;
-автобустарды тиімді пайдалануды қамтамасыз ету керек.
Жолаушытасымалына қатысты автокөлік
мекемелері мен ұжымдар қозғалыс
кестесін қолданыстағы нормативтік
құжаттардың шарттарына сай жасауы керек.Автобустық
тасымалдың барлық түрінде(қалалық,каламаңындық,
Жылжымалы құрамды пайдалану
шарттарына орай маршруттағы максималды
қозғалыс жылдамдығы жол қозғалысы ережелерінде
көрсетілген шеттен төмен қабылдануы
мүмкін.
Қалалық,қаламаңындық,
Маршруттық кесте АКМ нің пайдалану
бөлімінің негізігі құжатты болып табылады
және оның тәртібін жылжымалы құрамның
қажетті саны жүргізушілер саны материалдық
финанстық және басқада ресурстарды анықтайды.Жолаушыларға
қызмет көрсетудің тиімділігін арттыру
және жылжымалы құрамды ұтымды пайдаланумен
оны жұмыс өнімділігін арттыру мақсатында
маршруттық кесте бірнеше нұсқада бөлек
жасалады:
-жұмыс күндеріне,демалыс алдындағы күндерге,демалыс күндеріне;
-күз-қыс және көктем жаз кезендеріне
Қозғалыс кестесінің бірнеше нұсқасының болуы мынадай себептерге байланысты қажеттіліктерден туындайды:
-жолаушы ағымның тұрақсыздығы;
-жылжымалы құрамның маршруттағы қозғалыс уақыттының нормаларының өзгеруі;
-маршрутқа жұмысқа шығарылған жылжымалы құрам саның өзгеруі.
Қозғалыстың маршруттық кестесінің деректері бойынша мына кестелер жасалады:
-жүргізушілер кестесі ;
-маршруттағы аралық және соңғы пункттардағы диспечерлерге
арналған кесте;
-жолаушыларға арналған қоғалыс кестесі (қозғалыс интервалы 15 минутттан артық болған жағдайда)
Қозғалыс кестесінде
маршруттағы әрбір автобусқа
жеке шығу нөмірі беріледі,
Маршруттағы автобустар жұмысының
басталу және аяқталу уақыттары халықтың
тасымалға сұранысы және жергілікті
жағдайларға байланысты анықталады.
Қозғалыс кестесін құру әдістемесі
негізінен формалық сипатта болады.Қозғалыс
кестесін құру кезінде негізінен аналитикалық
және ішінара графикалық әдістер қолдпнылады.
Кестелік үлгіде жасалатын маршруттық
кестелер мынадай деректерді қарастырады:
маршрут трассасының жағдайы,тәулік ішіндегі
жүріс нормасының дифференцияланған шамасы,жүргізушілердің
қабылданған еңбек тәртібі, жылжымалы
құрамның саны мен типі, маршруттағы қозғалыстың
басталу және аяқталу уақыты, нөлдік
жүрістің уақытты, ұзындығы және басқа
да талаптар.
Маршрутқа жеткілікті рейс
саны мен қозғалыстың интервалы және жиелігі
жолаушы ағымның тәуліктің сағаттары
мен «қарбалас» сағаттарындағы шамасына
сәйкес бөлек есептеледі,ал «қарбалас»
сағаттардағы рейс саныныа көніл ерекше
бөлінуі тиіс.Ол үшін жолаушыларға сапалы
қызмет қабылданданған норматифтерге
сәйкес орындалған жағдайдағы автобустық
қалыпты толуы ескеріледі.
7.2 Жүргізушілердің жұмыс және демалыс уақытарының нормасы
1.« Жүргізушілердін жұмыс
2.Бұл Ережелер еңбектік келісім-шарт негізінде
жұмыс жасайтың автомобиль жүргізушілеріне
арналған нормаивтік құқықтық акт болып
табылады.
3.Бұл Ережелерде қарастырылған жүргізушілердін
жұмыс және демалыс уақытының нормалары
жүргізушілердің қозғалыс кестесін жасау
кезінде міндетті түрде қаралу керек.Автомобильдердің
қозғалыс кестесі барлық қатынас түрінде
де осы ережелердің нормалары мен шарттарын
ескеріп жасалуы керек.
4.Қалааралық жүк және жолаушы тасымалында
жүргізушінің қозғалыс уақытымен тоқтап
тұру уақытын жұмыс беруші осы Ережелер
нормаларына сәйкес анықтауы керек.
Жүргізушінің
жұмыс уақытты :
1.Жұмыс уақыты кезінде жүргізуші өзінің
еңбектік міндеттерін еңбектік келісім
шарт және жұмыс тәртібі,жұмыс кестесі
шарттарына сәйкес атқарылуы керек.
2.Жүргізушілердің апталық жұмыс уақыттының
қалыпты көрсеткіші 40сағаттан аспауы
керек.
3.Жұмыстың жағдайына байланысты 1күндік
немесе апталық жұмыс уақыттының ұзақтығы
сақталмайтың болса,онда жүргізушілер
үшін жұмыс уақыттының есебі 1айға анықталады.
Жұмыс уақытының біріктірілген
айлық есептеу әдісін қолдану шешімін
жұмыс беруші еңбектік келісім шартты
немесе оның қосымшаларың ескере отырып
қабылдайды.
4.Жұмыс уақыттын біріктірілген айлы есептеуде
әр күндегі жұмыс уақыттының (ауысымның)
10сағаттан аспауы қадағалануы қажет.
Қалааралық
тасымалдарды орындау кезінде белгілі
бір демалыс орындарына жету үшін қажет
болған жағдайда жұмыс уақытының(ауысымның)күндік
ұзақтығын 12сағатқа дейін жасауға болады.
Нормадан тыс жұмысқа тарту қажеттілігі
туындаған жағдайда бір күндік (ауысымдық)жұмыс
уақыты 12сағаттан аспауы қажет.Нормадан
тыс жұмыс уақыты Қазақстан Республкасының
Заңдарынына сәйкес қолданылады.
Жүргізушілердің жұмыс
тәртібі нормадан тыс қабылдануы мүмкін.Жұмыс
уақытының нормадан тыс қабылдануы туралы
шешім жұмыс берушімен профсоюздық
органдардың немесе басқа әкімшілік
органдарының келісімімен, ал ондай ұйымдар
болмаған жағдайда қызметкердін келісімімен
еңбек шартында көрсету арқылы
қабылданады.
Нормадан тыс жұмыс
істейтіндер үшін ауысымды кестесі бойынша
жұмыс ауысымның саны мен ұзақтығы
жұмыс аптасының ұзақтығына сәйкес есептеледі.
Апта сайынғы демалыс жалпыға бірдей беріледі.
6.Жүргізушінің жұмыс уақытына мыналар
кіреді:
а) автомобильді басқару уақыты;
б) автомобильді басқарудан жол бойынша
және соңғғы пунктарда қысқы мерзімдік
демалу үшін утоқтау уақыты;
в) жолға шығар алдында және жолдан қайтып
келген уақытындағы дайындық (жолға шығардағы
тексеру, май, суларын құю,т.б. болса,
жұмыстан кейін жағдайын қарау, тазалау,
т.б.)жұмыстарын ауысымның басталу және
аяқталу уақытын да орындайды;
г) жүргізушінің жолға шығар және жолдан
келген кезіндегі медициналық тексеру
уақыты;
д)жолаушыларды түсіру мінгізу пункттарындағы
тоқтау уақыты;
е) жүргізушінің еркінен тыс тұру уақыттары;
ж) жұмыс күні ішіндегі жолдағы жұмысы
кезінде немесе далалық,егістік жерлердегі
жұмысы кезінде пайда болған ақауларды
техникалық көмектін болмауынан өз бетінше
қарау,реттеу ,жөндеу уақыты;
з)ҚР Заңдары бойынша етілген басқа жағдайлар
уақыты.
7 күн сайын жұмыс жасайтың кезенде жүргізушінің
автомобильді басқару уақыты 1ауысымда(
күнде ) 9сағаттан аспауы керек.
Жұмыс берушінің
шешімімен жұмыс уақытының біріктірілген
графигінде автомобильді басқару 10 сағатқа
дейін ұзартыла алады, тек апсына 2рет
артық болмауы керек.Бұл жұмыс тәртібінде
біріктірілген автомобильді бақару уақыты
2аптада 90сағаттан аспауы тиіс.
Кесте
7.1 Маршруттағы әрбір автобус үшін
маршруттық кесте
Автобустар саны |
Рейс нөмірі | |||||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 | |
1 |
600 |
700 |
800 |
900 |
1510 |
1610 |
1710 |
1810 |
2 |
604 |
704 |
804 |
904 |
1514 |
1614 |
1714 |
1814 |
3 |
608 |
708 |
808 |
908 |
1518 |
1618 |
1718 |
1818 |
4 |
612 |
712 |
812 |
912 |
1522 |
1622 |
1722 |
1822 |
5 |
616 |
716 |
816 |
916 |
1526 |
1626 |
1726 |
1826 |
6 |
620 |
720 |
820 |
920 |
1530 |
1630 |
1730 |
1830 |
7 |
624 |
724 |
824 |
924 |
1534 |
1634 |
1734 |
1834 |
8 |
628 |
728 |
828 |
928 |
1538 |
1638 |
1738 |
1838 |
9 |
632 |
732 |
832 |
932 |
1542 |
1642 |
1742 |
1842 |
10 |
636 |
736 |
836 |
936 |
1546 |
1646 |
1746 |
1846 |
11 |
640 |
740 |
840 |
940 |
1550 |
1650 |
1750 |
1850 |
12 |
644 |
744 |
844 |
944 |
1554 |
1654 |
1754 |
1854 |
13 |
648 |
748 |
848 |
948 |
1558 |
1658 |
1758 |
1858 |
АКМ-нің қызметінде жүргізушілер бригадаларының (жүргізушілер мен кондукторлар) жұмысын ұйымдастырудың негізгі үлгілері қолданылады:
-жұмыстың 3бригадалық әдісте бір автобусқа 3бригада тіркеледі, мұндай әдісті маршруттағы қозғалысты бастайтың және аяқтайтын автобустарға қолданған тиімді;
-жұмысты 2 жарымтық әдіспен ұйымдастыру –бұл әдісте 2автобусқа 5 бригада (оның 1ауыстыруға арналған) бекітіліді,мұндай әдісті маршруттағы жұмысын ерте бастап, ерте аяқтайтын автобустарға қолданған тиіміді «Қарбалас» сағаттары нақты болатын маршруттарда бірінші ауысым уақыты қысқартылған екінші ауысымы ұзартылған болуы және автобустардың күндізгі демалыста тұру уақытының маятниктік уақыты болғаны тиімді.
Жұмысты ұйымдастырудың қосарланған әдісті бұл әдісте әрбір автобус 2жүргізушіге бекітіледі, әрбір 3автобус үшін 1ауыспалы жүргізуші болғаны жөн.Әдісте демалыс күні 2 бригада үшін сәйкесінше сенбі,жексенбі күндері болып белгіленеді, бұл күндері автобус жолаушы ағымның аздығына байланысты күндізгі уақыты 1ауысымда жұмыс істейді.
Кесте 7.2. Әрбір жүргізушіге арналған маршруттық кесте
Автобус номері |
Жүргізуші |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
14 |
15 |
16 |
17 |
18 |
19 |
20 |
21 |
1 |
1 |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
2 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д | |
2 |
3 |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
4 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д | |
3 |
5 |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
6 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д | |
4 |
7 |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д | |
5 |
9 |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
10 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д | |
6 |
11 |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
12 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д | |
7 |
13 |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
14 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д | |
8 |
15 |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
16 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д | |
9 |
17 |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
18 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д | |
10 |
19 |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
20 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д | |
11 |
21 |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
22 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д | |
12 |
23 |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
24 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д | |
13 |
25 |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
26 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д | |
14 |
27 |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
28 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |
8 |
8 |
8 |
д |
д |
д |