Развитие телекоммуникационных сетей

 

Спринкерлік және дренчерлік қондырғылар шашырай  тозаңдатылған сумен өрт сөндірудің автоматты құралдарына жатады.

Спринкерлік қондырғылар үш түрлі болады: сулы, асасулы және ауалы. Жылытылмайтын  бөлмелерде ауа жүйелі спринкерлік  қондырғылар қолданылуы қажет, мұнда  құбырлар сумен емес сығымдалған  ауамен толтырылады.

Су жүйелі спринкерлік қондырғылар тармақталған құбырлар желісінен тұрады, оларға спринкерлік өрт қауіпті бөлмелерде 9-дан 12 шаршы метрге дейінгі едендер  аудандары бір спринклермен суландыыратындай (жанатын материалдардың 2000 кг\м³ санында және одан астам) есеппен орнатылады. Сприклер басындағы шығыс саңлау әдеткі уақытта жеңіл еритін құлыппен жабылған.

Температура артқанда, қорытпа ериді, құлып бөліктерге бөлінеді, шыны қақпақша босайды да суға жол ашады. Құлып қосу пластинкалары  еруі 72,93,141 және 182° есептелген.

Спринкерлік қондырғыларды ұзақ жылдар пайдалану  тәжірибесі, осындай өрт сөндірудің автоматты жүйелерімен қорғалған  бөлмелерінде өрт шыққан жағдайда, 9O%-дан астам өрт сөндіру қамтамасыз етілетінін көрсетті.

Сонымен бірге  спринкерлік қондырғыларда тек  өрттің жоғары температурасы болған бастары ғана ашылады. Бұл жағдайда спринкерлік бастар салыстырмалы үлкен  үдемелікке ие болады – олар бөлмеде  температура көтерілген сәттен 2-3 минут  аралығында ашылады. Өртқауіпті бөлмелерде мұндай үдемелік үнемі қолайлы болмайды. Іс-әрекеттің тиімділігін арттыру  үшін кейде бөлменің бар көлеміне немесе бір бөлігіне суды бірден берген тиімді болады. Бұл жағдайда топтық әрекет ететін дренчерлік қондырғылар  қолданылады.

Топтық әрекетті дренчерлік қондырғылар құбырларына, яғни, су үшін шашатын ашық саңлауы  бар спринкерлік құлыпсыз бастар-дренчерлер. Әдеткі уақытта желіге су шығатын  жол топтық әрекет ететін қақпақшамен  жабылған. Қондырғыны автоматты түрде  және сондай-ақ қолмен басқаруға болады. Өрт жағдайында оны автоматты  түрде және қолмен де іске қосуға болады.

Топтық әрекетті дренчерлік қондырғылар су қорғаныс шымылдығы ретінде қашықтықтан  немесе жай қолмен басқару арқылы қолданылады. Ол үшін розеткалы, сондай-ақ күрекшелі болады. Дренчерлік шымылдықтарды  ойықтарды (есік, терезе, технологиялық  мақсаттар үшін), сондай-ақ өрттің басқа  бөлмелерге өтпеуі үшін қолданады.

Жеңіл оталатын сұйықтықтарды сөндіру үшін газ  бен сұйық қоспасы – көбікті  пайдаланады.

Көбік – шашырау  фазасы газ болатын жүйе; газ көпіршіктері жұқа сұйық үлдір қабығымен тартылған. Газ көпіршіктері химиялық процестер  немесе газдың сұйықтықпен араласуынан  пайда болады. Газ көпіршіктері және сұйықтықтың беттік тартылу үлдірі қаншалықты аз мөлшерде болса, соншалықты көпіршік тұрақты болады. Көпіршіктің  тығыздығы (0,1-0,2 г/см³) аз болса, көпіршік жанушы сұйықтық бетіне таралады да, оны жалыннан оқшаулайды және жану зонасына бу келуі тоқтайды; сонымен қатар сұйықтықтың беті салқындайды.

Өрт сөндіру  үшін тұрақты көбік пайдаланылады, ол суға судың тартылу үлдірін  төмендететін қабілеті бар заттың шамалы көлемін (3-4%) қосқанда жасалады. Тәжірибеде көбіктің екі түрін: химиялық және ауа-химиялық қолданады.

Химиялық  көбік көбік жасаушылар қатысуы  арқылы сілтілік және қышқылдық ерітінділердің әрекетінде алынады. Бұл ретте газ (көміртегі диоксиді) жасалады.

Өрт сөндіруде: тетрафторбромметан (хладон 114B2), бромды метилен ,үшфторлыбромметан (хладон 13B1) кең қолданылады.Бірақ соңғы кезде  бромды этил құрамын қолдану шектеле  бастады, себебі бром этил және оның басқа  құрамдармен қоспасы кей жағдайларда  жануы мүмкін. Галоидті көмірсутектерінің  тығыздығы үлкен, осы себепті  ол өрт сөндірудің тиімділігін арттырады, ал қатудың төмен температурасы  оларды ауаның төмен температураларында қолдануға мүмкіндік береді.

Өрт сөндіру  ұнтақтары – жентектелуге және кесектелуге  жол бермейтін, әр түрлі қоспалар қосылған ұсақталған минерал тұздар.Бұл  заттарға хлорлы сілтілі және сілтіліжерлік  металдар-(флюстер), альбумин құрамды  заттар, буланғаннан кейінгі сулбфиттік сілтілер, карналиттер, қоскөмірліқышқыл, көмір қышыл сода, сақар, ашудастар, көміртегінің қатты қостотығы, құм, құрғақ жер және басқалар жатады.

Көбіне оттекті  кремний, тальк, инфузорлық жердің шағын  қоспасымен қосқышқылды соданы пайдаланады.Құрғақ ұнтақ тәрізді бұл заттар отқа қолданғанда еріп, оқшаулағыш үлдір  түзіп, жану зонасын жанғыш заттан ажыратады.

Отбасқыш  ұнтақтарды әдетте жәшіктерде немесе шелектерде сақтайды. Күрекпен немесе қалақпен ұнтақты бірнеше сантиметр  қабатпен жанған затқа салады.Осылайша сілтілік және сілтіжерлік металдарды, термиттерді және соған ұқсас  заттарды сөндіреді.

Машина құрастыруда, желіде өрт кауіпсіздігін сақтау үшін өртті алдын-ала анықтауда  автоматты құрылғыларды қолдану  бірден-бір шарт болып табылады. Себебі кезекшісі өрт туралы және шығу ошағы туралы дер кезінде  жариялайды [19].

Өрттік хабарлағыштар  электрлік емес физикалық шамаларды (жылулық және жарықтық энергияның сәулеленуі; түтін бөліктерінің қозғалысы) электрлік шамаға айналдырады да, ал олар бір формадаға  сигнал түрінде  станция өткізгіштері арқылы  бағытталады. Түзілу тәсілі бойынща өрттік хабарландырғыштардың параметрлік және генераторлық түрі болады.

Параметрлік – қосымша ток көзі арқылы электрлік  емес шаманы электрлік шамаға айналдырады.

Генераторлық  түрде электрлік емес шама  өзіндік  Электр Қозғаушы Күш пайда болуына  себеп болады.

Өрттік хабарлағыштарды  сондай-ақ  қолмен жұмыс жасайтын және автоматты болып бөлінеді.

Олмен жұмыс  жасағанда түймені баса отырып дискретті  сигнал таратамыз. Ал автоматты түрде  сигнал таратылады, егер белгілі бір  физикалық параметрлері (температура, жарық сәулелену спектрі т.б)  пайда болғанда.

Газ - әуелік ортаның қандай параметрі өрттік хабарландырғыштың қосылуына түрткі болуына байланысты: жылулық, жарықтық, түтіндік, комбинирленген, ультрадыбыстық болып бөлінеді.

Өрттік хабарлағыштардың орындалуына байланысты қалыпты  пайдалануға болатын, жарылысқа  қауіпсіз, ұшқынға қауіпсіз және герметикалық болып бөлінеді. Әсер етуі бойынша - максималдық (бақылайтын параметрдің  абсолюттік шамасына әсер етеді және оның белгілі бір мәнінде жұмысқа  кіріседі).

Жарықтық  хабарлағыштар жұмыс жасау принципі бойынша: максималдық,  дифференциалдық  және максималды-дифференциалды болып  бөлінеді.

Біріншісі-белгілі  бір температураға жеткенде, екіншісі- температураның өсуі артқанда, үшіншісі - температураның айтарлықтай өзгерісінде  жұмысқа кіріс.

 

3.3 Өрт қауіпсіздігін  есептеу

 

Бөлмені өрттен қорғау кезінде өрт сөндіру құралын  дұрыс таңдаудың маңызы өте зор. Өрт сөндірумен айналысып жүрген адамның электр тогымен жаралануына  әкеп соғуы мүмкін электр сымдары  мен қымбат жабдықтың бұзылмауы  үшін су мен көбікті қолдануды  шектеу керек немесе толық алып тастау керек. ЛАЦ-та есептеу орталықтарын, кернеулі электр құрылғыларын, кабельдік  туннельдерді және өртке қауіпті  сұйықтықтары бар өндірістік бөлмелерді өрттен көлемді қорғауға арналған 3,5 құрамды құрылғыларды қолдану керек. Қорғалатын көлем 6000 м³ –қа дейін.

ЛАЦ-тағы өрт  сөндіруге қажетті 3,5 құрамды құрылғылардың  санын есептейік. Есептеу өрт  сөндіруге қажетті өрт сөндіруші  құралдар мен бөліп тұратын құбырлар санын анықтаудан тұрады.

Өрт сөндіру  құралының массасын анықтау:

 

g_OC=1.1g_РАС(1+К₂/К), (3.2)

 

мұндағы: g_рас – өрт сөндіру құралының есептік массасы, кг.

 

g_РАС=Kg_HW_бөл, (3.3)

 

мұндағы:   К – өндірістің өртке қауіптілік категориясына және герметикалық дәрежесіне байланысты СН 75-76 бойынша 1,07-1,25-ке тең  деп алынатын ескерілмейтін жоғалтулар коэффициенті;

g_H – өрт сөндіру құралының массалық өрт сөндіру концентрациясы (0,22-0,26 кг/м');

W_бөл – қорғалатын бөлменің көлемі, м³;

K₂ – жүйедегі өрт сөндіру құралының қалдығын  ескеретін коэффициент (СН 75-76 бойынша өрт сөндіру құралының түріне, құбырдың диаметрі мен ұзындығына байланысты 0,1-0,4 деп қабылданады).

 

W_бөл =12*6*3,2 = 230,4 м³,

 

g_РАС = 1,07*0,22*230,4 = 54,2 кг,

 

g_OC=1,1*54,2*(1+0,1/1,07) = 65 кг.

 

Баллондар санын  анықтау:

 

N_БАЛ=2 g_OC/ g_БАЛ, (3.4)

 

мұндағы: 2 –  өрт сөндіру құралының 100%-дық  қорын ескеретін коэффициент  (СН 75-76  бойынша);

g_БАЛ – баллондағы өрт сөндіру құралының массасы (3,5 құрамды баллонның массасы 46 кг құрайды).

 

N_БАЛ=2*65/46=3 баллон.

 

Құбыр диаметрін  анықтау:

 

Магистральды  , (3.5)

 

Таратушы  , (3.6)

 

мұндағы: d_С – жұмыс баллонындағы сифондық трубканың диаметрі (10 мм);

N_ОДН – берілген бағытқа разрядталатын баллондар саны;

g_Р, g_M – 1 мен 2-ге тең магистралды және таратушы трубопроводтарға сәйкес берілетін өрт сөндіру құралының  саны.

 

d_M=10*=10*1,7=17 мм,

 

d_Р=17*=17*0,7=12 мм.

Шығарушы  саптама  n_H  қажетті санын анықтау:

 

n_H=0,85d²_M/d²_H, (3.7)

 

мұндағы: d_H – саптама диаметрі, 10 мм;

 

n=0,85*(17)² /(10)² =2.

 

Қорғалатын  бөлмедегі өрт сөндіру құралын  шығарудың есептік уақытын анықтау:

 

, (3.8)

 

мұндағы:   - СН 75-76  бойынша 1,6 кг/с-қа  тең трубопроводтың  есептік ұзындығына  байланысты  алынатын  берілген  бағыттағы трубопровод арқылы  өрт сөндіру құралының массалық  шығыны  (кг/с);

- өрт  сөндірудің  нормативті  уақыты  (D категориялы

өндірістік  бөлме  үшін  120 с).

 

= 54,2/1,6 = 33,87с <120 c.

 

Сөйтіп,  линиялы-аппараттық  залда  өртті  сөндіру  үшін  3,5  құрамды  және  сәйкесінше  магистралды  және  таратушы  трубопроводтар  диаметрі  17  және  12 мм  болатын  3  баллон  қажет.

Сонымен  қатар,  міндетті  түрде  сақтауға  қажет  бірқатар  ережелер  бар.  Өрттің  пайда  болу  себебін  жою  үшін  қажет:

• жабдықты  дұрыс  пайдалануды  қамтамасыз  ету;
• профилактикалық  тексеру,  жөндеу  жұмыстарын  жүргізуге  тоқтату  кезінде  аппаратураны  коммуникациядан  сенімді  түрде  ажыратып  қою;
• жылыту  құралдарын  жанғыш  заттар  мен  материалдардан  алыстатып  қою,  сондай-ақ,  оларды  пайдалану  тәртібін  сақтау;
• өртті  табу  және  сөндіру  қондырғыларына  бақылау  тұрғызу;  өрт  жабдықтары  мен  құралдарын  дұрыс  қалпында  сақтап,  оларды  тәуліктің  кез-келген  уақытында  көрінетін  және  қол  жетерлік  жерге  қою;
• жылына  бір  рет  қызметкерлерді  өртке  қарсы  ережелерге  үйрету  және  сәйкес  нұсқаулар  мен  плакаттарды  тарату;
• өрт  пайда  болған  жағдайда  адамдарды  эвакуациялау  мүмкіндіктерін  қарастыру  қажет;
• эвакуациялық  шығу  жолдарының  санын  СниП 2.09.02-85  бойынша,  екіден  кем  емес  етіп  қабылдау  қажет [22].

Өрт қауіпсіздігін  есептеу үшін, технологиялық бөлме  параметрлерін береміз: операторлық  зал 8х6м.

Операторлық зал үшін өртсөндіргіштің санын  есептейміз:

Қабылданатын  өртсөндіргіштер – ОУ-3 көмірқышқыл  типті, сыйымдылығы 3л. Өртсөндіргіштің  қызмет көрсету ауданы 40 м² болғандықтан.

Операторлық зал үшін өртсөндіргіштер саны:

 

N= S/S₀,                                            (3.9)

 

N= 21/40= 0,525 = 1 дана

 

Өрт болған кезде  эвакуация мүмкіншілігін де қарастырған  жөн. Эвакуация жолындағы есіктер  ғимараттан шығу бағыты бойынша ашылады. Көтерілетін және қозғалатын есік құрылғылары  эвакуация жолында болмайды. Өту  биіктігі 2м болатындай етіп қарастыру  тиіс. Эвакуациялық шығу жолының саны СНиП 2.09.02-88 бойынша екіден кем емес болуы керек. Байланыс кәсіпорнының дәрежесі III а өртке төзімді болып  келеді. Өндіріс санаты В.

 

 

2 NGN ЖЕЛІСІН ЕСЕПТЕУ

 

 

2.1 Телефондық  жүктеменің екпінділігін есептеу

 

Туындайтын  жүктемені әдетте абоненттерден  түсетін шақырулар (қызметке тапсырыстар) және бірнеше уақытты алатын станцияның абоненттері тудырады. Станция нөмірі мен сыйымдылығы кесте 2.1-де көрсетілген.

 

Кесте2.1 – Қолданыстағы  желінің мәліметтері

АТС	Қолданыстағы сыйымдылық	Мекемелік сектор	Пәтерлік сектор	Таксофон
АТС-40	6320	2212	3950	158
АТС-42	6840	2394	4275	171
АТС-72	7080	2478	4425	177
АТС-73	6480	2268	4050	162
АТС-79	7200	2520	4500	180
АТС-91	6240	2184	3900	156
Барлығы	40160	14056	25100	1004

 

Техникалық  есептеулерде ведомствалық нормаларына  сәйкес қайнар көздердің үш категориясын айырып тануға болады: мекемелік  сектор, пәтерлік сектор және таксофондар.

Егер келесі сипаттамалар белгілі болса, жергілікті туындайтын жүктеменің интенсивтілігін  анықтауға болады:

N_м, N_п, N_т – мекемелік   сектор, пәтерлік сектор және таксофондардың телефондық аппараттарының саны;